Ivica Marušić Ratko
Ivica Marušić Ratko (Grab, kod Sinja, 6. mart 1912 — Drinić, kod Bosanskog Petrovca, septembar 1942) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
| ivica marušić ratko | |||
|---|---|---|---|
 Ivica Marušić Ratko | |||
| Lični podaci | |||
| Datum rođenja | 6. mart 1912. | ||
| Mesto rođenja | Grab, kod Sinja, Austrougarska | ||
| Datum smrti | septembar 1942. (30 god.) | ||
| Mesto smrti | Drinić, kod B. Petrovca, ND Hrvatska | ||
| Delovanje | |||
| Član KPJ od | 1932. | ||
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba | ||
| Heroj | |||
| Narodni heroj od | 20. decembra 1951. | ||
| Odlikovanja |
| ||
Biografija uredi
Rođen je 6. marta 1912. u selu Grabu, kod Sinja. Ivica je sa roditeljima boravio u više mesta. Najpre je živeo u Omišu, kod Splita. Tu je rano došao u dodir sa komunistima, počeo da se druži sa njima i da učestvuje u njihovim akcijama. Zbog toga je proteran iz gimnazije. Godine 1932. došao je u malo rudarsko mesto Ugljevik, u severoistočnoj Bosni, gde mu je radio brat inženjer Drago Marušić, da bi, privatno, nastavio školovanje u Bijeljini, gde se odmah uključio u organizaciju bijeljinskih komunista. U članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) primljen je 1932. godine.[1]
U aprilu 1933. godine, kada je u Bijeljini formiran Mesni komitet KPJ, izabran je za prvog sekretara. Polovinom iste godine, uhapšen je i osuđen na dve i po godine zatvora i tri godine gubitka građanskih prava zbog „komunističke propagande“. Posle izdržane kazne u Sremskoj Mitrovici nastanio se u Zagrebu, gde je nastavio još intenzivnije da deluje. Krajem decembra 1937. godine ponovo je uhapšen i dugo je maltretiran, a juna 1939. je proteran je u selo Busovaču, ali se odatle ubrzo vraća u Zagreb.[1]
Posle još jednog hapšenja u toku 1939. otišao je na odsluženje vojnog roka u Sarajevo. Učestvovao je u Aprilskom ratu i nakon kapitulacije Jugoslovenske vojske uspeo da izbegne zarobljavanje i ode u okupirani Zagreb, gde jedno vreme živeo ilegalno.[1]
Juna 1941. Ivica dolazi na Kozaru, koja je tada predstavljala centar partizanskih jedinica tog dela Bosne. Bio je jedan od rukovodilaca ustanka na Kozari. Kada su se ustaničke grupe, prerasle u partizanske odrede na Kozari, septembra 1941. godine, Ivica Marušić je postavljen za komandira Treće čete Drugog krajiškog partizanskog odreda. Bio je vešt diverzant. Noću, između 5. i 6. januara 1942. godine, organizovao je napad na nemački oklopni voz na pruzi Prijedor—Bosanski Novi. Preobučen u domobransku uniformu na stanici Donja Dragotinja zaustavlja voz i ulazi u njega. Sa svojim borcima uspeva da razoruža ustašku posadu i većim delom pobije, a potom da iskoči iz voza. Partizani su iskočili iz voza i pritom nosili jednog poginulog druga. Krajem 1941. godine Ratko je kao komandant bataljona paralisao prugu Prijedor—Bosanski Novi, koja je tada predstavljala važnu komunikacionu žilu za Nezavisnu Državu Hrvatsku.[1]
Januara 1942. godine zarobio je oko 100 neprijateljskih vojnika. Minirao je vijadukt Kostajnica—Volinja. Učestvovao je i u borbama za oslobođenje Prijedora, maja 1942. godine. Kada je 21. maja 1942. formirana Prva krajiška udarna brigada postavljen je za njenog komandanta.[2]
Ranjen je 2. septembra 1942. u selu Dujakovcima na Manjači, kada su neprijateljski avioni bombama pogodili Štab brigade. Od posledica ranjavanja umro je nakon nekoliko dana u partizanskoj bolnici u Driniću, kod Bosanskog Petrovca.[2]
Ukazom Predsedništva Antifašističkog veća narodnog oslobođenja Jugoslavije (AVNOJ) 26. jula 1945. posthumno je odlikovan Ordenom zasluga za narod prvog reda.[3] Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine FNR Jugoslavije 20. decembra 1951. proglašen je za narodnog heroja.[2]
Reference uredi
- ^ a b v g Narodni heroji 1 1982, str. 509.
- ^ a b v Narodni heroji 1 1982, str. 510.
- ^ „Službeni list FNRJ 95/45” (PDF). www.slvesnik.com.mk. 7. 12. 1945. str. 1025.
Literatura uredi
- Narodni heroji Jugoslavije tom I. Beograd: Narodna knjiga. 1982. COBISS.SR 48700167
