Tokarev TT-33

Tokarev TT-33
Tokarev TT-33
	Pištolj TT-33
Vrsta	Pištolj
Poreklo	Sovjetski Savez
Upotreba
Upotreba u	SSSR, NR Kina, Vijetnam, SFRJ i drugi
Bojno delovanje	Španski građanski rat; Zimski rat; Drugi svetski rat; Kineski građanski rat; Korejski rat; Vijetnamski rat; Građanski rat u Laosu; Građanski rat u Kambodži; Kambodžansko-vijetnamski rat; Kinesko-vijetnamski rat; Raspad Jugoslavije; Građanski rat u Siriji
Proizvodnja
Proizvođač	Tula Arsenal, Norinko, Femaru, Radom Arsenal, Zastava oružje
Varijante	TT-33s
Specifikacije
Masa	0,85 kg
Dužina	194 mm
Dužina cevi	116 mm
Kalibar	7,62 x 25 mm
Vrsta operacije	kratki trzaj cevi
Način dejstva	poluautomatski
Brzina zrna	480 m/s
Maks. ef. domet	50 m
Magacin	8 metaka
Nišan	mehanički

Tokarev TT-33 (rus. 7,62-мм самозарядный пистолет Токарева образца 1933 года) je sovjetski poluautomatski pištolj. Razvio ga je i dizajnirao je Fjodor Tokarev 1930. godine kao službeni pištolj Crvene armije. Time je T-33 zamenio dotadašnji revolver Nagan M1895 koji je bio u upotrebi još od vremena Ruske Imperije.

Sovjetski poručnik s pištoljem TT-33 naređuje svojim trupama da krenu napred na nemačke položaje tokom Drugog svetskog rata

Korišćen je masovno tokom Drugog svetskog rata, a nakon toga je uveden u naoružanje i drugih zemalja istočnog bloka, od kojih su mnoge proizvodile svoje domaće verzije. U naoružanju Sovjetske vojske je zamenjen pištoljem Makarov PM.

Razvoj uredi

Revolucionarno vojno veće je 1930. odobrilo testiranje novog pištolja koji bi zaminio postojeći zastareli Nagan M1895 revolver.^[1] Tokom testiranja, 7. januara 1931. primećen je potencijal pištolja TT-30 kojeg je dizajnirao Fjodor Tokarev. Nekoliko nedelja kasnije naručeno je 1000 TT-30 pištolja za vojne trupe, te je pištolj usvojen u naoružanje Crvene armije.^[2]

Iako je Tokarev TT-30 stavljen u proizvodnju, na pištolju su napravljene dizajnerske promene za potrebe pojednostavljivanja proizvodnje. Izvršene su manje promene na cevi i rastavljaču,^[3] dok su okidač i metalno kućište pištolja implementirani. Tako je nastao redizajnirani pištolj TT-33. Model TT-33 su sovjetske trupe tokom Drugog svetskog rata koristile u velikim količinama, ali nije u potpunosti zamenio revolver Nagan M1895 sve do kraja rata.

Opis uredi

Vizuelno, TT-33 je veoma sličan automatskom pištolju FN Model 1903 te je koristio cev sličnu onoj od pištolja iz Brauningove serije M1911. TT-33 nije derivat M1911 te se sastoji od mnogo jednostavnijih delova. Takođe, sovjetski inženjeri su dodali i nekoliko izmena kako bi se radni mehanizam pištolja lakše proizvodio i održavao. Pištolj je veoma izdržljiv te prilikom korištenja iskrivljenih okvira ne dolazi do unutarašnjeg oštećenja mehanizma.^[4]

Tokarev TT-33 koristi municiju kalibra 7,62×25mm Tokarev, koje je slično kalibru 7.63x25mm Mauzer koji je koristio pištolj Mauzer C96. Model TT-33 se proizvodio tokom Drugog svetskog rata pa sve do 1950-ih kada je zamenjen modernijim pištoljem Makarov PM.

Verzije uredi

Prvi model TT pištolja bio je TT-30. Verzija TT-33 je poboljšani model, kako bi došlo do pojednostavljene a time i ubrzane proizvodnje pištolja.

Nemački Vermaht je kao ratni plijen "zarobio" veliku količinu TT-33 pištolja te su ih njihove jedinice koristile pod oznakom Pistole 615(r). Nemci su ih upotrebljavali budući da su sovjetski pištolji koristili okvire 7.62mm M1930 Tip P koji su bili zamenjivi sa nemačkim metkom 7.63x25mm Mauzer. Zbog toga su Nemci mogli koristiti svoju municiju u sovjetskim pištoljima.^[4]

Proizvodnja TT-33 je u Sovjetskom Savezu završila 1954, ali je nastavljena izrada kopija (na temelju licence ili na drugi način) u Kini (Tip 51, Tip 54, M20 i TU-90) i Poljskoj (PW wz.33). Mađarska je redizajnirala TT-33 te su njeni pištolji (M48) koristila municija kalibra 9x19mm Parabelum kao i izvozna inačica za Egipat (Tokagupt 58). Egipatski pištolji su imali veliku primenu u policijskim snagama.^[4]

U Jugoslaviji je firma Zastava oružje proizvodila licencne kopije pod nazivima M57, M65^[4] i
M70A, dok su u Severnoj Koreji pištolji proizvedeni pod nazivom Tip 68^[5] ili M68.^[4] Rumunija je takođe proizvodila vlastite kopije (TTC ili Cugir Tokarov) tokom 1950-ih. Ti pištolji su u posednjih nekoliko godina uvezeni u SAD u velikim količinama. Međutim, kako bi pištolji dobili dozvolu za uvoz, na pištolje je dodana sigurnosna blokada okidača. Policija u Pakistanu i danas koristi TT pištolje kao oružje, iako će prema neslužbenim informacijama pištolji biti zamenjeni s 9mm Bereta 92 i Glok pištoljima.

TT pištolji se danas legalno i ilegalno proizvode u fabrikama firme Huber Pas. Proizvodnja pištolja je isplativa budući da je municija kalibra 7.62x25mm dosta jeftina zbog velikih zaliha starih rezervi. Municija se proizvodi u lokalnim fabrikama ili se uvozi iz Kine, gde ga proizvodi vojna industrija Norinco.

TT pištolje su najviše koristile zemlje Istočnog bloka koje su većinom izradile vlastite modele originalnog TT pištolja. U Sovjetskom Savezu je 1952. godine TT-33 zamenjen pištoljem Makarov PM. Pištoljem su najpre naoružane vojne trupe na prvoj liniji. Makarov PM koristio je kao i Tokarev TT-33 okvir s 8 metaka ali u novom kalibru 9x18mm Makarov.

Kineski Norinko, glavni proizvođač oružja za kinesku vojsku, proizvodio je vlastiti model Tip 54. Također postoji i komercijalna varijanta Tokarev pištolja koji koriste municiju 9x19mm Parabelum i namenjeni su izvozu. Pištolj je poznat kao Tokarev Model 213. Pištolj je mogao koristiti bilo koju vrstu okvira od 9mm, bez dodatnih modifikacija. Pištolj je nemoguće uvesti u SAD zbog američkih zabrana o uvozu kineskog vatrenog oružja, iako je stariji Tokarev Model 213 uvezen u zemlju tokom 1980-ih i 1990-ih.

TT-33 danas je još uvijek u službi kineskih i severnokorejskih oružanih snaga. Tokarev je dobio veliku popularnost među kolekcionarima pištolja i strelcima zbog snažnosti, pouzdanosti i raspoloživosti jeftine municije (u SAD). Međutim, postoje pritužbe na loš kvalitet okidača. Takođe, odvijač se proteže na vertikalni kut te je neugodan za korištenje strelcima.

Sve u svemu, Tokarev je, kao i njegove 9mm varijante, poznat po svojoj jednostavnosti i preciznosti.^[6]

Zemlje korisnice uredi

Korisnici Tokareva na mapi

Jugoslavenska verzija M57 poznata kao Tetejac.

Zakočeni kineski Type 54 sa streljivom.

Reference uredi

^ „Tokarev TT pistol (USSR / Russia)”. Arhivirano iz originala 05. 04. 2008. g. Pristupljeno 19. 01. 2017.
^ Polish M48 (Tokarev TT-33) Pistols".
^ „Fedor V. Tokarev”. Arhivirano iz originala 31. 01. 2008. g. Pristupljeno 19. 01. 2017.
^ ^a ^b ^v ^g ^d Bishop 2006, str. 13–14
^ „Modern Firearms”. Arhivirano iz originala 08. 08. 2010. g. Pristupljeno 19. 01. 2017.
^ AlphaRubicon.com
^ Jones, Richard D. Jane's Infantry Weapons 2009/2010. Jane's Information Group; 35. izdanje (27. januar ). 2009. ISBN 978-0-7106-2869-5.

Literatura uredi

Bishop, Chris (2006). The Encyclopedia of Small Arms and Artillery. Grange Books. str. 13–14. ISBN 978-1-84013-910-5.

[1] „Tokarev TT pistol (USSR / Russia)”. Arhivirano iz originala 05. 04. 2008. g. Pristupljeno 19. 01. 2017.

[Polish_M48-2] Polish M48 (Tokarev TT-33) Pistols".

[3] „Fedor V. Tokarev”. Arhivirano iz originala 31. 01. 2008. g. Pristupljeno 19. 01. 2017.

[Chris_Bishop-4] v ^g ^d Bishop 2006, str. 13–14

[5] „Modern Firearms”. Arhivirano iz originala 08. 08. 2010. g. Pristupljeno 19. 01. 2017.

[6] AlphaRubicon.com

[Richard_D._Jones-7] Jones, Richard D. Jane's Infantry Weapons 2009/2010. Jane's Information Group; 35. izdanje (27. januar ). 2009. ISBN 978-0-7106-2869-5.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]