Manastir Namasija
Namasija je nekadašnji srpski pravoslavni manastir iz srednjeg veka, čiji se ostaci nalaze u klisuri reke Crnice, kod sela Zabrege, severoistočno od Paraćina. Manastir, sa crkvom svetog Nikole, je najverovatnije podignut u 15. veku[1] i smatra se da je zadužbina nekog monaha, zbog čega se ubraja među najstarije monaške zadužbine tzv. Moravske Srbije (država Hrebeljanovića i Brankovića).[1] Tokom osme decenije 20. veka, od 1972. do 1979. godine, manastirski kompleks je u celini arheološki istražen, a pronađeni ostaci su konzervirani.
| Manastir Namasija | |
|---|---|
 | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Zabrega |
| Opština | Opština Paraćin |
| Država |  Srbija |
| Vrsta spomenika | manastir |
| Vreme nastanka | 15. vek |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture od velikog značaja |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture |
Ruševine manastira Namasije se danas nalaze pod zaštitom Republike Srbije, kao spomenik kulture od velikog značaja,[1] u sklopu zaštićene spomeničke celine Petruška oblast.
Arhitektura uredi
Manastirska crkva, posvećena svetom Nikoli, je građevina trikonhonalne osnove sa pravougaonim narteksom i apsidama, koje su spolja trostrane, a iznutra polukružne. Kamena krstionica je napravljena u severoistočnom delu naosa, dok je na južnoj strani narteksa, u 16. veku, dozidan paraklis. Dimenzije crkve su 13.4m x 7.6m, sa debljinom zidova od 80cm, dok su dimenzije paraklisa 5.3m x 2.6m, sa 50cm debelim zidovima. Zidovi crkve su danas sačuvani do visine od 1m, a oni u paraklisu do 1,3 metra visine.[1]
Za zidanje crkve, korišćen je lomljeni kamen u krečnom malteru, uz koji se javljaju rečni obluci, crvene boje. Krov je bio pokriven ćeramidom, dok su crkveni patos sačinjavale ploče od peščara.
U unutrašnjosti crkve, pronađeni su fragmenti fresaka. Ostaci figure jednog sveca se nalaze u oltarskoj apsidi, dok se beli friz sa palmetama na crvenoj podlozi, datiran u XVI vek, nalazi u paraklisu.
