Grad Doboj
Grad Doboj je grad u Republici Srpskoj, BiH. Sjedište grada je gradsko naselje Doboj. Bivša opština Doboj dobila je status Grada 18. jula 2012. odlukom Narodne skupštine Republike Srpske, kada je usvojen „Zakon o Gradu Doboj“, odnosno „Zakon o lokalnoj samoupravi Republike Srpske“.[4] Zakon o gradu Doboj zvanično je stupio na snagu 26. jula 2012. godine, kada je objavljen u Službenom glasniku Republike Srpske (Službeni glasnik Republike Srpske 70/2012).[5] Prema podacima Agencije za statistiku Bosne i Hercegovine na popisu stanovništva 2013. godine, u gradu je popisano 68.514 lica.[6]
| Grad Doboj | |
|---|---|
 Panorama Doboja
| |
 Grb | |
| Osnovni podaci | |
| Država |  Bosna i Hercegovina
|
| Entitet |  Republika Srpska
|
| Sjedište | Doboj |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo |  60.514[1] 68.514[2]70.262[3] (2017 2013 1996) |
| Geografske karakteristike | |
| Površina | 648 km2 |
|
| |
| Ostali podaci | |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST) |
| Gradonačelnik | Boris Jerinić (SNSD) |
| Poštanski broj | 74000 |
| Pozivni broj | 53 |
| Krsna slava | 19. avgust Preobraženje Gospodnje |
| Dan grada | 28. jun
Dan grada Doboj |
| Veb-sajt | doboj.gov.ba |
Naseljena mjesta uredi
Područje grada Doboja čine naseljena mjesta: Božinci Donji, Boljanić, Brezici, Brusnica, Bukovac, Bušletić, Velika Bukovica (ranije Bukovica Velika), Vranduk, Glogovica, Gornja Zelinja (ranije Zelinja Gornja), Gornja Paklenica, Grabovica, Grapska Gornja, Grapska Donja, Doboj, Donja Paklenica, Donji Rakovac, Zarječa, Jabučić Polje, Johovac, Kamenica, Kladari, Kožuhe, Komarica, Konopljišta, Kostajnica, Kotorsko, Lipac, Ljeskove Vode, Majevac, Makljenovac, Mala Bukovica (ranije Bukovica Mala), Miljkovac, Miljanovci, Omanjska, Opsine, Osječani Gornji, Osječani Donji, Osojnica, Paležnica Gornja, Paležnica Donja, Pločnik, Podnovlje, Potočani, Pridjel Gornji, Pridjel Donji, Prisade, Prnjavor Veliki, Prnjavor Mali, Rječica Gornja, Rječica Donja, Ritešić, Svjetliča, Sjenina, Sjenina Rijeka, Stanovi, Stanić Rijeka, Skipovac Gornji, Skipovac Donji, Suho Polje, Striježevica, Tekućica, Tisovac, Trbuk, Trnjani, Foča, Čajre, Čivčije Bukovičke, Čivčije Osječanske i Ševarlije.[7]
Političko uređenje uredi
Gradska administracija uredi
Grad Doboj je teritorijalna jedinica lokalne samouprave, i pravni je sljedbenik Opštine Doboj. Zakon o Gradu Doboj donesen je na sjednici Narodne skupštine Republike Srpske održanoj 26. jula 2012. godine.[8] Prema Zakonu o lokalnoj samoupravi Republike Srpske Grad Doboj ima nadležnosti opštine i grada utvrđene Ustavom Republike Srpske i zakonom.
Prema Statutu grada Doboj organi Grada su Skupština grada i Gradonačelnik. Skupština grada Doboj predstavlja organ odlučivanja i kreiranja politike Grada. Skupština grada ima predsjednika, dva potpredsjednika i sekretara, a prema Zakonu o lokalnoj samoupravi, broji 31 odbornika. Raspodjela mandata u gradskoj skupštini prema izbornim rezultatima iz oktobra 2016. godine prikazana je u tabeli.[9]
Gradonačelnik predstavlja i zastupa Grad Doboj, te preko Gradske uprave vrši izvršnu vlast. Izbor gradonačelnika se vrši u skladu sa Izbornim zakonom Republike Srpske i Izbornim zakonom Bosne i Hercegovine. Na prijedlog gradonačelnika, Skupština grada bira, imenuje i razrješava načelnike odjeljenja Gradske uprave Doboj na vrijeme trajanja mandata Skupštine grada, a u skladu sa zakonom.
Gradonačelnik Doboja je Boris Jerinić iz Saveza nezavisnih socijaldemokrata, koji je na tu funkciju stupio nakon lokalnih izbora u Bosni i Hercegovini 2020. godine[10].
Geografija uredi
Grad Doboj ima izuzetno povoljan saobraćajno-geografski položaj. Urbani dio je smješten u aluvijalnoj ravnici na 146 m nadmorske visine, na lijevoj obali rijeke Bosne između ušća rijeka Usore i Spreče u Bosnu. Sjeverni dio Grada Doboja karakterišu brežuljkasti tereni izgrađeni od kenozoiskih naslaga, koje se blago spuštaju u ravničarske prostore (riječne doline) sa aluvijalnim ravnima, dok ka jugu ovi brežuljkasti tereni postaju viši, oslanjajući se na planinske masive sa juga.
Lokalna jedinica samouprave uredi
Prije raspada Jugoslavije bivša opština Doboj obuhvatala je područje od 691 km². Prema podacima iz 1991. godine u opštini je živjelo 102.549 stanovnika, od čega u samom gradu 27.498 stanovnika.
Opštini Doboj su 1991. godine pripadala naseljena mjesta: Alibegovci, Božinci Donji, Brestovo, Brijesnica Mala, Brijesnica Velika, Bukovac, Bukovica Mala, Bukovica Velika, Bušletić, Cerovica, Cvrtkovci, Čajre, Čivčije Bukovičke, Čivčije Osječanske, Doboj, Dragalovci, Foča, Glogovica, Grabovica, Grapska Donja, Grapska Gornja, Jelanjska, Johovac, Kladari, Klokotnica, Komarica, Kostajnica, Kotorsko, Kožuhe, Lipac, Lukavica Rijeka, Ljeb, Ljeskove Vode, Majevac, Makljenovac, Matuzići, Miljkovac, Mitrovići, Mravići, Opsine, Osječani Donji, Osječani Gornji, Osredak, Ostružnja Donja, Ostružnja Gornja, Paležnica Donja, Paležnica Gornja, Pločnik, Podnovlje, Porječje, Potočani, Pridjel Donji, Pridjel Gornji, Prisade, Prnjavor Mali, Prnjavor Veliki, Radnja Donja, Raškovci, Ritešić, Sjenina, Sjenina Rijeka, Stanari, Stanić Rijeka, Stanovi, Suho Polje, Svjetliča, Ševarlije, Tekućica, Tisovac, Trnjani, Ularice, Vranduk i Zarječa.
Najveći dio prijeratne opštine Doboj sa gradskim naseljem Dobojem ostao je u sastavu Republike Srpske i danas pripada Gradu Doboju.
Ostali dijelovi prijeratne opštine Doboj koji se nalaze u Federaciji BiH danas pripadaju opštinama Doboj Istok, Doboj Jug i Usora.
Opština Doboj Istok formirana je od naseljenih mjesta Brijesnica Mala, Brijesnica Velika, Lukavica Rijeka i Klokotnica, te dio naseljenog mjesta Stanić Rijeka. Od naseljenih mjesta Matuzići i Mravići je formirana opština Doboj Jug, a opštini Usora pripali su Alibegovci, Ularice i dio naseljenog mjesta Makljenovac.
U sastav grada Doboja ušla su i neka naseljena mjesta koja su prije rata, odnosno za vrijeme SFR Jugoslavije pripadala opštinama Gradačac (Zelinja Gornja), Gračanica (Boljanić, te dijelovi prijeratnih naseljenih mjesta Skipovac Gornji i Skipovac Donji) i Maglaj (Gornja Paklenica, Donja Paklenica, Osojnica, Rječica Gornja, Rječica Donja, Striježevica i Trbuk, te dijelovi prijeratnih naseljenih mjesta Brezici, Brusnica i Donji Rakovac).
Godine 2014. je od naseljenih mjesta Brestovo, Dragalovci, Jelanjska, Ljeb, Mitrovići, Osredak, Ostružnja Gornja, Ostružnja Donja, Radnja Donja, Raškovci, Stanari, Cvrtkovci i Cerovica formirana Opština Stanari, koja je odvojena od Grada Doboja.
Stanovništvo uredi
Po poslednjem službenom popisu stanovništva iz 1991. godine, bivša opština Doboj imala je 102.549 stanovnika, raspoređenih u 72 naseljena mjesta, od čega u samom gradu 27.498 stanovnika.
| Sastav stanovništva – grad Doboj | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013.[11] | 1991.[12] | 1981.[13] | 1971.[14] | ||||
| Ukupno | 64 112 (100,0%) | 102 549 (100,0%) | 99 548 (100,0%) | 88 985 (100,0%) | |||
| Srbi | 45 552 (71,05%) | 39 820 (38,83%) | 39 224 (39,40%) | 39 884 (44,82%) | |||
| Bošnjaci | 15 318 (23,89%) | 41 164 (40,14%)1 | 35 742 (35,90%)1 | 32 418 (36,43%)1 | |||
| Hrvati | 1 739 (2,712%) | 13 264 (12,93%) | 14 522 (14,59%) | 14 754 (16,58%) | |||
| Neizjašnjeni | 466 (0,727%) | – | – | – | |||
| Ostali | 175 (0,273%) | 2 536 (2,473%) | 1 043 (1,048%) | 453 (0,509%) | |||
| Bosanci | 160 (0,250%) | – | – | – | |||
| Nepoznato | 154 (0,240%) | – | – | – | |||
| Muslimani | 150 (0,234%) | – | – | – | |||
| Romi | 149 (0,232%) | – | 76 (0,076%) | 1 (0,001%) | |||
| Jugosloveni | 72 (0,112%) | 5 765 (5,622%) | 8 549 (8,588%) | 1 124 (1,263%) | |||
| Crnogorci | 50 (0,078%) | – | 225 (0,226%) | 214 (0,240%) | |||
| Pravoslavci | 48 (0,075%) | – | – | – | |||
| Bosanci i Hercegovci | 43 (0,067%) | – | – | – | |||
| Makedonci | 13 (0,020%) | – | 32 (0,032%) | 28 (0,031%) | |||
| Albanci | 9 (0,014%) | – | 95 (0,095%) | 60 (0,067%) | |||
| Ukrajinci | 8 (0,012%) | – | – | – | |||
| Slovenci | 6 (0,009%) | – | 26 (0,026%) | 30 (0,034%) | |||
| Mađari | – | – | 14 (0,014%) | 19 (0,021%) | |||
- 1 Na popisima od 1971. do 1991. Bošnjaci su popisivani uglavnom kao Muslimani.
Poznate ličnosti uredi
Reference uredi
- ^ „Procjena broja stanovnika 2017.”
- ^ „Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Republici Srpskoj 2013, REZULTATI POPISA”
- ^ „Procjena broja stanovnika 1996.”
- ^ „Zakon o lokalnoj samoupravi Republike Srpske”.
- ^ „Službeni glasnik Republike Srpske, broj 97/16” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 28. 1. 2018. g.
- ^ „Popis stanovništva u BiH 2013.” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 24. 12. 2017. g. Pristupljeno 21. 8. 2016.
- ^ Grad Doboj: Statut Arhivirano na sajtu Wayback Machine (20. април 2017) (језик: српски)
- ^ Закон о локалној самоуправи и Закон о службеницима и намјештеницима у органима ЈЛС. Република Српска, Босна и Херцеговина: Службени гласник РС 97-16. 2016.
- ^ „Добој”. izbori.ba. Приступљено 9. 11. 2016.
- ^ „Централна изборна комисија БиХ”. izbori.ba (на језику: српски). Приступљено 24. 6. 2021.
- ^ „Popis 2013 BiH – Stanovništvo prema etničkoj/nacionalnoj pripadnosti i spolu, po naseljenim mjestima”. popis.gov.ba. Архивирано из оригинала 19. 9. 2017. г. Приступљено 19. 9. 2017.
- ^ „Nacionalni sastav stanovništva Republike Bosne i Hercegovine 1991.(str. 14)” (PDF). fzs.ba. Приступљено 24. 4. 2016.
- ^ „Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981.” (PDF). stat.gov.rs. Приступљено 24. 4. 2016.
- ^ „Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971.” (PDF). stat.gov.rs. Приступљено 24. 4. 2016.
Литература uredi
- Јовановић Ђ., Ћосић М., Драгојловић Н. (2010). Човјек на тлу сјеверне Босне - фрагменти из прошлости - Добој: Музеј у Добоју, (Лозница: Граф), ISBN 978-99955-665-0-0.
- Doboj - Društevno-privredna karta komune, Press- cliping – Beograd, 1977.godine
Spoljašnje veze uredi
- Zvanična stranica grada Doboja (jezik: srpski)
- Turistička organizacija grada Doboja (jezik: srpski)
