Ljutovnica

Ljutovnica
Ljutovnica;
Administrativni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Moravički
Opština	Gornji Milanovac
Stanovništvo
— 2011.	165
Geografske karakteristike
Koordinate	44° 04′ 58″ S; 20° 25′ 37″ I / 44.08266° S; 20.42696° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	465 m
	Ljutovnica Ljutovnica na karti Srbije
Ostali podaci
Pozivni broj	032
Registarska oznaka	GM

Ljutovnica je naselje u Srbiji u opštini Gornji Milanovac u Moravičkom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 165 stanovnika.

Selo je prvobitno pripadalo opštini Kalimanići. U selu je postojala škola počev od 1839. godine. Ljutovnica ima crkvu brvnaru posvećenu Svetom Nikoli sa početka 19. veka koju je podigao Karađorđe kao uspomenu na poginule 1809. godine u boju na Zasavici, a koja je danas vredno istorijsko delo koje je zaštićeno kao spomenik kulture.

Seoska slava je Mladi Nikoljdan. Seoski vašar se održava na Veliku Gospojinu.^[1]

U toku su arheološka istraživanja praistorijskog naselja na lokalitetu Jovanica. Reč je o naselju iz paleolita, čija se starost procenjuje na 160.000 godina.^[1]

Selo se nalazi na 7 km od Gornjeg Milanovca, na trasi bivše železničke pruge uskog koloseka u pravcu Ljiga. Nadmorska visina je od 420 do 520 m, a površina je 671 ha.^[1]

Ovde se nalaze Krajputaš na raskrsnici u Ljutovnici i Spomenik-usamljenik u porti crkve u Ljutovnici.

Istorija uredi

Selo je dolaskom Turaka bilo iseljeno i potpuno opustelo. Ponovo je naseljeno u 18. veku doseljenicima iz rejona Sjenica i Nikšićke župe – naročito za vreme Prvog i Drugog srpskog ustanka. Selo je pod imenom Ljutovnica prvi put pomenuto u turskom popisu 1525. godine. Tada je imalo 9 hrišćanskih kuća i dve kuće poturica. Po predanju, Ljutovnica je bilo bogato selo i prvobitno je nazivano Pitomica. Zbog jedne „ljute zime” naziv je promenjen u Ljutovnica.^[1]

Lokalitet Tripovac poznat je kao mesto na kome su se odigravali važni istorijski događaji.

U ratovima u periodu od 1912. do 1918. godine selo je dalo 80 ratnika. Poginulo ih je 54 a 26 je preživelo.^[1]

Demografija uredi

U popisima selo je imalo: 1910. godine 436, 1921. godine 390 a 2002. godine 190 stanovnika.^[1]

U naselju Ljutovnica živi 170 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 49,8 godina (47,9 kod muškaraca i 51,9 kod žena). U naselju ima 67 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,84.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija^[2]
Godina	Stanovnika
1948.	537
1953.	483
1961.	435
1971.	310
1981.	251
1991.	238	238
2002.	190	190
2011.	165

Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍^[3]

Srbi	188	98,94%
Rusi	1	0,52%
Makedonci	1	0,52%
nepoznato	0	0,0%

Stanovništvo prema polu i starosti^[4]


	m	ž
?	0	0
80+	2	7
75—79	9	5
70—74	9	13
65—69	10	7
60—64	4	10
55—59	5	3
50—54	10	7
45—49	3	6
40—44	12	3
35—39	7	9
30—34	2	0
25—29	7	9
20—24	6	1
15—19	6	6
10—14	4	1
5—9	1	3
0—4	2	1
Prosek :	47,9	51,9

Domaćinstva

**Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	109	103	106	91	87	77	67

**Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosek
Broj domaćinstava	13	22	14	10	1	6	0	0	0	1	2,84

Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu

Pol	Ukupno	Neoženjen/Neudata	Oženjen/Udata	Udovac/Udovica
Muški	92	26	62	4
Ženski	86	11	60	15
UKUPNO	178	37	122	19

Stanovništvo po delatnostima koje obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija
Muški	41	6	0	0	21
Ženski	27	8	0	0	11
UKUPNO	68	14	0	0	32
Pol	Proizvodnja i snabdevanje	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	1	2	6	1	1
Ženski	0	0	2	4	0
UKUPNO	1	2	8	5	1
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad
Muški	0	0	0	2	0
Ženski	0	0	0	1	1
UKUPNO	0	0	0	3	1
Pol	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	1	0	0	0
Ženski	0	0	0	0
UKUPNO	1	0	0	0

Galerija uredi

Crkva brvnara
Crkva brvnara, kapija
Crkva brvnara, porta
Ljutovnica, pogled na selo
Ljutovnica, put

Reference uredi

^ ^a ^b ^v ^g ^d ^đ Đuković, Isidor (2005). Rudničani i Takovci u oslobodilačkim ratovima Srbije 1912-1918. godine. Gornji Milanovac: Muzej Rudničko-takovskog kraja. str. 291.
^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

Spoljašnje veze uredi

[:02-1] v ^g ^d ^đ Đuković, Isidor (2005). Rudničani i Takovci u oslobodilačkim ratovima Srbije 1912-1918. godine. Gornji Milanovac: Muzej Rudničko-takovskog kraja. str. 291.

[2] „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.

[3] „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.

[4] „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

[1]

[2]

[3]

[4]