Prota Milan Đurić
Prota Milan Đurić (Zaovine, 9. mart 1844 — Rim, 30. april 1917) je bio srpski pravoslavni sveštenik i narodni poslanik.
| Milan Đurić | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||
| Lični podaci | |||||||||||
| Datum rođenja | 9. mart 1844. | ||||||||||
| Mesto rođenja | Zaovine, Kneževina Srbija | ||||||||||
| Datum smrti | 30. april 1917. (73 god.) | ||||||||||
| Mesto smrti | Rim, Kraljevina Italija | ||||||||||
| Narodnost | Srbin | ||||||||||
| Religija | pravoslavni hrišćanin | ||||||||||
| Profesija | sveštenik | ||||||||||
| Politička karijera | |||||||||||
| Politička stranka | Narodna radikalna stranka | ||||||||||
| |||||||||||
Bio je istaknuti član Narodne radikalne stranke.
Biografija uredi
Rođen je 9. marta 1844. godine u Zaovinama na Tari, kao četvrto dete oca Đorđa-Đoke i majke Todore.[1]. Odrastao je u svešteničkoj porodici. Njegovo školovanje počinje 1852. u Rogačici, tadašnjem administrativnom središtu sreza Račanskog, gde završava tri razreda osnovne škole. Četvrti razred završava u Užicu. Četiri razreda srednje škole završio je u Prvoj beogradskoj gimnaziji (1856-1860) u kojoj je upoznao Petra Karađorđevića, budućeg kralja i to u vreme njenog izrastanja u potpunu Knjažesko-srpsku gimnaziju[2] Interesovao se za školovanje u Vojnoj akademiji ali po tradiciji svoje porodice, upisuje Bogosloviju 1860. godine. Kao osamnaestogodišnjak učestvovao je u borbama kada su Turci bombardovali Beograd 1862.[3] Pored svešteničkog poziva, bavio se politikom, u kojoj je ostao do kraja svog života. Njegov ideal je bio sloboda srpskog naroda i čvrsto utemeljenje države Srbije. Političku delatnost vezivao je za Radikalnu stranku od njenog nastanka. Kada je 1875. godine buknuo Hercegovački ustanak (Nevesinjska puška), držao je vatrene govore, mobilisao ljude u dobrovoljačke čete i slao ih u Hercegovinu. Za hrabrost u srpsko-turskom ratu (1876-1878) dva puta je odlikovan. Na izborima za Narodnu skupštinu 1878. godine izabran je za narodnog poslanika.[3] Tokom Prvog svetskog rata, povukao se sa vojskom preko Albanije, odatle je otišao u Italiju, u Rim, gde je i umro 30. aprila 1917. godine. Njegovi posmrti ostaci preneti su u Srbiju i uz najveće državne počasti sahranjeni u Užicu 1926. godine. O njemu su ostale u narodu mnoge priče, pesme i anegdote.[1]
Političko delovanje uredi
Nakon službe u Zaovinama i Karanu, 1869. godine je premešten u Užice. Tu je izabran za narodnog poslanika, da to i ostane narednih 40 godina. Pripadao je malobrojnoj ali tvrdoj opoziciji, koju je od 1878. godine predvodio Nikola Pašić. Os osnivanja Narodne radikalne stranke, 1881/82. godine pa do kraja svog života bio je član njenog Glavnog odbora i predsednik njenog poslaničkog kluba. Dovođen je u vezu sa ubistvom naprednjačkog poslanika Veljka Jakovljevića (1885). Da bi izbegao hapšenje, otišao je u Crnu Goru, a potom u Carigrad. Pomilovan je 1889. i vratio se u Užice, u kome je doživeo sve počasti narodnog borca. Zbog Ivanjdanskog atentata na kralja Milana (1899) bio je osuđen na 20 godina zatvora u teškim okovima i raščinjen u crkvi Ružici. Pomilovan je 1901. godine. Prota je bio veliki i čest govornik u Narodnoj skupštini. Dve njegove fascinacije bile su Radikalna stranka i Rusija, u kojoj je po nalogu Nikole Pašića i boravio (1877-1888).[2] Učestvovao je u ratovima 1912-1914.
Odlikovanja uredi
Odlikovan je mnogobrojnim domaćim i stranim odlikovanjima.[4]
- Orden Takovskog krsta V reda
- Orden Takovskog krsta sa mačevima V reda
- Orden Belog orla IV reda
- Orden Belog orla V reda
- Orden Svetog Save II reda
- Zvezda ordena Svetog Save II reda
- Orden Karađorđeve zvezde II reda
- Zvezda ordena Karađorđeve zvezde II reda
- Orden Danila I za nezavisnost Crne Gore III reda
- Orden Svete Ane III reda, ruski
- Srebrna medalja za hrabrost 1876
- Zlatna medalja za hrabrost 1877
- Srebrna medalja za revnosnu službu 1877-1878.
- Zlatna medalja za revnosnu službu 1913
- Spomenica rata 1876-1878.
- Medalja za spomen proglasa Kraljevine 1883
- Medalja za uspomenu na 1. april 1893.
- Medalja za uspomenu izbora Petra Karađorđevića za kralja Srbije 1903.
- Spomenica povodom početka zidanja crkve S. Đorđa na Oplencu 1912
- Zlatan krst sa brilijantima od Kneza Petra na krštenju prvenca Đorđa Karađorđevića na Cetinju- u emigraciji
Reference uredi
Spoljašnje veze uredi
- Prva beogradska gimnazija
- Prota Milan Đurić, Pravda 3. maj 1917. Preuzeto 1.12.2015.