Rovinj
Rovinj (ital. Rovigno) je grad u Hrvatskoj, u Istarskoj županiji. Prema prvim rezultatima popisa iz 2011. u gradu je živelo 14.367 stanovnika, a u samom naselju je živelo 12.913 stanovnika.[1]
| Rovinj | |
|---|---|
 Stari grad u Rovinju | |
 Zastava
 Grb
| |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Hrvatska |
| Županija | Istarska |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2011. | 12.913 |
| — gustina | 165,79 st./km2 |
| Aglomeracija (2011.) | 14.367 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 45° 04′ 52″ S; 13° 38′ 19″ I / 45.0811661233802° S; 13.6387067593971° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Površina | 77,89 km2 |
  Rovinj Rovinj na karti Hrvatske | |
| Ostali podaci | |
| Gradonačelnik | Đovani Sponca (IDS) |
| Poštanski broj | 52210 |
| Pozivni broj | +385 52 |
Položaj uredi
Grad Rovinj nalazi se na 45° 04' sjeverne geografske širine i 13° 38' istočne geografske dužine. Nalazi se na zapadnoj obali Istre. Rovinjska regija ima površinu od 80 km2.
Prirodna osnova uredi
Klima uredi
Rovinj se nalazi u području mediteranske klime. Srednja godišnja temperatura iznosi 16°C. U januaru prosečna temperatura iznosi 4,8°C, a u julu 22,3°C.[2] Srednja godišnja temperatura mora iznosi 16,6°C.[2] Godišnja količina padavina iznosi 940 mm taloga, a godišnji prosek vlažnosti vazduha iznosi 72%.[2] Rovinj godišnje u prosjeku ima 2.393,3 sunčanih sati godišnje.[2]
Reljef uredi
Rovinj se nalazi na području Crvene Istre, odnosno crvenog tla — crvenice. U rovinjskom arhipelagu nalazi se 22 ostrva ili ostrvca od kojih su Sv. Andrija i Sv. Katarina najveći.[2] Na severu rovinjštine, Rovinj graniči sa opštinom Vrsar sa kojom deli Limski kanal.
Istorija uredi
Arheološki nalazi pokazuju da je okolina Rovinja bila nastanjena u praistoriji — bronzanom i gvozdenom dobu, kada Istru naseljavaja ilirsko pleme Histra koji su trgovali sa Grcima i Etrušćanima. Najnoviji arheološki nalazi ukazuju da je ostrvu, koje je od 1763. poluostrvo i na kom je smešten današnji Rovinj, naseljeno od prelaza iz 2. u 1. milenijum p. n. e.[3]
Prvo pominjanje Rovinja kao Castrum Rubini nalazi se u delu Cosmographia iz 7. veka. U delu je navedeno mnoštvo geografskih podataka koji se odnose na 5. vek pa je rovinjski hroničar Bernardo Benusi zaključio da je Rovinj nastao u periodu od 3. do 5. veka. Nakon vladavine Rimskog carstva, a pred navalama Vizigota, Huna i Gota, stari Romani su, u potrazi za sigurnošću, naselili ostrva Mons Albanus, Sv. Katerinu, Sv. Andriju i Cisu. Ostrvo Cisa se prvi put pominje po Pliniju Starijem, a navodno je potonulo za vreme velikih potresa u drugoj polovini 8. veka. Castrum Rubini koji je lociran na mestu današnje crkve Sv. Eufemije, postaje Ruinjo, Ruginio, Ruvigno i preživljava razorne napade sa kopna i mora: Slovena (Domagoj, 876. godine), Neretljana (865. i 887. godine) i Saracena (819. i 842).[3] Nakon vizantinske vlasti Rovinj je najprije bio pod vlašću Longobarda, a potom pod franačkom vladavinom. U feudalnoj Istri Rovinj je izgubio veći deo autonomije starih rimskih municipija, međutim kao važan grad, o čemu govori činjenica da kao kastrum učestvuje 804. godine na Rižanskoj skupštini, uspeva se izboriti za određene olakšice.[3]
Od 10. do 12. veka sa uspehom se odupirao pritisku Venecije i stekao autonomni status sa skupštinom građana i Velikim većem. Dolaskom pod Veneciju 1283. godine gradska samouprava je izgubila svoje demokratsko obeležje. Grad je izložen čestim napadima sa mora — 1597. napalo ga je i opljačkalo 17 uskočkih brodova sa oko 500 uskoka. U 17. i 18. veku Rovinj je razvijen pomorski grad. Nakon pada Venecije 1797. godine građani su sami preuzeli upravu grada i zadržali je za vreme austrijske (1797—1805) i francuske administracije (1805—1813). Sve do druge polovine 19. veka Rovinj je bio najveća luka na zapadnoj obali Istre.[3] Godine 1918. okupirala ga je italijanska vojska, a 1920. Rapalskim ugovorom pripao je Kraljevini Italiji i bio uključen u italijansku pokrajinu Venecija Điulija (Julijska krajina). Nakon italijanske kapitulacije 1943, grad dolazi pod nemačku okupaciju. Ipak, iste godine u Pazinu pokrajinski Narodnooslobodilački odbor za Istru, proglašava pripojenje Istre matici Jugoslaviji, što je posle rata potvrđeno 1947. godine Pariskim mirovnim ugovorima.
U šezdesetim, sedamdesetim i osamdesetim godinama dvadesetog veka Rovinj je bio stecište mnogih Beograđana, a posebno glumaca, pisaca i slikara.[4] U njemu su povremeno boravili i radili između ostalih Borislav Mihajlović Mihiz, Antonije Isaković, Mića Popović, Olja Ivanjicki i Milan Cile Marinković.[5] U Međunarodnom omladinskom centru na Škarabi[6] su svirali tada poznati jugoslovenski rok sastavi, između ostalih i beogradske Siluete.
Demografija uredi
Današnji Grad Rovinj nastao je na delu teritorije nekadašnje Opštine Rovinj. Kretanje broja stanovnika Grada Rovinja dato je u tablici ispod.[7]
| Nacionalnost[8] | 2001. | 1991. | 1981. | 1971. | 1961. | 1953. | 1948. | 1931. | 1921. | 1910. | 1900. | 1890. | 1880. | 1869. | 1857. |
| br. stanovnika | 14.234 | 13.559 | 11.861 | 9.464 | 7.818 | 6.374 | 8.589 | 11.069 | 10.863 | 13.160 | 11.042 | 10.354 | 10.100 | 10.063 | 9.891 |
Broj stanovnika samog naselja Rovinj dat je u tablici ispod.[7]
| Nacionalnost[8] | 2001. | 1991. | 1981. | 1971. | 1961. | 1953. | 1948. | 1931. | 1921. | 1910. | 1900. | 1890. | 1880. | 1869. | 1857. |
| br. stanovnika | 13.467 | 12.910 | 11.271 | 8.871 | 7.155 | 5.712 | 7.863 | 10.170 | 10.022 | 12.323 | 10.302 | 9.662 | 9.522 | 9.564 | 9.401 |
Prema popoisu stanovništva iz 2001. godine u Gradu Rovinju živjelo je 14.234 stanovnika. Hrvati su činili većinu stanovništva (66%). Italijani su sa 1.628 stanovnika (11,44%) činili drugu najbrojniju zajednicu na području Grada. Po brojnosti, Italijane su sledili Srbi s 3,5%, Albanci s 2,4% i Bošnjaci s 1,8%.[9]
Po popisu iz 1991. godine u Opštini Rovinj je živelo 2.169 (10,91%) Italijana.[7]
Popis 1991. uredi
Na popisu stanovništva 1991. godine, naseljeno mesto Rovinj je imalo 12.910 stanovnika, sledećeg nacionalnog sastava:
Politika uredi
U Rovinju je na vlasti Istarski demokratski sabor na čelu sa gradonačelnikom Đovanijem Sponzom. Gradsko vijeće Grada Rovinja čini 19 poslanika.[10]
Ekonomija uredi
Turizam i industrija čine najveće izvore prihoda grada Rovinja. Od industrije važno je napomenuti Tvornicu duhana Rovinj i Istragrafiku, koje su preselile pogone u Kanfanar, Mirnu — fabriku ribljih konzervi i ostale manje fabrike kao Obrada — metaloprerađivačka fabrika i fabrika bezalkoholnih pića.
Turizam uredi
Prema podacima Turističke zajednice Istarske županije, Poreč i Rovinj su po broju ostvarenih noćenja, vodeće turističke destinacije. Udeo Rovinja u ukupnom broju noćenja Istarske županije u 2005. godini iznosi 14,2%, a Poreča 14,4%. Najbrojniji gosti grada Rovinja su Nemci, Italijani, Austrijanci i Holanđani. Na području grada Rovinja nalaze se 10 hotela. Takođe na području grada nalaze se još kampovi, hotelska naselja i hotelsko-apartmanska naselja. Najveći kamp u Rovinju je Valalta tip naturističkog naselja, koji je ujedno i među najvećim i najboljim u Hrvatskoj.
Partnerski gradovi uredi
Reference uredi
- ^ „Popisane osobe, kućanstva i stambene jedinice, prvi rezultati popisa 2011.”. Državni zavod za statistiku Republike Hrvatske. Arhivirano iz originala 1. 6. 2012. g. Pristupljeno 29. 8. 2012.
- ^ a b v g d Službene Stranice Grada Rovinja: O Rovinju — Brojke i činjenice (jezik: hrvatski)
- ^ a b v g Službena stranica Grada Rovinja: Povijest (jezik: hrvatski)
- ^ Oživjele stare uspomene u Rovinju
- ^ Cile Marinković: U žiži smo oduvek | Kultura | Novosti.rs
- ^ Englezi koji su voleli Italiju
- ^ a b v CD-rom: Naselja i stanovništvo RH od 1857—2001. godine, Državni zavod za statistiku Republike Hrvatske, Zagreb, 2005.
- ^ a b Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.
- ^ Državni zavod za statistiku Republike Hrvatske: Popis stanovništva 2001. godine — Stanovništvo prema narodnosti, po gradovima/općinama (jezik: hrvatski)
- ^ Službene Stranice Grada Rovinja: Gradska administracija — Gradsko Vijeće (jezik: hrvatski)
Literatura uredi
- Gelo, Jakov (1998). Narodnosni i vjerski sastav stanovništva Hrvatske, 1880-1991: po naseljima. Zagreb: Državni zavod za statistiku Republike Hrvatske. ISBN 978-953-6667-07-9.
Spoljašnje veze uredi
- Zvanični veb-sajt
- Turistički vodič grada Rovinja (jezik: hrvatski) (jezik: italijanski) (jezik: engleski) (jezik: nemački)
