Sava Anđelković (glumac)

Sava Anđelković
Sava Anđelković
	Sava Anđelković u MP "Duško Radović", predstava: "Braća Grim", Stevana Pešića, 1980.
Lični podaci
Datum rođenja	27. avgust 1948.
Mesto rođenja	Kraljevo
Zanimanje	glumac, lektor, teatrolog

Sava Anđelković, (Kraljevo, 27. avgust 1948) je čuveni srpski glumac, reditelj, teatrolog i lektor.

Biografija

Sava Anđelković je u Kraljevu završio osnovnu školu i gimnaziju, ali i dramski studio u klasi Radoslava Vesnića. U pozorištu 14.oktobar započeo je svoju glumačku karijeru.^[1]

Specijalizovao je lutkarstvo na Pozorišnoj akademiji u Sofiji (VITIZ) kod profesora Atanasa Ilkova. Diplomirao je na Filološkom fakultetu u Beogradu^[2] na grupi za Srpskohrvatski jezik i jugoslovenske književnosti sa temom: Rodbinske lekseme u srpskim narodnim zagonetkama Stojana Novakovića^[2], Magistrirao (1996) i doktorirao (2001) na Univerzitetu Pariz IV, Sorbona^[2] sa temom: Komedije Jovana Sterija Popovića. Na istom univerzitetu radio je kao viši lektor (časovi istorije umetnosti, dramske književnosti) i kao docent Slavistike (časovi istorije umetnosti i dramske književnosti). Godinama je vodio dvojezički studentski Atelje teatar na srpskohrvatskom jeziku u kome je do 2017. godine adaptirao i režirao 44 predstave, francuskih, bosansko-hercegovačkih, crnogorskih, hrvatskih i srpskih autora.^[3]

"Bor visok do neba" - Svetislava Pešića, 1976; glumac Sava Anđelković

Profesionalnu karijeru glumca započeo je 1975. godine u Narodnom pozorištu u Užicu,^[1] a glumca-animatora (1976-1994)^[4]^[5] nastavio je u Malom pozorištu "Duško Radović" u Beogradu,^[1] gde je tokom devetnaest godina,^[4] ostvario oko 70 uloga u lutkarskim i dramskim predstavama.^[5] Takođe je učestvovao u stotinak radio-dramskih i televizijskih emisija.^[1]

Predstave

Sava Anđelković je pored matičnog pozorišta, nastupao i na drugim scenama:

Jugoslovensko dramsko pozorište: „Životinjska farma“, rediteljka: Suada Kapić;

Atelje 212 „Seljaci, radnici i poštena inteligencija“, reditelj. Branko Pleša,
Nova osećajnost „Mera“ Bertolda Brehta,
Teatar poezije „Pisma Nori“, Džejmsa Džojsa, reditelj Dragan Petrović,
Studentski Kulturni Centar „Adam i Eva“ Miroslava Krleže i „Zima jednog lava“ Džejmsa Goldmana, kao i učešće u brojnim radio-dramskim emisijama.

Malo pozorište „Duško Radović”

"Buvlja predstava" Miloša Nikolića, 1979. godine - Sava Anđelković i Nadežda Rodić

U ovom pozorištu Sava Anđelković je ostvario mnogo značajnih uloga, među kojima su:

„Sudbina jednog Čarlija“ Aleksandra Popovića,
„Bor visok do neba“ Stevana Pešića,
„Ljuljaška“ Frana Puntara,
„Aska i vuk“ Ive Andrića,
„Cvrčak i mravi“ Radoslava Pavelkića,
„Svemirski zmaj“ Dušana Kovačevića,
„Alisa u zemlji čuda“ Luisa Kerola,
„Pozorište Ka-Ri-Ko“ Jovana Jovanovića Zmaja,
„Učitelj plesa“ Lope de Vege,
„Stradija“ Radoja Domanovića,
„Loptica Skočica“ Jana Malika,
„Bura“ Viljema Šekspira,
„Dobro jutro, kapetane Piplfoks“ Duška Radovića,
„Lepotica i zver“ Leprens de Bomon i mnoge druge.^[5]

Nagrade i festivali

Za navedene i druge predstave, pored brojnih godišnjih nagrada Malog pozorišta „Duško Radović“, u periodu od 1976. do 1992. godine, dobio je i više drugih glumačkih nagrada na festivalima:

Na 2. Bijenalu jugoslovenskog lutkarstva, Bugojno, 1981. (pohvala za glumu, „Cvrčak i mravi“),
Na Susretima profesionalnih pozorišta lutaka Srbije, Beograd, 1979. („Ginjol u nevolji“, nagrada za mladog glumca - Milena Sadžak),
17. Susreti profesionalnih pozorišta lutaka Srbije, 1984. („Cvrčak i mravi“),
18. Susreti profesionalnih pozorišta lutaka Srbije, Zrenjanin, 1985. („Kraljević Marko“),
20. Susreti profesionalnih pozorišta lutaka Srbije, Priština, 1987. („Pozorište Ka-Ri-Ko“),
21. Susreti profesionalnih pozorišta lutaka Srbije, Novi Sad, 1988. („Bura“),
22. Susreti profesionalnih pozorišta lutaka Srbije, Niš, 1989. („Dobro jutro, kapetane Piplfoks“),
23. Susreti profesionalnih pozorišta lutaka Srbije, Subotica, 1990. („Medved s ružom“),
24. Susreti profesionalnih pozorišta lutaka Srbije, Zrenjanin 1991. (kolektivna nagrada za predstavu „Kića u carstvu buba“)
Za svoj pedagoški rad dobio je 2015. međunarodnu nagradu za dramski odgoj „Grozdanin kikot“.^[5]

Uloge u filmovima, serijama i lutkarskim filmovima i serijalima

Sava Anđelković je učestvovao u sledećim ostvarenjima:

"Kraljevski voz" (1981)
"Šećerna vodica" (1993)
u prvom srpskom lutka-filmu "Mrav pešadinac", (1993)
u serijalima dečjeg programa RTS-a: "Laku noć deco" i "Šumske priredbe" Vladimira Andrića (animacija lutaka),
"Usijane glave" (1977)
"Vruć vetar" (1980),
u više epizoda serije Grozdane Olujić i Vere Belogrlić "Sedefna ruža"
u serijalu školskog programa "Ogledi iz srpskohrvatskog jezika", dečijeg programa RTS-a "Šareno osam" i "Prolazna stanica" (animacija TV lutaka),
u serijalu obrazovnog programa "Teatar u Srba" (1992) i dr.^[5]

Život u Parizu

Sava Anđelković je od 1994-2017. godine radio na Univerzitetu Paris IV-Sorbonne, najpre kao viši lektor, a potom kao docent slavistike.^[1]^[4]

Kao stručnjak za bosansku, hrvatsku, crnogorsku i srpsku književnost na časovima istorije umetnosti i dramske književnosti obrađivao je klasičnu i savremenu književnost, naročito dramske tekstove nastale u poslednje dve decenije 20. veka.^[4]

Na master studijama držao je seminare iz istorije teatra, teorije drame i analize savremenog dramskog teksta. Pri Univerzitetu Pariz-Sorbona, godinama je vodio dvojezički studentski „Atelje teatar na srpskohrvatskom jeziku” u kome je do 2017. godine adaptirao i režirao 44 predstave prema tekstovima francuskih, bosanskohercegovačkih, crnogorskih, hrvatskih i srpskih autora (8 predstava Jovana Sterija Popovića, kao i po jednu od Stevana Pešića, Miroslava Krleže, Bore Stankovića, Miljenka Jergovića, Dževada Karahasana, Maje Pelević, Ivane Sajko, Slobodana Šnajdera, Ljubomira Đurkovića i dr).^[4]

Naučni radovi i knjige

Sava Anđelković je autor:

doktorske teze: Komedije Jovana Sterije Popovića (Presses universitaires du Septentrion, 2003)
80 Sterijinih komičkih likova (KOV, Vršac),
Dramaturgija Sterijinih komedija (Pozorišni muzej Vojvodine, Novi Sad),
Komparativno pozorište, Atelje teatra na Sorboni (Kulturni centar Ribnica, Kraljevo, 2012),
Didaskalije (Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića, Novi Sad)
Geneza Sterijinih komedija (Sterijino pozorje, 2023). ^[4]

On je autor dvadesetak knjiga koje potpisuje kao priređivač, autor ili izdavač, kao i na stotine članaka objavljenih u francuskim i belgijskim antologijama književnosti, pozorišnim rečnicima, zbornicima i knjigama, kao i u stručnim lingvističkim, književnim i pozorišnim časopisima i revijama sa područja bivše Jugoslavije.^[2]

Prema Sterijinim autografima izdao je u Književnoj opštini Vršac komedije: Prevara za prevaru, Volšebni magarac, Sudbina jednog razuma, Pomirenije i Beograd nekad i sad (2005), do tada njegov neobjavljen roman Dejan i Damjanka ili Padenije Bosanskog kraljevstva (2007) i Sterijine dramske rukopisne prevode Ernani Viktora Igoa (2008), Nesrećne džumbušlije J.N. Nestroja (2015), kao i dopunjeno izdanje knjige Milana Tokina: Jovan Sterija Popović i Data Steriana (2022).^[3]

Učestvovao je na brojnim naučnim skupovima u Francuskoj i raznim balkanskim zemljama. Koorganizator je naučnih skupova na Sorboni o Jovanu Steriji Popoviću 2006, Marinu Držiću 2008, Meši Selimoviću 2010. i Petru Petroviću Njegošu 2013. godine (sa izdatim zbornicima), kao i skupova Pozorište danas u Bosni i Hercegovini, Hrvatskoj, u Crnoj Gori i Srbiji 2004. godine čiji su radovi objavljeni u Francuskoj i Srbiji.^[3]

Ovaj skup teatrologa i univerzitetskih predavača je nastavio sa novim susretima u različitim državama: Crnoj Gori („Mogućnosti dramaturških čitanja“, 2005), Hrvatskoj („Govor drame, govor glume“, 2006) i Bosni i Hercegovini („Drama i vreme“, 2007), takođe sa izdatim zbornicima radova u mestima održavanja skupova.^[3]^[5]

Prevodi

Objavio je nekoliko prevoda stručnih radova sa francuskog jezika u naučnim zbornicima i časopisima kao i izabrane komedije Žorža Fejdoa u dve knjige „Komedije u jednom činu“ 2019. i „Bračne svađe“, 2022.^[4]

Reference

^ ^a ^b ^v ^g ^d Žarković, Ljiljana. „Sava Anđelković” (PDF). Kraljevčani.
^ ^a ^b ^v ^g „ANĐELKOVIĆ, Sava | Srpska enciklopedija”. srpskaenciklopedija.rs (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2024-06-06.
^ ^a ^b ^v ^g „Sava Anđelković – GENEZA STERIJINIH KOMEDIJA | Sterijino pozorje” (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2024-06-06.
^ ^a ^b ^v ^g ^d ^đ ^e „Muzej pozorišne umetnosti Srbije”. teatroslov.mpus.org.rs. Pristupljeno 2024-06-06.
^ ^a ^b ^v ^g ^d ^đ Iz dokumentacione arhive Malog pozorišta "Duško Radović"- Marijana Petrović

Pogledati još

Kraljevcani nekad i sad, dr Sava Andjelkovic, 21 IX 2014, Bajo: https://www.youtube.com/watch?v=InGMmQiLPe4
Didaskalije: https://www.lefantomedelaliberte.com/single-post/didaskalije
Sava Andjelkovic: https://www.imdb.com/name/nm0027923/

[:0-1] v ^g ^d Žarković, Ljiljana. „Sava Anđelković” (PDF). Kraljevčani.

[:12-2] v ^g „ANĐELKOVIĆ, Sava | Srpska enciklopedija”. srpskaenciklopedija.rs (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2024-06-06.

[:1-3] v ^g „Sava Anđelković – GENEZA STERIJINIH KOMEDIJA | Sterijino pozorje” (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2024-06-06.

[:22-4] v ^g ^d ^đ ^e „Muzej pozorišne umetnosti Srbije”. teatroslov.mpus.org.rs. Pristupljeno 2024-06-06.

[:3-5] v ^g ^d ^đ Iz dokumentacione arhive Malog pozorišta "Duško Radović"- Marijana Petrović

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]