26. jun
датум
26. jun (26.6.) je 177. dan godine po gregorijanskom kalendaru (178. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 188 dana.
Događaji
uredi| jun | ||||||
| P | U | S | Č | P | S | N |
| 1 | 2 | |||||
| 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
| 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
| 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 |
| 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
- 363 — Rimski car Julijan je ubijen tokom povlačenja iz Sasanidske Persije, a na rimski presto stupio Jovijan, jedini rimski car rođen u Singidunumu (današnjem Beogradu).
- 1409 — Katolička crkva je upala u dvostruku šizmu kako je Petros Filargos ustoličen za papu Aleksandra V na koncilu u Pizi, pored pape Grgura XII u Rimu i pape Benedikta XII u Avinjonu.
- 1541 — U borbi za vlast španskih konkistadora, u Limi ubijen osvajač Perua i osnivač grada Lima Fransisko Pizaro.
- 1690 — U Beogradu, na Kalemegdanu, održan veliki srpski narodno-crkveni sabor na kojem je odlučeno da se prihvati poziv austrijskog cara Leopolda na zajedničku borbu protiv Turaka, ali sa teritorije Ugarske.
- 1831 — Leopold I od Belgije postao prvi kralj Belgije
- 1843 — Hongkong proglašen britanskom kraljevskom kolonijom, sa Henrijem Potindžerom kao prvim guvernerom.
- 1848 — U Rumuniji, guverner revolucije u Bukureštu oslobodio Rome ropstva.
- 1848 — U Rumuniji prihvaćena zastava koja izgleda kao današnja, vertikalna trobojka sa plavom, žutom i crvenom bojom.
- 1858 — Potpisivanjem mirovnog ugovora u Tjencinu završen Drugi opijumski rat. Kina se ugovorom obavezala da otvori nove luke za evropsku trgovinu i da legalizuje uvoz opijuma.
- 1867 — Sa Beogradske tvrđave skinuta turska zastava, koja se četiri veka vijorila nad gradom. Tri meseca ranije Turci su predali ključeve Beograda knezu Mihailu Obrenoviću, ali je na Beogradskoj tvrđavi pored srpske ostala turska zastava.
- 1877 — U oslobodilačkom ratu Srbije i Crne Gore protiv Turske (1876—78) Crnogorci su kod Spuža potukli tursku vojsku koju je predvodio zapovednik Skadra Sulejman paša.
- 1881 — Srpski knez Milan Obrenović zaključio sa Austrougarskom "Tajnu konvenciju" kojom se Srbija obavezala da će prestati sa agitacijom u Bosni i Hercegovini i da neće zaključiti nijedan međunarodni sporazum suprotan interesima Beča. Za uzvrat je dobio podršku u proglašenju kraljevine i nezavisnost Srpske pravoslavne crkve od Carigradske patrijaršije.
- 1906 — U francuskom gradu Le Man održana je prva automobilska Gran pri trka.
- 1917 — Na Solunskom polju streljani generalštabni pukovnik srpske vojske Dragutin Dimitrijević Apis i majori Ljubomir Vulović i Rade Malobabić, koji su pred vojnim sudom osuđeni na kaznu smrti zbog navodnog atentata na regenta Aleksandra Karađorđevića.
- 1941 — Finska se pridružila Nemačkoj u Drugom svetskom ratu i objavila rat Sovjetskom Savezu u kojem je učestvovala tri godine.
- 1945 — U San Francisku su predstavnici 50 zemalja, uključujući Jugoslaviju, potpisali Povelju o osnivanju UN, koja je stupila na snagu 24. oktobra.
- 1960 — Lavrentij Berija, šef MVD-a, je uhapšen po nalogu Nikite Hruščova i drugih članova Politbiroa.
- 1960 — Bivša francuska kolonija Madagaskar je stekla nezavisnost kao Malgaška Republika; britanski protektorat Somalilend postao je nezavisna država, a 1. jula se ujedinio s Italijanskom Somalijom pod nazivom Somalija.
- 1970 — Aleksander Dupček, lider čehoslovačkog reformističkog pokreta ("praško proleće") isključen je iz Komunističke partije Čehoslovačke.
- 1977 —
- Afrička država Džibuti stekla je nezavisnost posle 117 godina francuske vladavine.
- Američki pevač Elvis Presli održao svoj poslednji koncert u Indijanapolisu. Umro je dva meseca kasnije.
- 1991 — JNA je krenula u akciju u Desetodnevnom ratu da spreči odvajanje Slovenije od SFRJ.
- 1992 — Tokom rata u Bosni, generalni sekretar UN Butros Butros-Gali pozvao je bosanske Srbe da u roku od 48 sati zaustave ofanzivu na Sarajevo, a bosanske Muslimane da deblokiraju sarajevski aerodrom.
- 2000 — Naučnici iz 18 zemalja dekodirali su 85% ljudskog genoma, čime je otvorena nova era u ljudskoj medicini. U naučnim krugovima u svetu ocenjeno je da dešifrovanje ljudskog genoma predstavlja najveće otkriće u istoriji čovečanstva.
- 2001 — Predstavnici sedam zemalja Balkana (SRJ, BiH, Albanije, Bugarske, Hrvatske, Makedonije i Rumunije) potpisali su, u okviru Pakta za stabilnost jugoistočne Evrope, Memorandum o razumevanju o slobodnoj trgovini. BiH, SRJ i Hrvatska potpisale su sporazum kojim se obavezuju da reše problem 1,2 miliona izbeglih i raseljenih lica tokom ratova u bivšoj SFRJ (1991—95).
- 2004 — Posle 14 godina prekida, u hrvatski grad Split stigao je prvi voz iz Beograda.
Rođenja
uredi- 1817 — Branvel Bronte, engleski slikar i pesnik. (prem. 1848)
- 1824 — Vilijam Tomson, 1. baron Kelvin, britanski fizičar. (prem. 1907)[1]
- 1866 — Džordž Herbert, 5. grof od Karnarvona, engleski egiptolog i arheolog. (prem. 1923)[2]
- 1892 — Perl Bak, američka književnica, dobitnica Nobelove nagrade za književnost (1938). (prem. 1973)[3]
- 1908 — Salvador Aljende, čileanski političar i lekar, predsednik Čilea (1970—1973). (prem. 1973)[4]
- 1922 — Elenor Parker, američka glumica. (prem. 2013)[5]
- 1925 — Volfgang Unciker, nemački šahista. (prem. 2006)[6]
- 1933 — Klaudio Abado, italijanski dirigent. (prem. 2014)[7]
- 1933 — Raša Popov, srpski književnik, publicista, glumac i novinar. (prem. 2017)[8]
- 1937 — Robert Kolman Ričardson, američki eksperimentalni fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (1996). (prem. 2013)[9]
- 1951 — Pamela Belvud, američka glumica.[10]
- 1953 — Robert Davi, američki glumac.[11]
- 1956 — Kris Ajzak, američki muzičar i glumac.[12]
- 1961 — Greg Lemond, američki biciklista.[13]
- 1963 — Goran Raičević, srpski atletičar. (prem. 1999)[14]
- 1964 — Tomi Makinen, finski reli vozač.[15]
- 1966 — Dani Bun, francuski glumac, reditelj, scenarista i producent.[16]
- 1968 — Paolo Maldini, italijanski fudbaler.[17]
- 1970 — Pol Tomas Anderson, američki reditelj.[18]
- 1970 — Kris O'Donel, američki glumac.[19]
- 1970 — Nik Oferman, američki glumac, komičar, pisac, scenarista i producent.[20]
- 1976 — Petar Kapisoda, crnogorski rukometaš.[21]
- 1978 — Miloš Kodemo, srpski direktor fotografije, snimatelj, fotograf i glumac.[22]
- 1979 — Valter Herman, argentinski košarkaš.[23]
- 1980 — Minja Miletić, srpska TV voditeljka i novinarka.
- 1980 — Džejson Švarcman, američki glumac, scenarista, producent i muzičar.[24]
- 1983 — Felipe Melo, brazilski fudbaler.[25]
- 1984 — Hose Huan Barea, portorikanski košarkaš.[26]
- 1984 — Deron Vilijams, američki košarkaš.[27]
- 1984 — Indila, francuska pevačica.[28]
- 1984 — Obri Plaza, američka glumica, komičarka, producentkinja, rediteljka i scenaristkinja.[29]
- 1987 — Samir Nasri, francuski fudbaler.[30]
- 1988 — Džejms Feldin, američko-dominikanski košarkaš.[31]
- 1990 — Muftau Jaru, beninski košarkaš.
- 1991 — Dijego Falčineli, italijanski fudbaler.[32]
- 1992 — Rudi Gober, francuski košarkaš.[33]
- 1992 — Džoel Kembel, kostarikanski fudbaler.[34]
- 1993 — Arijana Grande, američka muzičarka i glumica.[35]
- 1993 — Aleksandar Okolić, srpski odbojkaš.[36]
- 1996 — Duop Rit, australijsko-južnosudanski košarkaš.[37]
Smrti
uredi- 363 — Julijan, poslenji rimski car odan paganskoj veri. (rođ. 331)[38]
- 1541 — Francisko Pizaro, španski osvajač. (rođ. otprilike 1475)[39]
- 1810 — Žozef Mišel Mongolfje, francuski pronalazač. (rođ. 1740)[40]
- 1830 — Džordž IV, britanski kralj. (rođ. 1762)[41]
- 1836 — Klod Žozef Ruže de Lil, francuski oficir, autor „Marseljeze“. (rođ. 1760)[42]
- 1856 — Maks Štirner, nemački filozof, anarhista. (rođ. 1806)[43]
- 1905 — Janko Veselinović, srpski pisac. (rođ. 1862)
- 1917 — Dragutin Dimitrijević Apis, srpski oficir i jedan od zaverenika protiv kralja. (rođ. 1876).
Praznici i dani sećanja
uredi- Međunarodni praznici
- Srpska pravoslavna crkva slavi:
- Državni praznici nekih zemalja
- Dan zastave Rumunije
- Dan vojske Azerbejdžana
- Dan nezavisnosti Madagaskara
- Dan nezavisnosti Somalije
Izvori
uredi- ^ „William Thomson, Baron Kelvin | Biography & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). 2024-01-19. Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „George Edward Stanhope Molyneux Herbert, 5th earl of Carnarvon | Tutankhamun, Archaeology, Archaeologist | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Pearl S. Buck | Writer, Producer, Additional Crew”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Salvador Allende | Chilean President & Socialist Leader | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). 2024-02-02. Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Who was Eleanor Parker? Everything You Need to Know”. www.thefamouspeople.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Wolfgang Unzicker”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Claudio Abbado | Conducting, Orchestras, Maestro | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). 2024-01-30. Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Rasa Popov | Actor, Writer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Robert C. Richardson | Nobel Prize, Superfluidity, Cryogenics | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). 2024-01-30. Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Pamela Bellwood Biography (1951-)”. www.filmreference.com. Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Robert Davi | Stella Adler Studio of Acting” (na jeziku: engleski). 2015-08-21. Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Chris Isaak | Music Artist, Actor, Producer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ Archives, Cycling. „Greg LeMond”. www.cyclingarchives.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Na dan 26.6.1963.: Rođen Goran Raičević, srpski atletičar.”. www.nadanasnjidan.net. Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ Shacki. „Tommi Mäkinen - rally profile eWRC-results.com”. eWRC-results.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Dany Boon | Rotten Tomatoes”. www.rottentomatoes.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Paolo Maldini - Player profile”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Paul Thomas Anderson | Rotten Tomatoes”. www.rottentomatoes.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Chris O'Donnell | Rotten Tomatoes”. www.rottentomatoes.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Nick Offerman | Rotten Tomatoes”. www.rottentomatoes.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Olympedia – Petar Kapisoda”. www.olympedia.org. Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Milos Kodemo | Camera and Electrical Department, Cinematographer, Director”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Walter Herrmann Stats, Height, Weight, Position, Draft Status and more”. Basketball-Reference.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Who is Jason Schwartzman? Everything You Need to Know”. www.thefamouspeople.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Felipe Melo - Player profile 2024”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „J.J. Barea”. NBA G League Stats (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Deron Williams Stats, Height, Weight, Position, Draft Status and more”. Basketball-Reference.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Indila | Actress, Composer, Writer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Aubrey Plaza | Rotten Tomatoes”. www.rottentomatoes.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Samir Nasri | Football Stats | Anderlecht | Age 36 | Soccer Base”. www.soccerbase.com. Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ Eurobasket. „James Feldeine, Basketball Player, News, Stats - latinbasket”. Eurobasket LLC. Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Italy - D. Falcinelli - Profile with news, career statistics and history - Soccerway”. int.soccerway.com. Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Rudy Gobert Stats, Height, Weight, Position, Draft Status and more”. Basketball-Reference.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Joel Campbell | Football Stats | No Club | Age 31 | 2000- | Soccer Base”. www.soccerbase.com. Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Ariana Grande | Music Artist, Actress, Composer”. IMDb (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Aleksandar Okolić”. Olimpijski komitet Srbije (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Duop Reath Stats, Height, Weight, Position, Draft Status and more”. Basketball-Reference.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Julian | Roman Emperor & Philosopher | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Francisco Pizarro | Biography, Accomplishments, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). 2024-01-12. Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Joseph-Michel and Jacques-Étienne Montgolfier | Hot Air Balloon Inventors, Aviation Pioneers | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „George IV | Biography, Wife, Coronation, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). 2023-12-15. Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Claude-Joseph Rouget de Lisle | French Revolution, Marseillaise, Composer | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-04.
- ^ „Max Stirner | Individualist, Anarchist, Egoist | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). 2024-02-02. Pristupljeno 2024-02-04.
