Ljubo Truta
Ljubomir Ljubo Truta (Zlarin, kod Šibenika, 22. decembar 1915 – Split, 2. jun 1991) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe, admiral JRM i narodni heroj Jugoslavije.
| ljubo truta | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Ljubo Truta | ||||||||||
| Lični podaci | ||||||||||
| Datum rođenja | 22. decembar 1915. | |||||||||
| Mesto rođenja | Zlarin, kod Šibenika, Austrougarska | |||||||||
| Datum smrti | 2. jun 1991. (75 god.) | |||||||||
| Mesto smrti | Split, Hrvatska, SFR Jugoslavija | |||||||||
| Profesija | vojno lice | |||||||||
| Delovanje | ||||||||||
| Član KPJ od | 1942. | |||||||||
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba | |||||||||
| Služba | NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska narodna armija 1941–1975. | |||||||||
| Čin | admiral | |||||||||
| Heroj | ||||||||||
| Narodni heroj od | 27. novembra 1953. | |||||||||
| Odlikovanja |
| |||||||||
Biografija
urediRođen je u radničkoj porodici. Rano je ostao bez oca, pa je sam morao da izdržava sebe i majku. Nakon završetka gimnazije u Šibeniku, upsao se na Pravni fakultet u Zagrebu. Pošto nije bio materijalno obezbeđen, nije mogao redovno da studira. Zaposlio se kao poštanski činovnik u Preku na ostrvu Ugljanu, a posle odsluženja vojnog roka u Šibeniku.
Posle kapitulacije Jugoslavije 1941, radio je s grupom simpatizera KPJ na Pošti u Šibeniku i na prikupljanju materijalnih sredstava za partizane, i na uništavanju okupatorskih pismenih pošiljki. Bio je rukovodilac Gradskog odbora Crvene pomoći. Maja 1942. godine stupio je u novoosnovani Severnodalmatinski partizanski odred. Ubrzo je postao komandir čete i istakao se u borbama koje je odred vodio u Bukovici, a posebno u zauzimanju Oklaja—Promine 28. juna. Kada se posle italijanske julske ofanzive u severnoj Dalmaciji odred povukao u južnu Liku, Ljubo je tamo bio teško ranjen. Posle ozdravljenja, bio je postavljen za operativnog oficira odreda, a početkom oktobra 1942. za operativnog oficira novoosnovane Druge dalmatinske brigade. Tada je primljen u KPJ. Učestvovao je u borbama za zauzimanje Kijeva (kod Vrlike), 27. novembra, kod Livna i Duvna. u prvoj polovini decembra, i oko Kupresa, krajem istog meseca.
Kada je, početkom februara 1943. godine, formirana Peta dalmatinska brigada, Ljubo je bio postavljen za komandanta bataljona. U vreme Četvrte neprijateljske ofanzive, njegov bataljon se istakao u mnogim borbama, a posebno u prenošenju ranjenika i bolesnika preko planine Prenj. Tada je brigada bila zahvaćena epidemijom tifusa. Od te bolesti nije bio pošteđen ni Ljubo. Brigada je rasformirana 12. aprila 1943, a njenim borcima popunjene su ostale dalmatinske brigade. Posle ozdravljenja, postao je zamenik komandanta bataljona u Trećoj dalmatinskoj brigadi, a posle prelaska Sutjeske, početkom juna, bio je dodeljen štabu Druge dalmatinske brigade. Početkom avgusta 1943. godine, bio je postavljen je za komandanta bataljona u Prvoj dalmatinskoj brigadi. S brigadom prešao je iz istočne Bosne u Dalmaciju, i od 10. septembra učestvovao u teškim borbama kod Klisa protiv jedinica Sedme SS divizije „Princ Eugen“. Sa brigadom se istakao u borbama kod Imotskog, Posušja i na Pelješcu, u novembru iste godine. Krajem godine, bio je postavljen za načelnika Štaba Prve dalmatinske brigade. Učestvovao je u desantnim akcijama brigade u prvoj polovini 1944. godine s oslobođenog Visa na ostrva Hvar, Korčulu i Šoltu i na poluostrvo Pelješac.
Jula 1944. godine bio je postavljen za komandanta Osme dalmatinske brigade 20. divizije. Uspešno je komandovao brigadom u borbama za konačno oslobođenje Dalmacije, posebno Sinja, 25. oktobra. U novembru je postao komandant Devete divizije, i s njom učestvovao u borbama za oslobođenje Knina (kada je divizija, s komandantom Trutom, pohvaljena od Vrhovnog komandanta Josipa Broza Tita), zatim Širokog Brijega i Mostara. Deveta divizija je, pod komandom Ljube Trute, oslobodila južni deo Like, ostrva Pag, Rab, Cres i Lošinj. On je organizovao desant svojih brigada s ostrva Cresa u Istru, posle čega je divizija učestvovala u oslobođenju Opatije, Lovrana i Raše. Učestvovala je i u oslobođenju Trsta. Za uspešno izvršene zadatke u završnim operacijama, divizija je, s komandantom Trutom, ponovo bila pohvaljena od Vrhovnog komandanta.
Jula 1946. godine, Truta je bio postavljen na dužnost načelnika Operativnog odeljenja Komande JRM. Godinu kasnije otišao je na vojno školovanje u Sovjetski Savez (Viša vojno-pomorska akademija). Posle toga se nalazio na raznim dužnostima u JRM, a poslednja je bila komandant vojno-pomorske oblasti, u činu admirala. Penzionisan je 1975. godine. Posle toga je bio predsednik Međuopštinskog odbora SUBNOR-a za Dalmaciju.
Umro je 2. juna 1991. godine u Splitu.[1]
Nosilac je Partizanske spomenice 1941, Ordena ratne zastave, Ordena partizanske zvezde sa zlatnim vencem, Ordena partizanske zvezde sa srebrnim vencem, Ordena zasluga za narod sa srebrnim zracima, Ordena za hrabrost i ostalih jugoslovenskih odlikovanja.[2] Ordenom narodnog heroja odlikovan je 27. novembra 1953. godine.
Reference
uredi- ^ Vojska.net: Ljubo Truta (jezik: engleski)
- ^ Jugoslovenski savremenici: ko je ko u Jugoslaviji
Literatura
uredi- Jugoslovenski savremenici: ko je ko u Jugoslaviji. „Sedma sila“, Beograd 1957. godina.
- Narodni heroji Jugoslavije. Ljubljana - Beograd - Titograd: Partizanska knjiga - Narodna knjiga - Pobjeda. 1982.
