Википедија

Operacija Trajna sloboda

Operacija Trajna sloboda (OEF) bio je zvanični naziv koji je američka vlada koristila za Globalni rat protiv terorizma. Dana 7. oktobra 2001, kao odgovor na napade 11. septembra, predsednik Džordž V. Buš je objavio da su vazdušni napadi na Al-Kaidu i talibane počeli u Avganistanu[18]. Operacija Trajna sloboda prvenstveno se odnosi na rat u Avganistanu[19][20], ali je takođe bila povezana sa operacijama protiv terorizma u drugim zemljama, kao što su OEF-Filipini i OEF-Rog Afrike[21][22].

Operacija Trajna sloboda
Deo rata u Avganistanu i Rata protiv terorizma

Američki vojnici 10. brdske divizije armije, prva jedinica raspoređena tokom
Vreme7. oktobar 2001. — 28. decembar 2014[1][2]
(13 godina, 2 meseca i 3 sedmice).
Mesto
Avganistan, Filipini, Somalija, Gruzija, Kirgistan i Sahara
UzrokNapadi 11. septembra 2001.
Status

Povlačenje većine NATO trupa krajem 2014. godine sa teritorije Avganistana

Teritorijalne
promene		 Talibani preuzeli kontrolu nad 40% teritorije Avganistana do 2014. godine
Sukobljene strane

u Avganistanu od 2001
 Avganistan (do 2021)
 NATO
 SAD
 UK
 Kanada
 Australija
 Novi Zeland
 Italija
 Nemačka
Podrška u vojnom angažmanu NATOa (do 2015):

Ostali u vojnom angažmanu (do 2021):

————
ODKB
ŠOS
 Rusija
 Kazahstan
 Uzbekistan
 Tadžikistan
 Turkmenistan
 Kirgistan
 Pakistan
 Kina
 Iran
 Indija
na Filipinima (2002 — 2015)
 Filipini (do 2021)
 SAD
 UK
 Australija
 Novi Zeland
 Indonezija
na Rogu Afrike/Somalija (2002 — danas)
 Somalija
 NATO
 SAD
 UK
 Australija
 Novi Zeland
 Italija
 Francuska
Ostali u vojnom angažmanu:

Islamski Emirat Avganistan (Talibani)
Al Kaida
————

Islamska Država
Komandanti i vođe

Avganistan Hamid Karzaj
Avganistan Ašraf Gani
Avganistan Abdul Rašid Dostum

————
NATO Džordž Robertson
NATO Jap de Hop Shefer
NATO Anders Fog Rasmusen
NATO Jens Stoltenberg
Sjedinjene Američke Države Džordž V. Buš (2001 — 2009)
Sjedinjene Američke Države Barak Obama
Sjedinjene Američke Države Džozef Bajden
Ujedinjeno Kraljevstvo Toni Bler (2001 — 2005)
Ujedinjeno Kraljevstvo Gordon Braun (2005 — 2010)
Ujedinjeno Kraljevstvo Dejvid Kameron
Kanada Žan Kretjen (2001 — 2003)
Kanada Pol Martin (2003 — 2006)
Kanada Stiven Harper
Australija Džon Hauard (2001 — 2007)
Australija Kevin Rad (2007 — 2010;2013)
Australija Džulija Gilard (2010 — 2013)
Australija Toni Abot
Novi Zeland Helen Klark (2001 — 2008)
Novi Zeland Džon Ki
Italija Silvio Berluskoni (2001 — 2006;2008 — 2011)
Italija Lamberto Dini (2006 — 2008)
Italija Mario Monti (2011 — 2013)
Italija Enriko Leta (2013 — 2014)
Italija Mateo Renci
Njemačka Gerhard Šreder (2001 — 2005)
Njemačka Angela Merkel		 Hibatula Akundžada
Zabihulah Mudžahid
Abdul Gani Baradar
Mohamed Jakub
Osama Bin Laden †
Muhamed Omar †
Ajman al Zavahiri
Džalaludin Hakani
Siradžudin Hakani
Halil Hakani
Jačina
 Avganistan: 300.000
 NATO: 100.000 do 150.000 (2009/10)
 Talibani 80.000
Al Kaida 5.000—10.000
Žrtve i gubici

Avganistanske snage bezbednosti:
45.000+ ubijeno
Koalicija
Mrtvih: 3.561
(Sjedinjene Države: 2.414 u Avganistanu, 17 na Filipinima, 5 u Nigeru i 2 u Somaliji), Ujedinjeno Kraljevstvo: 456,[3] Kanada: 158, Francuska: 89, Nemačka: 57, Italija: 53, Drugi: 321)
Ranjeni: 22.773 (Sjedinjene Države: 19.950, Ujedinjeno Kraljevstvo: 2.188, Kanada: 635)[4][5][6]
Preduzetnici
Mrtvih: 3.937[7][8]
Ranjenih: 15.000+[7][8]

Ukupno ubijeno: 69.698+ ubijeno[9]

Džihadisti: 72.000+ ubijeno u Avganistanu[9][10][11][12]
Al Kaida Filipinima: 328 ubijeno[13]

Al-Šabab u Somaliji: 326 ubijeno[14][15]
Civilno stanovništvo: 50.000 — 110.000 ljudi ubijeno i 5.000.000 — 10.000.000 izbeglo[16][17]

Posle 13 godina, 28. decembra 2014. godine, predsednik SAD Barak Obama najavio je kraj operacije Trajna sloboda u Avganistanu.[23]. Naknadne operacije vojnih snaga Sjedinjenih Država u Avganistanu, neborbene i borbene, dogodile su se pod nazivom Operacija Slobodina straža[24]

Vidi još uredi

Reference uredi

  1. ^ Torreon, Barbara Salazar (2017). U.S. Periods of War and Dates of Recent Conflicts (PDF). Washington, D.C.: Congressional Research Service. str. 7. Arhivirano (PDF) iz originala 28. 3. 2015. g. Pristupljeno 3. 5. 2018. 
  2. ^ „Operation Enduring Freedom”. Naval History and Heritage Command, United States Navy. Arhivirano iz originala 15. 11. 2018. g. Pristupljeno 2018-05-03. 
  3. ^ UK military deaths in Afghanistan
  4. ^ Operation enduring freedom (oef) u.s. casualty status fatalities as of: December 30, 2014, 10 a.m. EDT Arhivirano 2009-07-06 na sajtu Wayback Machine
  5. ^ „Number of Afghanistan UK Military and Civilian casualties (7 October 2001 to 30 November 2014)” (PDF). www.gov.uk. Pristupljeno 28. 6. 2017. 
  6. ^ „Over 2,000 Canadians were wounded in Afghan mission: report”. National Post. Pristupljeno 1. 2. 2012. 
  7. ^ a b „U.S. Department of Labor – Office of Workers' Compensation Programs (OWCP) – Defense Base Act Case Summary by Nation”. Dol.gov. Pristupljeno 2. 8. 2011. 
  8. ^ a b Miller, T. Christian (23. 9. 2009). „U.S. Government Private Contract Worker Deaths and Injuries”. Projects.propublica.org. Arhivirano iz originala 27. 7. 2011. g. Pristupljeno 2. 8. 2011. 
  9. ^ a b Nordland, Rod; Mashal, Mujib (26. 1. 2019). „U.S. and Taliban Edge Toward Deal to End America’s Longest War”. The New York Times. Pristupljeno 28. 1. 2019. 
  10. ^ „Who is Lashkar-e-Jhangvi?”. Voanews.com. 25. 10. 2016. Pristupljeno 2. 6. 2017. 
  11. ^ Iraj. „Deadliest Year for the ANSF: Mohammadi”. Arhivirano iz originala 1. 1. 2015. g. Pristupljeno 17. 7. 2015. 
  12. ^ 7.000 ubijeno (2015),[1] Arhivirano na sajtu Wayback Machine (6. mart 2019) 18.500 ubijeno (2016),[2] total of 25,500 reported killed in 2015–16
  13. ^ 300 killed (2002–2007)[3] Arhivirano 7 mart 2016 na sajtu Wayback Machine 15 killed (February 2012)[4] Arhivirano 29 februar 2012 na sajtu Library of Congress Web Archives|Web Archives
  14. ^ "The Bureau of Investigative Journalism" Arhivirano 8 jun 2015 na sajtu Wayback Machine, Somalia Datasheet. Retrieved 4 February 2016.
  15. ^ Cooper, Helene. ""US Strikes Kill 150 Shabab fighters in Somalia, officials say". Washington Post. 7 March 2016. "American warplanes on Saturday struck a training camp in Somalia belonging to the Islamist militant group the Shabab, the Pentagon said, killing about 150 fighters who United States officials said were preparing an attack against American troops and their regional allies in East Africa." Arhivirano 17 februar 2017 na sajtu Wayback Machine
  16. ^ Isby, David C. (1986-06-15). Russia's War in Afghanistan. ISBN 9780850456912. Arhivirano iz originala 6. 4. 2015. g. Pristupljeno 18. 10. 2014. 
  17. ^ Giustozzi, Antonio (2000). War, Politics and Society in Afghanistan, 1978–1992. ISBN 9781850653967. Arhivirano iz originala 18. 7. 2014. g. Pristupljeno 18. 10. 2014. 
  18. ^ „Operation Enduring Freedom Fast Facts”. CNN. Arhivirano iz originala 22. 8. 2017. g. Pristupljeno 17. 8. 2017. 
  19. ^ Philipps, Dave (31. 12. 2014). „Mission Ends in Afghanistan, but Sacrifices Are Not Over for U.S. Soldiers”. The New York Times. Arhivirano iz originala 18. 8. 2017. g. Pristupljeno 17. 8. 2017. 
  20. ^ Dempsey, Judy (20. 7. 2005). „NATO to add to Afghanistan troops”. The New York Times. Arhivirano iz originala 18. 8. 2017. g. Pristupljeno 17. 8. 2017. 
  21. ^ „Helping Georgia?”. Boston University Institute for the Study of Conflict, Ideology and Policy. March—April 2002. Arhivirano iz originala 7 September 2006. g. Pristupljeno 14 February 2007.  Proverite vrednost paramet(a)ra za datum: |date= (pomoć)
  22. ^ Lamothe, Dan (29. 12. 2014). „Meet Operation Freedom's Sentinel, the Pentagon's new mission in Afghanistan”. The Washington Post. Arhivirano iz originala 20. 10. 2017. g. Pristupljeno 17. 8. 2017. 
  23. ^ DOD News, Defense Media Activity (29. 12. 2014). „Operation Enduring Freedom comes to an end”. U.S. Army (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 18. 8. 2017. g. Pristupljeno 17. 8. 2017. 
  24. ^ Tilghman, Andrew (19. 2. 2015). „Despite war's end, Pentagon extends Afghanistan campaign medal”. MilitaryTimes. Arhivirano iz originala 21. 2. 2015. g. Pristupljeno 28. 2. 2015. 
    Sisk, Richard (29. 12. 2014). „Amid Confusion, DoD Names New Mission 'Operation Freedom's Sentinel'”. Military.com. Arhivirano iz originala 28. 2. 2015. g. Pristupljeno 28. 2. 2015. 
    Rosenberg, Matthew; Scmitt, Eric; Mazzetti, Mark (12. 2. 2015). „U.S. Is Escalating a Secretive War in Afghanistan”. The New York Times. Arhivirano iz originala 17. 2. 2015. g. Pristupljeno 28. 2. 2015. 
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Операција_Трајна_слобода&oldid=26960853”