30. mart

30. mart (30.03) je 89. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (90. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 276 dana.

Događaji

mart
P	U	S	Č	P	S	N
				1	2	3
4	5	6	7	8	9	10
11	12	13	14	15	16	17
18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28	29	30	31

• 1282 — Sicilijanci su počeli da se bune protiv vladavine kralja Karla I Anžujskog i time počeli Rat Sicilijanske večernje.
• 1814 — Britanci i njihovi saveznici u ratu protiv Napoleona Bonaparte trijumfalno ušli u Pariz.
• 1842 — Američki lekar Kraford Long prvi put upotrebio etar kao anestetik prilikom hirurške intervencije u bolnici u Džefersonu u Džordžiji.
• 1856 — U Parizu mirovnim ugovorom okončan Krimski rat, vođen od 1853. između Rusije i Osmanskog carstva.
• 1863 — Princ Vilijam, mlađi sin danskog kralja Kristijana IX, postao kralj Grčke kao Đorđe I.
• 1867 — Državni sekretar SAD Vilijam Sjuard je ugovorio kupovinu Aljaske od Rusije za 7,2 miliona dolara, odnosno 4,19 dolara po kvadratnom kilometru.
• 1912 — Sultan Abdelhafid potpisao je sa Francuskom sporazum iz Feza, čime je Maroko kao protektorat priključen francuskim kolonijalnim posedima.
• 1941 — Adolf Hitler u Berlinu održao Generalsku konferenciju ~ „General-Ferzamlung” (nem. General-Versammlung) o napadu na SSSR.
• 1945 — Japan je postavio Vanga Đingveja za predsednika marionetske vlade u Kini.
• 1945 — Sovjetska armija u Drugom svetskom ratu zauzela poljsku baltičku luku Dancig, danas Gdanjsk.
• 1967 — NATO je zatvorio vojne štabove u Francuskoj pošto je predsednik Šarl de Gol odlučio da povuče zemlju iz tog saveza.
• 1972 — Velika Britanija je stavila Severnu Irsku pod direktnu britansku upravu. Suspendovan severnoirski parlament i vlada Unionističke stranke Brajana Foknera.
• 1973 — Povlačenjem poslednjih američkih trupa i oslobađanjem zarobljenika formalno završeno vojno angažovanje SAD u Vijetnamskom ratu.
• 1979 — Iranci na referendumu ubedljivom većinom izglasali uspostavljanje Islamske republike.
• 1981 — Džon Hinkl mlađi je pokušao da ubije predsednika SAD Ronalda Regana, koji je prošao sa lakšim povredama.
• 1987 — Slika Van Goga „Suncokreti“ prodata na aukciji u Londonu za 39,7 miliona dolara.
• 1997 — U bombaškom napadu tokom političkog skupa u glavnom gradu Kambodže Pnom Penu ubijeno 10 i povređeno više od 100 ljudi, među njima i vodeći kambodžanski opozicioni političari.
• 2003 — U američkoj državi Njujork zabranjeno pušenje u restoranima i barovima.
• 2005 — U egzilu u Južnoj Africi umro Milton Obote, prvi lider Ugande nakon sticanja nezavisnosti.
• 2008 — Bivši predsednik i dugogodišnji mirovni posrednik Marti Ahtisari dobio Nobelovu nagradu za mir. Ahtisari je bio posrednik UN-a u pregovorima o statusu Kosova.

Rođenja

• 1432 — Mehmed II Osvajač, osmanski sultan. (prem. 1481)
• 1746 — Fransisko Goja, španski slikar. (prem. 1828)
• 1853 — Vinsent van Gog, holandski slikar. (prem. 1890)
• 1894 — Sergej Iljušin, ruski konstruktor aviona. (prem. 1977)
• 1930 — Džon Astin, američki glumac.
• 1937 — Voren Bejti, američki glumac, reditelj, producent i scenarista.
• 1940 — Džeri Lukas, američki košarkaš.
• 1945 — Erik Klepton, engleski muzičar, najpoznatiji kao gitarista.
• 1949 — Lene Lavič, englesko-američka muzičarka.
• 1950 — Robi Koltrejn, škotski glumac i pisac. (prem. 2022)
• 1960 — Bil Džonson, američki alpski skijaš.
• 1964 — Trejsi Čepmen, američki muzičar.
• 1965 — Karel Novaček, češki teniser.
• 1968 — Selin Dion, kanadska muzičarka.
• 1971 — Karlton Majers, italijansko-engleski košarkaš.
• 1972 — Karel Poborski, češki fudbaler.
• 1973 — Jan Koler, češki fudbaler.
• 1976 — Bernardo Koradi, italijanski fudbaler.
• 1979 — Dos Santos, tuniski fudbaler.
• 1979 — Anatolij Timoščuk, ukrajinski fudbaler i fudbalski trener.
• 1979 — Nora Džouns, američka muzičarka i glumica.
• 1980 — Katrin Lunde, norveška rukometašica.
• 1982 — Filip Mekses, francuski fudbaler.
• 1983 — Ana Marković, srpska glumica.
• 1984 — Mario Ančić, hrvatski teniser.
• 1984 — Samanta Stosur, australijska teniserka.
• 1985 — Aleksandar Jevtić, srpski fudbaler.
• 1986 — Serhio Ramos, španski fudbaler.
• 1989 — Tamara Dragičević, srpska glumica.
• 1989 — Žoao Souza, portugalski teniser.
• 1991 — NF, američki hip hop muzičar.
• 1994 — Lukas Lekavičijus, litvanski košarkaš.
• 1994 — Janis Papapetru, grčki košarkaš.

Smrti

• 1912 —
  • Osman Đikić, književnik i publicista. (rođ. 1879)
  • Karl Maj, nemački književnik. (rođ. 1842)
• 1950 — Leon Blum, francuski političar i državnik. (rođ. 1872)
• 1983 — Rodoljub Čolaković, revolucionar, političar i književnik. (rođ. 1900)
• 1986 — Džejms Kegni, američki filmski glumac. (rođ. 1899)
• 1995 — Milan Cmelić, slikar. (rođ. 1925)
• 1997 — Milena Tanjga, novinar i modni kreator.(rođ. 1950)
• 1998 — Stojan Svetozarević, solunski ratnik. (rođ. 1896)
• 2000 — Rudolf Kirhšleger, bivši predsednik Austrije. (rođ. 1915)
• 2003 — Eugen Istomin, američki pijanista
• 2004 — Alister Kuk, saradnik britanske radio-televizije BBC.
• 2005 — Miroslav Belović, pozorišni reditelj. (rođ. 1927)

Praznici i dani sećanja

• Srpska pravoslavna crkva slavi:
  • Svetog Aleksija
  • Svetog mučenika Marina

Vidi još

• Spisak datuma
• Spisak godina
• Spisak decenija
• Spisak vekova
• Spisak milenijuma