Википедија

Nemačka podmornica U-28

Podmornica U-28 je bila Nemačka podmornica tipa VIIA i korišćena je u Drugom svetskom ratu. Podmornica je izgrađena 12. septembra 1936. godine i služila je u 2. podmorničkoj flotili (12. septembar 1936 — 31. avgust 1939) - borbeni brod, 2. podmorničkoj flotili (1. septembar 1939 — 31. decembar 1939) - borbeni brod, 2. podmorničkoj flotili (1. januar 1940 — 9. novembar 1940) - borbeni brod, 24. podmorničkoj flotili (10. novembar 1940 — 30. novembar 1943) - trenažni brod, i 22. podmorničkoj flotili (1. decembar 1943 — 17. mart 1944) - školski brod.

Nemačka podmornica U-28
Nemačka podmornica tipa VIIA
Opšti podaci
KarijeraNemačka nacistička zastava
Kobilica postavljena2. decembar 1935.
Porinut14. jul 1936.
Završetak gradnje12. septembar 1936.
SudbinaPotopljena 17. mart 1944.
Glavne karakteristike
Deplasman626 tona površinski deplasman
745 tona podvodni deplasman
Dužina64.51 metara
Širina5.85 metara
Visina9,50 m
Gaz4.37 metara
Dubina ronjenja220 metara
Pogon3310 KS u površinskoj vožnji
750 KS u podvodnoj vožnji
Brzina17 čvora u površinskoj vožnji
8 čvora u podvodnoj vožnji
Posada42 - 46 oficira i mornara
NaoružanjeTopovi: 1 × 88 mm (220 granate)
1 × 20 mm
Torpedne cevi: 5 (11 torpeda)

Služba uredi

U sklopu nemačkih priprema za napad na Poljsku, i moguće reakcije Ujedinjenog Kraljevstva i Francuske, podmornica U-28 napusta 19. avgusta 1939. godine bazu Vilhelmshafen, i odlazi ka unapred određenoj oblasti dejstva. U 10:00 sati, 14. septembra, nezaštićeni britanski trgovački brod Vancouver City (zapovednik Hju Čarls Egerton) je pogođen jednim torpedom, ispaljenog sa U-28, i tone na oko 75 nautičkih milja zapadno-jugozapadno od Milford Heivna. Tri člana posade su poginula, a zapovednik i preostalih 29 članova posade su bili pokupljeni od holandskog tankera Mamura, i iskrcani u Liverpul. Nakon 42 dana patrole, 29. septembra 1939. godine, podmornica U-28 se vraća u Vilhelmshafen, gde ostaje sve do 8. novembra 1939. godine, kada polazi na svoje drugo patroliranje.

Sa prvim mrakom, 16. novembra 1939. godine, podmornica U-28 zaustavlja holandski tanker Sliedrecht, na oko 200 nautičkih milja južno od Rokola, i vrši pregled dokumenata na brodu. Oni otkrivaju da je tankeru bilo naređeno od britanskih nadležnih organa u Gibraltaru, da otplovi do Kirkvola. Stoga, komandant nemačke podmornice, Ginter Kunke, naređuje posadi da napusti brod, i potapa ga jednim torpedom u 00:20 sati, 17. novembra 1939. godine. Pet članova posade u jednom čamcu za spasavanje, pronalazi i sakuplja britanski ribarski brod Meresia, međutim, drugu čamac za spasavanje, sa 26 članova posade, više nikad nije viđen.

Dana, 25. novembra 1939. godine, u 13:19 sati, britanski trgovački brod Royston Grange (zapovednik Artur Džordž Felps-Mid), koji je plovio u sastavu konvoja SL-8B, pogođen je jednim torpedom od U-28, i tone na oko 50 nautičkih milja jugozapadno od Lends Enda. Zapovednika i posadu sakuplja britanski ribarski brod Romilly, i iskcava ih u Svonzi. Podmornica U-28 nakon 41-nog dana pataroliranja, uplovljava 18. decembra u Vilhelmshafen.

U 09:36 sati, 21. januara 1940. godine, britanski trgovački brod Protesilaus (zapovednik Alfred Henri Denistuon Šend) udara u jednu minu, položenu 5. decembra 1939. godine od podmornice U-28, u Bristolskom zalivu, kod Rotersleida, jugozapadno od Svonzia. Teško oštećeni brod je odvučen u zaliv Svonzi i nasukan. Posada je bila spasena od britanskog naoružanog ribarskog broda HMS Paramount (FY 954), a zatim iskrcana u Svonzi. Protesilaus je kasnije odvučen u Grinok, gde je deklarisan kao totalno uništen brod. Septembra meseca 1940. godine, on je uzet u vuču od remorkera Empire Henchman i HMS Abeille XXII, koji je trebalo da ga prebace u Skapa Flou, gde je trebalo da služi kao brod-prepreka. Međutim 13. septembra na brodu se pojavila rupa, i morao je bude potopljen topovskom vatrom na oko 5 nautičkih milja severozapadno od Skarivorskog svetionika, Argajlršir.

Nakon dva meseca provedena u Vilhelmshafenu, U-28 polazi 18. februara 1940. godine na novo patroliranje. U 23:17 sati, 9. marta 1940. godine, podmornica U-28 ispaljuje jedno torpedo ka jednom nepoznatom trgovačkom brodu bez zastave, koji se prelama na dva dela i tone nakon još jednog pogotka u krmu. Ovde se najverovatnije radi o grčkom brodu P. Margaronis, koji je nestao sa kompletnom posadom, a poslednji put se javio 8. marta, jugozapadno od Lends Enda.

Dva dana kasnije, 11. marta, u 03:17 sati, holandski tanker Eulota (zapovednik B. Elcing), bio je pogođen jednim torpedom od U-28, na oko 120 nautičkih milja zapadno od Ušanta. Torpedo koje je ispaljeno sa daljine od oko 1.000 metara, pogađa brod po sredini, usled čega se on lomi na dva dela, a ujedno izbija požar. Posada napusta brod, ali sa kasnije tog jutra vraća na njega. Jedan saveznički avion opaža zapaljeni tanker tog popodneva i navodi britanske razarače HMS Broke (D 83) i HMS Wild Swan (D 62), do broda. Oni sakupljaju kompletnu posadu od 42 člana, a zatim potapaju brod.

Dana, 23. marta 1940. godine, U-28 je uplovila u Vilhelmshafen, čime se završilo njeno treće patroliranje. Skoro dva meseca kasnije, 20. maja, U-28 polazi na novo patroliranje. U 12:00 sati, 18. juna 1940. godine, finski trgovački brod Sarmatia (zapovednik Anton Ratia) je bio zaustavljen topovskom vatrom od U-28, i posada odmah napusta brod. Podmornica U-28, u 11:00 sati promašuje prvim torpedom brod, a zatim se u površinskoj vožnji približava zaustavljenom brodu. Brod je potonuo za tri minuta, nakon što je u 12:10 sati, pogođen torpedom u predelu mašinskog odeljenja. Nakon što su ispitali brodolomnike, Nemci ih snabdevaju cigaretama, bocama ruma i pokazuju im kurs do najbiže obale u toj oblasti. Brodolomnika kasnije sakupljaju španski ribarski brodovi Felix i Pastor Montenegro, i iskrcavaju ih 21. juna u Vigo.

Sutradan, 19. juna u 19:29 sati, nezštićeni grčki trgovački brod Adamandios Georgandis, bio je pogođen u predelu mašinskog odeljenja jednim torpedom od U-28, i tone jugozapadno od Irske, nakon što je u 20:00 sati pogođen još jednim torpedom.

Dva dana kasnije, 21. juna u 12:00 sati britanski pomoćni ratni brod HMS Prunella (komodor E. L. Vudol) bio je pogođen u predelu komandnog mosta, jednim od dva ispaljena torpeda sa podmornice U-28, u „Jugozapadnom prilazu“. Brod tone dva sata kasnije, nakon što je u 12:30 sati pogođen još jednim torpedom po sredini broda. Zapovednik, 7 oficira i 48 drugih članova posade su poginuli, dok su se 40 preostalih članova posade spasili. Od tog broja, 27 pronalazi i spasava 24. juna francuski trgovački brod Casamance, a 13 spasava 27. juna, britanski razarač HMS Versatile (D 32). Podmornica U-28 uplovljava 6. jula u bazu Vilhelmshafen, gde ostaje do 11. avgusta, kada polazi na novo patroliranje.

U 16:03 sati, 27. avgusta 1940. godine, norveški trgovački brod Eva (zapovednik Ingvald Vage), koji je odlutao još 16. avgusta od konvoja SC-1, bio je pogođen jednim torpedom sa desne strane između trećeg i četvrtog tovarnog odeljenja, ispaljenog sa podmornice U-28, na oko 60 nautičkih milja istočno od Rokola. Dok je krma polako tonula, posada napusta brod u čamcima za spasavanje, a među njima su bila i trojica ranjenika. Jedan član posade je poginuo. Podmornica izranja nakon 30 minuta, i ispaljuje 22 projektila iz svog topa na palubi, ka vodenoj liniji broda, pošto je brod prestao da tone, usled njegovog tovara (brod je prevozio 1.750 tona drvene građe). Na brodu izbija požar nakon 17 pogodaka, i ostavljen je da potone, dok u isto vreme Nemci usmeravaju čamce za spasavanje ka Hebridima. Jedan avion, i razarači HMS Hurricane (H 06) i HMS Havelock (H 88) bili su poslati u pomoć, nakon što je uhvaćen jedan signal sa broda Eva. Razarač HMS Hurricane (H 06) pristiže tokom noći, i pokušava da pronađe preživele, gasi požar na brodu i traži da se pošalje jeda remorker, smatrajući da Eva može da se spasi, međutim, brod Eva je već bio nanesen na obalu, na oko jedne nautičke milje od Luiskog svetionika, usled čega je brod uništen, Dana, 30. avgusta, brodolomnici sa broda Eva, stužu do ostrva Bara, Hebridi.

Sutradan, 28. avgusta u 20:57 sati, britanski trgovački brod Kyno (zapovednik Vilijem Ansdel Tomson) iz konvoja HX-66, bio je torpedovan i potopljen od podmornice U-28, na oko 30 nautičkih milja severno-severoistočno od Rokola. Četiri člana njegove posade su poginula. Zapovednik i 32 člana posade, sakupljeni su od britanskog trgovačkog broda Queen Maud, i iskrcani su u Medil.

U 04:47 sati. 9. septembra 1940. godine, Britanski trgovački brod Mardinian (zapovednik Džosef Evri) koji je plovio u sastavu konvoja SC-2, bio je pogođen u visini mosta jednim torpedom, ispaljenog iz U-28, i tone nakon 30 minuta, na oko 100 nautičkih milja severno-severozapadno od Bladi Forlenda. Šest članova posade je poginulo. Zapovednika, 19 članova posade i jednog stražara, sakuplja britanski naoružani ribarski brod HMS St. Apollo, i iskrcava ih u Belfast. Deset člana posade je dospelo do Leverbura, a jednog člana posade spasava britanska pomoćna krstarica HMS Aurania (F 28).

Između 03:26 i 03:28 sati, 11. septembra, podmornica U-28 ispaljuje torpeda ka konvoju OA-210 i beleži pogotke na dva broda, a čula se i jedna detonacija na trećem. Međutim, u stvarnost, potopljen je holandski trgovački brod Maas, dok je britanski trgovački brod Harpenden, bio samo oštećengl. Harpenden je uzet u vuču i nakon pet dana stiže u Klid, gde je u zalivu Kilčetan bio nasukan.

Podmornica U-28 uplovljava 17. septembra u bazu Lorjan, Francuska, čime je zvršila svoje četvrto patroliranje. Iz baze Lorijan, U-28 odlazi ka bazi Sen Nazer, gde uplovljava 6. oktobra. Na svoje sledeće, a ujedno i poslednje borbeno patroliranje, U-28 polazi 12. oktobra 1940. godine.

Dana, 26. oktobra, u 04:32 sati, nezaštićeni britanski trgovački brod Matina (zapovednik Dejvid Aleksander Džek) bio je pogođen u krmu jednim torpedom, od podmornice U-28, zapadno od Rokola. Brod je dan ranije u 21:50 sati, bio već gađan jednim torpedom, ali je ono promašilo. Nakon pogotka, podmornica izranja i ispaljuje 28 projektila iz svog pramčanog topa od 88 mm, i beleži 15 pogotka, nakon čega odlazi i ostavlja brod, pretpostavljajući da će on da potone. Brod nije potonuo, ali ga 29. oktobra pronalazi podmornica U-31, i potapa jednim torpedom. Kompletana posada britanskog trgovačkog broda (69 ljudi), poginula je prilikom ovih napada. Sa podmornice U-28 su primetili da posada napusta brod, ali oni nikad više nisu viđeni.

Podmornica U-28 je 10. novembra uvrštena u 24. flotilu, i naređeno joj je da se vrati U Vilhelmshafen. Prilikom povratka u bazu, 13. novembra 1940. godine, podmornica U-28 je napadnuta u severnom Atlantiku od neprijateljske podmornice. Dva torpeda promašuju U-28, i ubrzo eksplodiraju, ali ne oštećuju nemačku podmornicu, i ona 15. novembra uplovljava u Vilhelmshafen. U-28 ostaje u stastavu 24. flotile do 30. novembra 1943. godine, i tu je služila kao trenažni brod. Od 1. decembra 1943. godine, ona je uvrštena kao školski brod u 22. flotilu, i tu ostaje do 17. marta 1944. godine, kada je prilikom jednog nesrećnog slučaja, potonula u Nojštatskom pristaništu. Ona je još istog meseca izvađena, ali je avgusta 1944. godine, poslata na sečenje.

Komandanti uredi

Brodovi uredi

Ime broda Država Težina Godina izgradnje Datum napada Napomena
Vancouver City   Ujedinjeno Kraljevstvo 4.955 tona 1930. 14. septembar 1939. Potopljen
Sliedrecht   Holandija 5.133 tona 1924. 17. novembar 1939. Potopljen
Royston Grange   Ujedinjeno Kraljevstvo 5.144 tona 1918. 25. novembar 1939. Potopljen
Protesilaus   Ujedinjeno Kraljevstvo 9.577 tona 1910. 21. januar 1940. Totalno uništen
P. Margaronis   Grčka 4.979 tona 1913. 9. mart 1940. Potopljen
Eulota   Holandija 6.236 tona 1936. 11. mart 1940. Potopljen
Sarmatia   Finska 2.417 tona 1901. 18. jun 1940. Potopljen
A. Georgandis   Grčka 3.443 tona 1916. 19. jun 1940. Potopljen
HMS Prunella   Ujedinjeno Kraljevstvo 4.443 tona 1930. 21. jun 1940. Potopljen
Eva   Norveška 1.599 tona 1929. 27. avgust 1940. Potopljen
Kyno   Ujedinjeno Kraljevstvo 3.946 tona 1924. 28. avgust 1940. Potopljen
Mardinian   Ujedinjeno Kraljevstvo 2.434 tona 1919. 9. septembar 1940. Potopljen
Harpenden   Ujedinjeno Kraljevstvo 4.678 tona 1930. 11. septembar 1940. Oštećen
Maas   Holandija 1.966 tona 1920. 11. septembar 1940. Potopljen
Matina   Ujedinjeno Kraljevstvo 5.389 tona 1929. 26. oktobar 1940. Oštećen

Spoljašnje veze uredi

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Немачка_подморница_У-28&oldid=26949555”