Terski rejon (Murmanska oblast)
Terski rejon (rus. Терский район) administrativno-teritorijalna je jedinica drugog nivoa i opštinski rejon smešten na jugu Murmanske oblasti, odnosno na krajnjem severozapadu evropskog dela Ruske Federacije.
| Terski rejon Terskiй raйon | |
|---|---|
.svg) | |
 | |
| Država |  Rusija |
| Federalni okrug | Severozapadni |
| Administrativni subjekt | Murmanska oblast |
| Admin. centar | Umba |
| Koordinate | 66° 41′ 00″ N 34° 20′ 00″ E / 66.68333° S; 34.33333° I |
| Status | opštinski rejon |
| Osnivanje | 1927. |
| Površina | 19.300 km2 |
| Stanovništvo | 2016. |
| — broj st. | 5.420 |
| — gustina st. | 0,28 st./km2 |
| Vremenska zona | UTC+3 |
| Registarske tablice | 51 |
| Pozivni broj | +7 81559 |
| Zvanična veb stranica rejona | |
.png)
.jpg)
Administrativni centar rejona je varošica Umba u kojoj živi gotovo 90% od ukupne rejonske populacije.
Prema procenama nacionalne statističke službe Rusije za 2016. na teritoriji rejona je živelo svega 5.420 stanovnika, ili u proseku oko 0,4 st/km². Terski rejon je poslednji u oblasti po broju stanovnika i gustini naseljenosti, odnosno nalazi se na trećem mestu po površini.
Geografija uredi
Terski rejon smešten je južnom delu Murmanske oblasti i obuhvata celu južnu belomorsku obalu Koljskog poluostrva, uključujući i deo obale Kandalakškog zaliva. Zauzima teritoriju površine 19.300 km², što čini oko 13,3% oblasne teritorije, i po tom parametru nalazi se na 3. mestu među 17 drugostepenih administrativnih jedinica u oblasti. Rejon se na severu graniči sa teritorijom Lovozerskog rejona, na severozapadu je Kirovski gradski okrug, a na zapadu su Apatitski gradski okrug i Kandalaški rejon.
Južni deo Koljskog poluostrva koji pripada Terskom rejonu znatno je niži i ravniji u odnosu na severni deo poluostrva, a sama obala je znatno manje razuđena. Zapadni deo belomorskog primorja rejona naziva se Kandalakškom, a centralni i istočni deo Terskom obalom. Najviša tačka rejona je brdo Senjgora na 274 metra nadmorske visine.
Područje Terskog rejona karakteriše izrazito gusta rečna mreža, a sve reke pripadaju basenu Belog mora. Najvažniji vodotoci su Varzuga (234 km), Streljna (213 km), Umba (123 km) sa Vjalom (37 km), Čapoma (113 km) i Pjalica (92 km). Veći vodotoci su još i Pulonga (78 km), Olenica (64 km), Kamenka (53 km), Čavanjga (52 km), Porja, Saljnica, Pila i druge.
Među brojnim jezerima veličinom akvatorije izdvajaju se Kolvicko jezero (121 km²), Vjalozero (98,6 km²), Sergozero (98 km²), Kanozero (84,3 km²), Gornje Ondomozero (55 km²), Babozero (44 km²), Donje Ondomozero (31,8 km²) i druga.
Rejon se nalazi u zoni subpolarne klime.
Istorija uredi
Terski rejon zvanično je uspostavljen 1. avgusta 1927. godine kao administrativna jedinica tadašnjeg Murmanskog okruga Lenjingradske oblasti. Prvi administrativni centar rejona bilo je selo Kuzomen, a od 15. avgusta 1931. sedište rejona je varošica Umba. U sadašnjim granicama rejon se nalazi od 29. decembra 2004. godine.
Demografija i administrativna podela uredi
Prema podacima sa popisa stanovništva iz 2010. na teritoriji rejona je živelo ukupno 6.288 stanovnika,[1] dok je prema proceni iz 2016. tu živelo 5.420 stanovnika, ili u proseku oko 0,4 st/km².[2] Po broju stanovnika i gustini naseljenosti Terski rejon se nalazi na poslednjem mestu u oblasti.
| 1959. | 1970. | 1979. | 1989. | 2002. | 2010. | 2016. |
|---|---|---|---|---|---|---|
| --- | --- | --- | 9.752[3] | 7.434[4] | 6.288[1] | 5.420* |
Napomena:* Prema proceni nacionalne statističke službe.
Prema podacima sa popisa iz 2010. na području rejona registrovano je ukupno 12 naseljenih mesta (od kojih su dva bila bez stanovnika, a u 4 sela je živelo manje od 50 stanovnika). Rejon je administrativno podeljen na 2 nižestepene opštine, po jednu ruralnu i urbanu. Administrativni centar rejona je varošica Umba u kojoj živi oko 88% rejonske populacije, i to je ujedno jedino urbano naselje na teritoriji rejona. Od sela veličinom se izdvajaju Varzuga i Kuzomenj.
Privreda i saobraćaj uredi
Na području Terskog rejona primetno je gotovo potpuno odsustvo teške industrije, a glavni izvori prihoda lokalnog stanovništva dolaze od ribolova, te u novije vreme turizma. Obrada drveta čini skoro polovinu ukupne industrijske proizvodnje. Postoje značajne rezerve pegmatita.
Poljoprivreda počiva na uzgoju krompira, kupusnjača i jednogodišnjih trava koje se koriste za ishranu stoke.
Terski rejon je jedan od saobraćajno najslabije povezanih delova Murmanske oblasti. Varošica Umba udaljena je od Murmanska oko 360 km, a jedini značajniji drum ide u smeru zapada ka Kandalakši.
Znamenitosti uredi
Na obali jezera Kanozero nalaze se stene sa petroglifima čije vreme nastanka se procenjuje na period III—II milenijum pre nove ere. Takozvani Kanozerski petroglifi koji su otkriveni 1997. nalaze se na listi prirodno-istorijskih dobara Murmanske oblasti.[5][6][7]
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ a b "Всероссийская перепись населения 2010 года. Том 1". Архивирано на сајту Wayback Machine (15. март 2013)
- ^ „Čislennostь naseleniя Rossiйskoй Federacii po municipalьnыm obrazovaniяm na 1 яnvarя 2016 goda”. Arhivirano iz originala 13. 05. 2019. g. Pristupljeno 11. 10. 2016.
- ^ „Vsesoюznaя perepisь naseleniя 1989 g. Čislennostь naličnogo naseleniя soюznыh i avtonomnыh respublik, avtonomnыh oblasteй i okrugov, kraёv, oblasteй, raйonov, gorodskih poseleniй i sёl-raйcentrov.”. Vsesoюznaя perepisь naseleniя 1989 goda (na jeziku: ruski). Demoscope Weekly. 1989. Pristupljeno 4. 9. 2012.
- ^ Federalьnaя služba gosudarstvennoй statistiki (21. 5. 2004). „Čislennostь naseleniя Rossii, subъektov Rossiйskoй Federacii v sostave federalьnыh okrugov, raйonov, gorodskih poseleniй, selьskih naselёnnыh punktov – raйonnыh centrov i selьskih naselёnnыh punktov s naseleniem 3 tыsяči i bolee čelovek”. Vserossiйskaя perepisь naseleniя 2002 goda (na jeziku: ruski). Federalni zavod za statistiku. Pristupljeno 4. 9. 2012.
- ^ Petroglyphs of the White Sea Coast Архивирано на сајту Wayback Machine (15. фебруар 2009)
- ^ Наскальные рисунки озера Канозеро нуждаются в защите[мртва веза]
- ^ Счет идет на дни. Петроглифы Канозера ждут спасательной операции - "Мурманский вестник" 20.09.2012 Архивирано на сајту Wayback Machine (18. октобар 2016)
Spoljašnje veze uredi
