Petar Komnenić
Ovaj članak sadrži spisak literature, srodne pisane izvore ili spoljašnje veze, ali njegovi izvori ostaju nejasni, jer nisu uneti u sam tekst. |
Petar Komnenić (Pilatovci, kod Nikšić, 1895 — Brezovik, kod Nikšića,1957) bio je učesnik Prvog svetskog rata i Narodnooslobodilačke borbe i društveno-politički radnik NR Crne Gore.
| petar komnenić | |
|---|---|
 Petar Komnenić | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1895. |
| Mesto rođenja | Pilatovci, kod Nikšića, Knjaževina Crna Gora |
| Datum smrti | 1957. (61/62 god.) |
| Mesto smrti | Brezovik, kod Nikšića, FNR Jugoslavija |
| Delovanje | |
| Član KPJ od | 1919. |
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
| Služba | NOV i PO Jugoslavije 1941 — 1945. |
Biografija uredi
Rođen je 1895. godine u selu Pilatovci, kod Nikšića. Otac mu je bio sveštenik i plemenski kapetan Todor Komnenić. Djetinjstvo je proveo u zavičaju gdje je završio osnovnu školu. Gimnaziju i Filozofski fakultet (smjer istorija) je završio u Beogradu.
U Balkanskim ratovima je učestvovao kao šesnaestogodišnji gimnazijalac-dobrovoljac, a u Prvom svjetskom ratu kao student dobrovoljac u vojsci Kraljevine Srbije. Zarobljen je i interniran u logor Boldogasonj u Mađarskoj. Uspio je da pobjegne iz tog logora sa jednim drugom, ali je uhvaćen. Petar je ponovo pobjegao i stigao je u Švajcarsku.
Posle rata je kao profesor službovao je u nekoliko mjesta Kraljevine Jugoslavije, a najviše je ostao u Sarajevu. Član Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) je postao 1919. godine.
Kapitulacija Kraljevine Jugoslavije zatekla ga je kao rezervnog kapetana i komandanta bataljona u Sarajevu. Poslije kapitulacije se vratio u Pilatovce. Kada su u susjednim hercegovačkim opštinama počeli ustaški progoni Srba, organizuje prihvat izbjeglica i zaštitu pograničnih crnogorskih sela, kao i pripreme za ustanak u svom kraju. Kada je 1941. godine formiran Banjsko-vučedolski bataljon, Petar je postavljen za njegovog komandanta.
Tokom 1942. godine, postao je komandant Lovćenskog partizanskog odreda, a u Petoj crnogorskoj proleterskoj brigadi komandant Trećeg bataljona. Taj bataljon je Petar uspio tokom 17 dana da provede bez gubitaka od Zelengore do Prozora. Po dolasku u Prozor upoznao se sa pjesnikom Ivanom Goranom Kovačićem.
Bio je komandant bihaćko-cazinskog područja, učesnik Prvog zasjedanja AVNOJ-a i jedno vrijeme komandant korpusne vojne oblasti za Hercegovinu.
Posle oslobođenja bio je potpredsjednik Vlade Crne Gore, ministar socijalne politike Crne Gore, predsjednik Ustavotvorne skupštine Crne Gore i predsjednik Narodne skupštine NR Crne Gore.
Početkom 1949. godine, poslije Rezolucije Informbiroa, uhapšen je i zatočen na Golom otoku, a najteži dio logora je prozvan po njemu „Petrova rupa“. Poslije povratka iz logora bio je penzionisan, a umro je 1957. godine u Brezoviku, od posljedica torture na Golom otoku.
Ivan Goran Kovačić mu je posvetio pjesmu Naša Sloboda, Žarko Đurović Ram za golootočku noć, Miloš Ostojić pjesmu Stazom vremena i Vukman Otašević pjesmu Od zlata vješala.
Jedna ulica u Nikšiću nosi njegovo ime.
Objavljeni radovi uredi
- Kraljević Marko i njegova ličnost u slovenačkim narodnim pesmama, Glasnik Jugoslovenskog profesorskog društva, Beograd, broj 8, 1938-1939, str. 598-604,
- Naseljavanje Srba u Ugarskoj i seoba 1690. godine, časopis Prosvjeta, Sarajevo, 17/1933, broj 9, str. 212-215,
- Istraga poturica po istoriji, tradiciji i Gorskom vijencu, „Pobjeda“, Titograd, 7. jun 1947,
- Stanje u Hercegovini poslije kapitulacije Jugoslavije, časopis Istorijski zapisi, Cetinje, 1948, broj 3-4/48, str. 139-144,
- Sjećanja na Savu Kovačevića, „Pobjeda“, Titograd, jun 1948
- objavio i nekoliko prikaza knjiga, kao i izveštaja o akcijama Banjsko-vučedolskog bataljona
Literatura uredi
- Petar Komnenić, život i djelo, Beograd 1994. godina.
