Slakovce
Slakovce (alb. Sllakoc) je naselje u opštini Vučitrn, Kosovo i Metohija, Republika Srbija. Selo je nakon 1999. poznato i kako Grikeza (alb. Grykëzë). Prema popisu stanovništva iz 2011. godine, selo je imalo 263 stanovnika, većinu stanovništva činili su Albanci.
Slakovce | |
|---|---|
| Administrativni podaci | |
| Država | Srbija |
| Autonomna pokrajina | Kosovo i Metohija |
| Upravni okrug | Kosovskomitrovački |
| Opština | Vučitrn |
| Stanovništvo | |
| — 2011. |  263[1] |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 42° 49′ 38″ S; 20° 55′ 51″ I / 42.827197222222225° S; 20.93092777777778° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 819 m |
.svg)  Slakovce Slakovce na karti Srbije | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 42000 |
| Pozivni broj | +383 (0)28 |
| Registarska oznaka | 02 |
Geografija uredi
Slakovce je planinsko selo zbijenog tipa, sa listopadnom šumom, livadama i pašnjacima te pogoduje stočarstvu, oranice u ravnici sa plodnom lukonom na kojoj uspevaju sve žitarice, povrće i voće. Selo je smeešteno na padinama ogranaka Kopaonika, na Slakovačkoj reci, oko 18 km severoistočno od Vučitrna.
Istorija uredi
U 18. veku selo su obnovili Srbi Drobnjaci, koji su zatekli u ruševinama crkvu sv. Arhanđela Stefana, sa starim srpskim grobljem oko crkve, koje nisu obnavljali. Svoje novo groblje su osnovali u podnožju Orlovog brega, na zapadnoj strani sela. Atanasije Urošević u knjizi "Kosovo naseobine i poreklo", na strani 93, navodi kako mu je 1935. godine ispričao jedan sedamdesetogodišnjak da su za poslednjih decenija turske vladavine Albanci ubili u ovom selu 17 ljudi, koliko je on pamtio, zatim 1919. kačaci su napali selo i ubili 5 ljudi, a u Drugom svetskom ratu 4 čoveka..[2] Podnoseći ove žrtve i ljačku, Slakovčani se nisu raselili. Separatistička vlast u SFRJ uspela je da ih raseli. Pored šteta i nasrtaja, ukinuli su im školu u selu 1958. Đaci su morali da idu u susedno selo Ceceliju, dok i ovu školu nisu ukinuli 1963. godine. Đaci nastavljaju da idu u Samodrežu, udaljenu od Slakovca 4 km. Godine 1965. ukidaju osnovnu školu i u Samodreži na srpskom jeziku. Ovim đacima je jedino bilo preostalo da idu u Novo Selo Mađunsko, koje je udaljeno 15 km, što je bilo nemoguće.
Po ovom ostvarenom separatističkom scenariju, Slakovčani su 1965. i 1966. svi do jednog iseljavaju, prodajući svoja imanja Albancima pošto-zašto. Posle njihovog iseljavanja, Albanci su porušili nadgrobne spomeniku u njihovom groblju, a neki su spomenike ugradili u zgrade mesto kamena.
Poreklo stanovništva po rodovima uredi
- Drobnjaci (18 kuća, Đurđevdan). Starinom su iz Drobnjaka, docnije živeli u Presekama (St. Kolašin), odakle su se doselili u 18. veku. Pojasevi u 1935. unazad: Miloš (70 godina), Miladin, Živa, Radisav, Stojan, Stevan. Doselio se neko pre Stevana, samo otac, deda ili ko drugi, ne znaju.
Učesnici oslobodilačkih ratova 1912—18 uredi
- Živić Blažo, poginuo u Kolubarskoj bici
- Živić Milomir, Kolubarska bitka
- Kostić Milorad, Kolubarska bitka
- Trifunović Milan, akt. kapetan, Kolubarska bitkau
- Trifunović Dimitrije, Solunski front
- Trifunović Todosije, odbrana Beograda
- Radenković Milun, Cerska bitka
- Radenković Filip, poginuo u odbrana Beograda
- Živić Sibin, poginuo u Kolubarskoj bici
U logorima i zarobljeništvu 1941—45 uredi
- Spasić Danilo, Nemačka
Učesnici Drugog svetskog rata (1941—47) uredi
- Živić Branko
- Živić Đorđe
- Živić Ljubomir
- Živić Milan
- Perić Bogdan
- Perić Jerotije
- Trifunović Radomir
- Trifunović Svetislav[4]
Žrtve Drugog svetskog rata uredi
- Perić Leposava, sa suprugom 1942. u kući, od balista
- Perić Manojlo, sa suprugom 1942. u kući, od balista
- Perić Sava, u vodenici 1919. od kačaka
- Spasić Miloje, 1941. kao vojnik u Varaždinu od ustaša
- Spasić Svetislava, 1919. u svojoj kući, od kačaka
- Spasić Cvetko, 1944. na njihi od balista
- Kostić Alimpije, 1912. na njivi od balista
- Radenković Vukoje, 1944. na njivi od balista
- Radenković Cako, 1912. u selu, od kačaka
- Trifunović Mladen, 1919. u kući, od kačaka
Odseljeni 1941—93 uredi
- Dimitrijević Sava 1966, sa 6 člana., centralna Srbija, Resnik,Beograd
- Živić Branko 1966, sa 2 člana., Srbija
- Živić Đorđe 1966, sa 11 člana., Gračanica
- Živić Živojin 1966, sa 5 člana, Obilić
- Živić Ljubomir 1966, sa 7 člana., Gojbulja
- Živić Milan 1966, sa 4 člana., Drvare
- Živić Miodrag 1966, sa 7 člana., Obilić
- Perić Bogdan 1952, sa 2 člana., Kraljevo
- Perić Vladimir 1966, sa 5 člana., Kosovo Polje
- Perić Ilija 1966, sa 7 člana., Kuršumlija
- Perić Jerotije 1966, sa 7 člana., Drvare, Trstenik
- Perić Ljumobir 1964, sa 2 člana., Vučitrn
- Kostić Sekula 1962, sa 12 člana., Prilužje
- Radenković Vukoje 1960, sa 3 člana., Čačak
- Radenković Mijo 1960, sa 5 člana., Vučitrn
- Radenković Milodarka 1960, sa 2 člana., Vučitrn
- Spasić Danilo 1966, sa 6 člana., Drvare, Kragujevac
- Spasić Stana 1965, sa 3 člana., Kosovo Polje
- Spasić Ranko 1966, sa 5 člana., Prilužje
- Trifunović Radomir 1960, sa 7 člana., Vučitrn
- Trifunović Svetislav 1960, sa 8 člana., Vučitrn
- Živić Miroslav 1966, sa 8 člana., Kraljevo
Svega 22 domaćinstava sa 124 članova. Sada u ovom selu žive samo Albanci.
Demografija uredi
| Godina | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stanovništvo | 122 | 124 | 119 | 188 | 196 | 218 | 263 |
 |
Reference uredi
- ^ Etnički sastav stanovništva na Kosovu i Metohiji iz 2011. godine (jezik: engleski)
- ^ Urošević 1965, str. 34. sfn greška: više ciljeva (2×): CITEREFUrošević1965 (help)
- ^ Urošević, Atanasije (1965). Kosovo. Beograd: Naučno delo. COBISS.SR 155363340
- ^ Evidencija SUBNOR-a Vučitrna
Literatura uredi
- Urošević, Atanasije (1965). Kosovo, naselja i poreklo stanovništva. Beograd: SANU. str. 34—35.
