9. jun
датум
9. jun (9.6.) je 160. dan godine po gregorijanskom kalendaru (161. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 205 dana.
Događaji
uredijun | ||||||
P | U | S | Č | P | S | N |
1 | 2 | |||||
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 |
24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
- 68 — Rimski car Neron izvršio samoubistvo pošto ga je Senat proglasio neprijateljem naroda i osudio na smrt.
- 518 — Istočnorimski (vizantijski) car Justin I stupio na presto. Njegova vlada bila je uvod u sjajno doba njegovog sestrića i naslednika Justinijana I.
- 721 — Odo Veliki je porazio Mavre u bici kod Tuluza.
- 1357 — U Pragu na Vltavi počela gradnja kamenog mosta koji je dobio naziv Karlov most po imenu tadašnjeg cara Nemačko-rimskog carstva i češkog kralja Karla IV. Prema predanju, datum početka gradnje odredili astrolozi.
- 1462 — Poslednji bosanski kralj Stjepan Tomašević, uzdajući se u pomoć hrišćanske koalicije, otkazao danak turskom sultanu Mehmedu II i priznao vrhovnu vlast ugarskog kralja Matije I Korvina. Turci 1463. osvojili Bosnu i pogubili Stjepana.
- 1815 — Završen Bečki kongres, koji je zasedao od septembra 1814, kada su ga sazvale velike sile da bi otklonile posledice Francuske revolucije i Napoleonovih ratova u evropskim zemljama. Predstavnik Srba u Beču, prota Matija Nenadović, pokušao preko ruskog cara Aleksandra I da zainteresuje Kongres za srpsko pitanje, ali nije uspeo zbog protivljenja Austrije i Engleske.
- 1875 — Na brdu Gradac kod Nevesinja izbio ustanak Nevesinjska puška.
- 1898 — Potpisan sporazum kojim je Kina Velikoj Britaniji Hongkong ustupila na 99 godina. Hongkong vraćen Kini 1. jula 1997.
- 1907 — Srpski četnici na čelu sa vojvodama Jovanom Babunskim i Vasilijem Veleškim pobeđuju bugarske komite u bici kod Drenova.
- 1914 — U Beogradu svečano otkriven spomenik srpskom prosvetitelju Dositeju Obradoviću, rad vajara Rudolfa Valdeca. Spomenik postavljen na ulaz u Kalemegdan, a posle Prvog svetskog rata prenet u park na Studentskom trgu.
- 1923 — U Bugarskoj državnim udarom oborena vlada Aleksandra Stambolijskog, lidera Zemljoradničkog narodnog saveza Bugarske. Nekoliko dana posle prevrata Stambolijski i njegovi saradnici ubijeni.
- 1928 — Engleski mikrobiolog Aleksander Fleming pronašao penicilin. Njegovo otkriće iskorišćeno tek 10 godina kasnije kada su ga Hauard Flori i Ernst Čejn primenili kao prvi antibiotik. Njih trojica 1954. podelila Nobelovu nagradu za medicinu.
- 1934 — Nastao Paja Patak, jedan od najpopularnijih likova u stripovima američkog crtača, filmskog animatora i producenta Volta Diznija.
- 1943 — Prilikom nemačkog bombardovanja partizanskih položaja na Milinkaldama, bitke na Sutjesci, ranjen Vrhovni komandant NOVJ Josip Broz Tito. Tom prilikom su poginuli: Đuro Vujović, pratilac Vrhovnog komandanta i narodni heroj, član britanske vojne misije kapetan Bil Stjuart i još nekoliko partizana.
- 1945 — Predsedništvo Antifašističkog veća narodnog oslobođenja Jugoslavije donelo Zakon o konfiskaciji imovine i izvršenju konfiskacije, na osnovu kojeg je država preuzela imovinu Trećeg rajha i jugoslovenskih državljana koji su sarađivali sa okupatorom.
- Jugoslavija s Velikom Britanijom i SAD postigla sporazum kojim je Julijska krajina podeljena na dve okupacione zone, A i B. Prva pala pod savezničku, druga pod jugoslovensku vojnu upravu.
- 1972 — Američki bombarderi napali Hanoj i Hajfong. To je bilo najžešće bombardovanje Severnog Vijetnama od početka Vijetnamskog rata.
- 1972 — Velike kiše su izazvale pucanje brane u Crnim brdima u Južnoj Dakoti, što je izazvalo bujicu koja je usmrtila 238 osoba.
- 1991 — Od posledica erupcije vulkana na planini Pinatubo na Filipinima poginulo stotinak ljudi, 250.000 ostalo bez domova.
- 1995 — Kolumbijska policija uhapsila vođu kartela Kalija Hilberta Rodrigesa Orehuelu, šefa najvećeg svetskog sindikata droge.
- 1999 — Predstavnici Vojske Jugoslavije i NATO-a potpisali Kumanovski sporazum kojim su okončani vazdušni udari NATO-a na Jugoslaviju, a na Kosovu, na osnovu rezolucije 1244 Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija, raspoređene međunarodne snage, među njima najveći broj vojnika iz zemalja-članica NATO-a. S povlačenjem vojske i policije sa Kosova masovno počeli da odlaze i Srbi i Crnogorci.
- Prema izveštajima državnih medija, više od 2.000 ljudi ubijeno, a oko 5.000 ranjeno u napadima NATO-a na Jugoslaviju, koji su počeli 24. marta. Teško oštećeni infrastruktura, privredni objekti, škole, zdravstvene ustanove, medijske kuće i spomenici kulture.
- 2000 — SB UN produžio mandat mirovnim snagama UN na Kosovu, ne obazirući se na zahtev Jugoslavije da se te snage povuku.
- 2001 — Pakistanski sud osudio je bivšeg premijera Benazir Buto na tri godine zatvora zbog odbijanja da se pojavi u sudu pred kojim je optužena za korupciju.
Rođenja
uredi- 1781 — Džordž Stivenson, engleski inženjer i izumitelj, najpoznatiji kao konstruktor lokomotiva. (prem. 1848)[1]
- 1865 — Karl Nilsen, danski kompozitor, dirigent i violinista. (prem. 1931)[2]
- 1835 — Mirko Šošić, lekar, profesor hirurgije na Medicinskom fakultetu Univerziteta u Istočnom Sarajevu, član Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske.[3]
- 1936 — Nikola Koljević, srpski političar, šekspirolog i teoretičar moderne književnosti. (prem. 1997)[4]
- 1941 — Džon Lord, engleski muzičar i kompozitor, najpoznatiji kao klavijaturista. (prem. 2012)[5]
- 1945 — Luis Okanja, španski biciklista. (prem. 1994)[6]
- 1956 — Patriša Kornvel, američka spisateljica.[7]
- 1961 — Aron Sorkin, američki scenarista, producent i dramaturg.[8]
- 1961 — Majkl Džej Foks, kanadsko-američki glumac, komičar, pisac, producent i aktivista.[9]
- 1963 — Džoni Dep, američki glumac, producent i muzičar.[10]
- 1965 — Zorana Pavić, srpska pevačica.[11]
- 1968 — Nedeljko Bajić Baja, srpsko-bosanskohercegovački pevač.[12]
- 1968 — Edi Marsan, engleski glumac.[13]
- 1977 — Predrag Stojaković, srpski košarkaš.[14]
- 1978 — Miroslav Kloze, nemački fudbaler.[15]
- 1978 — Jaka Lakovič, slovenački košarkaš i košarkaški trener.[16]
- 1980 — Slavko Gak, srpski vaterpolista.
- 1981 — Natali Portman, izraelsko-američka glumica.[17]
- 1983 — Alektra Blu, američka pornografska glumica.[18]
- 1983 — Marina Lizorkina, ruska pevačica, najpoznatija kao članica grupe Serebro.[19]
- 1983 — Dvejn Džouns, američki košarkaš.[20]
- 1988 — Sokratis Papastatopulos, grčki fudbaler.[21]
- 1988 — Rajan Tompson, američki košarkaš.[22]
- 1989 — Slavko Perović, srpski fudbaler.[23]
- 1994 — Haris Berković, bosanskohercegovački pevač.
- 2003 — Nikola Jović, srpski košarkaš.[24]
Smrti
uredi- 1870 — Čarls Dikens, engleski pisac.[25]
- 1874 — Kočiz, poglavica apačkog plemena Čirikahua.
- 2000 — Džordž Sigal, američki vajar i pop-arta umetnik.
- 2011 — Josip Katalinski, jugoslovenski fudbaler i trener. (1948).[26]
Praznici i dani sećanja
urediReference
uredi- ^ „George Stephenson | Biography, Locomotives, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). 2023-12-23. Pristupljeno 2024-02-01.
- ^ „Carl Nielsen | Symphonist, Conductor, Violinist | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-01.
- ^ „Mirko Šošić”. Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske. Pristupljeno 20. 1. 2022.
- ^ „Na današnji dan 1997. preminuo potpredsjednik Srpske Nikola Koljević”. ssr.org.rs. Pristupljeno 30. 1. 2022.
- ^ „Jon Douglas Lord”. www.thehighwaystar.com. Pristupljeno 2024-02-01.
- ^ Archives, Cycling. „Luis Ocaña Pernia”. www.cyclingarchives.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-01.
- ^ „Patricia Cornwell - Biography”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-01.
- ^ „Aaron Sorkin | Writer, Producer, Actor”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-01.
- ^ „Michael J. Fox | Actor, Producer, Additional Crew”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-01.
- ^ „Johnny Depp | Actor, Producer, Director”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-01.
- ^ „Zorana Pavic | Actress”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-01.
- ^ „Nedeljko Bajić Baja”. www.discogs.com.
- ^ „Eddie Marsan | Actor, Soundtrack”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-01.
- ^ „Peja Stojaković Stats, Height, Weight, Position, Draft Status and more”. Basketball-Reference.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-01.
- ^ „Miroslav Klose”. Fussballdaten (na jeziku: nemački). Pristupljeno 2024-02-01.
- ^ „ACB.COM”. web.archive.org. 2013-06-30. Arhivirano iz originala 30. 06. 2013. g. Pristupljeno 2024-02-01.
- ^ Crean, Ellen (30. 7. 2004). „A 'Garden State' Of Mind”. CBS News. Arhivirano iz originala 6. 10. 2014. g. Pristupljeno 18. 10. 2007.
- ^ „Alektra Blue | Actress”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-01.
- ^ „Marina Lizorkina”. www.discogs.com.
- ^ „Dwayne Jones Stats, Height, Weight, Position, Draft Status and more”. Basketball-Reference.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-01.
- ^ „Sokratis Papastathopoulos - Player profile 23/24”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-01.
- ^ Eurobasket. „Ryan Thompson, Basketball Player, News, Stats - Eurobasket”. Eurobasket LLC. Pristupljeno 2024-02-01.
- ^ „Slavko Perovic - Player profile”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-01.
- ^ „Nikola Jovic Player Profile, Miami Heat - RealGM”. home. Pristupljeno 2024-02-01.
- ^ „Charles Dickens | Biography, Books, Characters, Facts, & Analysis | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). 2024-01-27. Pristupljeno 2024-02-01.
- ^ Admin (2011-06-08). „Katalinski Josip”. reprezentacija.rs (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-01.