Suva Reka
Suva Reka (alb. Suharekë ili Suhareka, ili Therandë ili Theranda) je gradsko naselje i sedište istoimene opštine u Srbiji, koji se nalazi u centralnom delu Kosova i Metohije i pripada Prizrenskom upravnom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 10.422 stanovnika.[b]
| Suva Reka | |
|---|---|
 Suva Reka | |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Srbija |
| Autonomna pokrajina | Kosovo i Metohija |
| Upravni okrug | Prizrenski |
| Opština | Suva Reka |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2011. | 10.422 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 42° 21′ 44″ S; 20° 49′ 54″ I / 42.362222° S; 20.831753° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 400 m |
.svg)  Suva Reka Suva Reka na karti Srbije | |
| Registarska oznaka | PZ |
Atar naselja se nalazi na teritoriji katastarske opštine Suva Reka površine 1921 ha. Sam grad je smešten na magistralnom putu Priština—Prizren, na pola puta između Štimlja i samog Prizrena.
Istorija uredi
Prvi sačuvani pisani pomen o Suvoj Reci je iz 1465. godine. Mlečanin Đakomo Kanteli di Vinjola je 1689. godine upisao ovo mesto na svoj bakrorez-kartu, koja se danas čuva u Nacionalnoj biblioteci u Parizu. Osamdesetih godina 19. veka ruski konzul u Prizrenu zatekao je u Suvoj Reci devet domova srpskih Roma.
U mestu je postojala stara srpska pravoslavna crkva koja je srušena, i srpsko groblje. Na bregu ispod sela nalazila se isposnica, u kojoj su, po jednom zapisu iz 1880. godine, čuvane nečije svete mošti, dok su oko isposnice bile monaške ćelije. Turci su ovu isposnicu pretvorili u tekiju.
Godine 1938. podignuta je nova srpska pravoslavna crkva sa kubetom i zvonikom, Crkva Svetih Apostola Petra i Pavla u Suvoj Reci. Kraj nje je današnje groblje.
U neposrednoj blizini grada se nalaze:
- Crkva Bogorodice Odigitrije, koju je 1315. godine podigao Milutinov kaznac Dragoslav i koja se nalazi u selu Mušutištu.
- Crkva svetog Đorđa, koju je oko 1370. godine podigao nepoznati srpski vojvoda kao svoju grobnu crkvu i koja se nalazi u selu Rečanu.
Demografija uredi
Prema popisu iz 1981. godine grad je bio većinski naseljen Albancima. Nakon rata 1999. godine većina Srba je napustila Suvu Reku.
Broj stanovnika na popisima:
 |
| ||||||||||||||||||||||||
Vidi još uredi
Napomene uredi
- ^ Republika Kosovo (alb. Republika e Kosovës) jednostrano je proglašena država na teritoriji Republike Srbije, protivno Ustavu Srbije i Rezoluciji 1244 Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija. Prema Rezoluciji 1244, cela teritorija Kosova i Metohije, pravno gledano, nalazi se u sastavu Srbije dok ne bude postignuto konačno rešenje. Srbija ne priznaje jednostrano otcepljenje, po međunarodnom pravu, njene teritorije, preciznije autonomne pokrajine pod privremenom upravom Ujedinjenih nacija (UNMIK). Vlada sa sedištem u Prištini ima defakto vlast nad većinom teritorije, dok pojedine strukture Srbije funkcionišu na severu i u srpskim enklavama.
- ^ Popis iz 2011. na Kosovu i Metohiji su sproveli organi samoproglašene Republike Kosovo. Ovaj popis je bio bojkotovan od strane velikog broja Srba, tako da je realan broj Srba na Kosmetu znatno veći od onog iskazanog u zvaničnim rezultatima ovog popisa.
Reference uredi
- ^ Nacionalni sastav stanovništva FNR Jugoslavije 1961. godine pod2.stat.gov.rs
- ^ Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981. godine pod2.stat.gov.rs
- ^ Etnički sastav stanovništva Kosova i Metohije 2011. godine pop-stat.mashke.org (jezik: albanski)
- ^ Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.
Literatura uredi
- Ivanović, Milan (2013). Metohija: spomenici i razaranja. Novi Sad; Beograd: Prometej; Službeni glasnik.
