27. oktobar
датум
27. oktobar (27.10.) je 300. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (301. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 65 dana.
Događaji uredi
| oktobar | ||||||
| P | U | S | Č | P | S | N |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| 29 | 30 | 31 | ||||
- 1795 — SAD i Španija su potpisale sporazum iz Madrida, koji je utvrdio granice između španskih kolonija i SAD.
- 1806 — Napoleonove trupe ušle u Berlin posle pobede nad Prusima u bici kod Jene.
- 1807 — U dvorcu u Fontenblou Napoleon Bonaparta i španski kralj Karlo IV potpisali sporazum o podeli Portugalije.
- 1810 — SAD su anektirale bivšu špansku koloniju Zapadnu Floridu.
- 1871 — Velika Britanija anektirala dijamantska polja u Kimberliju u Južnoj Africi.
- 1891 — U Japanu u zemljotresu na najvećem ostrvu Honšu poginulo najmanje 10.000 ljudi, a 300.000 ostalo bez domova.
- 1904 — Puštena je u rad prva linija Njujorškog metroa.
- 1918 — Britanske, francuske i italijanske snage porazile, u Prvom svetskom ratu, austrougarsku vojsku u bici kod Vitorija Veneta.
- 1944 — Nemačka vojska je zauzela Bansku Bistricu, centar Slovačkog nacionalnog ustanka, čime je taj ustanak ugušen. Oslobođena Ruma.
- 1962 — Major Rudolf Anderson iz Američkog ratnog vazduhoplovstva je postao jedina direktna žrtva Kubanske krize kada je njegov avion U-2 oboren iznad Kube.
- 1966 — Generalna skupština Ujedinjenih nacija oduzela Južnoj Africi mandat nad Jugozapadnom Afrikom.
- 1969 — Katastrofalni zemljotres pogodio Banju Luku.
- 1971 — Kongo promenio naziv države u Republika Zair.
- 1973 — Mirovne snage UN stigle u Kairo da uspostave liniju razdvajanja egipatskih i izraelskih snaga.
- 1978 — Egipatski predsednik Anvar el Sadat i izraelski premijer Menahem Begin dobili Nobelovu nagradu za mir.
- 1979 — Sveti Vinsent i Grenadini su dobili nezavisnost od Ujedinjenog Kraljevstva.
- 1981 — Sovjetska podmornica S-363 se nasukala u švedskim teritorijalnim vodama.
- 1991 — Turkmenistan je proglasio nezavisnost od Sovjetskog Saveza.
- 1998 —
- Savet NATO odložio, na neodređeno vreme, aktivirajuću naredbu o vojnoj intervenciji protiv ciljeva u Jugoslaviji pošto su srpske vlasti povukle vojsku na Kosovu u kasarne i smanjile policijske snage u Pokrajini.
- Gerhard Šreder preuzeo dužnost kancelara Nemačke pošto je Helmut Kol, izgubivši na izborima, podneo ostavku.
- 1999 —
- Haljina, koju je holivudska zvezda Merilin Monro nosila dok je pevala „Happy Birthday, Mr. President“ predsedniku SAD Džonu Kenediju, prodata za 1.267.500 dolara, što je rekordna suma za deo odeće prodat na aukciji.
- Naoružani napadači upali u parlament Jermenije u Jerevanu i ubili devet osoba, uključujući premijera Vazgena Sarksijana, predsednika Parlamenta Karena Demirkijana, dva njegova zamenika i jednog ministra.
- 2000 — Zbog jake oluje, ronilačka ekipa nije uspela da uđe u podmornicu „Kursk“. Dan ranije otkriveni dokazi da su 23 mornara preživela prvu eksploziju zbog koje je ta ruska atomska podmornica potonula 12. avgusta u Barencovom moru. Stručnjaci procenili da mornari nisu mogli živeti duže od osam sati od početka katastrofe u kojoj je svih 118 članova posade izgubilo život.
- 2001 — Švedski dnevnik „Ekspresen“ preneo izjavu Kristera Petersona, koji je oslobođen optužbi za ubistvo švedskog premijera Ulofa Palmea 1986, da on jeste ubio premijera.
- 2017 — Katalonski parlament proglasio nezavisnost od Španije, čime je osnovana kratkotrajna Katalonska Republika.
Rođenja uredi
- 1156 — Remon VI od Tuluza, grof Tuluza i markiz od Provanse. (prem. 1222)
- 1401 — Katarina od Valoa, francuska princeza i engleska kraljica. (prem. 1437)
- 1760 — August fon Gnajzenau, pruski vojskovođa. (prem. 1831)
- 1782 — Nikolo Paganini, italijanski violinista i kompozitor. (prem. 1840)
- 1811 — Ajzak Merit Singer, američki pronalazač. (prem. 1875)
- 1835 — Simon Jenko, slovenački pesnik, tekstopisac i pisac. (prem. 1869)[1]
- 1842 — Đovani Đoliti, italijanski državnik. (prem. 1928)
- 1846 — Mita Rakić, srpski književnik. (prem. 1890)
- 1858 — Teodor Ruzvelt, predsednik SAD od 1901. do 1909. (prem. 1919)
- 1885 — Vladimir Ćorović, srpski istoričar, redovni član Srpske kraljevske akademije i rektor Beogradskog univerziteta. (prem. 1941)[2]
- 1894 — Fric Zaukel, nacistički zvaničnik. (prem. 1946)
- 1914 — Dilan Tomas, velški pesnik i pisac. (prem. 1953)
- 1918 — Tereza Rajt, američka glumica. (prem. 2005)
- 1923 — Roj Liktenstajn, američki slikar. (prem. 1997)
- 1925 — Voren Kristofer, američki političar. (prem. 2011)
- 1927 — Stevan Mirković, general JNA. (prem. 2015)
- 1931 — Naval el Sadavi, egipatska spisateljica, aktivistkinja, lekarka i psihijatrica.
- 1932 — Hari Greg, severnoirski fudbaler i fudbalski trener. (prem. 2020)
- 1932 — Silvija Plat, američka književnica. (prem. 1963)
- 1932 — Mihailo Vojvodić, srpski je istoričar, redovni profesor Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu i dopisni član SANU.[3]
- 1939 — Džon Kliz, engleski glumac, pisac, komičar, producent i pevač.
- 1945 — Luis Inasio Lula da Silva, brazilski političar.
- 1951 — K. K. Dauning, engleski muzičar, najpoznatiji kao suosnivač i gitarista grupe Judas Priest.
- 1952 — Roberto Beninji, italijanski glumac, komičar, scenarista i reditelj.
- 1952 — Fransis Fukujama, američki društveni analitičar i politički komentator.
- 1953 — Robert Pikardo, američki glumac.
- 1958 — Sajmon Le Bon, engleski muzičar, najpoznatiji kao pevač grupe Duran Duran.
- 1961 — Margaret Macantini, italijanska glumica.
- 1964 — Žarko Petrović, srpski odbojkaš. (prem. 2007)
- 1971 — Teodoros Zagorakis, grčki fudbaler i političar.
- 1972 — Santijago Botero, kolumbijski biciklista.
- 1972 — Beki Kol, australijska muzičarka.
- 1972 — Marija Mutola, mozambička atletičarka.
- 1975 — Predrag Drobnjak, crnogorski košarkaš.
- 1976 — Aleksandar Nađfeji, srpski košarkaš.
- 1978 — Vanesa Mej, britansko-tajlandska violinistkinja i alpska skijašica.
- 1979 — Ivica Iliev, srpski fudbaler.
- 1983 — Marko Dević, ukrajinsko-srpski fudbaler.
- 1984 — Keli Ozborn, engleska muzičarka i glumica.
- 1984 — Danijel Subašić, hrvatski fudbalski golman.
- 1986 — Lu Vilijams, američki košarkaš.
- 1989 — Jovana Gavrilović, srpska glumica.
- 1992 — Stefan el Šaravi, italijanski fudbaler.
- 1994 — Ognjen Dobrić, srpski košarkaš.
- 1997 — Lonzo Bol, američki košarkaš.
Smrti uredi
- 927 — Etelstan Sjajni, engleski kralj. (rođ. 894)
- 1430 — Vitold, litvanski vladar. (rođ. 1350)
- 1439 — Albert II Nemački, kralj Nemačke, Ugarske i Češke. (rođ. 1397)
- 1447 — Ulug-beg, timuridski vladar, astronom, matematičar i sultan. (rođ. 1394)
- 1485 — Rodolfus Agrikola, holandski humanista. (rođ. 1444)
- 1505 — Ivan III Vasiljevič, ruski vladar. (rođ. 1440)
- 1553 — Migel Serveto, španski lekar i teolog. (rođ. 1511)
- 1605 — Akbar Veliki, mogulski vladar. (rođ. 1542)
- 1968 — Liza Majtner, austrijski fizičar. (rođ. 1878)[4]
- 1980 — Džon hazbruk van Vlek, američki fizičar i matematičar. (rođ. 1899)
- 1990 — Ugo Tonjaci, italijanski filmski glumac. (rođ. 1922)
- 1995 — Slobodan Selenić, srpski književnik. (rođ. 1933)[5]
- 2004 — Zdenko Runjić, hrvatski kompozitor. (rođ. 1942)
- 2008 — Jasmina Puljo, prevodilac, balerina, učitelj joge, prva jogina u Jugoslaviji. (rođ. 1915)
- 2010 — Nestor Kiršner, argentinski političar. (rođ. 1950)
- 2011 — Radomir Konstantinović, srpski književnik i filozof (rođ. 1928)[6]
- 2013 — Lu Rid, američki kantautor, gitarist, producent i glumac. (rođ. 1942)
Praznici i dani sećanja uredi
Vidi još uredi
- ^ Milisavac, Živan, ur. (1984). Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. 281.
- ^ „VLADIMIR ĆOROVIĆ”. sanu.ac.rs. Pristupljeno 22. 1. 2022.
- ^ „Mihailo Vojvodić”. sanu.ac.rs. Pristupljeno 29. 1. 2024.
- ^ Bailey Ogilvie, Marilyn; Harvey, Joy (2000). The Biographical Dictionary of Women in Science: L-Z. London: Routledge. str. 877. ISBN 978-0-41592-040-7.
- ^ „Slobodan Selenić”. biografija.org. Pristupljeno 27. 1. 2022.
- ^ „Umro je Radomir Konstantinović”. gradsubotica.co.rs. Pristupljeno 22. 1. 2022.