Orahovica
Orahovica je grad u Hrvatskoj, u Virovitičko-podravskoj županiji. Prema popisu iz 2001. Orahovica je imala 5.792 stanovnika.
Orahovica | |
---|---|
Administrativni podaci | |
Država | Hrvatska |
Županija | Virovitičko-podravska |
Stanovništvo | |
Stanovništvo | |
— 2011. | 3.954 |
Aglomeracija (2011.) | 5.304 |
Geografske karakteristike | |
Koordinate | 45° 31′ 46″ S; 17° 52′ 47″ I / 45.52941° S; 17.87984° I |
Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
Aps. visina | 183 m |
Ostali podaci | |
Gradonačelnik | Saša Rister (HDZ) |
Poštanski broj | 33515 |
Pozivni broj | +385 33 |
Registarska oznaka | SL |
Veb-sajt | |
orahovica.hr |
Geografija
urediSvojim je severnim delom otvorena prema ravničarskim predelima, a jugozapadnim delom graniči se sa obroncima Papuka i Krndije, odnosno Parkom prirode Papuk. Blizu grada nalazi se Orahovačko jezero.
Istorija
urediU istorijskim izvorima Orahovica se prvi puta spominje u dokumentu ugarskog kralja Andrije II iz 1228. godine kojom se određuju međe između poseda porodice Teten iz Ozuaga (Osuvak) i poseda plemenite porodice orahovičke iz Orahovice. U ispravi se navodi da su posedi povezani veoma dobrim tvrdim putevima.
Bilo je 1702. godine u trgovištu Orahovici 119 kuća. Duhovne potrebe pravoslavnih žitelja zadovoljavali su kaluđeri iz obližnjeg manastira Orahovice. Mesni katolici su imali svoju katoličku crkvu sa fratrom koji je dolazio iz našičkog samostana.[1] Godine 1738. postojala je već i pravoslavna crkva ali van naselja, na izvoru Radlovcu. Ta crkvica posvećena Sv. apostolu Tomi, građena je od drveta. Drugi antimins tah hram je dobio 1750. godine od vladike pakračko-slavonskog Sofronija Jovanovića. Sadašnja kamena crkva, podignuta je na granice Orahovice i Riječana polovinom 18. veka. Jedan od velikih ktitora bio je orahovački spahija Dimitrije Mihajlović.
1835. Orahovica je u narodu nazivana Orovica, po zapisima našičkih franjevaca, koji navode oba oblika tog imena.[2]
Stanovništvo
urediPrema popisu stanovništva iz 2011. godine, Orahovica je imala 3.954 stanovnika, a ukupno gradsko područje je imalo 5.304 stanovnika.[3]
Grad Orahovica
urediBroj stanovnika po popisima
uredigodina popisa | 2001. | 1991. | 1981. | 1971. | 1961. | 1953. | 1948. | 1931. | 1921. | 1910. | 1900. | 1890. | 1880. | 1869. | 1857. |
br. stanovnika | 5.792 | 6.262 | 6.244 | 5.834 | 5.890 | 5.906 | 5.601 | 6.845 | 5.954 | 5.745 | 4.581 | 4.136 | 3.730 | 3.834 | 3.655 |
- napomene:
Nastao iz stare opštine Orahovica. Do 1981. sadrži deo podataka, a u 1991. deo podataka je sadržan u opštinama Zdenci i Čačinci.
Orahovica (naseljeno mesto)
urediBroj stanovnika po popisima
uredigodina popisa | 2001. | 1991. | 1981. | 1971. | 1961. | 1953. | 1948. | 1931. | 1921. | 1910. | 1900. | 1890. | 1880. | 1869. | 1857. |
br. stanovnika | 4.262 | 4.314 | 4.005 | 3.392 | 3.035 | 3.003 | 2.769 | 3.290 | 2.573 | 2.517 | 1.932 | 1.676 | 1.564 | 1.752 | 1.678 |
Popis 1991.
urediNa popisu stanovništva 1991. godine, naseljeno mesto Orahovica je imalo 4.314 stanovnika, sledećeg nacionalnog sastava:
Uprava
urediNakon izbora 2005. godine za gradonačelnika ja izabran Josip Nemec (HDZ).
Ekonomija
urediU Orahovici se nalazi KIO Keramika — fabrika pločica
Slavni ljudi
uredi- Stjepan Mesić, hrvatski političar i predsednik
- Stjepan Ivšić, jedan od najvećih hrvatskih filologa
Spomenici i znamenitosti
uredi- Ružica grad — najočuvaniji stari utvrđeni grad u Slavoniji i Hrvatskoj. Prvi put spominje se kao kraljevski posed 1357. godine. Do turske invazije menjao je više puta vlasnike, a 1687. godine zauzimaju ga Turci. Ta utvrda, koja je istovremeno i grad, dvor i tvrđava vekovima je nadograđivana, a imala je više tornjeva, kula i bastiona, delimično oplemenjena umetničkim elementima stare arhitekture.
- Manastir Orahovica, sa crkvom Svetog Nikole, značajno duhovno i istorijsko središte pravoslavnih Srba Donje Slavonije, odnosno Podravine. Poznat još kao Remeta i Duzluk, pominje se u drugoj polovini XV vijeka.
U vrijeme obnovljenja Pećke patrijaršije, 1557. godine, za patrijarha Makarija Sokolovića, u manastiru Orahovici je sjedište Požeške mitropolije, prvog srpskog pravoslavnog vladičanstva na području Slavonije.
Dva velika sabora održavaju se svake godine u manastiru Orahovici, na dan Prenosa moštiju svetitelja Nikolaja (22. maja), i na Preobraženje (19. avgusta). U manastiru se i danas čuvaju mošti svete Anastasije.
Manastir Orahovicu 1991. godine napustila su posljednja dva monaha. Manastir je bez monaha, ali od 1993. godine otac Jovan paroh iz Medinaca preuzeo je brigu o manastiru i manastirskim parohijama.
Obrazovanje
uredi- Srednja škola „Stjepan Ivšić“ (gimnazija, trgovačka i metalci)
- Osnovna škola „Ivana Brlić-Mažuranić“
- Dječji vrtić „Palčić“
Kultura
uredi- Enigmatska udruga Orahovica (EUO)
Sport
urediPartnerski gradovi
urediReference
uredi- ^ "Glasnik Istorijskog društva iz Novog Sada", Novi Sad 1931.
- ^ Našički franjevci 2017, str. 197.
- ^ „Popis stanovništva 2011.”. Državni zavod za statistiku RH. 2011. Arhivirano iz originala 15. 11. 2013. g. Pristupljeno 30. 4. 2013.
Literatura
uredi- Gelo, Jakov (1998). Narodnosni i vjerski sastav stanovništva Hrvatske, 1880-1991: po naseljima. Zagreb: Državni zavod za statistiku Republike Hrvatske. ISBN 978-953-6667-07-9.
- Našički franjevci (2017). Zapisnik franjevačkog samostana u Našicama, knj. 3 (1788-1820). Našice, Slavonski Brod, Zagreb: Hrvatski institut za povijest - Podružnica za povijest Slavonije, Srijema i Baranje. ISBN 978-953-7606-06-0.
- CD-rom: „Naselja i stanovništvo RH od 1857—2001. godine“, Izdanje Državnog zavoda za statistiku Republike Hrvatske, Zagreb, 2005.