Blažo Đuričić
Blažo Đuričić (Pueblo, 26. april 1914 — Sarajevo, 29. maj 1991), učesnik Narodnooslobodilačke borbe, inženjer, general-major JNA, društveno-politički radnik SR Bosne i Hercegovine i SFRJ i narodni heroj Jugoslavije.
| blažo đuričić | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Blažo Đuričić | |||||||||||||
| Lični podaci | |||||||||||||
| Datum rođenja | 26. april 1914. | ||||||||||||
| Mesto rođenja | Pueblo, Kolorado, Sjedinjene Američke Države | ||||||||||||
| Datum smrti | 29. maj 1991. (77 god.) | ||||||||||||
| Mesto smrti | Sarajevo, SR Bosna i Hercegovina, SFR Jugoslavija | ||||||||||||
| Profesija | vojno lice, društveno-politički radnik | ||||||||||||
| Porodica | |||||||||||||
| Supružnik | Paulina Pava Sudarski | ||||||||||||
| Delovanje | |||||||||||||
| Član KPJ od | 10. avgusta 1941 | ||||||||||||
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba | ||||||||||||
| Služba | NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska narodna armija 1941 — 1947. | ||||||||||||
| Čin | general-major u rezervi | ||||||||||||
| Heroj | |||||||||||||
| Narodni heroj od | 27. novembra 1953. | ||||||||||||
| Odlikovanja |
| ||||||||||||
Biografija uredi
Rođen je 26. aprila 1914. godine u Pueblu, u saveznoj državi Kolorado, u Sjedinjenim Američkim Državama. Njegov otac Aleksa Đuričić bio je rodom iz Hercegovine, ali su ga austrougarske vlasti 1906. godine proterale u Knjaževinu Crnu Goru. U potrazi za poslom, on je sa porodicom 1910. godine otišao u Ameriku i tamo radio kao radnik. Kada je 1914. godine izbio Prvi svetski rat, vratio se u domovinu i otišao u vojsku, gde je poginuo 1916. godine.[1]
Revolucionarni rad na Beogradskom univerzitetu uredi
Nakon smrti oca, Blažina porodica se nastanila u Nikšiću, gde je on 1925. godine završio osnovnu školu. Tokom učenja u Nikšićkoj gimnaziji, počeo je da čita marksističku i drugu revolucionarnu literaturu i da se interesuje za politička zbivanja. Godine 1932. je bio učesnik štrajka učenika Nikšićke gimnazije. Nakon položene mature, 1933. godine otišao je u Beograd, gde se upisao na Poljoprivredno-šumarski fakultet u Zemunu.[1]
Tokom studija, Blažo se aktivno uključio u revolucionarni studentski pokret na Beogradskom univerzitetu i počeo je da se druži sa studentima-komunistima iz rodnog kraja. Godine 1939. je diplomirao, a iste godine je radio kao predavač u Stranci radnog naroda (SRN), koja je predstavljala legalan oblik rada tada ilegalne Komunističke partije Jugoslavije (KPJ), od polovine 1938. do kraja 1940. godine. Radom u radničkim rejonima i druženjem sa komunistima, postao je pristalica komunizma i simaptizer KPJ. Zbog njegove političke aktivnosti bio je više puta hapšen, ali nije bio duže zadržavan u pritvoru.[1]
Narodnooslobodilačka borba uredi
Nako diplomiranja, 1939. godine, svega da meseca je radio kao pomoćni sekretar Poljoprivredne komore na Cetinju. Zbog teške bolesti, morao je napustiti posao i povući se iz društvenog života. Nakon okupacije Jugoslavije, iako još uvek bolestan, jula 1941. godine se priključio Trinaestojulskom ustanku. Kao proverenog političkog aktivistu, Okružni komitet KPJ za Nikšić ga je 10. avgusta 1941. godine primio u članstvo Komunističke partije Jugoslavije.[1]
Novembra 1941. godine, po partijskom zadatku je prešao na rad u Hercegovinu. Bio je jedan od najistaknutijih rukovodilaca Narodnooslobodilačkog pokreta (NOP) u Hercegovini. Početkom 1942. godine bio je postavljen za političkog komesara sektora Gacko–Nevesinje, čije su jedinice među prvima u Hercegovini povele borbu protiv četnika i izvele više vojnih poduhvata.[1]
Kada je 10. avgusta 1942. godine bila formirana Deseta hercegovačka udarna brigada, Blažo je imenovan za zamenika političkog komesara njenog Prvog gatačkog bataljona. Zajedno sa ovom brigadom učestvovao je u pohodu u Bosansku krajinu, gde je krajem 1942. godine bio imenovan za zamenika političkog komesara Osme krajiške udarne brigade. Zajedno sa ovom brigadom, do juna 1943. godine je učestvovao u velikom broju značajnih borbi — na sektoru Bihaća, u Podgrmeču i kod Bravskog Vaganaca, u toku Četvrte neprijateljske ofanzive; kao i ponovo na sektoru Bihaća i na sektoru Ključa, nakon završetka ofanzive.[1]
Juna 1943. godine bio je imenovan za političkog komesara 11. krajiške divizije i na toj dužnosti je ostao do kraja 1944. godine. Sa ovom divizijom je učestvovao u teškim borbama u zapadnoj i centralnoj Bosni — za vreme zimskih operacija, u Prvoj banjalučkoj operaciji, za proširenje slobodne teritorije u centralnoj Bosni i dr. U toku leta 1944. godine ova divizija je prešla preko centralne i istočne Bosne, a u jesen 1944. je prešla u Srbiju i učestvovala u borbama za oslobođenje zapadne Srbije, u Beogradskoj operaciji i na Sremskom frontu. Za uspehe postignute u borbama za oslobođenje Beograda, bio je pohvaljen zajedno sa svojom jedinicom. Izvesno vreme se nalazio na dužnosti političkog komesara Trećeg bosanskog korpusa, koji je u završnim operacijama za oslobođenje Jugoslavije imao značajnu ulogu u sprečavanju povlačenja neprijateljskih snaga.[2]
Posleratni period uredi
Nakon završetka rata, nalazio se na dužnosti političkog komesara Šeste armije JA. Godine 1947. bio je demobilisan u činu general-majora JA i preveden u rezervu.[3] Nakon toga se posvetio društveno-političkim dužnostima. Najpre je bio pomoćnik ministra, pa ministar poljoprivrede u Vladi NR Bosne i Hercegovine, a potom potpredsednik Izvršnog veća Skupštine NR Bosne i Hercegovine, od 1955. do 1962. godine. Bio je i predsednik Odbora za narodnu privredu Republičkog veća Skupštine SR Bosne i Hercegovine.[4]
Dugo godina je bio član Izvršnog komiteta Centralnog komiteta Saveza komunista Bosne i Hercegovine, a jedan period i njegov organizacioni sekretar. Na Sedmom kongresu SKJ, 1958. godine, bio je biran za člana Centralne revizione komisije, a na Osmom kongresu SKJ, 1964. godine, bio je biran za člana Centralnog komiteta Saveza komunista Jugoslavije.[4][2]
Bio je biran za člana Glavnog odbora Saocijalističkog saveza radnog naroda (SSRN) Bosne i Hercegovine, a od 1967. do 1974. godine bio je potpredsednik Savezne skupštine SFRJ. Više puta je bio biran za republičkog i saveznog narodnog poslanika, a nakon odlaska u penziju bio je član Saveta federacije.[4][2]
Umro je 29. maja 1991. godine u Sarajevu.
Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su — Orden narodnog oslobođenja, Orden partizanske zvezde prvog reda, Orden zasluga za narod prvog reda, Orden bratstva i jedinstva prvog reda, Orden partizanske zvezde drugog reda i dva Ordena za hrabrost.[5] Od inostranih odlikovanja, ističe se Orden Grunvaldov krst drugog reda NR Poljske. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 27. novembra 1953. godine.[2]
Njegova supruga Paulina Pava Sudarski (1913—1943), bila je slikarka rodom iz Novog Bečeja, a poginula je kao bolničarka Pete crnogorske proleterske brigade na Tjentištu, 13. juna 1943. godine, tokom bitke na Sutjesci, u blizini mesta gde je poginuo Sava Kovačević.[6][7]
Reference uredi
- ^ a b v g d đ Narodni heroji Jugoslavije 1982, str. 231.
- ^ a b v g Narodni heroji Jugoslavije 1982, str. 232.
- ^ Vojna enciklopedija 1971, str. 613.
- ^ a b v Ko je ko u Jugoslaviji 1970, str. 253.
- ^ Ko je ko u Jugoslaviji 1957, str. 169.
- ^ Kučan 1996, str. 475.
- ^ „Povodom 100 godišnjice rođenja naše akademske slikarke”. Arhivirano iz originala 22. 09. 2017. g. Pristupljeno 21. 09. 2017.
Literatura uredi
- Ko je ko u Jugoslaviji. Beograd. 1957.
- Ko je ko u Jugoslaviji. Beograd. 1970.
- Vojna enciklopedija tom II. Beograd. 1971.
- Narodni heroji Jugoslavije tom I. Beograd: Narodna knjiga. 1982.
- Kučan, Viktor (1996). Borci Sutjeske. Beograd: „Zavod za udžbenike i nastavna sredstva”.
