20. septembar

20. septembar (20.9.) je 263. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (264. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 102 dana.

Događaji

septembar
P	U	S	Č	P	S	N
						1
2	3	4	5	6	7	8
9	10	11	12	13	14	15
16	17	18	19	20	21	22
23	24	25	26	27	28	29
30

• 480. p. n. e. — U pomorskoj bici kod ostrva Salamina u Egejskom moru Grci pod komandom atinskog vojskovođe Temistokla porazili Persijance koje je predvodio kralj Kserks I, čime je osigurana prevlast Atine na moru.
• 1378 — Nezadovoljna papom Urbanom VI, grupa kardinala je za papu izabrala Klementa VII, izazvavši time Zapadni raskol.
• 1520 — Na vlast došao sultan Sulejman I Veličanstveni
• 1697 — U Rejsvijku kod Haga Engleska, Španija, Holandija i Sveto rimsko carstvo potpisali mirovni ugovor s Francuskom, čime je okončan rat Velike alijanse. Veštom diplomatijom, Francuska uspela da zadrži gotovo sve osvojene teritorije.
• 1857 — Trupe lojalne Istočnoindijskoj kompaniji su ponovo zauzele Delhi i ugušile Indijsku pobunu.
• 1870 — Korpus bersaljera je ušao u Rim kroz Porta Piju i okončao ujedinjenje Italije, okončavši praktično privremenu vlast papa.
• 1909 — Parlament Ujedinjenog Kraljevstva je usvojio Akt o Južnoj Africi iz 1909., čime je stvorena Južnoafrička Unija od bivših britanskih kolonija Rt dobre nade, Natal, Oranje i Transval.
• 1928 — Veliki fašistički savet postao vrhovno zakonodavno telo u Italiji, umesto dotadašnjeg Veća poslanika.
• 1945 — Sveindijski kongres i njegovi lideri Mahatma Gandi i Pandit Nehru odbacili britanski predlog o samoupravi i zatražili punu nezavisnost Indije.
• 1951 — Grčka i Turska postale su članice NATO-a.
• 1960 — Trinaest afričkih država koje su stekle nezavisnost i bivša britanska kolonija Kipar primljeni u UN.
• 1970 — Sovjetski kosmički brod „Luna 16“ spustio se na Mesec i pokupio uzorke mesečevog tla.
• 1976 — Socijaldemokratska partija Švedske je izgubila na parlamentarnim izborima, prvi put posle više od 40 godina.
• 1977 — Vijetnam i Džibuti primljeni u UN kao 149. i 150. članica međunarodne organizacije.
• 1979 — Žan-Bedel Bokasa, vladar Centralnoafričkog carstva, oboren sa vlasti u državnom udaru koji je organizovala francuska vlada. Nov šef države, bivši predsednik Dejvid Dako, vratio zemlji status republike. Bokasa 1965. vojnim udarom srušio Daka, 1976. ukinuo republiku i proglasio se carem.
• 1984 — U napadu automobila-bombe na ambasadu SAD u Bejrutu poginulo 16 osoba, američki ambasador povređen.
• 1991 — Crnogorski parlament u Žabljaku proglasio Crnu Goru ekološkom državom i prihvatio deklaraciju o zaštiti prirode. Projekat prve ekološke države u svetu prihvaćen 1992. na svetskom eko-samitu u Brazilu pod pokroviteljstvom UN.
• 1999 — Multinacionalne snage stigle u Istočni Timor i zauzele aerodrom u glavnom gradu Diliju, pošto su se povukle indonežanske trupe.
• 2001 — Albanski ekstremisti počeli predaju poslednjih količina oružja NATO trupama u Makedoniji. U Parlamentu počela diskusija o ustavnim amandmanima kojima bi albanskoj manjini bila garantovana veća prava.
• 2010 — Foks televizija je postala Prva srpska televizija.

Rođenja

• 1773 — Atanasije Stojković, srpski pisac i naučnik, autor prvog romana u novijoj srpskoj istoriji i prevodilac Novog zaveta na slavenoserbski. (prem. 1832)
• 1887 — Uroš Džonić, srpski istoričar književnosti, prvi upravnik Univerzitetske biblioteke u Beogradu. (prem. 1968)
• 1917 — Red Auerbak, američki košarkaški trener. (prem. 2006)
• 1931 — Heja Hararit, izraelska glumica. (prem. 2021)
• 1934 — Sofija Loren, italijanska glumica.
• 1936 — Božidar Smiljanić, hrvatski glumac i pisac. (prem. 2018)
• 1939 — Nebojša Popov, srpski sociolog. (prem. 2016)
• 1948 — Džordž R. R. Martin, američki pisac i scenarista.
• 1951 — Havijer Marijas, španski književnik. (prem. 2022)
• 1956 — Gari Kol, američki glumac.
• 1969 — Rišart Vitshe, holandski fudbaler.
• 1971 — Henrik Larson, švedski fudbaler i fudbalski trener.
• 1975 — Azija Arđento, italijanska glumica, rediteljka i model.
• 1975 — Huan Pablo Montoja, kolumbijski automobilista, vozač Formule 1.
• 1976 — Džon Berntal, američki glumac.
• 1976 — Takao Suzuki, japanski teniser.
• 1976 — Denis Šefik, srpsko-crnogorski vaterpolo golman.
• 1977 — Radiša Ilić, srpski fudbalski golman.
• 1980 — Vladimir Torbica, srpski fudbaler.
• 1981 — Felisijano Lopez, španski teniser.
• 1984 — Brajan Žuber, francuski klizač.
• 1990 — Donatas Motijejunas, litvanski košarkaš.
• 1990 — Monika Radulović, australijski model.
• 1993 — Julijan Draksler, nemački fudbaler.
• 1994 — Petar Aranitović, srpski košarkaš.
• 1995 — Marko Golubović, srpski fudbaler.

Smrti

• 1520 — Selim I, turski sultan
• 1863 — Jakob Grim, nemački filolog i pisac. (rođ. 1785).
• 1905 — Vjenceslav Novak, hrvatski romanopisac, novelista, novinar, muzički kritičar i pedagog. (rođ. 1859)
• 1948 — Havrijil Kosteljnik, rusinski književnik. (rođ. 1886).
• 1957 — Žan Sibelijus, finski kompozitor. (rođ. 1865).
• 1967 — Andra Franičević, srpski dečji pesnik. (rođ. 1889)
• 1989 — Mihailo Andrejević, jugoslovenski fudbalski zvaničnik i lekar. (rođ. 1898).
• 1990 — Slobodan Zrnić, srpski konstruktor aviona.
• 2000 — German Titov, sovjetski kosmonaut, drugi čovek u kosmosu i Heroj Sovjetskog Saveza
• 2005 — Simon Vizental poznat po prikupljanju informacija o nacističkim ratnim zločinima kako bi im se sudilo

Praznici i dani sećanja

• 1519 — Portugalski moreplovac Fernando Magelan isplovio iz Sevilje s pet brodova na put oko sveta. Magelan poginuo u borbi s domorocima na ostrvu Muktan 1521, a u Sevilju se u septembru 1522. vratio samo jedan brod, „Viktorija“, sa 18 mornara. Tim putovanjem prvi put oplovljena Zemlja.
• 1870 — Snage italijanskog kralja Vitorija Emanuela II ušle u Rim čime je završeno ujedinjenje Italije. Papa Pije IX povukao se u Vatikan i proglasio se zatvorenikom.
• 1981 — Centralnoamerička država Belize na obali Karipskog mora stekla nezavisnost od Velike Britanije.
• 1990 — Parlamenti Istočne i Zapadne Nemačke potvrdili ugovor o ujedinjenju dve države.

Vidi još

• Spisak datuma
• Spisak godina
• Spisak decenija
• Spisak vekova
• Spisak milenijuma