Orestije Krstić
Orestije Krstić (Aleksandrovo, 8. oktobar 1894 — 25. juna 1966) bio je srpski pilot. Zajedno sa Aleksandrom Derokom i Tadijom Sondermajerom ostao upamćen kao jedan od utemeljivača jugoslovenskog ratnog i civilnog vazduhoplovstva.
| Orestije Krstić | |
|---|---|
 Orestije Krstić | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 8. oktobar 1894. |
| Mesto rođenja | Aleksandrovo, Kraljevina Srbija |
| Datum smrti | 25. jun 1966. (71 god.) |
| Vojna karijera | |
| Služba | 1915 — 1920. 1941. |
| Vojska | Kraljevina Srbija Kraljevina SHS Kraljevina Jugoslavija Jugoslovenske vojske u otadžbini |
| Čin | Major |
| Učešće u ratovima | Prvi svetski rat Drugi svetski rat |
Biografija uredi
Rođen je 8. oktobra 1894. godine u Aleksandrovu, selu koje je dobilo ime po sinu budućeg kralja Milana. Tu je 1907. godine završio osnovnu školu, a onda ga je otac po nagovoru učitelja, poslao u Skoplje, gdje je 1915. godine završio gimnaziju. U posljednjoj godini gimnazije, završio je đački vojni rok, a zatim kao vodnik sredinom 1915. otišao u Pirot na dalju obuku. Iste godine je kao đak-podnarednik stupio u Peti puk drinske divizije i uz povlačenje preko Albnije stigao na Krf 1917. godine.
Vojna karijera uredi
Izabran je u ratno vojno vazduhoplovstvo i upućen u Francusku gdje je u Krotou na Lamanšu završio školu letenja. Usavršio je letenje na dvosjedu i lovačkom jednosjedu i bio ratni pilot na Solunskom frontu, 521. eskadrili (prva srpska eskadrila). Uz prekomandu je ukupno imao 183 sata ratnog leta, a za ratne vojne zasluge je odlikovan Medaljom za hrabrost Miloš Obilić, Francuskim ratnim krstom i Bugarskim oficirskim krstom Sveti Aleksandar. Nosilac je albanske spomenice, a u Drugom svjetskom ratu je bio u činu rezervnog vazduhoplovnog majora.
U nadahnutoj poemi „Dve nas vojske gledaju“ književnik Mladen St. Đuričić opisuje borbu i hrabrost vazduhoplovnog đaka-narednika Orestija Krstića koji je po zadatku na starom dvokrilcu donio komandi snimke neprijateljskih položaja.
Šumarski posao uredi
Poslije rata je kao državni pitomac završio šumarstvo na Visokoj školi za vode i šume u Nansiju i dobio diplomu sa ovjerom Generalne direkcije za vode i šume Ministarstva poljoprivrede Francuske (3. septembar 1921. godine). U šumarstvu je službovao prvo u Glini godinu dana, zatim u Tetovu dvije godine i u Skoplju od 1929. godine kao sekretar, a zatim direktor Direkcije šuma. Od 1929. do 1931. je bio predsjednik Opštine Tetovo, a zatim do 1934. savjetnik u Direkciji šuma u Skoplju i u istom zvanju u Ministarstvu šuma i ruda u Beogradu do početka Drugog svjetskog rata.
U šumarstvu se Orestije Krstić uspješno bavio pošumljavanjem goleti dinarskog krasa, uređivanjem šuma, planinskih pašnjaka i suvati, proučavanjem visokoplaninskih pašnjaka francuskih i švajcarskih alpa, uređivanjem odnosa šumarstva i stočarstva, rješavanjem imovinsko-pravnih odnosa u šumarstvu itd.
Drugi svjetski rat i poslije uredi
Od 1941. do 1950. godine je bez službe, a u tom vremenu, četiri godine poslije rata, provodi na izdržvanju kazne zbog pripadnosti pokretu Draže Mihailovića u svojstvu predsjednika Nacionalnog komiteta za južnu Srbiju. Kaznu je izdržao na izgradnji šumskog kamionskog puta u Dečanima i na šumskom radilištu preduzeća „Kukavica“ iz Leskovca, na sjecištima, na projektovanju i izgradnji šumskih puteva i riža, na pošumljavanju Vlajne, Borovnjaka, Bugarske sečine itd.
Od 1950. godine je ponovo službovao, prvo u saveznom, pa u republičkom institutu za ekonomiku poljoprivrede. Preminuo je 25. juna 1966. godine, godinu dana poslije penzionisanja.
Porodica uredi
Orestije je bio oženjen i imao je dva sina. Njegovi sinovi Đurica i Uglješa bili su tokom rata bili pripadnici Jugoslovenske vojske u otadžbini.[1]
Rad uredi
Za sobom je ostavio veliki broj naučnih i stručnih radova. Objavljivao je „Šumarskom listu“, Zagreb od 1921. do 1941. godine[2], dnevnoj i revijalnoj štampi. U "Politici" je objavio više društveno aktuelnih i stručnih članaka o šumarstvu Makedonije i Stare Srbije, o prilikama po oslobođenju od turske vlast, pečalbi i domaćoj radinosti, o voćarstvu i zadrugama, o pastirima nomadima i bezvodnoj Galičici. Značajni su mu prilozi o turizmu, a osnovao je prva planinarska i turistička društva i Savez za unapređenje turizma Makedonije. Više godina je biona čelu turističkog društva „Jug“ u Skoplju. Osnovao je skijaški centar Popova Šapka i predložio da najviši vrh Šare, Turčin, bude preimenovan u Aleksandrov vrh.
Orestije Krstić je jedan iz najužeg odbora osnivača Srpskog aero-kluba (1921)[3], kasnije Aero-klub Jugoslavije, čiji je bio dugogodišnji generalni sekretari i glavni urednik lista „Naša Krila“ od 1936. do 1941. godine.
Krstić je bio član Jugoslovenskog šumarskog udruženja i član uprave Podružnice JŠU u Skoplju i Beogradu. Od 1936. do 1941. godine je glavni i odgovorni urednik lista „Šumarski glasnik“, organa Društva šumarskih zvaničnika (lugara). U ovom listu je objavio preko pedeset radova stručne i popularne tematike, a na naslovnoj strani „Šumarskog glasnika“ broj 1 iz 1937. godine objavljuje svoju poznatu Molitvu šume. Zanimljivo je kako se Krstić u članku „Uloga narodnog učitelja u propagandi šumarstva“ obraća učiteljima: „Narodni učitelji, pomozite šumare u njihovom teškom zadatku, na njihovom trnovitom zadatku za opšte dobro našeg naroda i dajte djeci da nauče Molitvu šuma.. Tako moli šuma, divna, velika, duboka i prekrasna šuma jugoslovenske zemlje." Zanimljivo je, takođe, da urednik Krstić moji svakog čitaoca da nauči Molitvu šume i da je dostavi učiteljima i sveštenicima koji će razumjeti i proširiti apel. Molitva je zaista korištena i vremenom su nastale različite verzije ovog teksta[4].
Molitva šume uredi
Čoveče ! Ja sam toplina tvog ognjišta
u hladnim zimskim noćima, prijateljski hlad
po letnjem suncu. - Ja sam sleme tvoje
kuće, daska na tvojoj trpezi, postelja na kojoj
spavaš i drvo od koga gradiš lađe. - Ja
sam držalica tvoje motike, vrata tvog obora,
drvo tvoje kolevke i mrtvačkog sanduka. -
Ja sam hlebac dobrote i cveće lepote.
Slušaj molitvu moju:
Ne unuštavaj me!
Životno djelo Orestija Krstića je „Planinski i šumarski pašnjaci Jugoslavije“, objavljeno 1956. godine. na 655 strana sa 156 fotografija. Od strane Republičkog saveta za prosvetu i kulturu djelo je ocijenjeno kao izuzetan naučni rad, a Zadužbina Nikole Spasića je Krstića nagradilo sa 120.000 dinara.
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ Dragoslav Dimitrijevic Beli: GDE JE MOJA MAMA (hronika Avalskog korpusa JVuO)
- ^ Časopis Šumarski List - Bibliografija, Pristupljeno 5. 4. 2013.
- ^ Web sajt ==> PREDRAG ALIC <== Aeroklub "Nasa krila", Pristupljeno 5. 4. 2013.
- ^ „Arhivirana kopija”. Arhivirano iz originala 05. 11. 2010. g. Pristupljeno 11. 09. 2009.
