Zagorje (Vučitrn)

Zagorje
Zagorje;
Administrativni podaci
Država	Srbija
Autonomna pokrajina	Kosovo i Metohija
Upravni okrug	Kosovskomitrovački
Opština	Vučitrn
Stanovništvo
— 2011.	18
Geografske karakteristike
Koordinate	42° 49′ 54″ S; 21° 04′ 53″ I / 42.83167° S; 21.08139° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	770 m
	Zagorje Zagorje na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski broj	42000
Pozivni broj	+383 (0)28
Registarska oznaka	02

Zagorje (alb. Zagora) je naselje u opštini Vučitrn, Kosovo i Metohija, Republika Srbija. Nakon 1999. godine selo je poznato i kao Zogaj (alb. Zogaj)

Geografija

Zagorje se nalazi u zapadnom delu kosovske oblasti na padinama Kopaonika, na kosom predelu zvanom Gomur, na nadmorskoj visini od 788 m. Pominje se iz oskudnog narodnog usmenog predanja, i to kao da počinje od Kneza Lazara (tragovi starih okolnih naselja: Viljanca, Gornjeg Sudimlja, Gornjeg Stanovca su iz rimskih i vizantijskih vremena. Ime Zagorje je došlo od reči gora. A Zagorje je prostor iza gore, odnosno za gorom. Gora koja deli Samodrežu od Zagorja ima karakteristično ime: Pod. Zagorje se graniči sa: Samodreškim brdom (822 metara), Grdečom, Gornjom Dubnicom, Lug Dubnicom, Donjom dubnicom, Novim Selom, Viljancem, Ropicom. U početku selo se nije delilo na mahale, ali kako se naseljavalo i širilo tako su i nastajali zaseoci. Poznati zaseoci su: Sokolović mahala, Rustoli mahala, Balević mahala, Cerovići, Obradovići, Gašići. Veća brda su: Gola Čuka (632 metra), Cerovik (668 metara), Mačkim Kamen (759 netara) i druga. Selo je udaljeno 14 km od Vučitrna.

Istorija

Predanje kaže da je Zagorje prokleo Knez Lazar kada je prolazio kroz njega sa svojom vojskom na putu za boj na Kosovu Polju. Umorna vojska od dugog puta, htela je tu da se ulogoruje, izbegavajući naseljeno mesto. Hodajući po ataru Zagorja i tražeći pogodno mesto za prenoćište, pored neke vode, da pređu preko nje ili ne, uglavnom da se ulogoruju u njenoj blizini, pa pošto je ne nađoše Knez Lazar je prokleo to mesto rečima: „da Bog da, nikada nemalo vode“, i umorni pređoše preko Samodreškog brda (822 metra) i spustiše se niz brdo prema naselju Samodreža, stanovnika 1396 (podatak iz 60-ih godina 20. veka), blizu ušća Laba u Sitnicu u severnom delu Kosova Polja. Umorne i napaćene duše, posle oskudne večere, nađoše sebi odmora i snu. Sutradan se, po predanju, Knez pričestio sa svojom vojskom u istoimenoj crkvi, uoči kosovske bitke 1389. godine. Crkva je bila mala, jednobrodna bazilika, koju su porušili Turci. Kasnije je obnovljena, da bi u dvadesetom veku, koji je za Srbe doneo zvek, bila ponovo porušena od strane separatističkih agresora. Posle tih usmenih predanja, Zagorje se prvi put pominje u dokumentima u 14. veku, u ciklusu istorijskih narodnih epskih pesama, koje se nadovezuju neposredno na kosovske događaje i uglavnom obuhvataju vreme propadanja stare države, odnosno period koji se proteže od kraja 15. i početkom 16. veka. U grupi pesama „Crnojevići“, konkretno u epsko-lirskoj pesmi „Margita devojka i Rajko vojvoda“, nalazi se podatak gde se pominje selo Zagorje, koje narodni pesnik naziva „pitomo mesto“, a pitomo je sinonim što sve rodi od žitarica i povrća i bogato je vegetacijom, iako je oskudno sa vodom. Po oslobođenju od Turaka veliki broj Albanaca se odselio iz ovog sela u Tursku. Naseljenici su kupili od ovih Albanaca 1914. godine imanja i naselilo se 7 srpskih kuća, dok je stiglo i 5 kuća na dobivenu zemlju od strane države.^[1]

Poreklo stanovništva po rodovima

Podaci iz 1938.^[2]

Albanski rodovi

Aliti (1 kuća). Muhadžir je iz Toplice. U Zagorju se nastanio još 1909.
Ameti (1 kuća). Kao muhadžir iz Toplice živeo je u Labu, odakle se doselio 1933. na kupovicu.
Bradaš (1 kuća), od fisa Sopa. Muhadžir je iz Toplice, a u Zagorje se doselio 1928. iz Bradaša u Labu za čifčiju na imanju Radenka Stambolića iz Novog Sela Mađunskog.
Asani (1 kuća). Doseljen 1928. iz okoline Peći.
Duš (1 kuća). Preselio se iz Babinog Mosta 1933. za čifčiju na imanju profesora Gliše Elezovića.

Srpski rodovi

Preljević (2 kuća), 1924. iz Degrmena u Toplici. Starinom je iz Crne Gore.
Savković (1 kuća) 1914. iz Tominog Potoka u Toplici. Starinom je od Sjenice.
Đurić (3 kuća) 1914. iz M. Kosanice u Toplici.
Perić (1 kuća) 1914. iz Borovca u Toplici.

Kolonisti

Živanović (2 kuća) 1923. iz G. Draguše u Toplici. Starinom su iz Pridvorice (Zubin Potok), odakle su 1878. prešli u Toplicu.
Stojković (1 kuća) 1923. iz Lazarevca u Toplici.
Bulatović (1 kuća) 1926. iz Degrmena u Toplici, inače starinom iz Crne Gore.
Jović (1 kuća) 1928. iz Đurevca u Toplici.

Učesnici oslobodilačkih ratova 1912-18

Prelević Mijajlo, Toplički ustanak

U logorima i zarobljeništvu 1941-45

Đurić Bogdan, Nemačka
Đurić Veljko, Nemačka
Kalezić Petar, umro u Italiji
Vukosavljević Đorđe, Nemačka

Učesnici Drugog svetskog rata 1941-47

Đurić Drago
Živanović Milovan
Milenković Stanoje
Perić Periša
Prelević Vlado
Stojković Milivoje
Čarapić Milosav

Žrtve Drugog svetskog rata

Kalezić Danilo, u Toplici od Bugara 1942.

Odseljeni 1941-93

Borovac Milovan 1954, sa 3 čl, Toplica
Vukosavljević Đorđe 1967, sa 4 čl, Prokuplje
Gašić Zoran 1975, sa 2 čl, Lazarevac
Đurić Drago 1954, sa 7 čl, Toplica
Đurić Bogdan 1954, sa 3 čl, Beograd
Đurić Veljko 1954, sa 6 čl, Toplica
Đurić Žika 1954, sam, Ćuprija
Đurić Jordan 1954, sa 4 čl, Toplica
Đurić Ljubo 1954, sa 4 čl, Toplica
Đurić Sretko 1975, sa 3 čl, Priština
Đorđević Ljubo 1967, sa 3 čl, Kuršumlija
Đorđević Tomislav 1967, sa 5 čl, Kuršumlija
Živanović Milovan 1954, sa 6 čl, Blace
Živanović Milomir 1954, sa 7 čl, Prokuplje
Jović Zoran 1974, sa 4 čl, Bor
Jović Miloš 1974, sa 4 čl, Prokuplje
Kalezić Anđa 1956, sa 2 čl, Prokuplje
Kalezić Miloš 1954, sa 4 čl, Mladenovac
Kalezić Stevo 1954, sa 4 čl, Bor
Milenković Luka 1954, sa 5 čl, Toplica
Milenković Stanoje 1955, sa 8 čl, Toplica
Milenković Stanica 1967, sa 2 čl, Kuršumlija
Perić Periša 1954, sa 6 čl, Toplica
Perić Pera 1954, sa 7, Barič
Prelević Vlado 1974, sa 5 čl, Obilić
Prelević Milan 1978, sa 2 čl, Beograd
Prelević Milovan 1954, sa 4 čl, Kosovska Mitrovica, Smederevska Palanka
Prelević Miladin 1966, sa 2 čl, Toplica
Prelević Slobodan 1974, sa 3 čl, Priština
Savković Tomislav 1954, sa 7 čl, centralna Srbija, nepozn.
Stojković Aca 1954, sam, Beograd
Stojković Vojislav 1954, sa 6 čl, Blace
Stojković Milan 1974, sa 4 čl, Vučitrn, V. Banja
Stojković Milivoje 1954, sa 4 čl, Blace
Čarapić Milosav 1941, sa 4, Kuršumlija

Svega 35 domaćinstava sa 146 članova. Do 1999. godine u ovom selu živelo je 2 staračka domaćinstva sa po 2 člana, a grbolje koje je oštećeno, nalazi se između Zagorja i Lug Dubnice i služilo je do 1999. za oba sela.

Demografija

Populacija (ist.): Zagorje (Vučitrn)
Godina	1948	1953	1961	1971	1981	1991	2011
Stanovništvo	134	157	155	132	68	90	18

Evolucija stanovništva

Reference

^ Urošević 1965, str. 213. sfn greška: više ciljeva (2×): CITEREFUrošević1965 (help)
^ Urošević, Atanasije (1965). Kosovo. Beograd: Naučno delo. COBISS.SR 155363340

Literatura

Urošević, Atanasije (1965). Kosovo, naselja i poreklo stanovništva. Beograd: SANU. str. 213.

[FOOTNOTEУрошевић1965213-1] Urošević 1965, str. 213. sfn greška: više ciljeva (2×): CITEREFUrošević1965 (help)

[Урошевић_Атанасије-Косово-2] Urošević, Atanasije (1965). Kosovo. Beograd: Naučno delo. COBISS.SR 155363340

[1]

[2]