2. avgust

2. avgust (2.08.) je 214. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (215. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 151 dan.

Događaji

avgust
P	U	S	Č	P	S	N
			1	2	3	4
5	6	7	8	9	10	11
12	13	14	15	16	17	18
19	20	21	22	23	24	25
26	27	28	29	30	31

• 338. p. n. e. — Makedonska vojska predvođena Filipom II je porazila udruženu atinsku i tebansku vojsku u bici kod Heroneje, osiguravši tako makedonsku prevlast u Grčkoj i Egejskom moru.
• 216. p. n. e. — U bici kod Kane Hanibal je naneo najveći poraz rimskoj vojsci u istoriji.
• 461 — Zapadnorimskog cara Majorijana svrgao i posle pet dana pogubio vojskovođa Ricimer.
• 1492 — Kristifor Kolumbo je isplovio iz Lisabona ka Indiji prema zapadu. Otkrio je Bahame, Amerika 10. oktobra 1492.
• 1552 — Dogovorom u Pasauu poništen je Augsburški Interim iz 1548, a luterani (protestanti) su dobili slobodu veroispovesti u Svetom rimskom carstvu, što je ozakonjeno na saboru u Augsburgu 25. septembra 1555.
• 1802 — Napoleon Bonaparta proglašen je „doživotnim konzulom“ Francuske, što mu je dalo pravo da imenuje naslednika.
• 1830 — Francuski kralj Šarl X Burbonski abdicirao je pod pritiskom Julske revolucije u Parizu.
• 1858 — Britanski parlament usvojio je zakon (India Bill) kojim je indijska vlada stavljena pod upravu britanske krune.
• 1877 — Završen šahovski turnir „Frankfurt 1887.“ pobedom Džordža Henrija Makenzija.
• 1903 — U Makedoniji započeo je Ilindenski ustanak za oslobođenje od turske vlasti.
• 1914 — Francuska

Prva vojna akcija na Zapadnom frontu dogodila se kao okršaj kod Žonšereja (Joncherey) u severoistočnoj Francuskoj blizu granice. Mala nemačka konjica koja je ilegalno prešla granicu (još nije bila objavljena nikakva zvanična objava rata) sukobila se sa lokalnom francuskom milicijom.

• 1928 — Italija je potpisala 20-godišnji ugovor o prijateljstvu sa Etiopijom.
• 1934 — Posle smrti nemačkog predsednika Paul fon Hindenburg, Hitler je sebe proglasio firerom (vođa) i preuzeo apsolutnu vlast.
• 1935 — Ujedinjeno Kraljevstvo je donela zakon prema kojem je reformisan sistem upravljanja u Indiji, odvojeni su Burma i Aden od Indije, garantovana veća lokalna samouprava u provincijama i formirano centralno zakonodavstvo u Nju Delhiju.
• 1939 — Albert Ajnštajn upozorio je američkog predsednika Ruzvelta da nemački naučnici rade na proizvodnji bombe sa uranijumom, posle čega su u SAD počeli (početkom 1940) istraživački radovi za proizvodnju nuklearne bombe.
• 1945 — Završena je Potsdamska konferencija na kojoj su sovjetski vođa Staljin, predsednik SAD Truman i premijer Velike Britanije Atli postigli dogovor o demilitarizaciji i denacifikaciji Nemačke i njenoj podeli na okupacione zone posle Drugog svetskog rata.
• 1964 — Severnovijetnamski patrolni čamci su navodno otvorili vatru na američki razarač Medoks.
• 1970 — Britanski vojnici su u Severnoj Irskoj prvi put upotrebili gumene metke radi smirivanja nereda.
• 1980 — U eksploziji na železničkoj stanici u Bolonji poginulo je 85 i ranjeno više od 200 ljudi.
• 1990 — Iračka vojska je napala Kuvajt i okupirala ga za jedan dan. Ovaj događaj je bio povod za ostvarenje aspiracija SAD, kroz Zalivski rat, o stacioniranju velikog broja vojnika na Bliskom istoku zarad očuvanja dominacije nad proizvodnjom i distribucijom nafte.
• 1991 — Socijalistička Republika Crna Gora promenila naziv u Republika Crna Gora
• 1992 — Alžirske snage bezbednosti uhapsile su 50 naoružanih islamskih ekstremista i oduzele njihovo skladište oružja u kojem je pronađeno 150 bombi.
• 1994 — Pod pretnjom pooštravanja međunarodnih sankcija SR Jugoslaviji, vlada Srbije pozvala je vođe Republike Srpske da prihvate mirovni plan Kontakt grupe za Bosnu i upozorila ih da će u suprotnom biti odgovorni za zločin protiv sopstvenog naroda.
• 1997 — Vođa najjače liberijske gerilske frakcije Čarls Tejlor proglašen je predsednikom Liberije, čime je posle sedmogodišnjeg građanskog rata okončana borba za vlast u zemlji.
• 1999 — U sudaru dva voza u istočnoj Indiji poginulo je 285, a ranjeno oko 300 ljudi.
• 2001 — Srbin, general Radislav Krstić osuđen je u Hagu na 46 godina zatvora zbog masakra nad bosanskim muslimanima u Srebrenici 1995.
• 2005 — Avion Er Fransa, Er Frans let 358 je sleteo sa piste u Torontu, Kanada. Svi putnici su preživeli nesreću a avion je totalno izgoreo.

Rođenja

• 1873 — Geca Kon, srpski knjižar i izdavač. (prem. 1941)
• 1900 — Aleksa Radovanović, poslednji veteran Prvog svetskog rata iz Srbije. (prem. 2004)
• 1905 — Karl Amadeus Hartman, nemački kompozitor. (prem. 1963)
• 1905 — Mirna Loj, američka glumica. (prem. 1993)
• 1915 — Gari Meril, američki glumac. (prem. 1990)
• 1919 — Nehemija Persof, američki glumac i slikar. (prem. 2022)
• 1920 — Marija Bursać, učesnica Narodnooslobodilačke borbe i prva žena narodni heroj Jugoslavije. (prem. 1943)
• 1924 — Džejms Boldvin, američki pisac, pesnik, dramaturg, esejista i društveni aktivista. (prem. 1987)
• 1926 — Jug Grizelj, jugoslovenski novinar i scenarista. (prem. 1991)
• 1929 — Dušan Vujisić, srpski glumac. (prem. 1977)
• 1932 — Piter O’Tul, irski glumac. (prem. 2013)
• 1933 — Ljubica Otašević, srpska glumica i košarkašica. (prem. 1998)
• 1939 — Ves Krejven, američki reditelj, scenarista, producent, glumac i pisac. (prem. 2015)
• 1942 — Izabela Aljende, čileanska književnica.
• 1942 — Ilija Pantelić, jugoslovenski i srpski fudbalski golman. (prem. 2014)
• 1944 — Džoana Kasidi, američka glumica.
• 1948 — Borivoje Đorđević, srpski fudbaler.
• 1952 — Alen Žires, francuski fudbaler i fudbalski trener.
• 1964 — Meri-Luiz Parker, američka glumica.
• 1965 — Refik Šabanadžović, crnogorski fudbaler.
• 1968 — Štefan Efenberg, nemački fudbaler i fudbalski trener.
• 1969 — Sedrik Sebalos, američki košarkaš.
• 1970 — Kevin Smit, američki reditelj, producent, scenarista, glumac, komičar i pisac.
• 1972 — Monika Romić, srpska glumica.
• 1975 — Milica Zarić, srpska glumica.
• 1976 — Sem Vortington, australijski glumac.
• 1977 — Edvard Ferlong, američki glumac.
• 1978 — Goran Gavrančić, srpski fudbaler.
• 1978 — Deividas Šemberas, litvanski fudbaler.
• 1979 — Samo Udrih, slovenački košarkaš.
• 1985 — Marko Blažić, srpski fudbaler.
• 1985 — Ilija Bozoljac, srpski teniser.
• 1989 — Relja Popović, srpski pevač i glumac.
• 1989 — Naser Čadli, belgijski fudbaler.
• 1992 — Čarli Eks-Si-Eks, engleska muzičarka.
• 1995 — Kristaps Porzingis, letonski košarkaš.
• 1997 — Ivan Šaponjić, srpski fudbaler.

Smrti

• 1100 — Vilijam II, engleski kralj, sin Vilijama I Osvajača.
• 1589 — Žak Kleman, dominikanac, pristalica katoličke Svete lige.
• 1788 — Tomas Genzboro, poznati engleski portretista i pejzažista.
• 1799 — Žak Etjen Mongolfje, francuski pronalazač. (rođ. 1745).
• 1921 — Enriko Karuzo, italijanski operski tenor.
• 1922 — Aleksandar Grejam Bel, izumitelj telefona (rođ. 1847).
• 1932 — Ignac Zajpel, austrijski političar i sveštenik.
• 1934 — Paul fon Hindenburg, nemački predsednik.
• 1936 — Luj Blerio, francuski inženjer i pilot.
• 1963 — Đorđi Abadžijev, makedonski književnik, istoričar, publicista i scenarista. (rođ. 1910)

Praznici i dani sećanja

• Srpska pravoslavna crkva danas proslavlja:
  • Sveti prorok Ilija
  • Ilija Gruzijski
• 1903 — U Makedoniji je počeo Ilindenski ustanak za oslobođenje od turske vlasti tokom kojeg je stvorena Kruševska republika. Republika se održala samo 11 dana, a ustanak je u krvi ugušen.

Vidi još

• Spisak datuma
• Spisak godina
• Spisak decenija
• Spisak vekova
• Spisak milenijuma