Jakob Avšič
Jakob Avšič — Jaka (Kleče kod Ljubljane, 24. april 1896 — Ljubljana, 2. januar 1978), bio je konjički pukovnik Jugoslovenske vojske, učesnik Aprilskog rata, Narodnooslobodilačke borbe, ambasador i društveno-politički radnik FNRJ i NR Slovenije i general-lajtnant JA.
| jakob avšič | ||||
|---|---|---|---|---|
 Jakob Avšič Jaka | ||||
| Lični podaci | ||||
| Datum rođenja | 24. april 1896. | |||
| Mesto rođenja | Kleče kod Ljubljane, Austrougarska | |||
| Datum smrti | 2. januar 1978. (81 god.) | |||
| Mesto smrti | Ljubljana, SR Slovenija, SFR Jugoslavija | |||
| Profesija | vojno lice, društveno-politički radnik | |||
| Porodica | ||||
| Supružnik | Tatjana Sernec Avšič | |||
| Delovanje | ||||
| Član KPJ od | 1941. | |||
| Učešće u ratovima | Prvi svetski rat Aprilski rat Narodnooslobodilačka borba | |||
| Služba | Austrougarska vojska Vojska Kraljevine Srbije Jugoslovenska vojska Jugoslovenska vojska u otadžbini NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska armija 1915 — 1916. 1916 — 1918 1920 — 1941. 1941 — 1947. | |||
| Čin | general-lajtnant JA | |||
| U toku NOB | član Vrhovnog štaba NOVJ | |||
| Gradonačelnik Ljubljane | ||||
| Period | 1951 — 1953. | |||
| Prethodnik | Matija Maležič | |||
| Naslednik | Heli Moric | |||
| Odlikovanja |
| |||
Biografija uredi
Rođen je 1896. godine u mestu Kleče, nadomak Ljubljane. Godine 1915, bio je mobilisan u Austrougarsku vojsku, a naredne godine je na Istočnom frontu prebegao Rusima. Dobrovoljno se priključio borcima na Solunskom frontu.
U činu rezervnog konjičkog potporučnika primljen je 1920. godine u novoformiranu Vojsku Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca. Godine 1928, završio je Vojnu akademiju u Beogradu i postao je aktivni oficir Jugoslovenske vojske. Pre Drugog svetskog rata imao je čin konjičkog pukovnika.[1]
Narodnooslobodilačka borba uredi
Posle okupacije Kraljevine Jugoslavije, u Srbiji na poziv Dragoljuba Mihailovića se priključio četničkim odredima. Od strane Mihailovića bio je imenovan komandantom četničkih trupa u Sloveniji. Odbio je ponudu, preporučivši za tu dužnost generalštabnog majora Karla Novaka, načelnika Štaba Triglavskog odreda. Nakon povratka u okupiranu Sloveniju, radio je intenzivno na okupljanju oficira JVuO u partizane, koji su se pridružili Oslobodilačkom frontu (OF) u Ljubljani. Da bi izbegao hapšenje tokom Narodnooslobodilačke borbe, koristio umesto ličnog imena pseudonim Branko Hrast.[1] U članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) primljen je 1941. godine.
U toku Narodnooslobodilačkog rata (NOR), bio je na funkcijama:
- član Vrhovnog štaba NOVJ,
- zamenik komandanta Glavnog štaba NOV i PO Slovenije.
Godine 1943, bio je izabran za većnika Antifašističkog veća narodnog oslobođenja Jugoslavije (AVNOJ) i Slovenačkog narodnooslobodilačkog veća (SNOS). Bio je i poslanik na Kočevskom zboru.
Kada su avgusta 1943. godine uvedeni činovi u NOVJ, odlukom Vrhovnog komandanta NOV i POJ Josipa Broza Tita, Jakobu Avšiču je drugom dodeljen čin general-lajtanta, prvi je bio Savo Orović.
Posleratni period uredi
Posle oslobođenja Jugoslavije, vršio razne dužnosti u Jugoslovenskoj armiji (JA). Bio je komandant pozadine i šef Jugoslovenske vojne misije u Berlinu. Penzionisan je 1947. godine.
Bio je republički poslanik do 1953. godine i diplomatski predstavnik FNRJ u Austriji, od 1947. do 1949. Godine 1951, postao je ministar šumarstva i gradonačelnik Ljubljane, funkcija koju je obavljao do 1953. godine. Bio je poslanik u Saveznoj narodnoj skupštini, od 1953. do 1958. godine.
Preminuo je 2. januara 1978. godine u Ljubljani.
Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih visokih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su Orden narodnog oslobođenja i Orden partizanske zvezde prvog reda, kojim je odlikovan 25. septembra 1944. godine.
Foto-galerija uredi
-
Jakob Avšič (drugi sleva), sa članovima Glavnog štaba NOV i PO Slovenije, 1944. -
Jakob Avšič, 1945. -
Jakob Avšič drži govor, 1945. -
Jakob Avšič, 1965. -
-
.jpg)
Reference uredi
- ^ a b Matović 2004, str. 57
Literatura uredi
- Jugoslovenski savremenici: ko je ko u Jugoslaviji. „Sedma sila“, Beograd 1957. godina.
- Enciklopedija Jugoslavije (knjiga prva). „Jugoslovenski leksikografski zavod“, Zagreb 1980. godina.
- Vojna enciklopedija (knjiga prva). Beograd, 1970. godina.
- Matović, Ivan (2004). Verni otadžbini i pozivu. Beograd: NIC Vojska. str. 57. ISBN 978-86-7530-113-4.
- Pavlowitch, Stevan K. (2008). Hitler's new disorder: the Second World War in Yugoslavia. Columbia University Press. ISBN 978-0-231-70050-4.
