21. jul

21. jul (21.7.) je 202. dan godine po gregorijanskom kalendaru (203. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 163 dana.

Događaji

jul
P	U	S	Č	P	S	N
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30	31

• 230 — Papa Pontijan je nasledio Urbana I kao 18. papa.
• 285 — Dioklecijan je imenovao Maksimijana za cezara i svog savladara.
• 365 — Kritski zemljotres je izazvao cunami koji je razorio Aleksandriju.
• 976 — Osnovana austrijska kneževska loza Babenberga koja je vladala Austrijom do 1246. Njihov porodični arhiv postao osnovni fond današnjeg Državnog arhiva u Beču.
• 1242 — Luj IX je u bici kod Tajbura okončao pobunu svojih vazala Henrija III i Hjua X Lizinjana.
• 1403 — U bici kod Šruzberija kralj Henri IV je pobedio pobunjenike.
• 1542 — Papa Pavle III formirao inkviziciju, kongregaciju kardinala sa ovlašćenjima da progone jeretike, kako bi pojačao borbu protiv protestantizma.
• 1542 — Prvo iskrcavanje francuskih vojnika na obalu ostrva Vajt tokom francuske invazije ostrva Vajt.
• 1542 — U bici kod Jemguma tokom Osamdesetogodišnjeg rata Fernando Alvarez de Toledo je pobedio Luja od Nasaua.
• 1718 — Zaključen je Požarevački mir kojim su okončani Austrijsko-turski rat i Tursko-mletački rat.
• 1773 — Papa Kliment XIV izdao papsku bulu „Dominus ac Redemptor“ kojom je raspustio jezuitski red.
• 1774 — Rusija i Turska su sklopile Kučukkainardžijski mir kojim je okončan Rusko-turski rat.
• 1798 — Napoleon Bonaparta posle pobede u bici kod piramida zavladao Egiptom.
• 1820 — Danski fizičar Hans Kristijan Ersted predstavio svoje otkriće, elektromagnetizam.
• 1861 — Snage Konfederacije su odnele pobedu u prvoj bici kod Bul Rana, prvom velikom okršaju Američkog građanskog rata.
• 1873 — Počeo šahovski turnir u Beču. Pobedio je Džozef Henri Blekburn.
• 1897 — Edvard, princ od Velsa je otvorio galeriju „Tejt” u Londonu.
• 1904 — Završena gradnja Transsibirske železnice od Moskve do Nahotke kod Vladivostoka. Železnica građena 13 godina.
• 1925 — Na Skoupsovom suđenju srednjoškolski nastavnik biologije Džon T. Skoups je osuđen zbog predavanja evolucije i kažnjen sa 100 dolara.
• 1940 — U baltičkim državama Litvaniji, Letoniji i Estoniji uspostavljena sovjetska vlast.
• 1944 — Američke trupe su se iskrcale na Gvam započevši bitku za Gvam.
• 1948 — U Beogradu u Domu Garde u Topčideru otpočeo sedmodnevni Peti kongres KPJ, na kom je izabran novi CK KPJ i podržano jugoslovensko rukovodstvo u borbi protiv Informbiroa.
• 1949 — Senat SAD je ratifikovao Severnoatlantski sporazum.
• 1954 — Na Ženevskoj konferenciji Vijetnam je podeljen na Severni i Južni Vijetnam.
• 1960 — Sirimavo Bandaranaike postala premijer Cejlona, kao prva žena u svetu koja je došla na čelo vlade. Ona je na to mesto došla po ubistva njenog muža Solomona.
• 1970 — Nakon 11 godina izgradnje završena je Asuanska brana u Egiptu.
• 1973 — Uprkos protestima svetskog javnog mnjenja Francuska počela seriju nuklearnih proba u južnom Pacifiku.
• 1974 — Grčka je prihvatila rezoluciju Ujedinjenih nacija o prekidu vatre na Kipru, dan posle turske invazije. Narednog dana istu rezoluciju prihvatila i Turska.
• 1977 — Izbio je četvorodnevni Libijsko-egipatski rat.
• 1983 — U Poljskoj ukinuto ratno stanje, uvedeno u decembru 1981.
• 1983 — Najniža zabeležena temperatura na svetu na naseljenoj lokaciji od −89,2 °C je izmerena u stanici Vostok na Antarktiku.
• 1993 — U poplavama i klizištima prouzrokovanim jednomesečnim kišama u Indiji, Bangladešu i Nepalu poginulo oko 1.000 ljudi, a više miliona prinuđeno da napusti domove.
• 1994 — Ruski pisac Aleksandar Solženjicin stigao u Moskvu posle dvomesečnog putovanja po Rusiji, iz koje je 20 godina ranije otišao u egzil.
• 1995 — Predstavnici 16 zemalja na Međunarodnoj konferenciji o Bosni u Londonu upozorili vojne i političke predstavnike Srba u BiH da će, ako napadnu „zaštićenu zonu“ UN u Goraždu, biti suočeni sa uzvraćanjem koje uključuje upotrebu vazdušne sile.
• 2008 — U Beogradu uhapšen haški optuženik Radovan Karadžić, bivši predsednik Republike Srpske.
• 2011 — Okončan je Nasin program spejs-šatlova sletanjem šatla Atlantis posle misije STS-135.

Rođenja

• 1811 — Dimitrije Demeter, hrvatski književni i pozorišni delatnik. (prem. 1872)
• 1816 — Paul Julijus fon Rojter, nemačko-britanski preduzetnik i novinar, poznat i kao osnivač novinske agencije Rojters. (prem. 1899)
• 1884 — Ivan Đaja, srpski biolog, fiziolog i pisac. (prem. 1957)
• 1893 — Hans Falada, nemački pisac. (prem. 1947)
• 1899 — Hart Krejn, američki pesnik. (prem. 1932)
• 1899 — Ernest Hemingvej, američki književnik, dobitnik Nobelove nagrade za književnost (1954). (prem. 1961)
• 1920 — Nada Klaić, hrvatska istoričarka. (prem. 1988)
• 1924 — Don Nots, američki glumac i komičar. (prem. 2006)
• 1924 — Slavko Simić, srpski glumac. (prem. 2007)
• 1926 — Karel Rajs, češko-britanski reditelj, producent i scenarista. (prem. 2002)
• 1937 — Božidar Stošić, srpski glumac. (prem. 2018)
• 1948 — Ket Stivens, engleski muzičar.
• 1951 — Robin Vilijams, američki glumac i komičar. (prem. 2014)
• 1957 — Tihomir Arsić, srpski glumac. (prem. 2020)
• 1957 — Hasan Dudić, srpski pevač.
• 1960 — Ljubomir Radanović, jugoslovenski fudbaler.
• 1971 — Šarlot Gensbur, englesko-francuska glumica i muzičarka.
• 1976 — Branko Milisavljević, srpski košarkaš i košarkaški trener.
• 1978 — Davor Kus, hrvatski košarkaš.
• 1978 — Džoš Hartnet, američki glumac i producent.
• 1981 — Hoakin Sančez, španski fudbaler.
• 1981 — Paloma Fejt, engleska muzičarka i glumica.
• 1981 — Viktor Hanesku, rumunski teniser.
• 1983 — Milan Jovanović, srpsko-crnogorski fudbaler.
• 1984 — Vladimir Veremenko, beloruski košarkaš.
• 1984 — Pol Dejvis, američki košarkaš.
• 1985 — Filip Polašek, slovački teniser.
• 1986 — Džejson Tompson, američki košarkaš.
• 1988 — Deandre Džordan, američki košarkaš.
• 1989 — Kris Ganter, velški fudbaler.
• 1989 — Vesna Dolonc, srpska teniserka.
• 1989 — Džuno Templ, engleska glumica.
• 1990 — Milica Đurđević, srpska političarka.
• 2000 — Erling Bravt Holand, norveški fudbaler.

Smrti

• 710 — Šanguan Vaner, kineska premijerka (rođ. 664)
• 1425 — Manojlo II Paleolog, vizantijski car (rođ. 1350)
• 1796 — Robert Berns, škotski pesnik.
• 1921 — Milorad Drašković, ministar unutrašnjih poslova Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca (rođ. 1873)
• 1944 — Klaus fon Štaufenberg, nemački oficir i atentator na Hitlera
• 1967 — Albert Džon Lutuli, južnoafrički političar, borac protiv aparthejda
• 1985 — Zoran Radmilović, srpski glumac (rođ. 1933)
• 1985 — Aleksandar Vučo, srpski pesnik, romanopisac i aktivan učesnik nadrealističkog pokreta (rođ. 1897)
• 1995 — Pavle Šovljanski, bokser (rođ. 1926)
• 1998 — Alan Šepard, američki kosmonaut (rođ. 1923)
• 2000 — Stanojlo Rajičić, jugoslovenski kompozitor (rođ. 1910)
• 2008 — Adil Zulfikarpašić, bosanskohercehovački političar (rođ. 1921)
• 2017 — Predrag Gojković Cune, srpski pevač (rođ. 1932)

Praznici i dani sećanja

• Srpska pravoslavna crkva slavi:
  • Sveti velikomučenik Prokopije

Vidi još

• Spisak datuma
• Spisak godina
• Spisak decenija
• Spisak vekova
• Spisak milenijuma