Velika Reka (Vučitrn)
Velika Reka (Velja Reka, kod lokalnog stanovništva) (alb. Lumadh) je naselje u opštini Vučitrn na Kosovu i Metohiji. Prema popisu stanovništva na Kosovu 2011. godine, selo je imalo 1.017 stanovnika[1].
Velika Reka | |
|---|---|
| Administrativni podaci | |
| Država | Srbija |
| Autonomna pokrajina | Kosovo i Metohija |
| Upravni okrug | Kosovskomitrovački |
| Opština | Vučitrn |
| Stanovništvo | |
| — 2011. | 1.017 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 42° 45′ 22″ S; 21° 01′ 30″ I / 42.7561° S; 21.0250° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 519 m |
.svg)  Velika Reka Velika Reka na karti Srbije | |
Geografija
urediSelo je u ravnici, na desnoj obali reke Lab, 0,5 km od njegovog ušća u Sitnicu. U blizini, severoistočno od sela, prolazi magistralni put Priština- Kosovska Mitrovica. Zbijenog je tipa i ne deli se na mahale.
Istorija
urediSelo je postalo 1871. premeštanjem Čerkeza iz Laba, gde su živeli sedam godina po svom doseljenju sa Kavkaza. Po selu Velikoj Reci u Labu, gde su bili kolonizovani, i ovo je njihova naseobina nazvana Velikom Rekom. U Turskoj administraciji se zvanično zvala Ishanije Zir (Donja Ishanija).[2] Vladika raško-prizrenski i kasniji Patrijarh srpski Pavle u svom izveštaju Svetom Arhijerejskom Sinodu SPC, pored ostaloga, navodi podatak da su na groblju u V. Reci kod Vučitrna, 17. septembra 1984. godine, albanski nacionalisti izmetom premazali srpske pravoslavne nadgrobne spomenike. Sveštenici su se žalili da se raseljavanje našeg življa vrši i dalje.[3]
Poreklo stanovništva po rodovima
urediČerkeski rodovi[4]
- Nać (4 kuće) i Žjau (2 kuće), oba od plemena Abadzeha („Abdzah“). Doselili se 1864. sa Kavkaza, iz oblasti D’ž.
Autokolonisti
- Aleksić (2 kuće) 1924. iz Šljivova.
- Anđelković (1 kuća) 1924. iz Šljivova.
- Bekčić (1 kuća) 1919. iz Rakovica (Raška).
- Bogavac (2 kuće)1914 iz Čemerna(Kraljevo).
- Bukmirović (1 kuća) iz Progorelice.
- Dubovac (6 kuća) 1914.
- Đorović (1 kuća) i Veselinović (1 kuća). iz Jošaničke Banje.
- Đukić (1 kuća) 1933. iz Ploče (Župa aleksandrovačka).
- Janković (1 kuća) 1914.
- Ljiljak (1 kuća) 1941. iz Banije (Hrvatska)(ostali poslednji u selu sve do 1999. godine).
- Marković (1 kuća) 1927. iz Rudara (Toplica).
- Nikolić (1 kuća) 1933. iz Aleksandrovac (Župa aleksandrovačka).
- Pecić (2 kuće) 1914. iz Jelanca.
- Pribićević (1 kuća) 1923. iz Banije (Hrvatska).
- Radeta (1 kuća) 1922. iz Subera (Livno).
- Cvejić (3 kuće) 1922. iz Krive Reke (Brus).
Kolonisti
- Jeremić (2 kuće) i Anđelković (1 kuća) 1925 iz Grabovnice (Toplica).
- Maksić (1 kuća) 1929 iz Kosovske Mitrovice.
- Mirčetin (1 kuća) 1923. iz Manđelosa (Sremska Mitrovica).
Demografija
uredi| Demografija[5][1] | ||
|---|---|---|
| Godina | Stanovnika | |
| 1948. | 327 | |
| 1953. | 375 | |
| 1961. | 395 | |
| 1971. | 443 | |
| 1981. | 542 | |
| 1991. | 630 | |
| 2011. | 1.017 | |
Stanovništvo po nacionalnosti
uredi| Nacionalnost | Broj | % |
| Albanci | 1,364 | 99.31 |
| Srbi | 1 | 0.10[1]. |
Reference
uredi- ^ a b v „Popis stanovništva 1948-2011”. 2014. Pristupljeno 02. 11. 2014.
- ^ Urošević, Atanasije (1965). Kosovo. Beograd: Naučno delo. str. 161—162. COBISS.SR 155363340
- ^ Stojčević, Pavle (2019). Pravoslavlje, br.1247, 1. mart, Tekst: Sa raspetog Kosova i Metohije. Beograd: SPC. str. 4.
- ^ Atanasije Urošević-Kosovo
- ^ Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.
Spoljašnje veze
uredi- (jezik: engleski) Lumadh/Velika Reka na fallingrain.com
- (jezik: engleski) Maplandia
