Janez Hribar Tone

Ukoliko ste tražili drugu osobu, pogledajte članak Janez Hribar (višeznačna odrednica).

Janez Hribar Tone Pogačnik (Lož, kod Starog Trga pri Ložu, 3. septembar 1909 — Vrhnika pri Ložu, 23. oktobar 1967) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik FNR Jugoslavije i NR Slovenije i narodni heroj Jugoslavije.

janez hribar tone
Janez Hribar Tone
Lični podaci
Datum rođenja	(1909-09-03)3. septembar 1909.
Mesto rođenja	Lož, kod Starog Trga pri Ložu, Austrougarska
Datum smrti	23. oktobar 1967.(1967-10-23) (58 god.)
Mesto smrti	Vrhnika pri Ložu, SR Slovenija, SFR Jugoslavija
Profesija	društveno-politički radnik
Delovanje
Član KPJ od	1939.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Služba	NOV i PO Jugoslavije
Čin	pukovnik u rezervi
Heroj
Narodni heroj od	21. jula 1953.
Odlikovanja

Biografija

Janez Hribar rođen je 3. septembra 1909. godine u Ložu kod Starog Trga pri Ložu, u seljačkoj porodici. Osnovnu školu zaršio je u Ložu. Sve predratne godine živeo je na obiteljskom imanju. Godine 1930. odslužio je vojni rok u Zagrebu. U okviru radničko-seljačkog društva „Svoboda“ učestvovao je u duvačkom orkestru u Ložu, u dramskoj sekciji i u vatrogasnom društvu.

Godine 1932. stupio je u Društvo seoskih mladića i devojaka. Tih je godina čitao marksističku literaturu, zbog čega je sve više bio orijentisan levičarski i antiklerikalno. Na opštinskim izborima 1936. godine u Ložu, dobrim je delom njegovom zaslugom pobedila opoziciona seljačko-radnička lista. Ubrzo je postao član Glavnog odbora „Svobode“. Bio je jedan od potpisnika proglasa Saveza radnog naroda u novembru 1939. godine. Iste godine postao je član Komunističke partije Jugoslavije. Uspeo je da pridobije još dva člana, pa je zajedno s njima formirao prvu partijsku ćeliju u Notranjskoj.

Dana 31. decembra 1939. i 1. januara 1940. učestvovao je na partijskoj konferenciji u Joštovom mlinu u Medlogu kod Celja, a juna 1940. na partijskoj konferenciji iznad Moravča. Vlasti su ga početkom 1941. poslale u vojni logor Međurečje kod Ivanjice, gde je ostao do raspuštanja logora.

Narodnooslobodilački rat

Nakon okupacije Jugoslavije u aprilu 1941. Hribar se uključuje u borbu i spada među prve organizatore oružanog ustanka u Notranjskoj. Maja 1941. učestvovao je na sastanku kod Žana Zalara u Borovnici, kome je prisustvovalo osam komunista, među kojima i Miha Marinko i France Popit. Na tom je sastanku imenovan Okružni komitet Komunističke partije Slovenije za Notranjsku, u kome je bio i Hribar. On je pokrenuo inicijativu za skupljanje oružja, municije i druge vojničke opreme.

Krajem juna 1941, prešao je u ilegalu. Obilazio je sela i uspostavljao veze s komunistima, simpatizerima i poverenicima. Najviše se zadržavao na Bloškoj i Šentvidskoj visoravni i na Rakitni. Partizanima je pristupio u novembru 1941. godine, u Treći bataljon Ljube Šercera, gde je prvo bio zamenik komandanta bataljona, a krajem marta politički komesar bataljona. U to vreme je sve do sredine februara 1942. radio i na terenu. Glavni štab NOV i PO Slovenije ga je 29. aprila 1942. imenovao za političkog komesara Notranjskog odreda, a 26. jula za političkog komesara Krimskog odreda.

U vreme postojanja oslobođene teritorije od maja do avgusta 1942, obilazio je sela i govorio na mitinzima. Italijanski okupator je sredinom 1942. okupio snage i razbio oslobođenu teritoriju. Pred navalom okupatora, povukao se i Hribar sa svojim odredom. Avgusta 1942. formirana je Treća grupa odreda, sa ukupno pet odreda. Hribar je postao politički komesar te grupe.

Dana 6. oktobra 1942. Glavni štab je formirao brigadu „Ljubo Šercer“ i za političkog komesara imenovao Janeza Hribara. Sredinom jula 1943. formirana je Četrnaesta divizija, u kojoj je Hribar postao zamenik političkog komesara. Na toj je funkciji ostao do formiranja Osamnaeste divizije u septembru 1943. godine. U diviziji je ostao do decembra 1943. godine, kad je Vrhovni štab NOV i POJ imenovao majora Janeza Hribara za političkog komesara Devetog korpusa. U to vreme postao je član Antifašističkog veća narodnog oslobođenja Jugoslavije i Slovenačkog narodnooslobodilačkog saveta.

U Devetom korpusu je ostao do 15. septembra 1944. i tamo je planirao niz vojnih i političkih akcija. Doživeo je uspehe, ali i poraze koje je jednicama Devetog korpusa naneo nemački okupator. Poslednje dane među partizanima proveo je u Notranjskoj i Dolenjskoj. 15. septembra 1944. godine imenovan je, u činu pukovnika, za političkog komesara Sedmog korpusa. Na tom je položaju ostao do kraja rata.

Posleratna karijera

Kada je 5. maja 1945. u Ajdovščini formirana prva slovenačka vlada, Janez Hribar je u njoj bio ministar poljoprivrede i na tom je položaju ostao sve do 1947, nakon čega je bio ministar bez portfelja. Od septembra 1949. do maja 1950. bio je predsednik Narodnog odbora Ljubljana-okolina, do decembra 1951. predsednik Saveta za poljoprivredu NR Slovenije, te predsednik Saveta poljoprivrednih zadruga Jugoslavije.

Od 1945. godine bio je član Centralnog komiteta Komunističke partije Slovenije, od 1948. član Politbiroa, odnosno Izvršnog komiteta Saveza komunista Slovenije, a od 1948. do decembra 1964. član Centralnog komiteta Saveza komunista Jugoslavije.

Godine 1950. prvo je bio organizacioni sekretar, a zatim predsednik Socijalističkog saveza radnog naroda Slovenije. Bio je rezervni pukovnik Jugoslovenske narodne armije.

Zbog bolesti je 1963. otišao u penziju. Umro je 23. oktobra 1967. u Vrhniki pri Ložu.

Nosilac je Partizanske spomenice 1941., Ordena narodnog oslobođenja, Ordena partizanske zvezde prvog stupnja, Ordena zasluga za narod prvog stupnja, Ordena bratstva i jedinstva prvog stupnja, Ordena za hrabrost i Ordena zasluga za narod drugog stupnja. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 21. jula 1953. godine.

Literatura

• Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975. 
• Enciklopedija Jugoslavije (knjiga četvrta). „Jugoslavenski leksikografski zavod“, Zagreb 1986. godina.