9. jul
датум
9. jul (9.7.) je 190. dan godine po gregorijanskom kalendaru (191. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 175 dana.
Događaji uredi
| jul | ||||||
| P | U | S | Č | P | S | N |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| 29 | 30 | 31 | ||||
- 1386 — U bici kod Zempaha savez švajcarskih kantona potukao je znatno nadmoćniju vojsku Leopolda III Habzburga. Ova bitka zabeležena je u istoriji ratovanja kao prva pobeda pešadije nad konjicom.
- 1519 — Španski konkistador Ernan Kortes iskrcao se na obalu Meksičkog zaliva, gde je osnovao grad Verakruz i počeo osvajanje Meksika koje je završio 1521. godine uništenjem carstva Asteka.
- 1609 — Car Svetog rimskog carstva Rudolf II, da bi pridobio češke protestante, izdao je povelju o slobodi veroispovesti u Češkoj.
- 1686 — Formirana je Augsburška alijansa između nemačko-rimskog cara Leopolda I, Španije, Švedske, Holandije i Saksonije protiv francuskog kralja Luja XIV.
- 1701 — Bitka kod Karpija između austrijskih i francuskih snaga. Prva bitka u Ratu za špansko nasleđe i austrijska pobeda.
- 1746 — Francuska flota je stigla na teritoriju Pondišeri u Indiji, koja je potom postala francuski posed. Vraćena je Indiji 1954.
- 1762 — Abdicirao je ruski car Petar III Fjodorovič Romanov, nekoliko meseci po preuzimanju prestola. Car je potom uhapšen i ubijen po naredbi njegove supruge, buduće carice Katarine II Aleksejevne, poznate kao Katarina Velika.
- 1810 — Napoleon Bonaparta anektirao je Holandiju.
- 1816 — Na Kongresu u Tukumanu proglašena je nezavisnost Ujedinjenih provincija Rio de la Plate (Argentina) od Španije.
- 1877 — Održan je prvi teniski turnir u Vimbldonu.
- 1913 — Pobedom srpske vojske nad bugarskim trupama završena je bitka na Bregalnici u Drugom balkanskom ratu. Bitka je počela 30. juna kada su bugarske trupe bez objave rata napale srpsku i grčku vojsku u Makedoniji, dotadašnje saveznike u borbi protiv Turske.
- 1922 — Američki plivač, kasnije filmski glumac („Tarzan“) Džoni Vajsmiler postao je prvi plivač koji je za manje od jedne minute (58,6 sekundi) preplivao 100 m.
- 1940 — Pomorska Bitka kod Kalabrije.
- 1944 — Američke snage u Drugom svetskom ratu zauzele ostrvo Sajpan u Pacifiku, jednu od najvećih vojno-pomorskih baza Japana.
- 1944 — Britanske i kanadske trupe preuzele su od Nemaca u Drugom svetskom ratu grad Kaen u Normandiji, nakon žestokog bombardovanja i jednomesečnih bitaka.
- 1960 — Sovjetski lider Nikita Hruščov upozorio je SAD da ne intervenišu protiv Kube, jer će u tom slučaju SSSR podržati kubanski narod.
- 1963 — Potpisan je sporazum o formiranju Federacije Malezije, u čiji sastav su ušli Malaja, Singapur, Saravak i Severni Borneo. Dve godine kasnije Singapur je istupio iz Malezije.
- 1971 — Poslednja američka baza u Vijetnamu predata je trupama Južnog Vijetnama.
- 1993 — Koristeći genetičku metodu DNK fingerprintinga britanski naučnici identifikovali su posmrtne ostatke ruskog cara Nikolaja II Romanova i članova njegove porodice, koji su ubijeni u leto 1918. u Jekaterinburgu.
- 1996 — Rusija je nastavila ofanzivu na čečenske separatiste, pošto je Boris Jeljcin ponovo izabran za predsednika.
- 1997 — Bokser teške kategorije Majk Tajson kažnjen je zabranom bavljenja sportom na godinu dana i novčanom kaznom od tri miliona dolara zato što je tokom meča za svetskog šampiona u teškoj kategoriji 28. juna, protivnika, Ivandera Holifilda, ugrizao za uho.
- 2001 — Apelacioni sud u Santjagu suspendovao je proces protiv bivšeg čileanskog diktatora Augusta Pinočea proglasivši ga mentalno nesposobnim. Pinoče je uhapšen 1998. u Londonu zbog zločina počinjenih u Čileu nakon dolaska na vlast vojnim udarom 1973.
- 2003 — Srbija i Crna Gora primljene su u punopravno članstvo Grupe država za borbu protiv korupcije (Group of States against Corruption - GRECO).
- 2006 — Završeno svetsko prvenstvo u fudbalu i to u Nemačkoj, pobedom Italije nad selekcijom Francuske.
- 2011 — Južni Sudan, odvojivši se od Sudana, postao samostalna država.
- 2015 — Ugašen Radio B92
Rođenja uredi
- 1578 — Ferdinand II, car Svetog rimskog carstva (1619—1637). (prem. 1637)[1]
- 1834 — Jan Neruda, češki novinar, pisac i pesnik. (prem. 1891)
- 1911 — Džon Arčibald Viler, američki teorijski fizičar. (prem. 2008)
- 1914 — Vili Štof, istočnonemački političar, predsednik (1973—1976) i premijer Istočne Nemačke (1964—1973 i 1976—1989). (prem. 1999)
- 1922 — Dragutin Dobričanin, srpski glumac. (prem. 1988)
- 1925 — Borislav Stanković, srpski košarkaš i košarkaški trener, dugogodišnji generalni sekretar FIBA. (prem. 2020)
- 1926 — Ben Roj Motelson, danski nuklearni fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (1975). (prem. 2022)
- 1928 — Federiko Bamontes, španski biciklista. (prem. 2023)
- 1938 — Brajan Denehi, američki glumac, producent i reditelj. (prem. 2020)[2]
- 1939 — Slobodan Stanišić, srpski pisac.
- 1942 — Ričard Raundtri, američki glumac. (prem. 2023)
- 1946 — Bon Skot, australijski muzičar, najpoznatiji kao pevač grupe AC/DC. (prem. 1980)
- 1950 — Adrijano Panata, italijanski teniser.
- 1951 — Kris Kuper, američki glumac.
- 1951 — Predrag Milosavljević, srpski muzičar, najpoznatiji kao član grupe Galija.
- 1953 — Branko Jerinić, srpski glumac.
- 1955 — Džimi Smits, američki glumac.
- 1956 — Tom Henks, američki glumac, reditelj i producent.
- 1957 — Keli Makgilis, američka glumica.
- 1962 — Nikola Čuturilo, srpski muzičar.
- 1963 — Zvonimir Đukić Đule, srpski muzičar, najpoznatiji kao osnivač, pevač i gitarista grupe Van Gogh.
- 1964 — Đanluka Vijali, italijanski fudbaler i fudbalski trener. (prem. 2023)
- 1964 — Kortni Lav, američka muzičarka i glumica.
- 1966 — Zoran Terzić, srpski odbojkaš i odbojkaški trener.
- 1967 — Jordan Lečkov, bugarski fudbaler.
- 1968 — Paolo di Kanio, italijanski fudbaler i fudbalski trener.
- 1974 — Nikola Đuričko, srpski glumac i TV voditelj.
- 1974 — Nikola Šarčević, švedsko-srpski muzičar, najpoznatiji kao basista i pevač grupe Millencolin.
- 1975 — Džek Vajt, američki muzičar i muzički producent.
- 1976 — Nikola Jestratijević, srpski košarkaš.
- 1978 — Kara Gaučer, američka atletičarka (trkačica na duge staze).
- 1985 — Mirza Begić, slovenački košarkaš.
- 1985 — Ešli Jang, engleski fudbaler.
- 1991 — Ivana Dudić, srpska glumica i mađioničarka.
- 1992 — Toni Katić, hrvatski košarkaš.
- 1994 — Džordan Miki, američki košarkaš.
- 1995 — Marko Janković, srpski fudbaler.
- 1995 — Andreja Stevanović, srpski košarkaš.
Smrti uredi
- 1441 — Jan van Ajk, flamanski slikar. (rođ. otprilike 1390)
- 1654 — Ferdinand IV, kralj Češke (1646—54) i Ugarske (1647—54). (rođ. 1633)
- 1746 — Filip V, kralj Španije (1700-24 i 1724-46). (rođ. 1683)
- 1797 — Edmund Berk, britanski državnik, politički teoretičar i filozof. (rođ. 1729)
- 1850 — Zakari Tejlor, američki general, 12. Predsednik SAD (1849—50). (rođ. 1784)
- 1856 — Amedeo Avogadro, italijanski fizičar i hemičar. (rođ. 1776)
- 1932 — King Kemp Džilet, američki pronalazač, osnivač kompanije Džilet. (rođ. 1855)
- 1941 — Božidar Adžija, jugoslovenski političar. (rođ. 1890)
- Otokar Keršovani, novinar i revolucionar (rođ. 1902)
- 1971 — Mara Đorđević-Malagurski, bunjevačko-srpska književnica i etnograf. (rođ. 1894)[3]
- 1974 — Erl Voren, američki političar i pravnik, 30. guverner Kalifornije (1943—53), 14. predsednik Vrhovnog suda SAD (1953—69). (rođ. 1891)
- 1989 — Fedor Nikić, srpski istoriograf. (rođ. 1899)
Praznici i dani sećanja uredi
Reference uredi
- ^ Frank W. Thackeray; John E. Findling (31. 5. 2012). Events That Formed the Modern World. ABC-CLIO. str. 1—. ISBN 978-1-59884-901-1.
- ^ „Versatile US actor Brian Dennehy dies at 81”. BBC News. 16. 4. 2020. Pristupljeno 17. 4. 2020.
- ^ Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. 1984. str. 182.
Vidi još uredi
