Bečmen

Bečmen
Bečmen;
	Crkva Sv.Save u Bečmenu
Administrativni podaci
Država	Srbija
Grad	Beograd
Opština	Surčin
Stanovništvo
— 2022.	4.006
Geografske karakteristike
Koordinate	44° 46′ 28″ S; 20° 12′ 19″ I / 44.774333° S; 20.205166° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	77 m
	Bečmen Bečmen na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski broj	11279
Pozivni broj	011
Registarska oznaka	BG

Bečmen je naselje u gradskoj opštini Surčin u gradu Beogradu. Prema popisu iz 2022. bilo je 4006 stanovnika. U naselju se nalazi crkva posvećena Svetom Savi, pripada Eparhiji sremskoj Srpske pravoslavne crkve i predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture.^[1]

Istorija uredi

Povoljan geografski položaj i povoljna prirodna sredina uslovili su da se na ovom mestu osnuje naselje još u najstarije doba. O ovome svedoče nalazi iz praistorijskog doba. U Zavičajnom muzeju u Zemunu čuvaju se predmeti iz bakarnog doba, kao i perioda vladavine Rimljana.

Prvi pomeni o naselju datiraju iz 1320. i 1403. godine, kada je Bečmen kraljevskom darovanicom dat plemićkoj porodici Morović. Naselje se održavalo kroz ceo srednji vek. Posle Požarevačkog mira 1718. godine naselje se vodilo kao pustara pod nazivom Bogićev zbeg. Pogrešna su shvatanja da je ime naselja Bečmen germanskog porekla, obzirom da se ono pod tim imenom pominje znatno pre doseljavanja Nemaca na ovaj prostor.Visoki Austriski činovnik Franc Engel je 1786. godine zabeležio da naselje Bečmen ima 52 kuće građene od pletera,pokrivene trskom i da selo ima ilirsku crkvu sagradjenu od drveta.U blizini te crkve 1810. godine izgrađena je sadašnja crkva posvećena Svetom Savi. Crkva u Bečmenu proslavlja 27. januar, Svetog Savu kao hramovu slavu, a 30. jula Svetu Marinu (Ognjena Marija) kao zavetni dan. Svake godine 11. oktobra preko određenih kulturnih i sportskih aktivnosti obeležavaju se Dani slobode.

Kolonizacija Nemaca počela je nešto kasnije nego u Zemunu, odnosno 1867. godine, kada se naseljava prva nemačka porodica. Kao početak rada škole pominje se 1806. godina, kada se pri crkvenoj opštini otvara odeljenje sa 10 učenika. Početkom 20. veka u mestu je osnovana prva zemljoradnička zadruga sa 9 članova. Godine 1911. Bečmen se u upravnom pogledu odvaja od Surčina i osniva svoju opštinu.

U toku Prvog svetskog rata, 7. septembra 1914. godine, u blizini Bečmena Sedmi srpski puk vodio je borbu sa Austrougarima. Na raskrsnici puta Bečmen-Jakovo nalazi se spomenik poginulim srpskim vojnicima. Prvi svetski rat doneo je znatne promene u životu meštana. Dolaskom Srpske vojske Nemci napuštaju selo. Posle povlačenja Srpske vojske oni se vraćaju i u znak odmazde Nemci i Mađari preduzimaju strahovite represalije. Streljano je više uglednih domaćina, a nešto kasnije, 11. oktobra 1914. godine, okupatori interniraju sve odrasle muškarce u Varaždin. Dve nedelje kasnije iseljavaju žene i decu u selo Vera kod Vukovara. Posle dvogodišnjeg izgnanstva preživeli stanovnici vraćaju se 1916. godine u opustošene kuće. Razlika u imovinskom stanju između Nemaca i Srba se sve više povećava. Nemci koriste ovakav položaj osiromašenih Srba i dolaze u neznatnu naknadu do novih poljoprivrednih površina.

Pred Drugi svetski rat Bečmen je imao 1137. stanovnika, od toga broja oko 300 Srba. Drugi svetski rat doneo je Srbima velika stradanja. Pored aktivnog učestvovanja i NOB-u ,znatno veći broj izgubio je živote u koncentracionim logorima ili kao žrtve fašističkog terora u mestu. Nemačko stanovništvo je 11. oktobra 1944. godine napustilo selo. U njihove napuštene kuće naseljava se uglavnom stanovništvo iz okolnih sela, a potom iz ostalih delova Srbije.

Podaci o postojanju pravoslavnog hrama datiraju još iz 1786. godine. To je bila ilirska crkva sagrađena od drveta. Nedaleko od te crkve 1810. godine je sagrađena sadašnja crkva posvećena Sv.Savi. Hramovna slava je Sv.Sava, seoska zavetna slava Ognjena Marija koja se slavi 30. jula.

Prvi podaci o školi su iz 1806. godine kada se pri crkvi otvara odeljenje u kom je bilo 10 učenika. Zbog većeg naseljavanja posle drugog svetskog rata, četvorogodišnja škola 1956. godine prerasta u osmogodišnju. Danas škola nosi ime Narodnog heroja Dušana Vukasovića.^[2]

Demografija uredi

U naselju Bečmen živi 2657 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 35,9 godina (34,8 kod muškaraca i 37,0 kod žena). U naselju ima 1024 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,33.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je porast u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija^[3]
Godina	Stanovnika
1948.	733
1953.	974
1961.	1.195
1971.	1.357
1981.	2.494
1991.	3.020	2.951
2002.	3.409	3.525

Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍^[4]

Srbi	3.214	94,27%
Romi	60	1,76%
Crnogorci	21	0,61%
Muslimani	19	0,55%
Jugosloveni	14	0,41%
Hrvati	8	0,23%
Makedonci	7	0,20%
Slovaci	5	0,14%
Mađari	5	0,14%
Rusi	2	0,05%
Ukrajinci	1	0,02%
Slovenci	1	0,02%
Nemci	1	0,02%
Bugari	1	0,02%
Albanci	1	0,02%
nepoznato	6	0,17%

Stanovništvo prema polu i starosti^[5]


	m	ž
?	10	9
80+	10	16
75—79	25	40
70—74	26	58
65—69	48	50
60—64	81	75
55—59	104	76
50—54	140	137
45—49	180	163
40—44	113	142
35—39	112	111
30—34	122	109
25—29	149	132
20—24	169	137
15—19	138	129
10—14	126	106
5—9	115	90
0—4	86	75
Prosek :	34,8	37,0

Domaćinstva

**Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	173	259	297	372	708	831	1.024

**Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosek
Broj domaćinstava	131	187	215	305	118	46	13	6	1	2	3,33

Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu

Pol	Ukupno	Neoženjen/Neudata	Oženjen/Udata	Udovac/Udovica	Razveden/Razvedena	Nepoznato
Muški	1.427	480	856	56	34	1
Ženski	1.384	303	864	172	42	3
UKUPNO	2.811	783	1.720	228	76	4

Stanovništvo po delatnostima koje obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija
Muški	724	95	0	0	261
Ženski	534	64	0	1	128
UKUPNO	1.258	159	0	1	389
Pol	Proizvodnja i snabdevanje	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	5	62	76	14	96
Ženski	2	9	81	21	25
UKUPNO	7	71	157	35	121
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad
Muški	3	26	39	9	20
Ženski	8	17	20	41	96
UKUPNO	11	43	59	50	116
Pol	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	9	0	0	9
Ženski	16	1	0	4
UKUPNO	25	1	0	13

Galerija uredi

Crkva Sv.Save u Bečmenu
Ulica
Ulica
Mesna zajednica „Bečmen“
Osnovna škola „Dušan Vukasović Diogen“
Na mestu spomenika nekada se nalazila zgrada u kojoj su fašisti u periodu od 1941-1944 ubijali pripadnike NOP-a