Ravno Selo

Ravno Selo
Ravno Selo;
	Pravoslavna crkva u Ravnom Selu.
Administrativni podaci
Država	Srbija
Autonomna pokrajina	Vojvodina
Upravni okrug	Južnobački
Opština	Vrbas
Stanovništvo
— 2011.	3107
— gustina	66/km2
Geografske karakteristike
Koordinate	45° 27′ 01″ S; 19° 37′ 05″ I / 45.450166° S; 19.618166° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	87 m
Površina	52,9 km2
	Ravno Selo Ravno Selo na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski broj	21471
Pozivni broj	021
Registarska oznaka	VS

Ravno Selo (nem. Alt-Schowe) je naselje u Srbiji u opštini Vrbas u Južnobačkom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 2701 stanovnika.

Geografija

Ravno Selo

Ravno Selo je najudaljenije selo od Vrbasa i nalazi se između Kulpina i Zmajeva.

Istorija

Po jednoj verziji predanja selo je postojalo još u 15. veku, dok se po drugoj smatra da je postalo odmah posle seobe Srba, negde oko 1695. godine. Međutim, prvi pisani izvori o selu potiču s kraja 15. veka (tačnije između 1484—1502. godine). Godine 1590. Šove su zabeležene u turskim defterima, kao selo sa dvanaest domova.

Za istoriju današnjeg Ravnog Sela značajna su tri naselja: Male Šove, Alpar i Paška. Male Šove su se nalazile na oko 3 km u pravcu sever-severozapad od današnjeg sela, na granici između poteza Vinogradi i Atica Ugarska kod Arkadijinog salaša. Za ime ovog sela, pisac monografije Bačke županije Samu Borovski kaže da je potomak nekadašnje Šomva, Šumva. Naziv Šomva je potekao verovatno, od prezimena plemića Jovana de Šomve. Jovan de Šomva je od Matije i Sofije Dereš dobio, početkom 16. veka jedan deo Šomve. Takođe je deo Šomve, porodica Dereš 1502. godine dala u zalog sremskom vladici Jovanu Ujhilju.

Po pričanju starijih ljudi, selo se pomerilo na današnje mesto, zato što je voda bila lošeg kvaliteta. Međutim, verovatnije je da selo menja svoj položaj po odluci spahije koji je tu imao posed i bavio se stočarstvom, a pošto je tu bio početak jendeka (što ukazuje i značenje mađarske reči soer, koja ima značenje kao početak jendeka), pa nije bilo vode za stoku, naročito u letnjim mesecima. Druga teorija kaže da je voda na tom mestu bila slana (mađarski So – viz) i da je selo upravo po tome dobilo ime.

Drugo naselje preteča današnjeg Ravnog Sela je Alpar, koji se nalazio 4,5 km u pravcu jugoistoka, na delu atara koji se naziva Alpar. Alpar je kao naselje zabeležen još 1345. godine. Godine 1554. za vreme turske vladavine, pominje se kao naselje Bačke nahije i tada je imalo 11 domova. Naredni pomen je 157O. godine kada je imalo svega 5 domova, dok 1690. ima 24 doma. Još 1650. godine je zabeleženo kao naseljeno, dok je 1698. bilo nenaseljeno. Novi pomen Alpara je 1715. kada ima 4 doma, 1720. ima 15 domova, 1717. i 1722. se pominje kao mesto sa po 17 domova. Poslednji pomen Alpara je 1732. kada se pominje kao srpsko naselje u posedu futoškog vlastelinstva. U tom delu atara postojale su ruševine, najverovatnije, srpskog hrama, iz doba turske vladavine. Alpar se nalazio između Kera (Zmajeva), Kisača, Futoga i Petrovca.

Treće naselje vezano za Šove je Paška. Prvi put je zabeležena 1590. kada je imala 20 domova.

Oko 1650. godine Šove su zabeležene kao naseljene, a 1698. kao nenaseljene. Verovatno da se već u to vreme Male Šove i Paška stapaju u jedno selo. Stanovnici Paške su se obreli u Šova, Keru i Futogu.

Godine 1715. prema popisu bačkih srezova, u Šova se nalazilo 10 porodica. Skoro je sigurno da je selo već tada locirano na sadašnjem mestu i verovatno tada dobija skraćeni naziv — Šove. Te iste godine iz Banata se doselilo nekoliko porodica, tako da Šove 1720. imaju 19 domova, dok već 1722. imaju 31 dom. Godine 1725/26. Šove imaju 25 porodica, 1728. 29 porodica, dok 1734. imaju 22 porodice.

Između 1746—1758. godine Šove su uvedene kao pustara; 1760. godine na komorskoj (geografskoj) karti Šove su prikazane kao mesto na severnoj strani potoka Širi-Šake, gde je živela 51 porodica i to srpska. Između 1744. i 1777. iz Kucure su se preselile skoro sve srpske porodice. Želeći da od Kucure načine grkokatoličko i katoličko mesto komorske vlasti su naložile da se Srbi iz Kucure presele u Šove i Obrovac. U Šova su 1783. postojala 82 doma, a već 1786. bilo je 136 domova.

Šove su 1820. godine imale 2598 stanovnika dok je od toga Srba bilo 1643. Šest decenija kasnije (1878) broj Srba se smanjio na 1570, jer su se mnoge srpske porodice odselile u sremsko selo Ogar (Ogara).

Prema popisu iz 1893. Stare Šove su imale 2136 stanovnika koje su živele u 352 kuće, od tog broja Srba je bilo 1436, Nemaca 653, Mađara 15 i ostalih 32. Šove su preživele nekoliko kolonizacija koje je organizovala Habzburška monarhija, počev od Marije Terezije (1740—1780) i doseljavanja nemačkih trgovaca, pa preko kolonizacija koje je organizovao njen sin Josif II (1780—1790).

Nemci su u Stare Šove doseljeni 1786. godine. Nemci su 1788. napustili Stare Šove i osnovali Nove Šove. Godine 1818. u Novim Šova je osnovana Prva crkvena opština.

Dom zdravlja u Ravnom Selu. Na ovom mestu je do 1940-ih stajala Evangelistička crkva

Po verodostojnim izvorima, školstvo u Šova je počelo da se razvija još u vreme carice Marije Terezije, mada se nastava izvodila dosta neorganizovano. Prva škola u Starim Šova je osnovana 1745. godine. Nastava se tada izvodila na mađarskom i nemačkom jeziku. Tokom 19. veka u selu su sagrađene dve školske zgrade; prva 1836, a druga 1888. godine. Krajem 19. veka selo je dobilo prve srpske učitelje. U Starim Šova je radila od 1892. godine. Pored komunalne škole u kojoj su nastavu pohađali Mađari, Nemci i Srbi, postojale su i veroispovedne škole u kojima je nastava izvođena na maternjem jeziku. Selo je tada imalo i „povtornu školu“, kao vrstu dopunske škole.

Šove su između dva svetska rata bile jedno od najrazvijenijih sela. U Starim Šova je tada bilo mnogo zanatskih radionica, radnji, majstora, šegrta, kalfi. Postojale su privatne lekarske ordinacije, porodilište itd.

Demografija

U naselju Ravno Selo živi 2737 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 39,8 godina (38,7 kod muškaraca i 40,8 kod žena). U naselju ima 1136 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,06.

Ovo naselje je uglavnom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija^[1]
Godina	Stanovnika
1948.	4.046
1953.	4.362
1961.	4.378
1971.	3.814
1981.	3.636
1991.	3.579	3.505
2002.	3.478	3.523
2011.	3.107

Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍^[2]

Srbi	2.702	77,68%
Crnogorci	274	7,87%
Hrvati	33	0,94%
Makedonci	25	0,71%
Jugosloveni	20	0,57%
Romi	15	0,43%
Mađari	11	0,31%
Slovaci	7	0,20%
Rusini	4	0,11%
Nemci	4	0,11%
Ukrajinci	2	0,05%
Bošnjaci	2	0,05%
Slovenci	1	0,02%
Muslimani	1	0,02%
nepoznato	256	7,36%

Stanovništvo prema polu i starosti^[3]


	m	ž
?	8	7
80+	33	45
75—79	56	84
70—74	75	101
65—69	75	122
60—64	96	104
55—59	63	88
50—54	124	113
45—49	151	117
40—44	140	155
35—39	116	110
30—34	89	98
25—29	110	98
20—24	134	116
15—19	129	142
10—14	113	131
5—9	87	91
0—4	82	75
Prosek :	38,7	40,8

Domaćinstva

**Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	928	1.045	1.153	1.098	1.088	1.080	1.136

**Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosek
Broj domaćinstava	232	255	197	241	113	81	11	3	1	2	3,06

Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu

Pol	Ukupno	Neoženjen/Neudata	Oženjen/Udata	Udovac/Udovica	Razveden/Razvedena	Nepoznato
Muški	1.399	441	844	62	50	2
Ženski	1.500	322	849	278	50	1
UKUPNO	2.899	763	1.693	340	100	3

Stanovništvo po delatnostima koje obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija
Muški	589	159	0	0	171
Ženski	360	76	0	0	127
UKUPNO	949	235	0	0	298
Pol	Proizvodnja i snabdevanje	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	7	59	61	12	46
Ženski	0	4	64	9	4
UKUPNO	7	63	125	21	50
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad
Muški	1	4	24	9	7
Ženski	3	3	6	21	36
UKUPNO	4	7	30	30	43
Pol	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	13	0	0	16
Ženski	4	0	0	3
UKUPNO	17	0	0	19

Poznate ličnosti

Reference

^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

Spoljašnje veze

[1] „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.

[2] „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.

[3] „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

[1]

[2]

[3]