Vlado Šegrt (Aranđelovo, kod Trebinja, 18. decembar 1907 — Aranđelovo, kod Trebinja, 1. avgust 1991) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik SR BiH i SFRJ, general-major JNA i narodni heroj Jugoslavije. U periodu od septembra 1948. do marta 1953. obavljao je funkciju predsednika Prezidijuma Narodne skupštine Narodne Republike Bosne i Hercegovine.

vlado šegrt
Vlado Šegrt
Lični podaci
Datum rođenja(1907-12-18)18. decembar 1907.
Mesto rođenjaAranđelovo, kod Trebinja, Austrougarska
Datum smrti1. avgust 1991.(1991-08-01) (83 god.)
Mesto smrtiAranđelovo, kod Trebinja, SR BiH, SFR Jugoslavija
Profesijavojno lice
Delovanje
Član KPJ od1931.
Učešće u ratovimaNarodnooslobodilačka borba
SlužbaNOV i PO Jugoslavije
Jugoslovenska narodna armija
Čingeneral-major u rezervi
predsednik Prezidijuma
Narodne skupštine NR BiH
Period19481953.
PrethodnikĐuro Pucar Stari
Naslednikfunkcija ukinuta
Heroj
Narodni heroj od20. decembra 1951.

Odlikovanja
jugoslovenska odlikovanja:
Orden narodnog heroja
Orden narodnog oslobođenja Orden jugoslovenske zastave s lentom Orden partizanske zvezde sa zlatnim vencem
Orden zasluga za narod sa zlatnim vencem Orden za hrabrost Partizanska spomenica 1941.
sovjetska odlikovanja:
Orden Kutuzova drugog stepena
Orden Kutuzova drugog stepena

Biografija

uredi

Rođen je 18. decembra 1907. u selu Aranđelovu, kod Trebinja. Osnovnu školu je završio u selu Lastvi i do 1941. godine se bavio zemljoradnjom. Često je radio kao sezonski radnik i u druženju s radnicima, došao je u dodir s radničkim pokretom.

Član Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ) postao je 1928, a Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) 1931. godine. U Partiju ga je primio Sava Kovačević, koji je na njega imao veliki uticaj. Do formiranja partijske ćelije u Lastvi, Vlado je bio član partijskog rukovodstva u Grahovu, kod Nikšića. Godine 1936. Vlado je postao član Mesnog komiteta, a 1939. godine Sreskog komiteta KPJ za Trebinje.

U aprilskom ratu nalazio se na položajima u Boki kotorskoj, izbegao je zarobljavanje i naoružan došao kući. Odmah po povratku, stupio je u vezu sa Savom Kovačevićem i drugim komunistima Trebinjskog sreza. Radio je na organizovanju oružane borbe i davanju otpora ustašama. U svom selu je formirao partizansku četu i bio njen politički komesar.

Od septembra 1941. godine ova četa je odnela nekoliko značajnih pobeda nad Italijanima i ustašama, što je uticalo na stanovništvo da se masovnije opredeljuju za Narodnooslobodilački pokret (NOP). Kod sela Klenka, između Bileće i Trebinja, razbio je, sa svojom četom, 6. januara 1942. godine, italijansku kolonu i zaplenio veliku količinu količinu oružja, municije i drugog ratnog materijala.

U toku Narodnooslobodilačkog rata obavljao je dužnosti: političkog komesara partizanske čete, komandanta bataljona „Luka Vukalović“, komandanta Prvog hercegovačko-crnogorskog udarnog partizanskog bataljona, od 28. januara 1942; komandanta Severno-hercegovačkog partizanskog odreda, od aprila 1942; komandanta Hercegovačkog partizanskog odreda, od sredine juna 1942; komandanta Desete hercegovačke udarne brigade, od 10. avgusta 1942; zamenika komandanta Treće udarne divizije i komandanta 29. hercegovačke divizije NOVJ, od sredine novembra 1943. do kraja rata.

U borbama u zapadnoj i centralnoj Bosni, na Kupresu, oko Imotskog i Posušja, oko Mrkonjić Grada, Glamoča, Jajca, Busovače, Turbeta, Žepča, Prozora i Rame, borci Desete hercegovačke udarne brigade izvojevali su niz pobeda. U borbama za Prozor, Ramu i na Neretvi, u borbama za oslobođenje Nevesinja i Gacka, u periodu mart-april 1943. godine, borci njegove brigade uništili su brojne, italijanske, četničke i domobransko-ustaške snage.

 
Grob Vlade Šegrta u njegovom rodnom mestu

U borbama na Sutjesci Vladina Deseta hercegovačka udarna brigada, vodila je teške borbe, sa nemačkim snagama, na Pivskom Javorku, Volujaku, Magliću i u dolini Sutjeske.

Kao komandant 29. hercegovačke divizije, vodio je mnoge borbe u Hercegovini, kod Dubrovnika i Herceg-Novog, Mostara, Sarajeva, Trsta i Ljubljane. Iz rata je izašao u činu general-majora. Bio je većnik ZAVNOBiH-a i AVNOJ-a, a od septembra 1944. godine i član Oblasne Narodnooslobodilačke skupštine i član Oblasnog odbora Narodnooslobodilačkog fronta Hercegovine.

Posle oslobođenja Jugoslavije, obavljao je niz odgovornih društveno-političkih dužnosti. Bio je ministar poljoprivrede u prvoj vladi Narodne Republike Bosne i Hercegovine, od 1945. do 1948. godine; predsednik Prezidijuma Narodne skupštine NR BiH, od 1948. do 1953. godine i potpredsednik Narodne skupštine NR BiH i dr. Biran je za narodnog poslanika Skupštine BiH i Savezne skupštine, neprekidno do 1967. godine.

Bio je član Centralnog komiteta KPJ i član Politbiroa CK KP BiH, do 1965. godine; član Glavnog odbora SSRN BiH i član Saveznog odbora SSRN Jugoslavije, do 1963; član Glavnog odbora SUBNOR-a BiH i Saveznog odbora SUBNOR-a Jugoslavije; član Glavnog odbora Udruženja rezervnih oficira i član Saveta federacije.

Godine 1954. u Sarajevu je objavio hronika iz Narodnooslobodilačkog rata pod nazivom Krv na kamenu. Umro je 1. avgusta 1991. u svom rodnom mestu Aranđelovu, gde je i sahranjen.

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su — Orden narodnog oslobođenja, Orden jugoslovenske zastave sa lentom, Orden partizanske zvezde sa zlatnim vencem, Orden zasluga za narod sa zlatnom zvezdom, Orden za hrabrost i dr. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 20. decembra 1951. godine.[1]

Reference

uredi
  1. ^ Narodni heroji 2, str. 245.

Literatura

uredi