1. februar
датум
1. februar je trideset drugi dan u godini u Gregorijanskom kalendaru. 333 dana (334 u prestupnim godinama) ostaje u godini posle ovog dana.
Događaji uredi
| februar | ||||||
| P | U | S | Č | P | S | N |
| 1 | 2 | 3 | ||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | ||
- 1701 — Bitka kod Kremone tokom Rata za špansko nasleđe između austrijskih i francuskih trupa.
- 1748 — Ukazom carice Marije Terezije Novi Sad dobio status slobodnog kraljevskog grada u okviru austrijske monarhije. Taj dan proglašen za Dan grada 1996.
- 1793 — Revolucionarna Francuska, nepune dve sedmice posle pogubljenja kralja Luja XVI, objavila rat Velikoj Britaniji i Holandiji.
- 1840 — U američkom gradu Baltimor otvoren prvi stomatološki fakultet u svetu.
- 1893 — Tomas Alva Edison u Vest Orindžu u Nju Džerziju otvorio prvi filmski studio u svetu.
- 1896 — Podstaknuti pobunom u Grčkoj, stanovnici ostrva Krit počeli ustanak protiv turske vlasti. Uz intervenciju evropskih sila Krit 1898. dobio autonomiju, a 1912. pripojen Grčkoj.
- 1896 — U Torinu je premijerno izvedena Pučinijeva opera Boemi.
- 1901 — U Beogradu izašao prvi broj „Srpskog književnog glasnika“, časopisa za književnost. Prvi urednik bio Bogdan Popović, jedan od najpoznatijih književnih kritičara i teoretičara tog doba.
- 1918 — Topovskim pucnjem sa krstarice „Sankt Georg“ označen početak pobune oko 6.000 mornara u austrougarskoj ratnoj floti u Boki kotorskoj. Pobuna ugušena 3. februara, uhapšeno 800 mornara i podoficira, a pred preki sud u Kotoru izvedeno njih 40, od kojih su četiri osuđena na smrt i potom streljana. Veliki broj oslobođen posle suđenja u septembru, a krivični postupak protiv ostalih prekinut slomom Austrougarske u Prvom svetskom ratu.
- 1924 — Prva laburistička vlada Velike Britanije priznala SSSR, što je znatno doprinelo smanjenju diplomatske izolacije prve socijalističke zemlje u svetu.
- 1942 — Vođa norveških fašista Vidkun Kvisling postao je predsednik marionetske vlade u okupiranoj Norveškoj, u Drugom svetskom ratu.
- 1946 — Norveški diplomata Trigve Li izabran za prvog generalnog sekretara Ujedinjenih nacija.
- 1946 — Mađarska proglašena za republiku, s predsednikom Zoltanom Tildijem i premijerom Ferencom Nađom.
- 1974 — U požaru koji je zahvatio novi soliter u brazilskom gradu Sao Paulo poginulo više od 220 ljudi.
- 1979 — Iranski verski vođa ajatolah Ruholah Homeini vratio se u zemlju iz Pariza posle 15 godina izgnanstva, koje je proveo uglavnom u Iraku. Time nastupila nova faza islamske revolucije kojom je u Iranu uspostavljena islamska teokratska država.
- 1990 — Da bi suzbila masovne demonstracije kosovskih Albanaca, Jugoslovenska narodna armija izvela tenkove na ulice kosovskih gradova, a borbeni avioni nadletali Prištinu. U sukobima demonstranata i policije poginulo 27 demonstranata i jedan policajac, a ranjeno oko 100 ljudi na obe strane.
- 1991 — U zemljotresu koji je pogodio pogranične oblasti Avganistana i Pakistana poginulo više od 1.200 ljudi.
- 1992 — Predsednici SAD i Rusije Džordž H. V. Buš i Boris Jeljcin potpisali, u Kemp Dejvidu, deklaraciju o prestanku neprijateljstava dve zemlje, čime je formalno završen Hladni rat.
- 1995 — Poplave u Holandiji naterale oko 250.000 ljudi da napuste domove.
- 1996 — Predsednik Žak Širak objavio da je Francuska zauvek okončala nuklearne probe.
- 2000 — Zbog učestalih napada naoružanih Albanaca na policijske i druge objekte, srpske vlasti pojačale prisustvo snaga bezbednosti i Vojske Jugoslavije na jugu Srbije u regionu opština Preševo, Bujanovac i Medveđa, u kojima Albanci čine većinu stanovništva.
- 2002 —
- Na suđenju u Rijeci, za ratne zločine počinjene nad Srbima 1991. i 1992, bivši načelnik policije iz Gospića Ivan Dasović potvrdio da je tadašnji politički vrh Hrvatske znao za ubistva Srba u Gospiću.
- Savet bezbednosti UN produžio mandat mirovnih snaga u Istočnom Timoru do 20. maja, za kada je predviđeno proglašenje nezavisnosti te bivše portugalske kolonije. Posle odlaska Portugalaca 1975. tu teritoriju okupirala Indonezija, a mirovne snage upućene 1999. pošto je Istočni Timor proklamovao nezavisnost.
- 2003 — U nesreći „Spejs-šatla Kolumbija“ koji se zapalio i raspao na visini od oko 60 kilometara iznad Teksasa u SAD poginulo svih sedam astronauta.
- 2021 — Vojni puč: Vojska Mjanmara izvela je uhapsila predsednicu Vlade Aung San Su Ći, postavila generala za privremenog predsednika i proglasila vanredno stanje na godinu dana.
Rođenja uredi
- 1659 — Jakob Rogeven, holandski istraživač. (prem. 1729)[1]
- 1768 — Žak Loriston, francuski maršal i diplomata. (prem. 1828)[2]
- 1878 — Alfred Hajoš, mađarski plivač i arhitekta. (prem. 1955)[3]
- 1878 — Milan Hodža, slovački političar, državnik i publicista. (prem. 1944)[4]
- 1884 — Jevgenij Zamjatin, ruski književnik i prevodilac. (prem. 1937)[5]
- 1894 — Džon Ford, američki reditelj. (prem. 1973)[6]
- 1901 — Klark Gejbl, američki filmski glumac. (prem. 1960)[7]
- 1902 — Jovan Karamata, srpski matematičar. (prem. 1967)[8]
- 1905 — Emilio Segre, italijansko-američki fizičar i Nobelovac. (prem. 1989)[9]
- 1915 — Stenli Metjuz, engleski fudbaler. (prem. 2000)[10][11]
- 1922 — Soja Jovanović, filmski, pozorišni i TV reditelj. (prem. 2002)[12]
- 1922 — Renata Tebaldi, italijanska operska pevačica, sopran. (prem. 2004)[13]
- 1928 — Tom Lantoš, američki političar mađarskog porekla. (prem. 2008)[14]
- 1931 — Ijadžudin Ahmed, bangladeški političar.(prem. 2012)[15]
- 1931 — Boris Jeljcin, predsednik Rusije.(prem. 2007)[16]
- 1933 — Svetlana Velmar-Janković, srpska književnica i dopisni član SANU. (prem. 2014)[17]
- 1942 — Teri Džouns, velški glumac, pisac, komičar, scenarista, reditelj i istoričar. (prem. 2020)[18]
- 1946 — Elizabet Slejden, engleska glumica. (prem. 2011)[19]
- 1958 — Borče Sredojević, bosanskohercegovačko-srpski fudbaler i fudbalski trener.[20]
- 1964 — Lajnus Rouč, engleski glumac.
- 1965 — Stefani od Monaka, princeza Monaka.[21]
- 1965 — Brendon Li, američki glumac. (prem. 1993)[22][23]
- 1966 — Loran Garnije, francuski di-džej i producent elektronske muzike.[24]
- 1967 — Aleksandar Dunić, srpski glumac.[25]
- 1968 — Lisa Mari Presli, američka muzičarka. (prem. 2023)[26]
- 1969 — Gabrijel Batistuta, argentinski fudbaler.[27][28]
- 1969 — Brajan Kraus, američki glumac.[29]
- 1971 — Zlatko Zahović, slovenački fudbaler.[30][31]
- 1971 — Majkl Si Hol, američki glumac.[32]
- 1972 — Dejan Zečević, srpski reditelj i scenarista.[33]
- 1973 — Jurij Landman, holandski muzičar.[34]
- 1973 — Sara Maklaud, australijska muzičarka.
- 1978 — Kejnan, somalsko-kanadski muzičar.[35]
- 1982 — Gevin Henson, velški ragbista.[36][37]
- 1983 — Iveta Benešova, češka teniserka.[38]
- 1983 — Kevin Martin, američki košarkaš.[39]
- 1984 — Daren Flečer, škotski fudbaler.[40][41]
- 1986 — Jorit Bergsma, holandski brzi klizač.[42][43][44]
- 1992 — Patrik Jang, američki košarkaš.[45]
- 1994 — Hari Stajls, engleski muzičar i glumac.[46]
- 1998 — Ze Markos, brazilski fudbaler.[47][48]
- 1998 — Aleksa Radanov, srpski košarkaš.[49][50]
Smrti uredi
- 772 — Papa Stefan III. (rođ. 720)[51]
- 992 — Džavhar, fatimidski general.
- 1222 — Aleksije I Veliki Komnin, trapezuntski car. (rođ. 1181)[52]
- 1328 — Šarl IV Lepi, kralj Francuske (rođ. 1294)[53]
- 1691 — Papa Aleksandar VIII. (rođ. 1610)[54]
- 1733 — Avgust II Jaki, saksonski kenz i kralj Poljske. (rođ. 1670)[55]
- 1851 — Meri Šeli, britanska književnica. (rođ. 1797)[56]
- 1903 — Džordž Gabrijel Stoks, anglo-irski matematičar i fizičar. (rođ. 1819)[57]
- 1905 — Osvald Ahenbah, nemački slikar (rođ. 1827)[58]
- 1908 — Milovan Glišić, srpski književnik. (rođ. 1847)[59]
- 1944 — Pit Mondrijan, holandski slikar i teoretičara umetnosti. (rođ. 1872)[60]
- 1957 — Fridrih Paulus, nemački general. (rođ. 1890)[61]
- 1958 — Klinton Dejvison, američki fizičar i Nobelovac. (rođ. 1881)[62]
- 1966 — Heda Hoper, američka glumica i novinarka. (rođ. 1885)[63]
- 1966 — Baster Kiton, američki filmski glumac i režiser. (rođ. 1895)[64]
- 1976 — Verner Hajzenberg, nemački fizičar i Nobelovac. (rođ. 1901)[65]
- 1986 — Alva Mirdal, švedski sociolog i političar. (rođ. 1902)[66]
- 1994 — Radovan Samardžić, istoričar. (rođ. 1922)[67]
- 2012 — Vislava Šimborska, poljska pesnikinja, esejista i prevodilac. (rođ. 1923)[68]
- 2014 — Maksimilijan Šel, austrijsko—švajcarski glumac. (rođ. 1930)[69]
- 2020 — Endi Gil, engleski muzičar i muzički producent, najpoznatiji kao suosnivač i solo gitarista grupe Gang of Four. (rođ. 1956)[70]
Praznici i dani sećanja uredi
Reference uredi
- ^ „Jacob Roggeveen”. web.archive.org. 2016-10-07. Arhivirano iz originala 07. 10. 2016. g. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Jacques-Alexandre-Bernard Law Lauriston (1768-1828)”. www.frenchempire.net. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Alfréd Hajós | Hungarian athlete”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Prevoz telesnych pozostatkov Dr. Milana Hodžu”. web.archive.org. 2003-08-16. Arhivirano iz originala 16. 08. 2003. g. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Yevgeny Zamyatin | Biography & Books”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „John Ford | Biography, Films, Assessment, & Facts”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Clark Gable | Biography, Movies, & Facts”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Član SANU”. web.archive.org. 2016-03-05. Arhivirano iz originala 05. 03. 2016. g. Pristupljeno 2021-02-05. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. mart 2016)
- ^ „Emilio Segrè | Italian-American physicist”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „England Players - Stan Matthews”. www.englandfootballonline.com. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Tournaments, latest news, latest video, futsal, beach soccer”. web.archive.org. 2015-09-06. Arhivirano iz originala 06. 09. 2015. g. Pristupljeno 2021-02-05. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (6. septembar 2015)
- ^ „Soja Jovanović”. Samo lepa sećanja (na jeziku: engleski). 2012-02-13. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Renata Tebaldi | Italian singer”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Tom Lantos”. www.jewishvirtuallibrary.org. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Iajuddin Ahmed | president of Bangladesh”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Boris Yeltsin | Biography & Facts”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Velmar-Jankovic Svetlana”. www.sanu.ac.rs. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ Pulver, Andrew (22. 1. 2020). „Terry Jones, Monty Python founder and Life of Brian director, dies aged 77”. The Guardian. Pristupljeno 22. 1. 2020.
- ^ Hadoke, Toby (20. 4. 2011). „Elisabeth Sladen obituary”. The Guardian. Pristupljeno 1. 2. 2020.
- ^ „Sredojević, Borče Sredojević - Footballer”. www.bdfutbol.com. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Biographie - Palais Princier de Monaco”. web.archive.org. 2013-07-23. Arhivirano iz originala 23. 07. 2013. g. Pristupljeno 2021-02-05. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (16. februar 2014)
- ^ „Brandon Lee | Biography, Movie Highlights and Photos”. AllMovie (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Brandon Lee”. www.tcm.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Laurent Garnier”. Discogs (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Muzej pozorišne umetnosti Srbije”. teatroslov.mpus.org.rs. Pristupljeno 2022-01-20.
- ^ „Lisa Marie Presley”. Biography (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ Strack-Zimmermann, Benjamin. „Gabriel Batistuta”. www.national-football-teams.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Gabriel Batistuta - Player profile”. _ (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Brian Krause - Rotten Tomatoes”. www.rottentomatoes.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ Strack-Zimmermann, Benjamin. „Zlatko Zahovič”. www.national-football-teams.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „ForaDeJogo.net - Zahovic (Zlatko Zahovic)”. ForaDeJogo. Arhivirano iz originala 05. 11. 2020. g. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Michael C. Hall - Rotten Tomatoes”. www.rottentomatoes.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „altcine - Dejan Zecevic”. www.altcine.com. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Yuri Landman | FAQ” (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 07. 03. 2021. g. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „K’Naan | Biography, Songs, & Facts”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Squad Profiles | Wales | Welsh Rugby Union | Official Website : Wales…”. archive.is. 2013-06-15. Arhivirano iz originala 15. 06. 2013. g. Pristupljeno 2021-02-05. Arhivirano 2013-06-15 na sajtu Archive.today
- ^ „Gavin Lloyd Henson”. ESPN scrum. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Billie Jean King Cup- Players”. www.billiejeankingcup.com. Arhivirano iz originala 13. 02. 2021. g. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Kevin Martin Official Site - Youth”. KMart23.com. Kevin Martin Official. Pristupljeno 2. 2. 2020.
- ^ „Darren Fletcher - Player profile”. _ (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Darren Fletcher | Football Stats | No Club | Age 37 | 1999- | Soccer Base”. www.soccerbase.com. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Jorrit BERGSMA - Olympic Speed skating | Netherlands”. International Olympic Committee (na jeziku: engleski). 2021-02-05. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „SS - Person Bio”. www.isu.html.infostradasports.com. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Jacob Jorrit BERGSMA”. Olympic Channel. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „YOUNG, PATRIC - Welcome to EUROLEAGUE BASKETBALL”. www.euroleague.net. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ Rogers, Jude (14. 5. 2017). „Harry Styles: teen star turned serious player?”. The Guardian. London. Arhivirano iz originala 24. 10. 2017. g. Pristupljeno 24. 10. 2017.
- ^ „Brazil - Zé Marcos - Profile with news, career statistics and history - Soccerway”. uk.soccerway.com. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Ze Marcos | Football Stats | Rad | Age 23 | Soccer Base”. www.soccerbase.com. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ j.t.d, ABA liga. „Aleksa Radanov > Player : ABA League”. ABA Liga (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „RADANOV, ALEKSA - Welcome to EUROLEAGUE BASKETBALL”. www.euroleague.net. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Stephen III (or IV) | pope”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Alexios I Megas Komnenos, Emperor of Trebizond”. geni_family_tree (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-01-20.
- ^ „Charles IV | king of France | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-20.
- ^ „Alexander VIII”. personendatenbank.germania-sacra.de. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Augustus II | king of Poland and elector of Saxony”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ Marsh, Nicholas (2009). Mary Shelley: Frankenstein. Basingstoke: Palgrave Macmillan. str. 197. ISBN 978-0-23020-097-5.
- ^ „George Stokes - Biography”. Maths History (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Oswald Achenbach | German painter”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ Milisavac, Živan, ur. (1984). Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. 215.
- ^ „Piet Mondrian | Biography, Paintings, Style, & Facts”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Friedrich Paulus | German military officer”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Clinton Joseph Davisson | American physicist”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Hedda Hopper | Biography, Movie Highlights and Photos”. AllMovie (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Buster Keaton | Biography, Movies, Assessment, & Facts”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Werner Heisenberg | Biography, Nobel Prize, & Facts”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Alva Reimer Myrdal | Swedish diplomat”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Član SANU”. web.archive.org. 2014-02-22. Arhivirano iz originala 22. 02. 2014. g. Pristupljeno 2021-02-05. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (22. februar 2014)
- ^ „Vislava Šimborska | Poezija suštine”. www.poezijasustine.rs. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Maximilian Schell – Broadway Cast & Staff | IBDB”. www.ibdb.com. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ Serbia, RTS, Radio televizija Srbije, Radio Television of. „Preminuo Endi Gil, gitarista benda "Gang of Four"”. www.rts.rs. Pristupljeno 2021-02-05.
