Oskar Kovačič
Oskar Kovačič (Most na Soči, kod Tolmina, 27. oktobar 1908 — Ljubljana, 31. januar 1944), učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
| oskar kovačič | |
|---|---|
 Oskar Kovačič | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 27. oktobar 1908. |
| Mesto rođenja | Most na Soči, kod Tolmina, Austrougarska |
| Datum smrti | 31. januar 1944. (35 god.) |
| Mesto smrti | Ljubljana, Nacistička Nemačka |
| Profesija | geodeta |
| Delovanje | |
| Član KPJ od | 1931. |
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
| Služba | NOV i PO Jugoslavije |
| Heroj | |
| Narodni heroj od | 20. decembra 1951. |
Biografija uredi
Rođen je 27. oktobra 1908. godine u Mostu na Soči kod Tolmina. Njegova se porodica kasnije preselila u Ljubljanu zbog italijanske okupacije Slovenačkog primorja i represije. Nakon završetka Realne gimnazije, studirao je geodeziju na Ljubljanskom univerzitetu. Nakon upisa na fakultet, uključio se u revolucionarni studentski pokret. Aktivno je delovao u levičarskom akademskom klubu „Triglav“. Početkom 1931. godine, primljen je za člana Komunističke partije Jugoslavije.
Delovanje u KPJ uredi
Nekoliko meseci posle primitka u KPJ, Kovačič je pomagao Borisu Kidriču u obnavljanju partijskih organizacija i povezivanju komunista usled represije tokom Šestojanuarske diktature. Od 1931. do 1934. godine, Oskar je vodio ilegalnu tehniku Pokrajinskog komiteta KPJ za Sloveniju. Zbog svoga delovanja, 1934. je bio otpušten iz službe. Krajem godine uhapsila ga je policija, nakon čega je bio osuđen na osamnaest meseci zatvora. Kaznu je izdržavao u zatvoru u Sremskoj Mitrovici.
Nakon izlaska iz zatvora 1936. godine, Oskar se uključio u organizovanje štrajkova. Najviše je radio u Slovenačkom radničko-seljačkom pokretu, preko kojega je KPJ povezivala akcije radnika i seljaka. Prvih meseci 1937. godine, Kovačič se posvetio pripremama za Osnivački kongres Komunističke partije Slovenije. Kongres je održan 17. i 18. aprila na Čebinovu, a Oskar je na njemu izabran za člana Centralnog komiteta KP Slovenije.
Posle marta 1938. godine, kada je Nemačka anektirala Austriju, Kovačič se angažovao na radu u suzbijanju fašizma. Policija ga je s vremena na vreme zatvarala. Dana 7. februara 1940, opet je bio uhapšen, nakon čega je sa još 23 slovenačka komunista odveden u logor kod Bileće. Po povratku iz internacije postao je član Vojne komisije CK KP Slovenije, preteče Glavnog štaba NOV i PO Slovenije.
Narodnooslobodilačka borba uredi
Nakon okupacije Jugoslavije 1941, Oskar je postao član Glavne komande slovenačkih partizanskih četa, koja je formirana 21. juna 1941. godine. CK KP Slovenije poslao ga je, 10. avgusta, u Trst da učestvuje u organizovanju Osvobodilne fronte, širenju antifašističke svesti među stanovništvom, osnivanju partijske ćelije KP Slovenije i ostalo. Među ostalim je i tamošnje slovenačke komuniste, koji su do tada bili članovi KP Italije, okupio u Pokrajinskom komitetu KP Slovenije, čiji je sekretar postao on. Takođe je formirao odbore OF u Trstu, Monfalkoneu, na Krasu i u Vipavi.
Policija ga je uhapsila 10. decembra 1941. godine. Prvobitno je bio zatvoren u Trstu, nakon čega je u Rimu čekao na sudski proces, koji je održan septembra 1942. godine. Njega i njegovog brata Leva, sud je osudio na 30 godina zatvora. Nakon presude, Oskar je prebačen u Kastel Franko. Tamo se teško razboleo od tuberkuloze. Nakon toga je prebačen u zatvor na Elbi, ali mu se stanje nije popravilo.
U jesen 1943. godine, partijsko rukovodstvo poslalo je svoju delegatkinju, koja je kao predstavnik Crvenog krsta spasavala iz zatvora bolesne zatvorenike. Tako se Kovačič decembra 1943. vratio u Ljubljanu i nastavio lečenje kod kuće. Posle nekog vremena, domobrani su ga, još uvek bolesnog, smestili u zatvor. Na zahtev zatvorskog lekara, Kovačič je bio prebačen u bolnicu, ali je tamo ubrzo umro 31. januara 1944. godine.
Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine Federativne Narodne Republike Jugoslavije, 20. decembra 1951. godine, proglašen je za narodnog heroja.
Literatura uredi
- Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975.