Stojan Župljanin
Stojan Župljanin, (Maslovare kod Kotor Varoša, 22. septembar 1951) je bivši načelnik Centra službe bezbednosti u Banjoj Luci i bivši savetnik predsednika Republike Srpske za unutrašnje poslove. Osuđen je pred Međunarodnim krivičnim tribunalom za bivšu Jugoslaviju za ratne zločine nad Muslimanima i Hrvatima, počinjene tokom rata u Bosni i Hercegovini.
Stojan Župljanin | |
|---|---|
| Datum rođenja | 22. septembar 1951. |
| Mjesto rođenja | Maslovare, Kotor Varoš, Federativna Narodna Republika Jugoslavija |
| Državljanstvo | Republika Srpska, BiH |
| Roditelji | Aleksandar i Dragica |
Biografija uredi
Župljanin je rođen 28. septembra 1951. godine u selu Maslovare u opštini Kotor Varoš u Jugoslaviji od oca Aleksandra i majke Dragice. Srednju Upravnu školu završio je u Banjoj Luci, a Pravni fakultet u Sarajevu 5. februara 1975. U opštinskom Sekretarijatu za unutrašnjene poslove u Banjoj Luci zaposlen je 1. aprila 1975. godine gdje će na raznim dužnostima ostati do početka 1994.[1] Napredovao je od mjesta komandira policije do načelnik Odjeljenja za suzbijanje opšteg kriminaliteta. Od 1991. godine je bio načelnik Regionalnog centra službi bezbjednosti u Banja Luci, a od maja do jula 1992. godine i član Kriznog štaba Autonomne regije Krajine.
U međuvremenu je 1976/1977. odslužio vojni rok u Školi rezervnih oficira u Bileći, a 1979. polaže pravosudni ispit u Sarajevu. Krajem 1995. polaže usmeni magistarski ispit na Pravnom fakultetu u Banjoj Luci, a pismeni dio ispita, iako završen, nije stigao da ga odbrani. Od februara 1994. do februara 1997. bio je savjetnik za unutrašnje poslove predsjedniku Republike Srpske dr Radovanu Karadžiću, a tokom 1997. bio je direktor Fabrike duvana u Banjoj Luci. U periodu od 1995. do 1997. predavao je Kriminologiju na Policijskoj akademiji u Banjoj Luci[1]
Oženjen je suprugom Divnom sa kojom ima dva sina Mladena i Pavla. Od sporta je najviše volio karate u čemu je majstor kao i vazduhoplovno jedriličarstvo gdje je bio pilot jedrilice.[2]
Optužnica za ratne zločine uredi
Župljanin je, pred Haškim sudom za ratne zločine, optužen za zločine protiv čovečnosti i kršenje zakona i običaja ratovanja, udruženi zločinački poduhvat, progone, istrebljenje i ubistvo, mučenje, okrutno postupanje i nehumana dela, te deportacije i bezobzirno razaranje i pustošenje gradova i sela, 17. decembra 1999. Optužnica je objavljena 13. jula 2001. godine. Tri godine kasnije, optužnica je izmijenjena kada je iz nje izbačeno krivično djelo genocida, za šta se prvobitno teretio.[3] Župljanin je ranije napustio Republiku Srpsku i krijući se od Tribunala boravio u Mađarskoj, Francuskoj, Nigeriji i Rusiji.[2] Župljanin je uhapšen u Pančevu, 11. juna 2008. godine.[4] U početku je negirao svoj identitet, predstavljajući se kao Branislav Vukadin, ali je dan kasnije, DNK-analizom utvrđeno da je osoba koja je uhapšena — zaista Župljanin.[5] Suđenje je započelo 14. septembra 2009. godine. Dana 27. marta 2013. Haški tribunal ga je, zajedno sa Mićom Stanišićem, osudio na 22 godine zatvora. U drugostepenom postupku presuda je potvrđena 30. juna 2016. godine.[6] Zatvorsku kaznu u trajanju od 22 godine izdržava u Poljskoj.[7]
Izvori uredi
- ^ a b Župljanin, Stojan (2017). Srpska tragedija. Novi Sad: Pravoslavna reč. str. 11,13. ISBN 978-86-81648-05-6.
- ^ a b Župljanin, Stojan (2017). Srpska tragedija. Novi Sad: Pravoslavna reč. str. 11. ISBN 978-86-81648-05-6.
- ^ Vidaković, Divna; Karić, Snježana (11. 6. 2008). „Uhapšen Stojan Župljanin”. Nezavisne novine. Pristupljeno 25. 1. 2021.
- ^ B92 — Uhapšen Stojan Župljanin, 11. 6. 2008.
- ^ B92 — Potvrđen identitet Župljanina, 12. 6. 2008.
- ^ Župljanin, Stojan (2017). Srpska tragedija. Novi Sad: Pravoslavna reč. str. 13,16. ISBN 978-86-81648-05-6.
- ^ „Mićo Stanišić i Stojan Župljanin u zatvoru Poljske”. RTV BN. 20. 08. 2019. Pristupljeno 26. 1. 2021.
