Opština Bratunac
Opština Bratunac je opština u Republici Srpskoj, BiH. Sjedište opštine se nalazi u naseljenom mjestu Bratunac. Na popisu stanovništva 2013. godine Opština Bratunac je imala 18.651[5] stanovnika prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, a prema podacima Agencije za statistiku Bosne i Hercegovine 20.340.[6]
| Opština Bratunac | |||
|---|---|---|---|
| |||
| Osnovni podaci | |||
| Država |  Bosna i Hercegovina
| ||
| Entitet |  Republika Srpska
| ||
| Sjedište | Bratunac | ||
| Stanovništvo | |||
| Stanovništvo |  18.279[1] 18.651[2]18.734[3] (2017 2013 1996) | ||
| Geografske karakteristike | |||
| Površina | 293 km2 | ||
|
| |||
| Ostali podaci | |||
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST) | ||
| Načelnik opštine | Lazar Prodanović[4] (SNSD) | ||
| Poštanski broj | 75420 | ||
| Pozivni broj | 56 | ||
| Krsna slava | Sveti Đorđe | ||
| Dan opštine | 25. septembar
Mjesec kada je Bratunac postao opština 1927. godine | ||
| Veb-sajt | www.opstinabratunac.com | ||
Geografija uredi
Opština Bratunac se nalazi u sjeveroistočnoj Republici Srpskoj, BiH. Prostire se na površini od 293 km2. Smještena je u regiji Srednjeg Podrinja, subregija Birač. Graniči se sa 5 opština: Opština Zvornik, Opština Milići i Opština Srebrenica u Republici Srpskoj i Opština Ljubovija i Opština Bajina Bašta u Republici Srbiji. Dužina obale rijeke Drine koja se nalazi na teritoriji opštine je 68 kilometra. 30% teritorije nalazi se u ravničarskom pojasu uz rijeku Drinu, dok ostatak čini brdski deo opštine. Grad se nalazi u ravničarskom dijelu na nadmorskoj visini od 175 metara. Najviši vrhovi su Krk sa 1.098 metara i Čauš sa 778 metara. Kroz grad protiču dvije rijeke: Križevica i Glogovačka rijeka. U opštini postoji 27 mjesnih zajednica sa ukupno 18.660 stanovnika.
Istorija uredi
Bratunac je postao samostalna opština 30. septembra 1927. godine, mada se danas taj dan obilježava 25. septembra kao dan opštine Bratunac.
Raspad Jugoslavije uredi
Za vrijeme raspada Jugoslavije i rata u BiH, u Bratuncu i okolini je pobijeno mnogo Srba od strane muslimanskih formacija. Među brojnim zločinima ističe se onaj izvršen u bratunačkoj osnovnoj školi. Takođe je izvršen ratni zločin na verski praznik Božić 1993. godine u srpskom selu Kravica. Tom prilikom je ubijeno oko 50 civila, žena, dece i staraca za jedan dan. Muslimanskim snagama je komandovao Naser Orić, kasnije osuđen pa oslobođen pred Međunarodnim krivičnim tribunalom. Ubistva nedužnih srpskih civila su počinjena i u mjestima Bjelovac, Sikirić, Zalazje, Ježeštica, Šiljkovići, Fakovići itd. Na teritoriji opštine Bratunac za vrijeme rata u periodu 1992—1995. ukupno je poginulo 3.624 osobe srpske nacionalnosti. Veći deo muslimanskog stanovništva je tokom 1992. napustio opštinu Bratunac i prešao na teritorije pod kontrolom Armije RBiH, najviše u Srebrenicu i Tuzlu.
Naseljena mjesta uredi
Područje opštine Bratunac čine naseljena mjesta: Abdulići, Banjevići, Biljača, Bjelovac, Blječeva, Boljevići, Brana Bačići, Bratunac, Vitkovići, Voljavica, Vraneševići, Glogova, Dubravice, Žlijebac, Zagoni, Zalužje, Zapolje, Jagodnja, Jaketići, Jelah, Ježeštica, Joševa, Konjevići, Krasanovići, Kravica, Lipenovići, Loznica, Magašići, Mihaljevići, Mlečva, Mratinci, Opravdići, Oćenovići, Pirići, Pobrđe, Pobuđe, Podčauš, Polom, Rakovac, Repovac, Sikirić, Slapašnica, Stanatovići, Suha, Tegare, Urkovići, Fakovići, Hranča, Hrnčići i Šiljkovići.
U Opštini Bratunac postoji 27 mjesnih zajednica.
Političko uređenje uredi
Opštinska administracija uredi
Načelnik opštine predstavlja i zastupa opštinu i vrši izvršnu funkciju u Bratuncu. Izbor načelnika se vrši u skladu sa izbornim Zakonom Republike Srpske i izbornim Zakonom BiH. Opštinsku administraciju, pored načelnika, čini i skupština opštine. Institucionalni centar opštine Bratunac je naselje Bratunac, gdje su smješteni svi opštinski organi.
Načelnik opštine Bratunac je Srđan Rankić, koji je na tu funkciju stupio nakon lokalnih izbora u Bosni i Hercegovini 2020. godine. Sastav skupštine Opštine Bratunac je prikazan u tabeli.[7]
Stanovništvo uredi
| Sastav stanovništva – opština Bratunac | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013.[8] | 1991.[9] | 1981.[10] | 1971.[11] | ||||
| Ukupno | 20 340 (100,0%) | 33 619 (100,0%) | 33 033 (100,0%) | 26 513 (100,0%) | |||
| Srbi | 12 350 (60,72%) | 11 475 (34,13%) | 12 055 (36,49%) | 12 820 (48,35%) | |||
| Bošnjaci | 7 803 (38,36%) | 21 535 (64,06%)1 | 17 349 (52,52%)1 | 13 428 (50,65%)1 | |||
| Nepoznato | 42 (0,206%) | – | – | – | |||
| Pravoslavci | 38 (0,187%) | – | – | – | |||
| Hrvati | 33 (0,162%) | 40 (0,119%) | 41 (0,124%) | 50 (0,189%) | |||
| Neizjašnjeni | 26 (0,128%) | – | – | – | |||
| Ostali | 17 (0,084%) | 346 (1,029%) | 2 766 (8,373%) | 118 (0,445%) | |||
| Crnogorci | 12 (0,059%) | – | 31 (0,094%) | 36 (0,136%) | |||
| Romi | 8 (0,039%) | – | 124 (0,375%) | 26 (0,098%) | |||
| Jugosloveni | 6 (0,029%) | 223 (0,663%) | 645 (1,953%) | 15 (0,057%) | |||
| Muslimani | 2 (0,010%) | – | – | – | |||
| Bosanci | 2 (0,010%) | – | – | – | |||
| Makedonci | 1 (0,005%) | – | 4 (0,012%) | 3 (0,011%) | |||
| Albanci | – | – | 18 (0,054%) | 16 (0,060%) | |||
| Mađari | – | – | – | 1 (0,004%) | |||
- 1 Na popisima od 1971. do 1991. Bošnjaci su popisivani uglavnom kao Muslimani.
Mjesne zajednice 1991. uredi
Do rata 1992. godine, Opština Bratunac je bila organizovana u 13 mjesnih zajednica:
- MZ Bjelovac (3.985 st.) — obuhvatala je naseljena mjesta: Biljača, Bjelovac, Zalužje, Zapolje, Loznica, Pirići, Sikirić i Tegare.
- MZ Blječeva (1.197 st.) — obuhvatala je naseljena mjesta: Blječeva i Zagoni.
- MZ Bratunac (7.695 st.) — obuhvatala je naseljeno mjesto Bratunac.
- MZ Voljavica (1.625 st.) — obuhvatala je naseljena mjesta: Voljavica i Pobrđe.
- MZ Glogova (1.913 st.) — obuhvatala je naseljeno mjesto Glogova.
- MZ Žlijebac (999 st.) — obuhvatala je naseljena mjesta: Žlijebac, Jagodnja, Jaketići i Joševa.
- MZ Konjević Polje (4.583 st.) — obuhvatala je naseljena mjesta: Konjevići, Pobuđe i Hrnčići.
- MZ Kravica (3.359 st.) — obuhvatala je naseljena mjesta: Banjevići, Brana Bačići, Ježeštica, Kravica, Lipenovići, Mratinci, Opravdići, Oćenovići, Urkovići i Šiljkovići.
- MZ Osamsko (2.244 st.) — obuhvatala je naseljena mjesta: Vitkovići, Dubravice, Krasanovići, Polom i Slapašnica.
- MZ Podčauš (1.263 st.) — obuhvatala je naseljena mjesta: Jelah, Podčauš i Rakovac.
- MZ Suha (1.379 st.) — obuhvatala je naseljena mjesta: Mihaljevići i Suha.
- MZ Fakovići (1.526 st.) — obuhvatala je naseljena mjesta: Abdulići, Boljevići, Vraneševići, Mlečva, Stanatovići i Fakovići.
- MZ Hranča (1.851 st.) — obuhvatala je naseljena mjesta: Magašići, Repovac i Hranča.
Poslije potpisivanja Dejtonskog sporazuma, prijeratna opština Bratunac u cjelini ostala je u sastavu Republike Srpske.
Poznate ličnosti uredi
- Vlajko Begović, učesnik španskog građanskog rata i Francuskog pokreta otpora.
- Velizar Blagojević, penzionisani pukovnik Vojske Republike Srpske.
- Vidoje Blagojević, pukovnik Vojske Republike Srpske.
- Nedžad Verlašević, bivši fudbaler, igrač Slobode i Želje.
- Slavoljub Vranješević, major Jugoslovenske kraljevske vojske i komandant Zapadne Bosne pri JVuO u Drugom svjetskom ratu.
- Jezdimir Dangić, pravnik, žandarmerijski oficir i načelnik komande Istočne Bosne i Hercegovine pri JVuO.
- Miroslav Deronjić, ratni predsjednik opštinskog odbora SDS Bratunac i kriznog štaba opštine Bratunac.
- Pero Đukanović, jedan od vođa srpskog ustanka u Podrinju 1941.
- Nikola Mićić, prvi načelnik opštine Bratunac.
- Drago Nikolić, potporučnik Vojske Republike Srpske.
- Momir Nikolić, oficir Vojske Republike Srpske.
- Vinko Perić, preduzetnik, predsjednik kompanije Vikom, predsjednik predsjedništva Srpske napredne stranke Republike Srpske.
- Lazar Prodanović, političar, član SNDS i lekar.
- Budimir Sokolović, srpski svetac sveštenomučenik, protojerej Srpske pravoslavne crkve i vjerski referent Vrhovne komande JVuO.
- Miroslav Stević, fudbaler Borusije iz Dortmunda, Minhen 1860, Partizana, Rada, Bratstva i reprezentativac SR Jugoslavije.
- Mithat Haćam, učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ „Procjena broja stanovnika 2017.”
- ^ „Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Republici Srpskoj 2013, REZULTATI POPISA”
- ^ „Procjena broja stanovnika 1996.”
- ^ „izbori 2023”. Arhivirano iz originala 7. 2. 2023. g. Pristupljeno 7. 2. 2023.
- ^ „Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Republici Srpskoj 2013, REZULTATI POPISA”. http://www2.rzs.rs.ba/. Republički zavod za statistiku. Spoljašnja veza u
|work=(pomoć) - ^ „Popis stanovništva u BiH 2013.” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 30. 06. 2016. g. Pristupljeno 29. 01. 2017.
- ^ „Bratunac”. izbori.ba. Pristupljeno 24. 6. 2021.
- ^ „Popis 2013 BiH – Stanovništvo prema etničkoj/nacionalnoj pripadnosti i spolu, po naseljenim mjestima”. popis.gov.ba. Arhivirano iz originala 19. 9. 2017. g. Pristupljeno 19. 9. 2017.
- ^ „Nacionalni sastav stanovništva Republike Bosne i Hercegovine 1991.(str. 14)” (PDF). fzs.ba. Pristupljeno 24. 4. 2016.
- ^ „Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981.” (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 24. 4. 2016.
- ^ „Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971.” (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 24. 4. 2016.
Spoljašnje veze uredi
- Zvanična stranica Opštine Bratunac (jezik: srpski)
- Popis stanovništva po opštinama i mjesnim zajednicama 1991. godine
- Zvanična stranica opštine Bratunac (jezik: srpski)
- forum Bratunačke omladine Arhivirano na sajtu Wayback Machine (27. mart 2008) (jezik: srpski)
- Srednjoškolski centar Bratunac (jezik: srpski)
