Fakultet dramskih umetnosti Univerziteta umetnosti u Beogradu
Fakultet dramskih umetnosti (FDU) je samostalna visokoškolska ustanova, koja sa još tri umetnička fakulteta čini sastav Univerziteta umetnosti u Beogradu.[1]
Fakultet dramskih umetnosti, FDU | |
Tip | državni |
---|---|
Osnivanje | 1948. |
Afilijacija | Univerzitet umetnosti u Beogradu |
Dekan | Miloš Pavlović |
Broj odseka | 11 |
Lokacija | Novi Beograd, Srbija |
Jezik | srpski |
Veb-sajt | http://fdu.bg.ac.rs |
Istorija
urediAkademija za pozorišnu umetnost (1948–1962)
urediAkademija za pozorišnu umetnost osnovana je uredbom vlade Federativne Narodne Republike Jugoslavije 11. decembra 1948. godine, a 1950. godine pripojena joj je Visoka filmska škola. Nastava je počela 12. februara 1949. godine. Prvi profesori glume bili su Mata Milošević i Jozo Laurenčić, njihovi asistenti Miroslav Belović, Stevo Žigon i Soja Jovanović, a prvi profesori režije Bojan Stupica i dr Hugo Klajn. Prvi rektor i dekan akademije bio je Dušan Matić.[2]
Akademija je tada imala dva odseka: Režiju i Glumu. Odseci su dalje bili podeljeni na Klase. Pored stručnih predmeta (režije i glume), čija je nastavna materija obuhvatala teorijski deo i praktične vežbe, studenti su bili u obavezi da polažu i ispite iz predmeta Govorne i Fizičke kulture (Tehniku govora, Disanje, Scenski pokret, Mačevanje, Igre i drugo). Lična pažnja poklanjala se predmetima koji su bili neophodni za svestranije razumevanje pozorišne umetnosti (Istorija jugoslovenske i svetske dramske književnosti i pozorišta, Istorija umetnosti, Istorija antičke i moderne književnosti, Psihologija, Maternji jezik, Strani jezici). U nastavni plan su bili uneseni i predmeti iz oblasti filma. Studije su trajale četiri godine.
Kandidati su se na oba odseka primali na konkursu i polaganjem prijemnog ispita. Akademija je od svojih kandidata tražila završenu srednju školu sa maturom. Samo izuzetno, kada je u pitanju bio lični talenat, primali su se i kandidati sa nižim obrazovanjem, ali uz obavezu da tokom studija završe srednju školu. Na kraju drugog semestra polagao se kontrolni ispit. Klase odseka glume su krajem svake školske godine davale ispitnu predstavu. Na kraju četvrte godine polagali su se završni ispiti na diplomskim predstavama.
Kandidati koji su studirali glumu činili su to na diplomskim predstavama u Beogradu, a mladi reditelji su diplomski ispit polagali u pozorištima po unutrašnjosti. Nastavno osoblje činili su stalni i honorarni profesori i njihovi asistenti.
Akademija za pozorište, film, radio i televiziju (1962–1973)
urediGodine 1962. dolazi do proširenja obrazovne delatnosti i promene naziva u „Akademija za pozorište, film, radio i televiziju”.
Fakultet dramskih umetnosti
urediKrajem 1973. godine Akademija je ponela današnji naziv Fakultet dramskih umetnosti (pozorišta, filma, radija i televizije).
Nova namenski građena zgrada FDU
urediGodine 1974, fakultet je dobio svoju novu zgradu na Novom Beogradu koja svojom funkcionalnošću i mogućnostima obezbeđuje najkvalitetnije uslove studiranja.
Fakultet Dramskih umetnosti je povodom svoje pedesetogodišnjice, 1998. godine, nagrađen Vukovom nagradom, najvišom jugoslovenskom nagradom u oblasti kulture.
Opšti podaci
urediZgrada Fakulteta je namenski građena, i u okviru svojih 10.630 m² potpuno je funkcionalno prilagođena obrazovanju dramskih i audio-vizuelnih umetnika i teoretičara. Sadrži funkcionalno opremljene slušaonice i vežbaonice, umetničke laboratorije, pozorišnu salu "Mata Milošević", veliku bioskopsku salu, malu projekciju, Filmski studio, Televizijski studio, Eksperimentalni studio, Tonski studio, Biblioteku sa oko 50.000 bibliotečkih jedinica, Institut za naučno-istraživački i umetničko-istraživački rad, radionice za izradu dekora i kostima, studentski restoran, kafeteriju, kao i druge prostore koji omogućavaju rad svih studentskih službi.
U kontinuitetu, posebna pažnja se posvećuje kompleksnim i veoma skupim zahtevima, stalnom tehničkom i tehnološkom unapređenju i poboljšanju uslova za optimalno odvijanje nastave i realizaciju vežbi i umetničkih projekata studenata ovog Fakulteta.[3]
Umetnička produkcija Fakulteta dramskih umetnosti je veoma bogata. Godišnje se realizuje više od 30 pozorišnih predstava, preko 200 filmova i audio-vizuelnih projekata kao i više desetina radiofonskih dela. Studentski umetnički radovi većinom imaju javnu prezentaciju, a deo njih ulazi u redovne repertoare domaćih pozorišta i bioskopa, ali i u programe radio i televizijskih stanica kao i drugih ustanova kulture. Mnoga od ovih ostvarenja učestvuju na domaćim i međunarodnim festivalima i smotrama, i neretko su okićena nagradama i priznanjima.[3]
Osim studentskih radova značajan učinak na istom polju ostvaruju nastavni kadar i saradnici Fakulteta, tako što učestvuju ili organizuju, kako domaće, tako i svetske smotre i festivale, stručne i naučne konferencije, savetovanja, simpozijume, seminare i brojne radionice. Oni, takođe, uporedo sa svojim umetničkim i naučnim aktivnostima, dejstvuju u mnogim stručnim i upravljačkim telima institucija kulture u zemlji, regionu i svetu.[3]
Na Fakultetu dramskih umetnosti se više od sedamdeset godina formiraju kriterijumi u oblastima dramskih umetnosti. To je škola iz koje su potekli najznačajniji stvaraoci i koja je u velikoj meri doprinela visokom nivou jugoslovenskog i srpskog pozorišta, filma, radija i televizije.
Fakultet dramskih umetnosti je dobitnik brojnih domaćih i stranih priznanja, među kojima se ističu Vukova nagrada i Izvanredni zlatni beočug.
Na Fakultetu se izvode: Studije prvog stepena - osnovne akademske studije; Studije drugog stepena - master akademske studije i specijalističke akademske studije; Studije trećeg stepena - doktorske akademske studije.[1] Arhivirano na sajtu Wayback Machine (8. oktobar 2022)
Organizacija obrazovnih delatnosti
urediFakultet svoje obrazovne delatnosti ostvaruje preko katedara - svojih nastavno-organizacionih jedinica. Ima ih jedanaest i to su:
- Katedra za glumu
- Katedra za pozorišnu i radio režiju
- Katedra za dramaturgiju
- Katedra za menadžment i produkciju pozorišta, radija i kulture
- Katedra za filmsku i televizijsku režiju
- Katedra za filmsku i televizijsku produkciju
- Katedra kamere
- Katedra montaže
- Katedra za snimanje i dizajn zvuka
- Katedra za teoriju i istoriju
- Katedra za vizuelne efekte, animaciju i gejm art[4]
Pozorišni i radio studio
urediPozorišni i radio studio Fakulteta dramskih umetnosti formiran je 17. februara 1977. godine, pošto se ukazala potreba za
osnivanjem stručne službe sa osnovnim zadatkom organizacije prijemnih ispita, kolokvijuma, godišnjih i diplomskih ispita, organizacije slobodnih umetničkih projekata studenata Glume i Pozorišne i radio režije, kao i realizacije gostovanja studentskih predstava u zemlji i inostranstvu.
Prvi šef studija bio je Konstantin Milić, diplomirani organizator umetničkih delatnosti.
Ovde se takođe realizuje deo nastave Katedre za dramaturgiju, Katedre za snimanje i dizajn zvuka i Katedre za menadžment i produkciju pozorišta, radija i kulture.[5]
Filmski i televizijski studio
urediFilmski i televizijski studio učestvuje u organizaciji pojedinačnih i zajedničkih vežbi i ispita Filmsko televizijskog smera. On takođe priprema i organizuje gostovanje studenata i profesora na smotrama, festivalima i kongresima u zemlji i inostranstvu.
U okviru FTV studija, izdaje se filmska traka i foto-materijal studentima za potrebe vežbi i ispita, te nabavlja, održava i iznajmljuje filmska tehnika.
Studio je, kao tehnološka celina, formiran 1966. godine. Prvi šef studija bio je Sreten Jovanović, kasnije dugogodišnji profesor Filmske produkcije i dekan Fakulteta dramskih umetnosti. Prateći tokove osavremenjavanja nastavnih jedinica, tehnološki razvoj i uvođenje novih izražajnih tehnologija, studio je od prvobitne opremljenosti poluprofesionalnom filmskom tehnikom prerastao u programski proizvodni centar, opremljen najsavremenijom digitalnom tehnologijom i prostornim kapacitetima.[6]
Laboratorija interaktivnih umetnosti
urediLaboratorija interaktivnih umetnosti interaktivnih umetnosti je centar za umetničko istraživanje novih medija i tehnologija.[7]
Institut za pozorište, film, radio i televiziju
urediInstitut za pozorište, film, radio i televiziju je organizaciona jedinica Fakulteta dramskih umetnosti koji se bavi: razvojem naučno-istraživačkog i umetničko-istraživačkog rada kroz osmišljavanje strategije, planiranje i realizovanje naučno-istraživačkih i umetničko-istraživačkih projekata; izdavačkom delatnošću i publikovanjem Zbornika radova Fakulteta dramskih umetnosti. Osnovan je 1989. godine.
Projekti
urediNeki od projekata započetih i ostvarenih na Fakultetu su: Festival FIST, Festival Bistre reke i drugi.[8]
Naučni skupovi
urediFakultet kontinuirano učestvuje u organizaciji konferencija i naučnih skupova, ali i sarađuje na regionalnom i međunarodnom nivou sa bliskim institucijama.[9]
Dekani FDU
uredi- Dušan Matić, rektor i dekan 1948-1959.[10]
- Obrad Nedović, prodekan 1953-1959.[10]
- Vjekoslav Afrić, dekan 1959-1963.[10]
- Đuza Radović, dekan 1963-1964.[10]
- Ognjenka Milićević, prodekan 1963-1964.[10]
- Stanislav Bajić, dekan 1964-1965.[10]
- Milenko Maričić, prodekan 1964-1965.[10]
- Milenko Maričić, dekan 1965-1967.[10]
- dr Branivoje Đorđević, prodekan 1965-1967.[10]
- Ognjenka Milićević, dekan 1967-1969.[10]
- Dejan Kosanović, prodekan 1967-1969.[10]
- Radoš Novaković, dekan 1970-1973.[10]
- Predrag Bajčetić, prodekan 1970-1971.[10]
- dr Borislav Jović, prodekan 1971-1973.[10]
- dr Dejan Kosanović, dekan 1973-1975.[10]
- Ljubiša Đokić, prodekan 1973-1975.[10]
- Ljubiša Đokić, dekan 1975-1977.[10]
- Marko Babac, prodekan 1975-1977.[10]
- Vladan Slijepčević, dekan 1977-1981.[10]
- Svetozar Rapajić, prodekan 1977-1981.[10]
- mr Sreten Jovanović, prodekan 1979-1981.[10]
- Slobodan Selenić, dekan 1981-1983.[10]
- mr Sreten Jovanović, prodekan 1981-1983.[10]
- Borjana Prodanović, prodekan 1981-1983.[10]
- Miroslav Dedić, dekan 1983-1985.[10]
- Svetozar Rapajić, prodekan 1983-1985.[10]
- Branislav Obradović, prodekan 1983-1985.[10]
- Zdravko Velimirović, dekan 1985-1987.[10]
- Svetozar Rapajić, prodekan 1985-1987.[10]
- dr Dragoslav Vojčić, prodekan 1985-1987.[10]
- Svetozar Rapajić, dekan 1987-1991.[10]
- Slavenko Saletović, prodekan 1987-1991.[10]
- Vojislav Opsenica, prodekan 1987-1991.[10]
- mr Sreten Jovanović, dekan 1991-1996.[10]
- Andrija Đukić, prodekan 1991-1992.[10]
- dr Radoslav Đokić, prodekan 1991-1992.[10]
- Vesna Jezerkić, prodekan 1993-1994.[10]
- Nikola Lorencin, prodekan 1993-1994.[10]
- dr Ljiljana Mrkić Popović, dekan 1996-2002.[10]
- dr Nikola Maričić, prodekan 1996-2002.[10]
- Darko Bajić, prodekan 1996-2002.[10]
- Predrag Popović, dekan 2002-2006.[10]
- mr Radenko Ranković, prodekan 2002-2004.[10]
- Alisa Stojanović, prodekan 2002-2003.[10]
- dr Divna Vuksanović, prodekan 2004-2006.[10]
- Miloš Pavlović, prodekan 2004-2006.[10]
- mr Zoran Popović, dekan 2006-2017.[10]
- dr Divna Vuksanović, prodekan 2006-2007[10]
- dr Marina Marković, prodekan 2006-2017.[10]
- mr Andrija Dimitrijević, prodekan 2006-2017.[10]
- Miloš Pavlović, dekan (2018-sada)[10]
Alumni
urediReference
uredi- ^ „Statut_FDU” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 08. 10. 2022. g. Pristupljeno 06. 10. 2022.
- ^ „Istorijat | FDU”. fdu.bg.ac.rs. Pristupljeno 2022-10-12.
- ^ a b v Fakultet dramskih umetnosti u Beogradu (2015). „Popović Zoran, Reč dekana”. Ur.: Rapajić, Svetozar. Fakultet dramskih umetnosti = Faculty of Dramatic Arts. prevod Maja Marsenić. Beograd: Fakultet dramskih umetnosti. str. 9—13. ISBN 978-86-82101-57-4. OCLC 1003654255.
- ^ „Katedre | FDU”. fdu.bg.ac.rs. Pristupljeno 2022-10-06.
- ^ „Pozorišni i radio studio | FDU”. fdu.bg.ac.rs. Pristupljeno 2022-12-01.
- ^ „Filmski i televizijski studio | FDU”. fdu.bg.ac.rs. Pristupljeno 2022-12-01.
- ^ „Laboratorija interaktivnih umetnosti | FDU”. fdu.bg.ac.rs. Arhivirano iz originala 29. 11. 2022. g. Pristupljeno 2022-12-01.
- ^ „Projekti | FDU”. fdu.bg.ac.rs. Pristupljeno 2022-12-01.
- ^ „Naučni skupovi | FDU”. fdu.bg.ac.rs. Arhivirano iz originala 01. 12. 2022. g. Pristupljeno 2022-12-01.
- ^ a b v g d đ e ž z i j k l lj m n nj o p r s t ć u f h c č dž š aa ab av ag ad ađ ae až az ai aj ak al alj am an anj ao ap ar as „Sve uprave FDU | FDU”. fdu.bg.ac.rs. Pristupljeno 2021-11-17.
Literatura
uredi- Enciklopedija Jugoslavije (I izd.). Leksikografski zavod FNRJ, Zagreb 1955. str. 43. (jezik: srpskohrvatski)
- Milanović, Olga. Stodvadesetpetogodišnjica prve pozorišne škole u Beogradu i udeo Alekse Bačvanskog u njenom radu. Teatron : publikacija za pozorišnu istoriju i teatrologiju. - ISSN 0351-7500 (God. 20, br. 91, 1995, str. 95-98)
- Maletić, Đorđe.Građa za istoriju Srpskog narodnog pozorišta u Beogradu. [Beograd], Čupićeva zadužbina, 1884.
Spoljašnje veze
uredi- Fakultet dramskih umetnosti u Beogradu (jezik: srpski), (jezik: engleski), (jezik: francuski)
- VEK I PO SRPSKE ŠKOLE GLUME: Prvi put van prestonice, izložba Katedre za glumu FDU u Beogradu („Večernje novosti”, 8. septembar 2021)
- POZORIŠTE "MATA MILOŠEVIĆ"