Википедија

Protesti protiv ćirilice u Hrvatskoj

Protesti protiv ćirilice u Hrvatskoj bili su serija protesta krajem 2013. godine protiv primene dvojezičnosti u Vukovaru, pri čemu je srpskom i srpskom ćiriličnom pismu dodeljen suzvanični status zbog lokalnog manjinskog stanovništva. Primena ove odluke postala je obavezna nakon hrvatskog popisa stanovništva 2011. godine, prema kojem Srbi u Vukovaru čine više od jedne trećine (34,8%) ukupnog stanovništva Vukovara. [1] [2] Tablice na srpskoj ćirilici postavljene su pošto Ustavni zakon o pravima nacionalnih manjina nalaže dvojezične table na svim područjima gde više od jedne trećine stanovništva pripada etničkoj manjini. [1] [3] Ova odluka postala je predmet intenzivne agitacije hrvatskih ratnih veterana i običnih građana koji smatraju da je zbog događaja, posebno bitke za Vukovar, grad trebalo isključiti iz primene zakona o manjinskim pravima, iako su se protesti a i vandalizam desili i u drugim gradovima (tj Split, Dubrovnik itd). [2] Srbi u Hrvatskoj su manjinska grupa koja ima najužu upotrebu prava na dvojezičnost od svih nacionalnih manjina u Hrvatskoj. [4]

Protesti protiv ćirilice u Hrvatskoj
Deo odgovora na zvaničnu upotrebu ćirilice u gradu Vukovaru
Lokacija
Vukovar
Zagreb
Tovarnik
Bogdanovci
Lovas
Nuštar
PovodZapočinjanje procesa dvojezičnosti predstavljeno 2009. godine u Vukovaru
CiljeviProtest protiv korišćenja jezika manjine i želja za modifikacijom Ustavnog prava manjina
Antićirilični grafiti sa simbolom U ustaša

Grupa je pozvala štabove za odbranu hrvatskog Vukovara pokrenula je protestne skupove 2. septembra, čim je u Vukovaru počelo postavljanje tabli ispisanih i latinicom i ćirilicom. [5] Uz proteste u Vukovaru, u aprilu 2013. organizovani su i protesti na glavnom zagrebačkom trgu sa oko 20.000 učesnika. [6] Paralelni protesti održani su u Tovarniku, [7] Bogdanovcima, [8] Lovasu, [8] i Nuštru. [9] Više natpisa na srpskoj ćirilici je srušeno, drugi su razbijeni čekićima, a demonstranti su se sukobili sa policijom, pri čemu su četiri policajca lakše povređena. [10] Neki od pristalica koji nisu direktno povezani sa demonstrantima organizovali su akcije ispisivanja profašističkih ustaških grafita na pravoslavnoj crkvi Svetog Blagoveštenja u Dubrovniku i Zadru. [11] [12]

Ustavni sud Hrvatske je 12. avgusta 2014. godine odlučio da je neustavan predlog referenduma o ograničenju upotrebe manjinskih jezika na način da se zahtevani udeo u ukupnom stanovništvu poveća na 50% stanovništva. [13] Gradsko veće Vukovara moralo je da u roku od godinu dana nakon odluke suda statutom reguliše upotrebu manjinskog jezika. [13] Vlada Hrvatske je bila dužna da definiše pravni mehanizam za slučajeve kada predstavnička tela lokalne samouprave ne sprovode obaveze iz Zakona o jezicima manjina. [13] Državnim organima nadležnim za provođenje zakona o jezicima manjina naloženo je da ne primenjuju zakon u Gradu Vukovaru primenom mera prinude dok Vlada Hrvatske ne ispuni svoju obavezu. [13]

U aprilu 2015. Komitet Ujedinjenih nacija za ljudska prava pozvao je Hrvatsku da osigura pravo manjina da koriste svoj jezik i pismo. [14] U izveštaju Komiteta se to posebno odnosi na upotrebu srpske ćirilice u gradu Vukovaru i opštinama u pitanju. [14] Ministar spoljnih poslova Srbije Ivica Dačić rekao je da njegova zemlja pozdravlja izveštaj Komiteta UN za ljudska prava. [15]

Dana 17. avgusta 2015. godine, na zahtev Ustavnog suda Hrvatske, Gradsko veće Vukovara odlučilo je da izmeni statut grada na način da se na službenim gradskim zgradama, ustanovama, trgovima i ulicama ne postavljaju dvojezične table na latinici i ćirilici. Savet Evrope je izrazio žaljenje zbog ove odluke. [16] Odluku su doneli poslanici Hrvatske demokratske zajednice i Hrvatskog demokratskog saveza Slavonije i Baranje, dok su poslanici Socijaldemokratske partije Hrvatske, Samostalne demokratske srpske stranke i HNS-a napustili sednicu na kojoj je odluka donesena. [17] Ministarstvo javne uprave (Hrvatska) saopštilo je da će poništiti odluku ako se utvrdi da je suprotna ustavu. [18]

Lokalno građansko društvo Grad, to smo i mi sugerisali su da bi se spor mogao rešiti tako što bi se na desnoj strani ulaza u zgrade lokalne samouprave postavila tabla na hrvatskoj latinici, a na leva tabla na jezicima i pismima etničkih manjina koje žive u Vukovaru. [19]

Reakcije uredi

Hrvatska uredi

Opozicija uredi

  • Hrvatski predsednik Ivo Josipović pridružio se osudi događaja u Vukovaru, rekavši da se mora uložiti dodatni napor kako bi se sprečilo nasilje i tenzije. „Imamo zakon koji ide ka punom poštovanju nacionalnih manjina. U donošenju ovog zakona učestvovale su sve relevantne političke stranke u Hrvatskoj“, rekao je Josipović [20].
  • Hrvatski premijer Zoran Milanović osudio je "šovinističko nasilje", rekavši da ono neće skinuti table na ćirilici u Vukovaru jer "mora prevladati vladavina prava". [21] [22]
  • Bivši hrvatski predsednik Stjepan Mesić izjavio je da protesti u Zagrebu nisu demokratski izraz različitih mišljenja, već netrpeljivosti. Pojava ljudi u vojnim uniformama na takvom mestu jasno krši državni zakon. Ako uzmemo u obzir javno i nedvosmisleno nametnute pretnje da će silom sprečiti sprovođenje obaveza koje je svaki građanin i svaka institucija dužna da obavlja po Ustavu, nedeljno okupljanje na glavnom trgu izgleda kao udar na ustavno-pravni poredak naše zemlje. [23]
  • Gradonačelnik Vukovara Željko Sabo, veteran jugoslovenskih ratova, koji je bio zatvoren u Srbiji, apelovao je na ljude da ostanu mirni i da „ne dopuste da Vukovar postane Bejrut“. [24]
  • Hrvatska ministarka spoljnih poslova Vesna Pusić rekla je da Hrvati "moraju i mogu" da poštuju hrvatske zakone i poručila da vlada mora čvrsto da stoji u pogledu zakona o manjinama. [24]
  • Dragan Crnogorac, predsednik Zajedničkog veća opština, izrazio je zabrinutost i žaljenje zbog dešavanja u Vukovaru i ostatku Hrvatske. On je rekao da ovi događaji stvaraju negativnu atmosferu usmerenu prema srpskoj zajednici i ćiriličnom pismu. Na ovaj način potkopavaju sve što je prethodnih godina postignuto u izgradnji tolerancije i suživota među Srbima i Hrvatima. [25]
  • Bojan Glavašević, sin hrvatskog reportera Siniše Glavaševića, ubijenog od strane srpskih paravojnih formacija nakon bitke za Vukovar, rekao je da je upotreba glasa njegovog oca na protestu u Zagrebu neprikladna i da se ime njegovog oca koristi za politički marketing. On je rekao da svako ima pravo na miran protest, ali je osudio govor mržnje na protestima. [26]
  • 26 nevladinih organizacija u Hrvatskoj uputilo je zajedničko pismo papi Franji, izražavajući zabrinutost zbog stava hrvatskog kardinala Josipa Bozanića i nekoliko biskupa koji su javno demonstrirali svoje protivljenje dvojezičnosti u Vukovaru. Nevladine organizacije su istakle da izjave episkopa ne doprinose miru i pomirenju, već vode daljem produbljivanju sukoba. [27] [28]
  • Nadbiskup đakovačko- osječki Đuro Hranić pozvao je na međusobno poštovanje i ljubav. [29]

Podrška uredi

Internacionalne uredi

Bivša Jugoslavija uredi

Srbija uredi
  • Srpska napredna stranka osudila je proteste, pozivajući Zagreb da zaštiti prava srpske manjine. [24]
  • Koalicija srpskih izbeglica iz Hrvatske, koja predstavlja mnoge Srbe koji su pobegli iz Hrvatske na kraju rata 1995. godine, ocenila je da su protesti još jedan primer kršenja manjinskih prava u Hrvatskoj. [24]
Slovenija uredi
  • Izvestilac tadašnjeg Evropskog parlamenta za Srbiju Jelko Kacin rekao je da očekuje "jasan odgovor" Zagreba. [32]

Ostalo uredi

Evropska unija uredi
  • Portparol Evropske komisije Denis Abot rekao je da Evropska unija nema nameru da se meša u spor oko ćiriličkih tabli u Vukovaru. Podsetio je zaraćene strane da je poštovanje kulturnih različitosti i manjinskih prava sadržano u osnovnim dokumentima EU, ali da je nadležnost za ova pitanja u svakoj državi članici. [33]
Savet evrope uredi
  • Veće Evrope je 21. avgusta 2015. godine, podstaknuto odlukom Gradskog veća Vukovara o izmenama i dopunama statuta grada na način da se na službenim gradskim zgradama, ustanovama, trgovima i ulicama ne postavljaju dvojezične table latiničnim i ćiriličnim pismom, saopštilo da je ova institucija snažno žali zbog uklanjanja natpisa na jezicima manjina putem vandalizma ili u skladu sa formalnim odlukama koje imaju za cilj da ograniče prisustvo manjinskih jezika u javnosti i poziva sve relevantne javne organe u svim državama članicama da u potpunosti sprovode odredbe Evropske povelje o jezicima regionalnih ili manjinskih zajednica. [16]

Hronologija uredi

2019 uredi

  • 18. oktobar: U Gradskom veću Vukovara dogodio se incident kada je predstavnik SDSS-a Srđan Kolar uručio Ivanu Penavi, gradonačelniku Vukovara, statut grada ispisan srpskom ćirilicom. [34] [35] Gradsko veće Vukovara je zaključilo: „Dostigli smo nivo razumevanja, solidarnosti i tolerancije među pripadnicima hrvatskog naroda i pripadnicima srpske nacionalne manjine na nivou koji olakšava saradnju i suživot, ali uslovi za proširenje delokruga obezbeđenog pojedinca prava nisu ispunjena“. [36] Ostao je samo natpis na ćirilici na ulazu u vukovarsku luku. [37]

2018 uredi

2017 uredi

  • 20. novembar: Dva dana nakon spomen obeležja pada Vukovara, navijači Crvene zvezde istakli su transparent: „18.11.1991. Do novog oslobođenja – Slava svim žrtvama za srpski Vukovar“. [39]

2015 uredi

  • 21. avgust: Savet Evrope je izrazio žaljenje zbog odluke Gradskog veća. [16]
  • 17. avgust: Gradsko veće Vukovara donelo je odluku o izmenama i dopunama statuta grada da se ne obezbede dvojezične table na latiničnom i ćiriličnom pismu.

2014 uredi

  • 23. septembar: Članovi Štaba za odbranu hrvatskog Vukovara uklonili sve dvojezične table u gradu; Njih petoro je kasnije privedeno. [40]
  • 12. avgust: Odluka Ustavnog suda Hrvatske o neustavnosti štabova za odbranu prijedloga referenduma u hrvatskom Vukovaru
  • 16. mart: Ukradena zastava Srba Hrvatske sa zgrade opštinske uprave u Borovu. [41]
  • 14. mart: Polomljena dvojezična tabla kancelarije državne uprave u Vukovaru. [41]
  • 6. mart: Polomljena dvojezična tabla Hrvatskog zavoda za zapošljavanje u Vukovaru. [41]
  • 24. januar: Poslanica grupe evropskih konzervativaca i reformista u Evropskom parlamentu Ruža Tomašić izjavila je da Srbi u Vukovaru ne bi trebalo ništa da dobiju jer su oni ti koji su u saradnji sa Jugoslovenskom narodnom armijom uništili grad. [42]
  • 7. januar: Nepoznati počinioci uništili dvojezičnu tablu na zgradi Srpskog narodnog veća u Puli. [43]
  • 5. januar: Uništeno šest dvojezičnih tabli u Vukovaru. [44]
  • 3. januar: Patrijarh srpski Irinej u Božićnom pismu je naveo da je gonjenje ćirilice isto što i progon Srba. [45]

2013 uredi

 
Polomljena dvojezična tabla OŠ "Nikola Tesla" u Mirkovcima
  • 20. decembar: Uništene dvojezične table u Vukovaru i na Osnovnoj školi u Mirkovcima.[46]
  • 16. decembar: Štabovi za odbranu hrvatskog Vukovara predali potpise za referendum. [46]
  • 13. decembar:U Vukovaru grafiti dvojezične table. [46]
  • 7. decembar: Narodni poslanik Milorad Pupovac dobio pretnje smrću. [46]
  • 2. decembar: Prijeteće poruke upućene direktoru spomen-područja koncentracionog logora Jasenovac. [46]
  • 21. novembar: Ministarstvo državne uprave suspendovalo je odredbe gradskih statuta koje ograničavaju upotrebu manjinskog jezika. [47]
  • 19. novembar: Neonacistički pozdrav ("Za dom") na fudbalskoj utakmici Hrvatska-Island. [46]
  • 19. novembar: Delegat FIFA zatražio je uklanjanje transparenta Zapamtite Vukovar sa stadiona Maksimir pre fudbalske utakmice Hrvatska-Island. [48]
  • 19. novembar: Uklonjena dvojezična tabla sa zgrade opštine Trpinja; ukradena zastava Srba Hrvatske. [46]
  • 18. novembar: Državnoj delegaciji predvođenoj premijerom Zoranom Milanovićem i predsednikom Ivom Josipovićem blokirano je učešće u „šetnji sećanja na pad Vukovara“ [49]
  • 18. novembar: Predsednik Srpskog narodnog veća Milorad Pupovac po prvi put učestvovao u „šetnji sećanja“ u čast bitke za Vukovar. Događaju je prisustvovao Veljko Džakula, predsednik Srpskog demokratskog foruma. [50][51]
  • 17. novembar: U Osijeku po treći put ukradena dvojezična tabla. [46]
  • 17. novembar: Štabovi za odbranu hrvatskog Vukovara počeli su prikupljanje potpisa za referendum za ograničenje prava na upotrebu manjinskih jezika. [46]
  • 12. novembar: Oslikan sto na zgradi Srpskog narodnog veća u Osijeku. [46]
  • 9. novembar: Dva muškarca (obojica po 18 godina) oštetili su tablu na Generalnom konzulatu Srbije u Rijeci. [46]
  • 6. novembar: Na Trgu bana Jelačića osvanuo grafiti („srpsko porodično stablo“) sa slikom linčovanih ljudi. [46]
  • 5. novembar: Oštećena dvojezična spomen-ploča makedonskom piscu Andreju Petkoviću u Rijeci. [46]
  • 5. novembar: Grafit „Srbi napolje“ ispisan u Vukovaru. [46]
  • 4. novembar: Ministar branitelja Predrag Matić izjavio u Večernjem listu da Srbi u Hrvatskoj nisu lojalni Hrvatskoj. [46]
  • 4. novembar: Gradsko veće usvojilo novi statut Vukovara i zabranilo upotrebu ćirilice. [46]
  • 3. novembar: Oštećena dvojezična tabla na zgradi Srpskog narodnog veća u Varaždinu. [46]
  • 2. novembar: Dvojezična tabla uklonjena sa zgrade Srpskog narodnog veća u Osijeku po drugi put. [46]
  • 25. oktobar: Uklonjena dvojezična tabla sa zgrade Srpskog narodnog veća u Osijeku. [46]
  • 22. oktobar: Uklonjene dvojezične table sa zgrada Zavoda za zapošljavanje u Vukovaru. [46]
  • 19. oktobar: Uklonjene dvojezične table sa zgrada državne uprave u Vukovaru. [46]
  • 12. oktobar: Uklonjena dvojezična tabla sa zgrade opštine Vojnić. [46]
  • 12. oktobar: Uklonjena dvojezična tabla sa zgrade opštine Biskupija. [46]
  • 11. oktobar: Uništene tri dvojezične table na zgradi opštine Udbina [46]
  • 8. oktobar: Nepoznati počinilac uklonio dvojezičnu tablu sa zgrade Prosvjete u Zagrebu. [46] Pet policajaca je suspendovano zbog neintervenisanja, a jedan je dobio otkaz zbog lomljenja table u Vukovaru. [52][53]
  • 7. oktobar: Grupa hrvatskih ratnih veterana uklonila je dvojezične table sa tri zgrade u Vukovaru. [46]
  • 23. septembar: Predsednik Koordinacije udruga povratnika Hrvata poprskao ćirilični natpis na zgradi penzionog osiguranja u Vukovaru. [46]
  • 16. septembar: Nepoznati počinilac uklonio dvojezičnu tablu sa zgrade opštine Krnjak. [46]
  • 12. septembar: Pripadnici Stožera za odbranu hrvatskog Vukovara razbili su dvojezičnu tablu u vukovarskoj policijskoj stanici i sukobili se sa policijom. Darka Pajtića smrtno je ranio policajac Saša Sabadoš, koji je kasnije osuđen za smrt. [54][55][46]
  • 13. septembar: Uništen spomenik srpskim žrtvama rata u Golubiću. [46]
  • 6. septembar: Na fudbalskoj utakmici između Srbije i Hrvatske srpski navijači istakli su transparent sa ćirilicom „Vukovar“, palili hrvatsku zastavu i uzvikivali „Ubij ustaše“, „Vukovar je naš“ i „Srbija – četnici“. [56]
  • 5. septembar: U Slunju uspostavljeni lokalni štabovi za odbranu hrvatskog Vukovara; oko 100 demonstranata okupilo se u znak podrške uklanjanju dvojezičnih ploča u Vukovaru. Gradonačelnik Slunja se ogradio od njih kao nepotrebnih i služeći političkim ciljevima organizatora(a). [57]
  • 4. septembar: Eksplozivna naprava bačena na zgradu lokalnog Srpskog narodnog veća u Splitu. [46]
  • 4. septembar: Josip Leko, predsednik Hrvatskog sabora, izjavio je da neće biti hitne sednice koju je tražio Hrvatski demokratski savez Slavonije i Baranje. [58]
  • 3. septembar: Hrvatski demokratski savez Slavonije i Baranje zatražio hitnu sednicu Hrvatskog sabora zbog vukovarskih događaja. [59]
  • 3. septembar: Na zidu pravoslavne crkve Svetog Blagoveštenja iscrtani grafiti („Srbe na vrbe“) [46]
  • 2. septembar: Dvojezične table polomljene u Vukovaru. Nekoliko policajaca je povređeno. [46]
  • 20. avgust: Tokom utakmice FIBA Evropskog prvenstva za juniore u Borovu naselju srpski navijači uzvikivali su „Ovo je Srbija“ i „Vukovar je srce Srbije“ i istakli srpsku zastavu sa ćirilicom „Vukovar“. Incidenti su nastavljeni i nakon utakmice. [60]

2012 uredi

  • 24. maja u intervjuu za Frankfurter Allgemeine Zeitung predsednik Srbije Tomislav Nikolić izjavio je da je "Vukovar bio srpski grad i Hrvati nemaju čemu da se vrate tamo". Predsednik Hrvatske Ivo Josipović kritikovao je Nikolića zbog ove izjave i uslovio buduću saradnju povlačenjem Nikolićeve izjave. [61]

Istorijske zabrane upotrebe ćirilice u Vukovaru uredi

Godine 1861. Skupština sremske županije jednoglasno je donela odluku o uvođenju srpske ćirilice kao službenog pisma na toj teritoriji. [62] Ova odluka je poništena osam godina kasnije, 1869. godine, kada je Sabor Kraljevine Hrvatsko-Slavonske usvojio odluku o isključivoj upotrebi Gajeve latinice i ukinuo županijsku odluku o upotrebi ćirilice. [62] To je izazvalo nezadovoljstvo među Srbima Vukovara koji su uputili protestno pismo austrijskom caru Francu Jozefu Prvom jer je Kraljevina Hrvatska-Slavonija bila u sastavu Austrougarske. Vukovarci su tražili od cara da zaštiti svoje podanike od saborske odluke, ističući da je ta odluka nerazumna, tim pre što je čak i Ugarska skupština zemalja krune Svetog Stefana prihvatila njihova pisma na ćirilici. [62]

Tokom Drugog svetskog rata srpska ćirilica je bila zabranjena u celoj Nezavisnoj Državi Hrvatskoj. [63]

Državni Bookocide (knjigocid) je sprovela Vlada Republike Hrvatske između 1990. i 2010. godine. Knjige koje su pisane srpskom ćirilicom su spaljene, a procenjuje se da je u ovom periodu uništeno oko 2,8 miliona knjiga. [64]

Dana 5. novembra 2013. Hrvatska demokratska zajednica i Hrvatska stranka prava dr. Ante Starčević usvojio je izmene i dopune statuta grada kojima je Vukovar proglašen „mesto posebnog pijeteta“ srpskog razaranja grada tokom bitke za Vukovar i zabranjena je upotreba srpske ćirilice. [65] Milorad Pupovac, predsednik Srpskog narodnog veća, rekao je da očekuje da će hrvatska Vlada ili Ustavni sud Hrvatske poništiti ovu odluku. [66]

Vidi još uredi

Reference uredi

  1. ^ a b „Croatians tear down Serbian signs”. BBC News. 2. 9. 2013. Pristupljeno 25. 10. 2013. 
  2. ^ a b „Croatia plans Cyrillic signs for Serbs in Vukovar”. BBC News. 3. 1. 2013. Pristupljeno 25. 10. 2013. 
  3. ^ Al Jazeera English (7. 4. 2013). „Croatians protest against Cyrillic signs”. Pristupljeno 25. 10. 2013. 
  4. ^ Radio Free Europe/Radio Liberty (23. 3. 2013). „Pravo na dvojezičnost: Od primjene do negiranja”. Pristupljeno 25. 10. 2013. 
  5. ^ T-portal (14. 9. 2013). „Over 1,000 rally in Vukovar against Cyrillic signs”. Arhivirano iz originala 29. 10. 2013. g. Pristupljeno 25. 10. 2013. 
  6. ^ „Croats tear down signs put up for Serb minority”. Reuters. 2. 9. 2013. Pristupljeno 2013-10-25. 
  7. ^ T-portal (10. 9. 2013). „Anti-Cyrillic protests enter 9th day”. Arhivirano iz originala 29. 10. 2013. g. Pristupljeno 25. 10. 2013. 
  8. ^ a b „Potpora i iz Lovasa”. Vinkovačka televizija. 12. 9. 2013. Arhivirano iz originala 29. 10. 2013. g. Pristupljeno 25. 10. 2013. 
  9. ^ „Potpora iz Nuštra”. Vinkovačka televizija. 5. 9. 2013. Arhivirano iz originala 29. 10. 2013. g. Pristupljeno 25. 10. 2013. 
  10. ^ „Anti-Serbian language protests highlight Croatia tensions”. GlobalPost. 6. 9. 2013. Pristupljeno 25. 10. 2013. 
  11. ^ „Ustaška obilježja osvanula na pravoslavnoj crkvi u Dubrovniku”. Večernji list. 3. 9. 2013. Pristupljeno 25. 10. 2013. 
  12. ^ „FOTO: POD OKRILJEM NOĆI ISPISALI SRAMOTNE GRAFITE U DUBROVNIKU 'Srbe na vrbe!' i 'Stop ćirilici u Vukovaru!'”. Jutarnji list. 3. 9. 2013. Arhivirano iz originala 29. 10. 2013. g. Pristupljeno 25. 10. 2013. 
  13. ^ a b v g „Odluka Ustavnog suda o referendumskom pitanju”. Constitutional Court of Croatia. 12. 8. 2014. Pristupljeno 25. 8. 2015. 
  14. ^ a b „UN calls on Croatia to ensure use of Serbian Cyrillic”. B92.net. 3. 4. 2015. Pristupljeno 11. 4. 2015. 
  15. ^ „Serbia welcomes UN stance on use of Cyrillic in Croatia”. Tanjug. 3. 4. 2015. Arhivirano iz originala 11. 4. 2015. g. Pristupljeno 11. 4. 2015. 
  16. ^ a b v „Council of Europe supports use of minority languages in public signs”. Council of Europe. 21. 8. 2015. Pristupljeno 25. 8. 2015. 
  17. ^ „Vijeće na burnoj sjednici izmijenilo statut, ukinulo ćirilicu u Vukovaru”. Tanjug. 3. 4. 2015. Pristupljeno 11. 4. 2015. 
  18. ^ „Ministarstvo uprave ukinut će odluku ako je izbacivanje ćirilice iz Vukovara protivno Ustavu”. Index.hr. 18. 8. 2015. Pristupljeno 25. 8. 2015. 
  19. ^ Recommended solution to dispute Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. decembar 2014), dalje.com; accessed 2 June 2015.
  20. ^ Tanjug (3. 9. 2013). „Protests against Cyrillic in Vukovar, graffiti in Dubrovnik”. Arhivirano iz originala 29. 10. 2013. g. Pristupljeno 25. 10. 2013. 
  21. ^ „Anti-Serbian language protests highlight Croatia tensions”. The Sun (Malaysia). 6. 9. 2013. Arhivirano iz originala 29. 10. 2013. g. Pristupljeno 2013-10-25. 
  22. ^ „Croatia veterans tear down Serbian signs”. New Europe. 2. 9. 2013. Arhivirano iz originala 26. 08. 2019. g. Pristupljeno 26. 8. 2019. 
  23. ^ „Mesić: Poruke sa skupa protiv ćirilice udar su na ustavni poredak”. Novi List (na jeziku: hrvatski). 8. 4. 2013. Pristupljeno 3. 11. 2013. 
  24. ^ a b v g „Serbia Condemns Anti-Cyrillic Protests in Croatia”. Balkan Insight. 5. 9. 2013. Pristupljeno 25. 10. 2013. 
  25. ^ Ćirilica nije ratni demon nego sredstvo komunikacije. Joint Council of Municipalities (na jeziku: srpski). 9. 10. 2013. Pristupljeno 25. 10. 2013. 
  26. ^ „Bojan Glavašević: Korištenje snimaka mog oca na prosvjedu nije bilo primjereno”. SEEbiz/Media Servis (na jeziku: hrvatski). 7. 4. 2013. Pristupljeno 2. 11. 2013. 
  27. ^ „Letter sent to pope over anti-Cyrillic sentiment in Croatia”. B92.net. 18. 11. 2013. Pristupljeno 30. 3. 2014. 
  28. ^ „Građanske inicijative i organizacije poslale pismo papi Franji”. Križ života (na jeziku: hrvatski). 15. 11. 2013. Arhivirano iz originala 23. 2. 2014. g. Pristupljeno 30. 3. 2014. 
  29. ^ „IKA”. 
  30. ^ „Županijska skupština protiv dvojezičnosti”. Vinkovačka televizija. 3. 10. 2013. Arhivirano iz originala 25. 10. 2013. g. Pristupljeno 25. 10. 2013. 
  31. ^ „Potpora Stožeru”. Vinkovačka televizija. 20. 9. 2013. Arhivirano iz originala 29. 10. 2013. g. Pristupljeno 25. 10. 2013. 
  32. ^ „Kacin očekuje pravu i jasnu reakciju Zagreba”. Blic. 9. 9. 2013. Pristupljeno 2. 11. 2013. 
  33. ^ „EU se neće mešati u spor oko ćirilice”. Radio Television of Serbia. 9. 9. 2013. Pristupljeno 31. 10. 2013. 
  34. ^ „Umjesto na pločama u Vukovaru, gradonačelnik ćirilicu bacio na pod”. Radio Slobodna Evropa (na jeziku: srpskohrvatski). Pristupljeno 2021-06-29. 
  35. ^ „Novi list”. Novi list (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-06-29. 
  36. ^ „VIDEO Penava divljao u Vukovaru, bacio statut na ćirilici i prijetio Srbima”. www.index.hr (na jeziku: hrvatski). Pristupljeno 2021-06-29. 
  37. ^ „Od ćirilice u Vukovaru ostala samo ploča na ulazu u luku”. Portal Novosti. Pristupljeno 2021-06-29. 
  38. ^ „Slobodna Dalmacija - Milorad Pupovac napadnut u centru Zagreba; Vlasnik restorana: To nisu moji gosti, otkud im limun?”. slobodnadalmacija.hr (na jeziku: hrvatski). 2018-09-28. Pristupljeno 2021-06-29. 
  39. ^ „Delije poslale poruku Vukovaru: "Do sljedećeg oslobađanja"”. www.index.hr (na jeziku: hrvatski). Pristupljeno 2021-06-29. 
  40. ^ [inserbia.info/today/2014/09/croatia-all-bilingual-signs-removed-and-smashed-in-vukovar/ InSerbia News]; accessed 27 May 2015.
  41. ^ a b v „Izvor 89” Table razbija ko stigne. Izvor, Magazine of Joint Council of Municipalities (na jeziku: srpski). Vukovar. mart 2014. Pristupljeno 30. 3. 2014. 
  42. ^ „Srpska manjina je s jugovojskom sravnila Vukovar sa zemljom”. T-portal. 24. 1. 2014. Pristupljeno 31. 3. 2014. 
  43. ^ „Išarali ćirilični natpis u Puli”. T-portal. 7. 1. 2014. Pristupljeno 30. 7. 2014. 
  44. ^ „Policija traga za razbijačima ćiriličnih ploča”. T-portal. 8. 1. 2014. Pristupljeno 30. 3. 2014. 
  45. ^ „PATRIJARH IRINEJ: 'Progon ćirilice je paravan za novi progon Srba u Hrvatskoj'”. Jutarnji list. 3. 1. 2014. Pristupljeno 30. 3. 2014. 
  46. ^ a b v g d đ e ž z i j k l lj m n nj o p r s t ć u f h c č dž š aa ab av Joint Council of Municipalities (decembar 2013). „Oluja koja ne prestaje (2)” Oluja koja ne prestaje (2) (PDF). Izvor Magazine (na jeziku: srpski). Vukovar (83). Arhivirano iz originala (PDF) 31. 3. 2014. g. Pristupljeno 30. 3. 2014. 
  47. ^ „Ministarstvo uprave: Vukovar neće biti izuzet od uvođenja dvojezičnosti; HDZ čeka Ustavni sud”. Slobodna Dalmacija. 21. 11. 2013. Pristupljeno 2. 4. 2014. 
  48. ^ „Delegat Fife naredio skidanje transparenta 'Zapamtite Vukovar'”. Večernji list. 20. 11. 2013. Pristupljeno 27. 5. 2015. 
  49. ^ T-portal (18. 11. 2013). „Svjetski mediji o diverziji u Vukovaru”. Pristupljeno 31. 3. 2014. 
  50. ^ „Na veliku vukovarsku nesreću, ovo je još jedna nesreća”. T-portal. 18. 11. 2013. Pristupljeno 31. 3. 2014. 
  51. ^ „Na veliku vukovarsku nesreću, ovo je još jedna nesreća”. T-portal. 18. 11. 2013. Pristupljeno 31. 3. 2014. 
  52. ^ „Policajcu koji je skinuo dvojezičnu ploču otkaz”. 
  53. ^ „Slobodna Dalmacija - Policajac ne smije iz kuće, razbijač ploče oporavlja se nakon kome”. 27. 1. 2014. 
  54. ^ „Preminuo branitelj koji je ozlijeđen prilikom razbijanja ćiriličnih ploča”. 14. 5. 2021. Arhivirano iz originala 17. 06. 2020. g. Pristupljeno 14. 06. 2022. 
  55. ^ „Preminuo branitelj koji je ozlijeđen prilikom razbijanja ćiriličnih ploča”. 14. 5. 2021. Arhivirano iz originala 17. 06. 2020. g. Pristupljeno 14. 06. 2022. 
  56. ^ „Pogledajte što HHO kaže o utakmici Srbije i Hrvatske na Marakani!”. politikaplus.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-06-29. 
  57. ^ „U Slunju osnovan još jedan Stožer za obranu hrvatskog Vukovara”. T-portal. 5. 9. 2013. Pristupljeno 31. 3. 2014. 
  58. ^ „Leko: Događaji u Vukovaru malo podsjećaju na Splitsku rivu”. Dnevnik Nove TV. 4. 9. 2013. Pristupljeno 31. 3. 2014. 
  59. ^ „HDSSB traži izvanrednu saborsku sjednicu”. Dnevnik Nove TV. 3. 9. 2013. Pristupljeno 31. 3. 2014. 
  60. ^ „Policija u pripravnosti, za incident prijava tek jednom navijaču”. tportal.hr. Pristupljeno 2021-06-29. 
  61. ^ inbox-online.com. „Press Green”. Press Online (na jeziku: srpski). Arhivirano iz originala 23. 03. 2022. g. Pristupljeno 2021-06-29. 
  62. ^ a b v „Care Franjo pomozi!” (PDF). Joint Council of Municipalities. Arhivirano iz originala (PDF) 10. 11. 2013. g. Pristupljeno 10. 11. 2013. 
  63. ^ B92. „Ante Pavelić prvi zabranio ćirilicu”. Pristupljeno 10. 11. 2013. 
  64. ^ Jakšić, Božidar (8. 10. 2013). „Knjigocid u Hrvatskoj: Hronika sramnog vremena”. www.slobodnaevropa.org. Radio Free Europe. Pristupljeno 9. 5. 2018. „Dragoceno je svjedočanstvo, koje navodi autor, izjava ministra finansija Republike Hrvatske Borislava Škegra iz 1997. godine da će se sredstvima državnog proračuna finansirati biblioteke da iz knjižnih fondova izbace knjige na srpskom i sličnim jezicima“, objašnjava Jakšić.” 
  65. ^ „Zabranjena ćirilica u Vukovaru”. Balkan Insight. 5. 11. 2013. Pristupljeno 10. 11. 2013. 
  66. ^ „Ćirilica pred Ustavnim sudom”. Glas Srpske. 6. 11. 2013. Arhivirano iz originala 04. 03. 2016. g. Pristupljeno 10. 11. 2013. 
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Протести_против_ћирилице_у_Хрватској&oldid=26983722”