Borski upravni okrug
Borski upravni okrug se nalazi u severnoistočnoj Srbiji i postoji pod sadašnjim imenom od februara 2006. godine (pre toga se zvao Borski okrug po Uredbi Vlade od 29. januara 1992).
| Borski upravni okrug | |
|---|---|
 | |
| Država |  Srbija |
| Region | Južna i istočna Srbija |
| Istorijske oblasti | Ključ, Negotinska krajina, Poreč, Kučaj, Crna Reka |
| Admin. centar | Bor |
| Osnivanje | 1992. |
| Površina | 3.507[1] km2 |
| Stanovništvo | 2022.[2] |
| — broj st. | 101.100 |
| — gustina st. | 28,83 st./km2 |
| Pozivni broj | +381 (0)30 +381 (0)19 |
| Opštine i gradovi | 4 Grad Bor Kladovo Majdanpek Negotin |
| Broj naselja | 90 (6 gradskih i 84 seoska) |
| Zvanični veb-sajt | |
Sedište okruga je Bor, poznat po svom istorijskom i kulturnom nasleđu. Načelnik Borskog upravnog okruga je Mr Vladimir Stanković.
Geografski položaj uredi
Borski okrug se nalazi u istočnoj Srbiji. Prirodnu granicu okruga na severu čini Đerdapsko jezero, na istoku reke Dunav i Timok, a na zapadu Karpatske planine Šomrda, Homoljske planine, Crni vrh i Kučaj.
Granice okruga su sledeće:
- Na jugu - Zaječarski okrug
- Na jugozapadu - Pomoravski okrug
- Na zapadu - Braničevski okrug
- Na severu i istoku - Mehedinci, Rumunija
- Na jugoistoku - Vidinska oblast, Bugarska
Teritorijalna organizacija uredi
Borski upravni okrug čini jedan grad i tri opštine:
| Grb | Opština/grad | Sedište | Površina (km²) | Stanovništvo (2022)[2] | Broj naselja |
|---|---|---|---|---|---|
 |
Bor | Bor | 856 | 40.845 | 14 |
 |
Negotin | Negotin | 1.090 | 28.261 | 39 |
 |
Kladovo | Kladovo | 629 | 17.435 | 23 |
 |
Majdanpek | Majdanpek | 932 | 14.559 | 14 |
| Izvor: Republički zavod za statistiku[1] | |||||
Kultura uredi
U okolini Bora nalaze se: Dvorac kneza Aleksandra iz 1856. godine, građen u duhu romantizma i Konak kneza Miloša (smešten u Brestovačkoj Banji, nastao u 19. veku). Bor je poznat kao središte najvećeg rudnika bakra u Evropi, čija eksploatacija je počela 1904. godine, ali su ga, prema pronađenim dokumentima, koristili još u davnim antičkim vremenima. Na prostoru Borskog upravnog okruga nalazi se i najveći nacionalni park u Srbiji - Nacionalni park Đerdap, unutar koga se nalazi veoma značajno arheološko nalazište Lepenski Vir. Pored Đerdapa, za svetsku kulturnu baštinu predložene su i Negotinske pivnice. Ovaj prostor istočne Srbije poznat je i po svom rimskom nasleđu. Nedaleko od Kladova nalaze se ostaci Trajanovog mosta, koji je hiljadu godina važio za najveći most na svetu, kao i ostaci rimske tvrđave Diana, dok se nedaleko od Negotina nalaze ostaci rimske carske palate.
Načelnici Borskog upravnog okruga uredi
Trenutni načelnik Borskog upravnog okruga je Vladimir Stanković koji je vršilac te dužnosti od 2018. godine. Prethodni načelnici Borskog upravnog okruga bili su:[3]
- Nedeljko Magdalinović (1992)
- Colić Jovan (1992-1993)
- Milivoje Ilić (1993-2001)
- Zorica Đerić Stojčić (2001-2007)
- Siniša Puljecović (2007-2014)
- Miroslav Knežević (2014-2018)
Demografija uredi
| Demografija[4] | ||
|---|---|---|
| Godina | Stanovnika | |
| 1948. | 144.049 | |
| 1953. | 151.973 | |
| 1961. | 160.096 | |
| 1971. | 175.848 | |
| 1981. | 180.463 | |
| 1991. | 178.718 | |
| 2002. | 146.551 | |
| 2011. | 124.992 | |
| 2022. | 101.100 | |
Popis 2011. uredi
Prema popisu iz 2011. godine Borski okrug je imao 124.992 stanovnika od kojih su 105.213 (84,18%) bili punoletni, a prosečna starost je iznosila 44,7 godina. Bilo je 61.096 muškaraca (48,88%) i 63.896 žena (51,12%). Ukupan broj domaćinstava iznosio je 45.970, a prosečan broj članova po domaćinstvu je bio 2,7. Najbrojnija etnička grupa bili su Srbi (77,8%), a od manjina najviše je bilo Vlaha (10,65%) i Roma (1,8%). Procenjeni broj stanovnika za 2019. godinu bio je 111.152 stanovnika.[1]
Popis 2022. uredi
Prema poslednjem popisu stanovništva iz 2022. u Borskom upravnom okrugu živelo je 101.100 stanovnika što je za 19,11% manje u odnosu na popis iz 2011. godine. Etničku većinu čine Srbi, a od manjina izdvajaju se Vlasi, Romi i Rumuni.
Religija uredi
Najveći broj stanovnika Borskog okruga je pravoslavne veroispovesti. Prema popisu iz 2011. 112.084 (89,67%) stanovnika se izjasnilo kao pravoslavci, a od ostalih verskih grupa mogu se izdvojiti muslimani (u Boru) i katolici.[1]
| Veroispovest | Broj | % |
| Pravoslavci | 112.084 | 89,67% |
| Muslimani | 1.458 | 1,17% |
| Katolici | 535 | 0,43% |
| Protestanti | 216 | 0,17% |
| Ostale hrišćanske religije [a] | 112 | 0,09% |
| Ateisti | 688 | 0,55% |
| Agnostici | 22 | 0,02% |
| Neopredeljeni | 4.934 | 3,95% |
| Nepoznato | 4.020 | 3,22% |
Borski okrug se celom površinom nalazi na teritoriji Eparhije timočke čije je sedište u Zaječaru. Od ukupno 7 arhijerejskih namesništva Eparhije timočke, tri se nalaze na teritoriji Borskog okruga:[6]
- Arhijerejsko namesništvo borsko-porečko (obuhvata grad Bor i opštinu Majdanpek)
- Arhijerejsko namesništvo ključko (obuhvata opštinu Kladovo)
- Arhijerejsko namesništvo negotinsko (obuhvata opštinu Negotin)
Manastiri Eparhije timočke na teritoriji Borskog okruga su Koroglaš, Vratna, Manastirica i Bukovo.[7]
Najveća naselja uredi
Galerija uredi
-
Naselja Borskog okruga -
Etnička karta (popis 2011) -
Etnička karta (popis 2002)
.png)
.png)
Napomene uredi
- ^ U grupu Ostale hrišćanske religije svrstana su lica, koja su se izjasnila sa religioznom pripadnošću Jehovini svedoci, orijentalni kršćani i drugi hrišćani.
Reference uredi
- ^ a b v g Opštine i regioni u Republici Srbiji Republički zavod za statistiku, Beograd 2020, pristupljeno 13. januara 2022.
- ^ a b v g „Nacionalna pripadnost : podaci po opštinama i gradovima - Popis stanovništva, domaćinstava i stanova 2022. godine” (PDF). Republički zavod za statistiku Srbije. Pristupljeno 28. 05. 2023.
- ^ Načelnici Borskog okruga Zvanični sajt Borskog upravnog okruga, pristupljeno 13. januara 2022.
- ^ „Knjiga 20”. Uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002. i 2011. Podaci po naseljima (PDF). stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. septembar 2011. ISBN 978-86-6161-109-4.
- ^ Etnička struktura nakon popisa 2011.
- ^ Parohije Eparhije timočke Zvanični sajt Eparhije timočke, pristupljeno 14. januara 2022.
- ^ Manastiri Eparhije timočke Zvanični sajt Eparhije timočke, pristupljeno 14. januara 2022.
- ^ „Starost i pol, podaci po naseljima - Popis stanovništva, domaćinstava i stanova 2022. godine” (PDF). Beograd: Republički zavod za statistiku. 25. 5. 2023. Pristupljeno 30. 5. 2023.
