Zoran Radmilović
Zoran Radmilović (Zaječar, 11. maj 1933 — Beograd, 21. jul 1985) bio je srpski i jugoslovenski filmski, televizijski i pozorišni glumac, koji je odigrao neke od najupečatljivijih uloga u istoriji jugoslovenske kinematografije. Njegova najpoznatija uloga bila je u pozorišnoj predstavi Radovan III, po kojoj je dobio titulu Kralja humora i improvizacije.
| Zoran Radmilović | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 Zoran Radmilović | |||||
| Lični podaci | |||||
| Puno ime | Zoran Radmilović | ||||
| Datum rođenja | 11. maj 1933. | ||||
| Mesto rođenja | Zaječar, Kraljevina Jugoslavija | ||||
| Datum smrti | 21. jul 1985. (52 god.) | ||||
| Mesto smrti | Beograd, SR Srbija, SFR Jugoslavija | ||||
| Univerzitet | Dramske umetnosti u Beogradu | ||||
| Zanimanje | Filmski, televizijski i pozorišni glumac | ||||
| Porodica | |||||
| Supružnik | Dina Rutić Radmilović | ||||
| Deca | Ana Radmilović | ||||
| Rad | |||||
| Aktivni period | 1959—1985. | ||||
| Bitne uloge | Kralj Ibi — Tata Ibi Ceo život za godinu dana — Živko Simić Radovan III — Radovan Paviljon 6 — Ivan Dmitrič Gromov Priče iz radionice — Života Govedarević Maratonci trče počasni krug — Bili Piton Priče iz Nepričave — Domaćin | ||||
| Veza do IMDb-a | |||||
| |||||
Biografija uredi
Rođen je 11. maja 1933. godine, od oca Momčila, sudije i majke Ljubice, domaćice, u Zaječaru. Deda po ocu, Rihard Lang, bio je Nemac, arhitekta. Oženivši se Zoranovom babom Stevkom, prešao je u pravoslavlje i uzeo ime Radmilo. Odatle potiče porodično prezime Radmilović.
Po očevoj želji, upisao je Pravni fakultet u Beogradu, ali g aje posle dve godine napustio. Potom je studirao na Arhitektonskom fakultetu, koji takođe napušta, a ubrzo upisuje Filološki fakultet, odsek engleski jezik. Uporedo je oprobao glumačke mogućnošću u KUD „Ivo Lola Ribar“. Radmilović je tada napustio studije engleskog jezika i posvetio se glumi. Na nagovor glavne glumice, koja mu je bila simpatija i sa kojom je bio partner u kulturno-umetničkom društvu, upisao je i postupno apsolvirao glumu na Akademiji za pozorište, film, radio i televiziju i nakon toga započeo karijeru u Beogradskom dramskom pozorištu (1962—1968), u kome je prvobitno nastupao u manje značajnim predstavama. Diplomirao je 1963. godine po povratku iz vojske.
Godine 1964, zbog odustajanja Ljube Tadića, Radmilović je dobio naslovnu ulogu u predstavi „Kralj Ibi“ (na sceni Ateljea 212). Tokom nastajanja predstave, njegova glumačka nadarenost dovela je do trijumfa improvizacije (veliki uspeh ostvaruje i na gostovanjima u Parizu, Moskvi, Njujorku, Veneciji i dr.) Kasnije je „svoju scenu“ ponovo predstavljao (zajedno s kasnijim Radovanom III Dušana Kovačevića), dve decenije.
Iako je ostvario niz uspelih uloga u pozorištu (bio je stalni član Ateljea 212 od 1968. godine do smrti), na filmu i televiziji sve su one ostale u senci „uloge života“ u „Kralju Ibiju“ (čak i kad se radi o briljantnom ostvarenju — ulozi Molijera u istoimenom komadu M. A. Bulgakova, za koju je nagrađen Oktobarskom nagradom Grada Beograda).
Na filmu je debitovao 1962. godine („Čudna devojka”, Jovana Živanovića) i odigrao oko dvadeset uloga. Glavne je ostvario u filmovima „Glineni golub” (T. Janić, 1966), „Ram za sliku moje drage” (Mirza Idrizović, 1968), „Pogled u noć” (N. Stojanović, 1968), „Paviljon 6” (L. Pintilije, 1978), „Srećna porodica” (Gordan Mihić, 1980).
Svoju poslednju, 299. ulogu, u predstavi „Radovan III” je odigrao 9. juna 1985. godine, uz velike bolove, ali opet, uz njegovu veliku želju, predstava je održana do kraja. Samo tri dana kasnije prebačen je u bolnicu, iz koje se nije vratio. Preminuo je 21. jula 1985. godine u 53. godini života, na Prvoj hirurškoj klinici u Beogradu, od problema sa digestivnim traktom.[1] Kremiran je, a njegova urna se nalazi u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju u Beogradu.
Bio je oženjen glumicom Dinom Rutić (1943—2019). Usvojili su ćerku, devojčicu Anu rođenu u Peći i mnogo su je voleli. Inspirisana njime, njegova usvojena kći Ana Radmilović (1974—2017) je napisala dve knjige — „Zalažem se za laž“ (2009) i „Kad je svet imao brkove“ (2011).[2]
Pozorište uredi
- 1964. — Kralj Ibi
- 1973. — Radovan III
Filmografija uredi
| 1950 ▼ | 1960 ▼ | 1970 ▼ | 1980 ▼ | Ukupno | |
|---|---|---|---|---|---|
| Dugometražni film | 0 | 7 | 7 | 8 | 22 |
| TV film | 1 | 18 | 23 | 4 | 46 |
| TV serija | 0 | 11 | 23 | 32 | 66 |
| TV mini serija | 0 | 7 | 2 | 4 | 13 |
| TV kratki film | 0 | 0 | 2 | 2 | 4 |
| Kratki film | 0 | 0 | 2 | 0 | 2 |
| Video | 0 | 0 | 0 | 1 | 1 |
| Ukupno | 1 | 43 | 59 | 51 | 154 |
| God. | Naziv | Uloga | |
|---|---|---|---|
| 1950.-te ▲ | |||
| 1959. | Krizantema | ||
| 1960.-te ▲ | |||
| 1962. | Prva ljubav | ||
| 1962. | Čudna devojka | Peđa | |
| 1963. | Romeo i Đulijeta (TV film) | ||
| 1963. | Inkognito | ||
| 1963. | Kir Janja (TV) | Mišić Notaroš | |
| 1964. | Pravo stanje stvari | ||
| 1964. | Ime i prezime (serija) | ||
| 1964. | Marš na Drinu | Kockar Petrović | |
| 1965. | Peta strana sveta | ||
| 1965. | Ono more | ||
| 1965. | Akcija epej | ||
| 1965. | Koreni | ||
| 1965. | Hiljadu zašto? (serija) | Zoran | |
| 1965. | Gorki deo reke | Doktor | |
| 1966. | Njen prvi čaj (TV) | ||
| 1966. | Provod | ||
| 1966. | Glineni golub | Predrag | |
| 1967. | Svečanost na usputnoj stanici | ||
| 1967. | Sedam Hamleta (serija) | Hamlet | |
| 1967. | Šest ljubavi Lucije Živojinović | ||
| 1968. | Noćno dežurstvo sestre Grizelde | ||
| 1968. | Burleska o Grku | ||
| 1968. | Ram za sliku moje drage | Nikola | |
| 1968. | Ljubav na telefonu | ||
| 1968. | Sezona poljubaca | ||
| 1968. | Pedikirka | ||
| 1968. | Gorski car (serija) | Svetolik | |
| 1969. | Baksuz (serija) | ||
| 1969. | Ko će da spase orača | ||
| 1969. | Rađanje radnog naroda (serija) | Jova Medenica | |
| 1969. | Veliki dan | ||
| 1970.-te ▲ | |||
| 1970. | Ujka Vanja (TV) | Ivan Vanja Vojnicki, Marijin sin | |
| 1970. | Burna noć | ||
| 1970. | Tristan i Izolda | ||
| 1970. | Poezija Ogdena Neša | ||
| 1970. | Rođaci (serija) | Aleksa | |
| 1971. | Spomen ploča | ||
| 1971. | Haleluja | ||
| 1971. | Sladak život na srpski način | ||
| 1971. | Operacija 30 slova (serija) | ||
| 1971. | Ceo život za godinu dana (serija) | Živko | |
| 1971. | V. R. — Misterije organizma | Radmilović | |
| 1972. | Rozenbergovi ne smeju da umru (TV) | Julijus Rozenberg | |
| 1972. | Smeh sa scene: Atelje 212 | Tata Ibi & Kapetan | |
| 1972. | Derviš i smrt (TV) | Ahmet Nurudin | |
| 1973. | Ličnost kojoj se divim | ||
| 1973. | Drveni sanduk Tomasa Vulfa | ||
| 1973. | Kralj Ibi (TV) | Tata Ibi | |
| 1973. | Izgnanici | ||
| 1973. | Paviljon broj šest (TV) | Ivan Dmitrić Gromov | |
| 1973. | Naše priredbe (TV serija) | Gospodin Lebedev | |
| 1973. | Opasni susreti (serija) | ||
| 1973—1974. | Obraz uz obraz (serija) | Zoran | |
| 1975. | Halucinacije | ||
| 1975. | Crni petak (TV) | Načelnik opštine | |
| 1976. | Priča o vojniku | ||
| 1976. | Džangrizalo (TV) | Džangrizalo | |
| 1976. | Izgubljena sreća (TV) | Dragi | |
| 1976. | Zvezdana prašina (TV) | Marko | |
| 1976. | Čast mi je pozvati vas (serija) | Zoran | |
| 1976. | Muzika pozornice (serija) | ||
| 1977. | Inferiornost (TV) | Đovani | |
| 1977. | Kako upokojiti vampira (TV) | Andrija | |
| 1977. | Usijane glave (serija) | ||
| 1977. | Crni dani (serija) | Milorad Drašković | |
| 1977. | Zapamtite (serija) | ||
| 1977. | Pod istragom | Batica | |
| 1977. | Više od igre (serija) | Kapetan Mihajlo Miša Šljivić | |
| 1978. | Molijer (TV) | Molijer | |
| 1978. | Pogled u noć | ||
| 1978. | Paviljon 6 | Ivan Dmitrić Gromov | |
| 1978. | Dan kada se rušio svet | ||
| 1978. | Obraz uz obraz: Novogodišnji specijal | Zoran | |
| 1978. | Sedam plus sedam | Zoran | |
| 1979. | Srećna porodica | Ujak | |
| 1979. | Radio Vihor zove Anđeliju | ||
| 1979. | Pripovedanja Radoja Domanovića (serija) | Radoje Domanović | |
| 1979. | Kakav dan | ||
| 1979. | Usijanje | Fra Grga | |
| 1979. | Most | ||
| 1980.-te ▲ | |||
| 1980. | Duvanski put (serija) | ||
| 1980. | Majstori, majstori! | Sava | |
| 1980. | Biseri od pesama (TV kratki) | ||
| 1981. | Dunavo | ||
| 1981. | Pesničke vedrine (serija) | ||
| 1981. | Svetozar Marković (serija) | Ilija Garašanin | |
| 1981. | Široko je lišće | Milan | |
| 1981. | Šesta brzina | Majstor Života Govedarević | |
| 1982. | Maratonci trče počasni krug | Bili Piton | |
| 1982. | Kože (serija) | Advokat Doktor Zacić | |
| 1982. | Priče iz radionice (serija) | Majstor Života Govedarević | |
| 1983. | Priče iz Nepričave (serija) | Domaćin | |
| 1983. | Imenjaci (TV serija) | ||
| 1983. | Korespondencija (TV) | Simeon Njegovan Hadžija, sin Lupusov | |
| 1983. | Radovan III | Radovan III | |
| 1983. | Oštrica brijača | ||
| 1983. | Šećerna vodica | Doktor Dragović | |
| 1984. | Poslednja avantura | Glumac | |
| 1984. | Ulični pevači (serija) | ||
| 1984. | Prokleta avlija (TV) | Latifaga „Karađoz“, | |
| 1984. | Uvek sa vama (serija) | Zoki | |
| 1985. | Držanje za vazduh | Svetlanin stric | |
| 1985. | Otac na službenom putu | Pilot | |
| 1985. | Priče iz fabrike (serija) | Doktor Pjevalica | |
| 1986. | Šmeker | Čika Dača | |
Nagrade uredi
- 1983. — Dobričin prsten, nagrada za životno delo,
- 1985. — Sedmojulska nagrada SR Srbije,
- Oktobarska nagrada Grada Beograda za ulogu u predstavi „Molijer“,
- 1978. — Zlatna arena za najbolju sporednu mušku ulogu na Filmskom festivalu u Puli za ulogu u filmu Paviljon 6,
- 1964. — Sterijina nagrada za glumačko ostvarenje za ulogu u predstavi „Beton i svici“ na Sterijinom pozorju u Novom Sadu,
- 1973. — Statueta Ćuran za ulogu u predstavi Kralj Ibi na festivalu Dani komedije u Jagodini,
- 1975. — Statueta Ćuran za ulogu u predstavi Radovan III na festivalu Dani komedije u Jagodini.
Nagrada Zoran Radmilović uredi
Nagrada Zoran Radmilović dodeljuje se od 1988. u okviru Sterijinog pozorja u Novom Sadu, a dodeljuje je kompanija „Novosti“.
Nagrada „Zoranov brk" uredi
Nagrada „Zoranov brk“ se dodeljuje svake godine u čast Zorana Radmilovića na manifestaciji „Dani Zorana Radmilovića“ u Zaječaru. Nagrada je ustanovljena 1991. godine.
Citati uredi
Kad polazim od kuće mrzim i sebe i publiku, a kad predstava počne, sva ta mržnja i jed eksplodira u svoju suprotnost, u ljubav.[4]
Zanimljivosti uredi
- Velika je sličnost između Radmilovića i Slobodana Aligrudića. I pored toga što su umrli u istom periodu, njihovi karakteri su se neobično poklapali. Obojica su bili: druželjubivi, duhoviti, cinični, šarmantni, preki, osećajni, setni, jogunasti, nepoverljivi, isključivi i argoantni. Takođe, obojica su gradili slobodu glume, koja druge glumce nije ometala, već im davala na značaju. Bili su prožeti snažnom akcijom da se lik oslobodi svega što bi na njemu moglo biti lažno, izveštačeno i neuverljivo.[5]
- Ulica u Zoranovom rodnom Zaječaru nosi njegovo ime, kao i jedna ulica u Beogradu. Postoje i njegovi spomenici u oba grada.
- 21. jula 2010. na njegovoj kući u Mileševskoj ulici u Beogradu postavljena je spomen ploča u Radmilovićevu čast, u organizaciji Atelje 212 i čelnika opštine Vračar.
- Po njemu je nazvano Narodno pozorište Timočke krajine „Zoran Radmilović”.
Festivali uredi
- 1974. Beogradsko proleće — Boško Buha (Dečje beogradsko proleće)
Reference uredi
- ^ „Dušan Kovačević: "Radovana" sam pisao baš za Zorana! (Informer, 21. jul 2020)”. Arhivirano iz originala 28. 08. 2017. g. Pristupljeno 19. 07. 2017.
- ^ Ćerka Zorana Radmilovića: On nije bio seljačina! (Mondo, 13. april 2015)
- ^ „Glumčina” — film o Zoranu Radmiloviću („Politika”, 8. oktobar 2021)
- ^ Mrzim dan kad imam predstavu (Politika, 21. jul 2010)
- ^ Zanimljivosti
Spoljašnje veze uredi
- Zoran Radmilović na sajtu IMDb (jezik: engleski)
- Informacija o njegovom grobu
- Zoran ne bi izlazio iz kuće („Politika“, 30.10.2009)
- Večni Radovan treći („Večernje novosti“, 10. septembar 2012)
- Kad je svet imao brkove (15. novembar 2015)
- Legendarni intervju Zorana Radmilovića (B92, 18. februar 2019)
- Samo nekoliko dana pred smrt Zoran Radmilović nasmejao je publiku u bolovima (B92, 21. jul 2020)
- Sećanje Cacija Mihailovića na glumčinu — Zorana Radmilovića („Večernje novosti”, 16. oktobar 2020)
- MOJ ŽIVOT JE NA DASKAMA: Knjiga Čarobnjak Radmilović Cacija Mihailovića otkriva manje poznate detalje iz života slavnog glumca („Večernje novosti”, 7. decembar 2020)
