Vlado Šegrt
Vlado Šegrt (Aranđelovo, kod Trebinja, 18. decembar 1907 — Aranđelovo, kod Trebinja, 1. avgust 1991) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik SR BiH i SFRJ, general-major JNA i narodni heroj Jugoslavije. U periodu od septembra 1948. do marta 1953. obavljao je funkciju predsednika Prezidijuma Narodne skupštine Narodne Republike Bosne i Hercegovine.
vlado šegrt | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Lični podaci | ||||||||||||
Datum rođenja | 18. decembar 1907. | |||||||||||
Mesto rođenja | Aranđelovo, kod Trebinja, Austrougarska | |||||||||||
Datum smrti | 1. avgust 1991.83 god.) ( | |||||||||||
Mesto smrti | Aranđelovo, kod Trebinja, SR BiH, SFR Jugoslavija | |||||||||||
Profesija | vojno lice | |||||||||||
Delovanje | ||||||||||||
Član KPJ od | 1931. | |||||||||||
Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba | |||||||||||
Služba | NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska narodna armija | |||||||||||
Čin | general-major u rezervi | |||||||||||
predsednik Prezidijuma Narodne skupštine NR BiH | ||||||||||||
Period | 1948 — 1953. | |||||||||||
Prethodnik | Đuro Pucar Stari | |||||||||||
Naslednik | funkcija ukinuta | |||||||||||
Heroj | ||||||||||||
Narodni heroj od | 20. decembra 1951. | |||||||||||
Odlikovanja |
|
Biografija
urediRođen je 18. decembra 1907. u selu Aranđelovu, kod Trebinja. Osnovnu školu je završio u selu Lastvi i do 1941. godine se bavio zemljoradnjom. Često je radio kao sezonski radnik i u druženju s radnicima, došao je u dodir s radničkim pokretom.
Član Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ) postao je 1928, a Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) 1931. godine. U Partiju ga je primio Sava Kovačević, koji je na njega imao veliki uticaj. Do formiranja partijske ćelije u Lastvi, Vlado je bio član partijskog rukovodstva u Grahovu, kod Nikšića. Godine 1936. Vlado je postao član Mesnog komiteta, a 1939. godine Sreskog komiteta KPJ za Trebinje.
U aprilskom ratu nalazio se na položajima u Boki kotorskoj, izbegao je zarobljavanje i naoružan došao kući. Odmah po povratku, stupio je u vezu sa Savom Kovačevićem i drugim komunistima Trebinjskog sreza. Radio je na organizovanju oružane borbe i davanju otpora ustašama. U svom selu je formirao partizansku četu i bio njen politički komesar.
Od septembra 1941. godine ova četa je odnela nekoliko značajnih pobeda nad Italijanima i ustašama, što je uticalo na stanovništvo da se masovnije opredeljuju za Narodnooslobodilački pokret (NOP). Kod sela Klenka, između Bileće i Trebinja, razbio je, sa svojom četom, 6. januara 1942. godine, italijansku kolonu i zaplenio veliku količinu količinu oružja, municije i drugog ratnog materijala.
U toku Narodnooslobodilačkog rata obavljao je dužnosti: političkog komesara partizanske čete, komandanta bataljona „Luka Vukalović“, komandanta Prvog hercegovačko-crnogorskog udarnog partizanskog bataljona, od 28. januara 1942; komandanta Severno-hercegovačkog partizanskog odreda, od aprila 1942; komandanta Hercegovačkog partizanskog odreda, od sredine juna 1942; komandanta Desete hercegovačke udarne brigade, od 10. avgusta 1942; zamenika komandanta Treće udarne divizije i komandanta 29. hercegovačke divizije NOVJ, od sredine novembra 1943. do kraja rata.
U borbama u zapadnoj i centralnoj Bosni, na Kupresu, oko Imotskog i Posušja, oko Mrkonjić Grada, Glamoča, Jajca, Busovače, Turbeta, Žepča, Prozora i Rame, borci Desete hercegovačke udarne brigade izvojevali su niz pobeda. U borbama za Prozor, Ramu i na Neretvi, u borbama za oslobođenje Nevesinja i Gacka, u periodu mart-april 1943. godine, borci njegove brigade uništili su brojne, italijanske, četničke i domobransko-ustaške snage.
U borbama na Sutjesci Vladina Deseta hercegovačka udarna brigada, vodila je teške borbe, sa nemačkim snagama, na Pivskom Javorku, Volujaku, Magliću i u dolini Sutjeske.
Kao komandant 29. hercegovačke divizije, vodio je mnoge borbe u Hercegovini, kod Dubrovnika i Herceg-Novog, Mostara, Sarajeva, Trsta i Ljubljane. Iz rata je izašao u činu general-majora. Bio je većnik ZAVNOBiH-a i AVNOJ-a, a od septembra 1944. godine i član Oblasne Narodnooslobodilačke skupštine i član Oblasnog odbora Narodnooslobodilačkog fronta Hercegovine.
Posle oslobođenja Jugoslavije, obavljao je niz odgovornih društveno-političkih dužnosti. Bio je ministar poljoprivrede u prvoj vladi Narodne Republike Bosne i Hercegovine, od 1945. do 1948. godine; predsednik Prezidijuma Narodne skupštine NR BiH, od 1948. do 1953. godine i potpredsednik Narodne skupštine NR BiH i dr. Biran je za narodnog poslanika Skupštine BiH i Savezne skupštine, neprekidno do 1967. godine.
Bio je član Centralnog komiteta KPJ i član Politbiroa CK KP BiH, do 1965. godine; član Glavnog odbora SSRN BiH i član Saveznog odbora SSRN Jugoslavije, do 1963; član Glavnog odbora SUBNOR-a BiH i Saveznog odbora SUBNOR-a Jugoslavije; član Glavnog odbora Udruženja rezervnih oficira i član Saveta federacije.
Godine 1954. u Sarajevu je objavio hronika iz Narodnooslobodilačkog rata pod nazivom Krv na kamenu. Umro je 1. avgusta 1991. u svom rodnom mestu Aranđelovu, gde je i sahranjen.
Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su — Orden narodnog oslobođenja, Orden jugoslovenske zastave sa lentom, Orden partizanske zvezde sa zlatnim vencem, Orden zasluga za narod sa zlatnom zvezdom, Orden za hrabrost i dr. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 20. decembra 1951. godine.[1]
Reference
uredi- ^ Narodni heroji 2, str. 245.
Literatura
uredi- Vojna enciklopedija tom IX. Beograd. 1975. COBISS.SR 73018375
- Leksikon Narodnooslobodilačkog rata i revolucije u Jugoslaviji 1941—1945. tom II. Beograd—Ljubljana: Narodna knjiga—Partizanska knjiga. 1980. COBISS.SR 49300743
- Narodni heroji Jugoslavije tom II. Beograd: Narodna knjiga. 1982. COBISS.SR 48703239