Ćelije (Lajkovac)
Ćelije je naselje u Srbiji u opštini Lajkovac u Kolubarskom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 701 stanovnika.
Ćelije | |
|---|---|
 Spomen crkva Svetog Đorđa | |
| Administrativni podaci | |
| Država | Srbija |
| Upravni okrug | Kolubarski |
| Opština | Lajkovac |
| Stanovništvo | |
| — 2011. |  701 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 44° 21′ 16″ S; 20° 11′ 17″ I / 44.3545° S; 20.188° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 191 m |
| Površina | 7,16 km2 |
.svg)  Ćelije Ćelije na karti Srbije | |
| Ostali podaci | |
| Pozivni broj | 014 |
| Registarska oznaka | VA |
Geografske odlike uredi
Naselje se nalazi na 110-180 metara nadmorske visine na dodiru šumadijskog pobrđa i desnih aluvijalnih ravni Kolubare i njene pritoke Ljig, 3 kilometra istočno od Lajkovca i 65 kilometara južno od Beograda. Kroz selo prolazi pruga Beograd-Bar, kao i Ibarska magistrala, koja dalje vodi ka Jadranskom moru. Kroz selo protiču četiri potoka: Kamenica, Bukovac, Bunarić i Lađevac i reke Kolubara i Ljig.
Selo se sastoji iz 13 zaseoka, a to su: Albanija, Vrače brdo, Mokro Polje, Čovka, Obrenove livade, Poljnu, Perilo, Bukovac, Lađevac, Beli brod, Obradovića kraj, Čuk i Vreline, raspoređenih po kosama.
Istorija uredi
Na arheološkom lokalitetu Anine pronađeni su ostaci rimske vile iz 4. veka.[1][2][3][4]
U ugovoru despota Stefana Lazarevića i ugarskog kralja Žigmunda iz 1426. godine, pominje se Castrum Brodare, što odgovara današnjem prelazu preko reke i zaseoku Beli brod. U popisu vlaha Beogradske nahije 1628. godine, spominje se selo Kamenica. Drugi naziv sela je Dragilići, dok današnji naziv sela označava kaluđerske kelije (ćelije) u kojima su se kaluđeri molili u prošlosti. Ćelije kao naselje se prvi put pominje 1811. godine. Za vreme Prvog svetskog rata, na teritoriji ovog sela vodila se Kolubarska bitka. Selo je potpuno stradalo, a brda su bila preorana od granata koja su mesec dana padala po njima. Na Vrače brdu izvan sela je poginuo i Dimitrije Tucović, istaknuti srpski socijalista. Na Vrače Brdu je posle Drugog svetskog rata podignut spomenik njemu u čast. Četvororazredna škola u selu je počela sa radom 1931. godine. Električnu energiju selo dobija 1952. godine, a telefonsku liniju 1978/79. godine.
Privreda uredi
U selu se nalazi krečana „Dimitrije Tucović“, mlin sa pekarom „Mlin-Pek“, preduzeće za mašinsku obradu motora „Živanović“, stolarsko preduzeće „Enterijer“. Poljoprivreda je veoma razvijena. Njive se nalaze oko reke Kolubare i Ljiga, kao i na padinama Vrače Brda i Čovke. Pašnjaci su u brdima, kao i voćnjaci. Zemljište je najplodnije oko Kolubare zbog nanosa od njenih poplava. Od poljoprivrednih kultura najviše se gaje kukuruz i pšenica, dok se ječam slabije gaji. Od voćnih kultura se gaje: jabuka, kruška i šljiva. Od stoke najviše svinje i krave.
Kulturne znamenitosti uredi
Manastir Svetog Velikomučenika Georgija, obnovljen je 29. jula 2006. godine. Na temeljima starijeg zdanja, podignuta je mala spomen-kosturnica poginulim vojnicima u Kolubarskoj bici. U starim zapisima je otkriveno da je nakada tu bio manastir. Tokom njegove obnove, u porti manastira, otkriven je grob srpskog velmože iz srednjeg veka. Veruje se da je to grob Grgura Brankovića, sina despota Đurđa Brankovića.
Demografija uredi
U naselju Ćelije živi 669 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 41,3 godina (40,1 kod muškaraca i 42,3 kod žena). U naselju ima 286 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,87.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).
|
| ||||||||||||||||||||||||||||
| m | ž |
|||
| ? | 6 | 5 | ||
| 80+ | 5 | 12 | ||
| 75—79 | 17 | 21 | ||
| 70—74 | 14 | 31 | ||
| 65—69 | 34 | 31 | ||
| 60—64 | 20 | 21 | ||
| 55—59 | 18 | 25 | ||
| 50—54 | 26 | 29 | ||
| 45—49 | 34 | 37 | ||
| 40—44 | 31 | 25 | ||
| 35—39 | 27 | 20 | ||
| 30—34 | 25 | 27 | ||
| 25—29 | 29 | 23 | ||
| 20—24 | 28 | 33 | ||
| 15—19 | 22 | 18 | ||
| 10—14 | 22 | 25 | ||
| 5—9 | 20 | 20 | ||
| 0—4 | 20 | 23 | ||
| Prosek : | 40,1 | 42,3 | ||
| ||||||||||||||||||||||||
|
| Pol | Ukupno | Neoženjen/Neudata | Oženjen/Udata | Udovac/Udovica | Razveden/Razvedena | Nepoznato |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 336 | 86 | 223 | 16 | 9 | 2 |
| Ženski | 358 | 56 | 215 | 73 | 13 | 1 |
| UKUPNO | 694 | 142 | 438 | 89 | 22 | 3 |
| Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija |
|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 183 | 11 | 0 | 62 | 46 |
| Ženski | 80 | 14 | 0 | 6 | 19 |
| UKUPNO | 263 | 25 | 0 | 68 | 65 |
| Pol | Proizvodnja i snabdevanje | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
| Muški | 4 | 17 | 3 | 7 | 11 |
| Ženski | 4 | 2 | 4 | 6 | 3 |
| UKUPNO | 8 | 19 | 7 | 13 | 14 |
| Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad |
| Muški | 0 | 1 | 2 | 2 | 0 |
| Ženski | 0 | 2 | 1 | 3 | 1 |
| UKUPNO | 0 | 3 | 3 | 5 | 1 |
| Pol | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
| Muški | 0 | 0 | 0 | 17 | |
| Ženski | 2 | 0 | 0 | 13 | |
| UKUPNO | 2 | 0 | 0 | 30 | |
Reference uredi
- ^ Raskošna rimska građevina u Ćelijama („Večernje novosti“, 11. avgust 2013)
- ^ U Ćelijama pronađena vila rimskih bogataša („Večernje novosti“, 19. novembar 2014)
- ^ Ćelije: Nađena vila rimskog bogataša („Večernje novosti“, 4. decembar 2015)
- ^ Nađeno kupatilo rimskog bogataša („Večernje novosti”, 29. maj 2016)
- ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
- ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
- ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.
