Dragoslav Mutapović
Dragoslav Mutapović (Prislonica, kod Čačka, 8. oktobar 1912 — Beograd, 2. decembar 1990), učesnik Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik SFR Jugoslavije i SR Srbije i narodni heroj Jugoslavije.
| dragoslav mutapović | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Dragoslav Mutapović | |||||||||
| Lični podaci | |||||||||
| Datum rođenja | 8. oktobar 1912. | ||||||||
| Mesto rođenja | Prislonica, kod Čačka, Kraljevina Srbija | ||||||||
| Datum smrti | 2. decembar 1990. (78 god.) | ||||||||
| Mesto smrti | Beograd, SR Srbija, SFRJ | ||||||||
| Profesija | društveno-politički radnik | ||||||||
| Porodica | |||||||||
| Supružnik | Nada Mutapović | ||||||||
| Delovanje | |||||||||
| Član KPJ od | 1936. | ||||||||
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba | ||||||||
| Služba | NOV i PO Jugoslavije 1941 — 1945. | ||||||||
| Heroj | |||||||||
| Narodni heroj od | 27. novembra 1953. | ||||||||
| Odlikovanja |
| ||||||||
Biografija uredi
Rođen je 8. oktobra 1912. godine u selu Prislonici, kod Čačka. Potiče iz seljačke porodice. Posle završene osnovne škole, u rodnom mestu, pohađao je Čačansku gimnaziju, koju je završio 1932. godine. Potom je studirao na Poljoprivredno-šumarskom fakultetu u Zemunu, na kome je diplomirao 1938. godine.
U omladinski revolucionarni pokret stupio je još kao učenik viših razreda gimnazije, učestvujući u štrajku učenika Čačanske gimnazije i demonstracijama siromašnih seljaka protiv dugova. Za vreme studija u Beogradu, aktivno je učestvovao u revolucionarnom studentskom pokretu i 1935. godine je primljen u članstvo Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ). Zbog učešća na demonstracijama bio je uhapšen 1. februara 1935. godine i poslat u koncentracioni logor u Višegradu, u kome je ostao do njegovog zatvaranja 20. marta.
Godine 1936. primljen je u članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ), a vojni rok je služio tokom 1937. i 1938. godine u Inžinjerijskoj đačkoj četi u Šapcu. Godine 1938. posle završetka vojske i diplomiranja, zaposlio se najpre u rasadniku, a potom u Ministarstvu poljoprivrede. U Ministarstvu je bio organizovao partijsku ćeliju i sa njom rukovodio sve do napuštanja Beograda i odlaska u partizane, oktobra 1941. godine.
Narodnooslobodilačka borba uredi
Posle okupacije Kraljevine Jugoslavije, u Beogradu je učestvovao u organizovanju ilegalnih akcija protiv okupatora. Avgusta 1941. je učestvovao u akciji prihvatanja drugarica, koje su uspele da pobegnu iz zatvorskog odeljenja bolnice u Vidinskoj ulici. Zbog sve učestalijih hapšenja članova i saradnika Narodnooslobodilačkog pokreta (NOP), oktobra 1941. godine je morao da napusti okupirani Beograd i pređe na Rudnik, gde je ubrzo preuzeo dužnost zamenika političkog komesara Takovskog partizanskog bataljona. Sa ovim bataljonom učestvovao je u borbama za oslobođenje Gornjeg Milanovca i odbranu Čačka, od napada četnika.
Posle Prve neprijateljske ofanzive i povlačenja glavnine partizanskih snaga u Sandžak, odlukom Glavnog štaba NOP odreda Srbije postavljen je za političkog komesara Čačanskog partizanskog bataljona. Kada je ovaj bataljon 1. marta 1942. godine uključen u sastav tada formirane Druge proleterske udarne brigade, Dragoslav je postao politički komesar Drugog čačanskog bataljona. Na ovoj dužnosti ostao je do septembra 1942. kada je odlukom Vrhovnog štaba NOP i DVJ imenovan za zamenika političkog komesara Druge krajiške udarne brigade. Sa ovom brigadom učestvovao je u borbama za oslobođenje Jajca i Bihaća, novembra 1942. godine.
U proleće 1943. godine postavljen je za političkog komesara Druge krajiške brigade, a septembra iste godine je prebačen u Prvu proletersku udarnu brigadu, gde je obavljao dužnost rukovodioca Politodjela. Sa Prvom proleterskom brigadom učestvovao je u borbama oko Travnika i Duvna i u Dalmaciji. Za političkog komesara Šeste ličke proleterske divizije postavljen je 12. decembra 1943. godine. Sa ličkim proleterima učestvovao je u borbama oko Jajca i u odlučujućim borbama tokom nemačkog desanta na Drvar, 25. maja 1944. godine. Potom je u leto i jesen 1944. godine učestvovao u prodoru jedinica NOVJ u Srbiju, a posebno se istakao u borbama oko Požege, kao i za oslobođenje Valjeva i Beograda. Većnik je Drugog zasedanja AVNOJ-a.[1]
Posleratni period uredi
Odmah posle oslobođenja Beograda, oktobra 1944. godine napustio je jedinicu i preuzeo dužnost prvog sekretara Gradskog komiteta KPJ Beograda i sekretara Gradskog odbora Narodnog fronta. Krajem 1944. godine postao je i član Glavnog odbora Narodnog fronta Srbije.
Od juna 1948. do 1951. godine bio je ministar u Vladi NR Srbije, a potom zamenik predsednika Saveta za poljoprivredu i šumarstvo Vlade FNRJ. Od 1953. godine je bio član Izvršnog veća Skupštine NR Srbije, a potom Savezni sekretar za poljoprivredu i šumarstvo u Saveznom izvršnom veću (SIV). Godine 1958. je postao član Izvršnog veća Skupštine NR Srbije, predsednik Skupštinskog odbora za privredu i predsednik Saveta za prosvetu. Bio i član Glavnog odbora Socijalističkog saveza radnog naroda Srbije.
Za člana Centralnog komiteta Saveza komunista Srbije, biran je od Drugog kongresa, januara 1949. godine. Više puta je bio biran za poslanika Narodne skupštine NR Srbije, a od 1963. do 1967. je bio poslanik Savezne skupštine SFRJ. Od 1975. godine je bio član Saveta federacije.
Dana 22. avgusta 1983. godine, na sahrani Aleksandra Rankovića u Aleji narodnih heroja na Novom groblju u Beogradu, Mutapović je bio jedan od govornika.[2]
Umro je 2. decembra 1990. godine u Beogradu. Kremiran je i sahranjen na Novom groblju u Beogradu.
Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i ostalih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su — Orden bratstva i jedinstva sa zlatnim vencem, Orden zasluga za narod za zlatnom zvezdom, Orden zasluga za narod sa srebrnim zracima, Orden partizanske zvezde sa zlatnim vencem i Orden za hrabrost.[3] Ordenom narodnog heroja odlikovan je 27. novembra 1953. godine.
Reference uredi
- ^ Sredoje Urošević — Druga proleterska brigada-ratovanja i ratnici, 344. str.
- ^ Oproštaj od druga Marka Arhivirano na sajtu Wayback Machine (21. oktobar 2020);Srpsko nasleđe, 1998
- ^ Jugoslovenski savremenici: ko je ko u Jugoslaviji, 481. str.
Literatura uredi
- Jugoslovenski savremenici: ko je ko u Jugoslaviji. „Sedma sila“, Beograd, 1957. godina.
- Vojna enciklopedija (knjiga peta). Beograd, 1973. godina.
- Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975.
- Leksikon Narodnooslobodilačkog rata i revolucije u Jugoslaviji 1941—1945 (prvi tom). „Narodna knjiga“ Beograd i „Partizanska knjiga“ Ljubljana, 1980. godina.
- Sredoje Urošević Druga proleterska brigada — ratovanja i ratnici. „Poslovna politika“, Beograd, 1988. godina.
