Korisnik:Putinovac/Radovi/Antička Grčka

Partenon, hram boginje Atine. Danas se smatra jednim od ikona staogrčke civilizacije.

Antička Grčka (često nazivana kao Stara Grčka ili Helenska civilizacija) je termin koji se u širokom kontekstu upotrebljava da bi opisao civilizaciju koja se razvila nad plemenima koji su govorili grčkim jezikom tokom starog veka. Specifičnije, termin Antička Grčka se odnosi na civilizaciju koja je počela da se uzdiže tokom 8. veka p. n. e. i periodom koji je usledio tokom propasti Mikenske civilizacije, i koja se razvila na području kontinentalne Grčke, Male Azije, Mediterana i obalama Crnog mora sve do 146. godine p. n. e. kada je Grčka osvojena od strane Rimske republike. Civilizacija Starih Grka se razvila širom područja istočnog Mediterana i danas se smatra uglavnom kao najvažnija civilizacija starog veka. Istorija Antičke Grčke, hronološki se deli na četiri glavna dela. Prvi je Arhajska era koja je trajala otprilike od sredine 8. veka p. n. e. sve do 5. veka p. n. e. Drugi je Klasična era, koja je trajala od početka 5. veka p. n. e. i kao tradicionalni datum završavanja tog perioda se smatra smrt Aleksandra Velikog, 323. p. n. e. Treći je Helenistička era koja je trajala od smrti Aleksandra Makedonskog do osvajanja Grčke od strane Rima 146. p. n. e. I četvrti period je onaj koji se uglavnom upotrebljava između Rimskog osvajanja Grčke i propasti Rimskog carstva.

Nakon propasti Mikenske civilizacije u 12. i 11. veku p. n. e. u Grčkoj je usledio period poznat kao Mračni vek. Taj naziv je korišćen iz razloga zašto istorijski i arheološki podatci o tom periodu su veoma odskudni. Tokom početka Mračnog veka na prostoru kontinentalne Grčke usledila je velika migracija helenskih plemena. Glavna četiri helenska plemena iz tog doba su bila Dorci, Eolci, Jonci i Ahajaci. Posle propasti mikenskih centara usledila je velika seoba grčkog plemena Doraca na jugu Grčke što je izazvalo velike pometnje u stanovništvu Grčke. Tokom 10. i 9. veka p. n. e. usledila je prva velika kolonizacija Helena. Tada su helenska plemena Eolaca, Jonjana i Doraca naselila istočne obale Male Azije. Krajem Mračnog veka, tokom 8. veka p. n. e. usledilo je formiranje institucije grada-države na helenskim prostorima što će označiti potonji tok helenske istorije. Krajem 8. i tokom 7. veka p. n. e. usledila je druga helenska kolonizacija. U to doba Heleni su kolonizovali područja širom Mediterana i pogotovu južnu Italiju i Siciliju, koja će ostati poznata kao Velika Grčka. Nakon neuspešnog pokušaja Persijskog carstva da pokori Grčku, početkom 5. veka p. n. e. Helenska civilizacija će doživeti svoj vrhunac tokom 5. veka p. n. e. To će se naročito izjasniti u Atini, koja će postati kulturni centar helenskog sveta. Narastajuće suparništvo izmeću Atine i Sparte dovešće do Peloponeskog rata koji će podeliti i oslabiti helenski svet. Tokom 4. veka p. n. e. grčki gradovi-države pašće pod uticaj Makedonije koja će pokoriti Persijsko carstvo. Osvajanje Persijkog carstva omogućiće proširivanje helenske kulture do Indije. Nakon makedonskog osvajanja Persije. Na prostoru Bliskog istoka i severne Afrike procvetaće helenistička kultura koja će biti dominatna sledećih vekova. Nakon rimskog osvajanja grčke doći će do uskog povezivanja grčke i rimske kulture koja će ostati poznata kao grčko-rimska.

Danas se Antička Grčka smatra kolevkom Zapadne civilizacije i civilizacijom sa prema većini procena najznačanijim doprinosom u istoriji čovečanstva. Grčka civilizacija je dala odsudan doprinos modernom svetu u gotovo svim aspektima života. Stari Grci se smatraju zaslužnim za otkrića u poljima filozofije, literature, matematike, fizike, biologije, astronomije, arhitekture, istorije kao i za ispostavljanje osnovnih normi modernog društva. Dodatno Stari Grci su bili zaslužni za ispostavljanje demokratije i slobode govora. U moderno doba Antička Grčka se smatra kulturom koja je imala najsnažniji doprinos u razvoju modernog sveta. Uticaj helenske civilizacije je imao naročit uticaj u doba Renesanse i Prosvetiteljstva. U moderno doba uticaj helenske civilizacije se izražava naročito kroz kulturnu struju Neoklasicizma tokom 18. i 19. veka, a nauke koje se bave izučavanjem Antičke Grčke se zovu Klasične nauke.

Spoljašnje veze

• www.ancientgreece.com
• www.bbc.co.uk/schools/.../ancient_greeks/
• www.ancientgreece.co.uk
• www.ancient-greece.org/
• www.wsu.edu:8080/~dee/GREECE/GREECE.HTM