Andrija Mugoša
Andrija Mugoša (Donja Gorica, kod Podgorice, 22. decembar 1910 — Podgorica, 8. april 2006) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik SFR Jugoslavije i SR Crne Gore i narodni heroj Jugoslavije.
| andrija mugoša | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Andrija Mugoša | |||||||||
| Lični podaci | |||||||||
| Datum rođenja | 22. decembar 1910. | ||||||||
| Mesto rođenja | Donja Gorica, kod Podgorice, Kraljevina Crna Gora | ||||||||
| Datum smrti | 8. april 2006. (95 god.) | ||||||||
| Mesto smrti | Podgorica, Crna Gora, Srbija i Crna Gora | ||||||||
| Profesija | društveno-politički radnik | ||||||||
| Delovanje | |||||||||
| Član KPJ od | 1933. | ||||||||
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba | ||||||||
| Služba | NOV i PO Jugoslavije | ||||||||
| predsednik Skupštine SR Crne Gore | |||||||||
| Period | 5. maj 1963 — 5. maj 1967. | ||||||||
| Prethodnik | Filip Bajković | ||||||||
| Naslednik | Veljko Milatović | ||||||||
| Heroj | |||||||||
| Narodni heroj od | 27. novembra 1953. | ||||||||
| Odlikovanja |
| ||||||||
Biografija uredi
Andrija Mugoša rođen je 22. decembra 1910. godine u Donjoj Gorici kod Podgorice. Potiče iz siromašne seoske porodice, koja nije imala sredstva da ga školuje, pa on vrlo rano počinje da radi kao građevinski radnik.
Uskoro postaje aktivan član omladinskog i revolucionarnog radničkog pokreta. Godine 1933. postaje član Komunističke partije Jugoslavije. Partija mu poverava odgovorne zadatke u Savezu komunističke omladine Jugoslavije i KPJ. Godine 1935. izabran je za člana Okružnog komiteta SKOJ-a, a 1936. za člana Okružnog komiteta KPJ za podgorički okrug. Član Privremenog pokrajinskog komiteta KPJ za Crnu Goru postaje 1939. godine.
Zbog revolucionarne aktivnosti često je hapšen i proganjan. Krajem 1940. godine uhapšen je i interniran u koncentracioni logor u Smederevskoj Palanci, gde ostaje sve do puča 27. marta 1941. godine. Zatim se vraća u Crnu Goru i zajedno sa drugovima vrši pripreme za oružanu borbu, odnosno Trinaestojulski ustanak.
Narodnooslobodilački rat uredi
Od samog početka Narodnooslobodilačkog rata nalazio se u prvim borbenim redovima. Isticao se vršeći mnoge odgovorne vojne i političke funkcije. Kao partijski i vojno-politički rukovodilac istakao se u više borbi, koje su vodile jedinice u kojima je bio. Kao zamenik komesara bataljona istakao se u borbama na tromeđi Crne Gore, Bosne i Hercegovine jula 1942. godine, a u marš-proboju Pete proleterske brigade i Hercegovačkog odreda jula i avgusta 1942. u borbama na Zelengori, Treskavici i Zabrđu, pokazao je veliku hrabrost i čvrstinu. Kao zamenik komesara i partijski rukovodilac Pete proleterske brigade istakao se u mnogim njenim poduhvatima, naročito u centralnoj Bosni i za vreme Četvrte neprijateljske ofanzive. Istakao se i u borbama na Neretvi.
U toku Narodnooslobodilačke borbe nalazio se na dužnosti pomoćnika komesara Pete crnogorske proleterske brigade, a zatim pomoćnika komesara Glavnog štaba NOV i PO za Crnu Goru. Sredinom 1943. godine izabran je za člana Pokrajinskog komiteta KPJ za Crnu Goru, Boku i Sandžak.
Posleratna karijera uredi
Posle oslobođenja zemlje, nastavlja svoju aktivnost u izgradnji socijalističke Jugoslavije. Na osnivačkom kongresu Komunističke partije Crne Gore 1948. godine, izabran je za organizacionog sekretara Centralnog komiteta. Član Centralnog komiteta Komunističke partije Jugoslavije postao je iste godine, na Petom kongresu KPJ.
Vršio je mnoge društveno-političke funkcije:
- potpredsednik Prezidijuma Narodne skupštine Crne Gore
- potpredsednik Vlade NR Crne Gore
- potpredsednik, a od 5. maja 1963. do 5. maja 1967. godine predsednik Skupštine Crne Gore
Bio je savezni i republički poslanik u više saziva. Bio je član Saveta federacije od 1967. godine.
Umro je 8. aprila 2006. godine u Podgorici.
Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih visokih priznanja i odlikovanja. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 27. novembra 1953. godine.
Literatura uredi
- Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975.
