Josip Ružička
Josip Ružička (Otkopi, kod Daruvara, 10. avgust 1919 — Orahovica, 7. februar 1945), učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
| josip ružička | |
|---|---|
 Josip Ružička | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 10. avgust 1919. |
| Mesto rođenja | Otkopi, kod Daruvara, Kraljevstvo SHS |
| Datum smrti | 7. februar 1945. (25 god.) |
| Mesto smrti | Orahovica, ND Hrvatska |
| Profesija | radnik |
| Delovanje | |
| Član KPJ od | početka 1943. |
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
| Čin | major NOVJ |
| U toku NOB | komandant Čehoslovačke brigade „Jan Žiška“ |
| Heroj | |
| Narodni heroj od | 24. jula 1953. |
Biografija uredi
Rođen je 10. avgusta 1919. godine u Otkopima, kod Daruvara. Posle završene osnovne škole u Končanici, Josip Ružička se zaposlio kao sezonski najamni radnik u Ribnjačarstvu Končanica. Iako mu je tada bilo samo dvanaest godina, mladi Ružička je već tih dana uvideo da je za rešavanje osnovnih pitanja radničke klase neophodna radnička organizacija, koja će da okupi sve radnike u borbi za njihova prava.
Radnička organizacija stvorena je 1929, a ozbiljnije je počela da deluje 1936. godine. Te godine radnici su, petodnevnim štrajkovima, uspeli da izbore od poslodavaca skraćenje radnog vremena sa 12 na 10 sati i povećanje nadnice za 50 para. Ružičkin zadatak tokom štrajka je bio da sprečava novu radnu snagu, koju su poslodavci iz susednih sela hteli da dovedu na posao.
Oktobra 1941. godine, Ružička je pozvan u domobransku vojsku. Prvobitno je bio u Slavonskoj Požegi, a zatim je dobio prekomandu u Zagreb, gde se povezao sa simpatizerima Narodnooslobodilačkog pokreta. Februara 1942. godine, otišao je na dopust u rodno mesto Otkope, gde je već bio formiran Narodnooslobodilački odbor. Ružička, kao simpatizer NOP-a, predao je svoje oružje, pištolj i uniformu NOO-u, i u civilnom odelu se vratio u Zagreb. U Zagrebu su ga ustaše uhvatili i zatvorili. Ružička uspeva, marta 1942. godine, da pobegne iz zatvora, nakon čega se prebacio na sektor Garića, gde se povezao s partizanima.
Prvo je bio borac, vodnik, pa komandir čete. S grupom drugova razoružavao je mnoge domobrane i ustaše. U jesen 1942. godine, prešao je s grupom drugova na sektor Daruvara, vodeći uz put, borbe protiv raznih neprijateljskih jedinica. Tada je bio i ranjen, pa je izvesno vreme morao da ostane u Otkopima na lečenju, gde je pomagao radu NOO-a. Kad je ozdravio, vratio se u jedinicu. Početkom 1943. godine, primljen je u Komunističku partiju Jugoslavije, a malo posle toga otišao je na srednji partijski kurs, kojeg je završio s uspehom.
3. maja 1943. godine, Ružička je postao komandant novoformiranog Čehoslovačkog bataljona, koji je bio pod neposrednom komandom Treće operativne zone. U sastavu Sedamnaeste slavonske brigade, bataljon je s Javornika i preko Psunja prešao na Baniju. Tada je Ružička izveo uspešnu akciju protiv neprijatelja kod Zelenika. U akciji je ranjen, pa se opet vratio u Otkope i nastavio rad u NOO-u.
Posle oporavka, otišao je u Štab Dvanaeste divizije, a februara 1944. godine postao je komandant Čehoslovačke brigade „Jan Žiška“, osnovane 26. oktobra 1943. godine, u Bučju. U borbama brigade u Moslavini, Slavoniji, Požeškoj kotlini i Posavini bio je više puta ranjen. Zbog vojnog usavršavanja, u zimu 1944. godine, napustio je jedinicu. Završio je vojnopolitički kurs u Štabu Šestog slavonskog korpusa. Februara 1945. godine, ponovo se vraća u Brigadu „Jan Žiška“ na dužnost komandanta brigade. Na toj dužnosti ostao je do pogibije. Poginuo je kao major NOVJ, 7. februara 1945. godine kod Orahovice, u borbi protiv Nemaca.
Ukazom predsednika Federativne Narodne Republike Jugoslavije Josipa Broza Tita, 24. jula 1953. godine, proglašen je za narodnog heroja.
Literatura uredi
- Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975.
