Википедија

Nacionalni park Pind

Za druge upotrebe pogledajte stranicu Pind (višeznačna odrednica).

Nacionalni park Pind (grč. Εθνικός Δρυμός Πίνδου, poznat i kao Valia Kalda (što označava Toplu dolinu na cincarskom jeziku) je nacionalni park koji se nalazi u kontinentalnom delu Grčke, smešten u izolovanom planinskom području, a pokriva teritoriju Zapadne Makedonije i Periferiji Epir, u severnoistinčom delu planinskog područja Pind. Osnovan je 1996. godine i površine je 69,27 km².[1] Zona parka obuhvata najveći deo doline Valia Kalda i padine okolnih vrhova.[2]
Park se nalazi na nadmorskoj visini od 1076 do 2177 m i i karakterišu ga guste šume crnog bora i evropske bukve, stenoviti grebeni, nekoliko planinskih vrhova preko 2000 m, struje vetrova i planinska jezera. Područje pripada širem ekoregionu mešovitih šuma Pind planine i predstavlja deo planinskog područja Pind.[3] Ovaj park uvršćen je u ekološku mrežu Natura 2000 zaštićenih područja i jedno je od tri mesta u Grčkoj u kojoj je nastanjena populacija medveda.

Nacionalni park Pind
IUCN kategorija VI (zaštićeno područje sa održivim korišćenjem prirodnih resursa)
Pogled na park i jezero
Mapa sa lokacijom zaštićene oblasti Nacionalni park Pind
Mapa sa lokacijom zaštićene oblasti Nacionalni park Pind
MestoPeriferija Zapadna Makedonija i Periferija Epir  Grčka
Najbliži gradJanjina
Koordinate39° 54′ 00″ N 21° 07′ 00″ E / 39.90000° S; 21.11667° I / 39.90000; 21.11667
Površina69.27 km²
Osnovano1996. godine
Upravljačko teloNacionalni šumarski odsek (Ministarstvo razvoja poljoprivrede i hrane)

Klima i geografija uredi

Klima u parku je planinska i varira u zavisnosti od visine i položaja. Godišnji prosek padavina kreće se od 1000 do 1800 mm, a srednja mesečna temperatura varira od 0,9 °C u januaru, do 21,4 °C u junu mesecu.[4]

Nacionalni park Pind prostire se kroz okrug Greben i okrug Janjina, zapadno od grada Mecovon[5] i blizu sela Vovusa, Perivoli i Milea. U granicama zaštićenog područja nema naselja niti objekata.[6][7]
Nekoliko planinskih vrhova u okviru nacionalnog parka prelazi visinu od 2000 m, kao što su : Avgo (2177 m), Kakoplevri (2160 m), Flega (2159 m), Tria Sinora (2050 m) i Aftia (2082).[7] Planinski vrhovi parka sadrže veliki broj biljnih vrsta.[6][6][7]

Flora uredi

 
Planina u Nacionalnom parku Pind
 
Jezero u parku
 
Ravničarski predeo u podnožju planine

Park je osnovan 1966. godine i smatra se jednim od najvažnijih zaštićenih područja za održavanje planinskog biodiverziteta i integriteta ekosistema na nacionalnom nivou.[8] Šume crnog bora i evropske bukve pokrivaju male i srednje nadmorske visine od 1000 do 1600 m, a neka drveća stara su više od 700 godina.[9]
Na višim nadmorskim visinama od 1600 do 1900 m nalaze se šume munike, dok se u najvišim predelima nacionalnog parka od 1900 do 2177 m nalazi samo nekoliko vrsta žbunastih biljaka, na alpskim tundrama.[7] Na suvom području i na donjim delovima doline najviše su rasprostranjeni šimšir, dok je Abies borisii-regis nastanjena u pindskim šumama.[2]

U parku je ukupno rasprostranjeno 415 vrsta biljaka, kao i 86 vrsta gljiva. Postoji nekoliko vrsta koje su endemske na prostoru Balkanskog poluostrva, kao što su šareni karanfil i Allium breviradum, kao i vrsta koje su endemske za prostor severne i centralne Grčke kao što je Centaurea vlachorum.[10] U donjim delovima nacionalnog parka preovlađuje Minuartia, Bornmuellera tymphaea, Campanula, Viola dukadjinica i Silene pindicola.[7] Mesta sa najvećom koncentracijom retkih biljaka su severne padine vrhova Aftia, Flega i Kapetan Kleidi. Sva gorenavedena područja su veoma strma i nepristupačna životinjama, pa je vegetacija sačuvana, sa velikim brojem endemskih vrsta biljaka.[2]

Fauna uredi

Nacionalni park Pind je jedna od tri oblasti u Grčkoj u kojoj živi populacija evroazijskog mrkog medveda.[11][12], a ovo područje poznato je još i kao medveđi park.[13]
Od ostalih velikih sisara na prostoru parka nastanjeni su i risevi, jeleni i divlje mačke.[7][14] Pored njih na prostoru parka tokom cele godine prisutni su vukovi, kune belice, divlje svinje i evropske veverice.[15]
Strma i područija bukove šume nastanjuje endemska vrsta na Balkanskom poluostrvu, divokoza. Gustina naseljenosti divokoza je između 3-5 i čak 20 pojedinaca na 100 hektara u zavisnosti od produktivnosti staništa.[16] Tri male reke koje se nalaze na području parka imaju vrlo čistu vodu i dobro su očuvano stanište vidre.[16]
Na području parka popisano je pet vrsta slepih miševa, a najčešća vrsta je Nyctalys noctula.[7] Popisano je 80 vrsta ptica[9], sa čak 10 retkih vrsta koje uključuju orla krstaša, surog orla, kratkoprstog kopca i kraškog sokola, što ukazuje na ornitološki značaj područja.[17] Jedna od ređih ptica pronađenih u parku je planinska ušata ševa, koja nastanjuje alpske livade, kao i veliki svračak, koji u leto migrira iz Afrike. U gustim šumama parka preovlađuju vrste kao što su planinski detlić, srednji detlić, mali detlić i crna žuna.[7]

Upravljanje parkom uredi

Od 2003. godine park je pod upravnim nadzorom Administracije Severni Pind.[18] Ovaj organ je odgovoran za ekološko upravljanje mnogo većim regionom koji obuhvata osam zaštićenih područja u Grčkoj, a takođe je deo Natura 2000[8], programa Evropske unije koji ima za cilj zaštitu ugroženih staništa i vrsta širom Evrope.[19] Administracija Severni Pind, zajedno sa lokalnom šumarskom službom, odgovorna je za regulisanje ljudskih aktivnosti i očuvanje ekološke vrednosti zaštićenog područja. Međutim, do sada ovaj cilj ostaje neodređen, zbog nedostatka stručnosti i nauke baziranog plana upravljanja. Stoga postoji velika potreba da se sprovedu istraživanja usmerena na očuvanje, koja se mogu direktno prevesti u praktične predloge za upravljanje.[8]
Jezgro nacionalnog parka proglašeno je za zonu biogenetske rezerve od strane Evropskog saveta, a u parku je zabranjen lov, ribolov i prisustvo motornih vozila.[4]

Najveće katastrofe u parku desile su se tokom šumskih požara, koje su stvorili uzgajivači stoke, da bi stvorili livade za ispašu. Ovi požari uništili su delove šuma. Od šezdesetih godina prošlog veka požara u parku nije bilo, zbog poboljšanih zaštitnih mera, otvoranja šumskih puteva i postavljanja postračnice u blizini planinskog vrha Avgo.[16]
Potencijalna pretnja nacionalnom parku je državna inicijativa za preusmerenje reke Arkoudoreme za izgradnju hidroelektrane. Ovaj plan bi ugrozio park time što bi veliki deo šumskog područja preplavila voda, što bi rezultiralo smanjenjem jezgra nacionalnog parka. Druga opasnog preti od nekoliko malih jedinica za proizvodnju uglja[1][13][16], koje se nalaze na periferiji nacionalnog parka.[20]

Rekreacija i turizam uredi

Nacionalni park Pind se smatra jednim od najmanje posećenih i najmanje poznatih nacionalnih parkova u Evropi i nije označen sa glavnih puteva u regionu.[6] Oblast nudi mogućnosti za planinarenje putevima koji su u dobrom stanju, osim u zimskom periodu.[21] Parku se najbolje može pristupiti sa severa, iz sela Perivoli, dok je i staza sa zapadne strane, u blizini sela Milija.[22] Staza za penjanje doseže skoro do vrha Mavrovoni na visini od 1950 m.[9] Prema lokalnom zakonodavstvu, sakupljanje bilo koje vrste organizama nije dozvoljena, dok se kampovanje i boravak u jezgru parka nakon smiraja dana zabranjuje. Aktivnosti poput kajaka i raftinga zahtevaju posebnu dozvolu od lokalnog šumarstva.[7]

Galerija uredi

  •  
    Planinski predeli parka
  •  
    Jezero u parku
  •  
    Vodopad u parku
  •  
    Ljiljan koji raste na višim nadmorskim visinama parka
  •  
    Jezero Flega

Reference uredi

  1. ^ a b „GR068 Valia Calda (Pindos National Park)” (HTTP). Hellenic Ornithological Society. Pristupljeno 9. 8. 2010. 
  2. ^ a b v Natura 2000, str. 9
  3. ^ „Pindus Mountains mixed forests”. Terrestrial Ecoregions. World Wildlife Fund. Pristupljeno 12. 9. 2010. 
  4. ^ a b Kati 2009, str. 3
  5. ^ Facaros, Dana; Theodorou, Linda (2003). Greece Cadogan guides. New Holland Publishers. str. 438. ISBN 978-1-86011-898-2. [mrtva veza]
  6. ^ a b v g Gibbons 2003, str. 3
  7. ^ a b v g d đ e ž z Valia Calda refuge. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. septembar 2008) Vovousa. X. Papaioanou.
  8. ^ a b v Kati 2009, str. 2
  9. ^ a b v „Prefecture of Ioannina, Epirus-Greece”. Prefectural Committee of Tourist Promotion. Pristupljeno 2. 11. 2009. 
  10. ^ Tsunis 1988, str. 1.
  11. ^ „Bear newsletter” (PDF). WWF-life. str. 3. Arhivirano iz originala (FTP) 27. 7. 2011. g. Pristupljeno 10. 5. 2009. 
  12. ^ „Sustainable Management and Development of Mountainous and Island Areas” (PDF). Department of Forestry and Management of the Environment and Natural Resources. Democritus University of Thrace. Arhivirano iz originala (PDF) 21. 7. 2011. g. Pristupljeno 21. 7. 2009. 
  13. ^ a b Susan, Baker; Kay, Milton; Steven, Yearley (1994). Protecting the periphery: environmental policy in peripheral regions of the European Union. Routledge. str. 126. ISBN 978-0-7146-4584-1. 
  14. ^ Tsunis 1988, str. 3.
  15. ^ Gibbons 2003, str. 3.
  16. ^ a b v g Natura: pp. 10.
  17. ^ Tsunis 1988, str. 2.
  18. ^ Natura 200: pp. 14
  19. ^ „Natura 2000: Networking Programme” (HTTP). natura.org. Pristupljeno 12. 9. 2010. 
  20. ^ Batzias Siontorou, Fragiskos A.; Siontorou, Christina G. (septembar 2009). „Measuring Uncertainty in Lichen Biomonitoring of Atmospheric Pollution: The Case of SO2” (PDF). IEEE Instrumentation and Measurement Society. 58 (9): 3207—3220. doi:10.1109/TIM.2009.2017162. Pristupljeno 12. 8. 2010. 
  21. ^ Facaros, Dana; Theodorou, Lina (2003). Greece: Cadogan Guides. New Holland Publishers. str. 438. ISBN 978-1-86011-898-2. [mrtva veza]
  22. ^ Gibbons 2003, str. 3.

Literatura uredi

Spoljašnje veze uredi

 
Nacionalni park Pind na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Национални_парк_Пинд&oldid=26948316”