Svetozar Dragović Toza
Svetozar Dragović Toza (Obilić, kod Bojnika, 1910 — Kragujevac, 21. oktobar 1941) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
| svetozar dragović toza | |
|---|---|
 Svetozar Dragović Toza | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1910 |
| Mesto rođenja | Obilić, kod Bojnika, Kraljevina Srbija |
| Datum smrti | 21. oktobar 1941. (30/31 god.) |
| Mesto smrti | Kragujevac, Srbija |
| Profesija | radnik |
| Delovanje | |
| Član KPJ od | 1939. |
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
| U toku NOB | Sekretar Mesnog komiteta KPJ za Kragujevac |
| Heroj | |
| Narodni heroj od | 5. jula 1953. |
Biografija
urediRođen je 1910. godine u selu Obiliću, kod Bojnika. Posle završetka osnovne škole, radio je u Vojno-tehničkom zavodu u Kragujevcu. Kao mladi radnik pristupio je radničkom pokretu i učestvovao u svim akcijama radnika, članova sindika i komunista koji su delovali u Vojno-tehničkom zavodu. U članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) primljen je 1939. godine. Godinu dana kasnije, 1940. godine, postao je član Okružnog komiteta KPJ za Kragujevac.
Posle Aprilskog rata i okupacije Kraljevine Jugoslavije, 1941. godine, aktivno je učestvovao u organozovanju ustanka u kragujevačkom kraju. Radio je na prikupljanju oružja, municije, eksploziva i drugog materijala potrebnog za borbu. Učestvovao je i u organizovanju više diverzanstskih akcija u okupiranom Kragujevcu.
Jula 1941. godine učestvovao je u organizovanju Kragujevačkog partizanskog odreda, koji je formiran u selu Grošnici. Tada je izabran za prvog političkog komesara ovog Odreda. Kragujevački partizanski odred je dejstvovao na komunikacijama koje od Kragujevca vode prema Kraljevu, Lapovu, Jagodini i Gornjem Milanovcu. Za vrlo kratko vreme Odred je uništio sve opštinske arhive, žandarmerijske stanice, pokidao telefonske i telegrafske žice i oslobodio skoro ceo gružanski i kragujevački srez, izuzev Kragujevca.
Avgusta 1941. godine, po doluci paerijske organizacije, Toza je povučen iz Odreda i poslat u Kragujevac, gde je preuzeo dužnost sekretara Mesnog komiteta KPJ za Kragujevac. Na dužnosti političkog komesara Kragujevačkog odreda, zamenio ga je Vladimir Dedijer. Kao sekretar mesnog komiteta, Toza je bio organizator Narodnooslobodilačke borbe u Kragujevcu i okolini. U sadejstvu sa Kragujevačkim odredom organizovao je više diverzantskih akcija u okupiranom gradu, od kojih se ističu - napad na Vojno-tehnički zavod u noći između 6/7. avgusta; napad na železničku stanicu Kragujevac, 29. septembra i dr.
Prilikom masovnog hapšenja građana Kragujevca, 20. oktobra 1941. godine, uhapšen je na ulici, zajedno sa stotinama drugh građana Kragujevca. Streljan je sutradan 21. oktobra 1941. u prvoj većoj grupi građana, u Šumaricama.
Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine FNR Jugoslavije 5. jula 1951. proglašen je za narodnog heroja.[1]
Reference
urediLiteratura
uredi- Zbornik narodnih heroja Jugoslavije. Beograd: Omladina. 1957. COBISS.SR 50964999
- Narodni heroji Jugoslavije tom I. Beograd: Narodna knjiga. 1982. COBISS.SR 48700167
