Ante Bilobrk
Ante Bilobrk (Brštanovo, kod Splita, 3. april 1919 — Vlasenica, 25. jun 1943) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
ante bilobrk | |
---|---|
Lični podaci | |
Datum rođenja | 3. april 1919. |
Mesto rođenja | Brštanovo, kod Splita, Kraljevstvo SHS |
Datum smrti | 25. jun 1943.24 god.) ( |
Mesto smrti | Vlasenica, ND Hrvatska |
Profesija | radnik |
Delovanje | |
Član KPJ od | 1941. |
Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
Heroj | |
Narodni heroj od | 27. novembra 1953. |
Biografija
urediRođen je 8. aprila 1919. godine u selu Brštanovu, kod Splita. Poticao je iz siromašne seljačke porodice, pa je nakon završetka osnovne škole, otišao u Split, gde je učio molerski zanat. Do početka Drugog svetskog rata 1941. godine, radio je kao moler u brodogradilištu u Splitu. Ovde se povezao sa revolucionarnim radničkim pokretom i 1940. godine je postao član Komunističke partije Jugoslavije (KPJ).[1]
Nakon okupacije Kraljevine Jugoslavije, Italijani su ga uhapsili pa je osam dana proveo u zatvoru. Nakon uspešnog bekstva iz zatvora, otišao je u rodni kraj, gde se povezao sa mesnom partijskom organizacojom i počeo aktivno da radi na pripremi ustanka. Zajedno sa narodnim herojem Antom Jonićem formirao je ilegalnu grupu aktivista čiji je bio rukovodilac.[1]
Radio je na rasturanju ilegalnih letaka i antifašističke i komunističke literature i ilegalno održavao partijske sastanke po selima na kojima je govorio o neminovnosti organizovanja ustanka. Više puta je, preko Dalmatinske zagore, u partizane na Dinaru, prebacio nekoliko grupa omladinaca. A početkom sepetmbra 1941. godine je zajedno sa jednom grupom stupio u Dinarsku partizansku četu. Posle kraćeg vremena prešao je u Svilajsko-mosečku četu, u kojoj je bio postavljen za političkog komesara.[1]
Člana Okružnog komiteta KPJ za Solin postao je 21. jula 1942. godine, a sredinom septembra 1942. godine, kada je formiran Mosečki partizanski bataljon, postao je njegov politički komesar. Istako se u mnogim borbama u kojima je učestvovao, a posebno se istakao u razoružavanju ustaških posada u Lećevici, borbama protiv ustaša na Kozjaku i u Kljacima.[1]
Kada je 12. novembra 1942. godine formirana Treća dalmatinska udarna brigada postavljen je za političkog komesara Trećeg bataljona. Sa ovom brigadom je učestvovao u mnogim borbama, a posebno se istakao u borbi 4. decembra 1942. godine kada je njegov bataljon napao italijansku kolonu kod sela Podstrana, na putu Split—Omiš. Nešto kasnije, 15. decembra ponovo se istakao u borbi tokom koje je unište transportni voz na pruzi Split—Knin, između stanica Labin i Kaštel Stari. U ovoj četvoročasovnoj borbi Italijani su imali više mrtvih i ranjenih vojnika.[1]
Januaru 1943. godine bio je izabran za člana Zemaljskog odbora SKOJ-a za Hrvatsku. Posebno se istako u borbama tokom Četvrte neprijateljske ofanzive, marta 1943. godine. Njegov bataljon je uspeo da odbije više ustaških napada iz pravca Širokog Brijega, a u martu i aprilu je učestvovao u petanestodnevnim borbama protiv četnika. Potom je učestvovao u spašavanju ranjenika na planini Čvrsnici, kao i njeihovom prenosu preko Neretve sve do Nevesinja. Posle Pete neprijateljske ofanzive bio je prebačen je u Prvu proletersku udarnu brigadu, u kojoj je bio politički komesar čete u Šestom (beogradskom) bataljonu.[1]
Poginuo je prilikom napada Prve proleterske brigade na Vlasenicu, u noći 25/26. juna 1943. godine. Iako je u prvom jurišu bio je ranjen, nije hteo da napustiti borbu. Kada su ustaški vojnici pokušali da ga uhvate, izvršio je samoubistvo.[1]
Ukazom predsednika Federativne Narodne Republike Jugoslavije Josipa Broza Tita, 27. novembra 1953. godine, proglašen je za narodnog heroja.[1]
Reference
urediLiteratura
uredi- Narodni heroji Jugoslavije tom I. Beograd: Narodna knjiga. 1982.
Spoljašnje veze
uredi- „Splitski heroji”. www.ratnakronikasplita.com. n.d. Arhivirano iz originala 25. 02. 2020. g. Pristupljeno 06. 08. 2012.