Википедија

Đuro Pucar Stari

југословенски политичар и борац

Đurađ Đuro Pucar — Stari (Kesići, kod Bosanskog Grahova, 13. decembar 1899 — Beograd, 12. april 1979) bio je komunistički revolucionar, učesnik Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik SFR Jugoslavije i SR BiH, dvostruki junak socijalističkog rada i narodni heroj Jugoslavije.

đuro pucar stari
Đuro Pucar Stari
Lični podaci
Datum rođenja(1899-12-13)13. decembar 1899.
Mesto rođenjaKesići, kod Bosanskog Grahova, Austrougarska
Datum smrti12. april 1979.(1979-04-12) (79 god.)
Mesto smrtiBeograd, SR Srbija, SFR Jugoslavija
Delovanje
Član KPJ od1922.
Učešće u ratovimaNarodnooslobodilačka borba
SlužbaNOV i PO Jugoslavije
1941 — 1945.
Čingeneral-potpukovnik u rezervi
Predsednik Prezidijuma
Narodne skupštine NR BiH
Period1946 — 1948.
PrethodnikVojislav Kecmanović
NaslednikVlado Šegrt
Predsednik Vlade NR BiH
Period1948 — 1953.
PrethodnikRodoljub Čolaković
NaslednikAvdo Humo
Predsednik
Narodne skupštine NR BiH
Period1953 — 1963.
PrethodnikFunkcija ustanovljena
NaslednikRatko Dugonjić
Predsednik SUBNOR Jugoslavije
Period1966 — 1969.
PrethodnikAleksandar Ranković
NaslednikČedo Kapor
Heroj
Narodni heroj od11. marta 1951.
Odlikovanja
Orden jugoslovenske velike zvezde
Orden narodnog heroja Orden junaka socijalističkog rada Orden junaka socijalističkog rada
Orden narodnog oslobođenja Orden jugoslovenske zastave s lentom Orden partizanske zvezde sa zlatnim vencem
Orden zasluga za narod sa zlatnim vencem Orden za hrabrost Partizanska spomenica 1941.

Biografija

uredi

Rođen je 13. decembra 1899. godine u selu Kesići, kod Bosanskog Grahova. Potiče iz siromašne seljačke porodice. Posle završene osnovne škole, kao pitomac Srpskog privrednog društva Privrednik, odlazi 1908. godine prvo kod Jozefa Patzla u Popovac, kod koga je učio kovački zanat, a kasnije i u Pečuj. Za vreme učenja zanata počeo je da se druži sa radnicima i stupio je u vezu s radničkim pokretom.

Član Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ) postao je 1920, a Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) 1922. godine. Naročito je bio aktivan u sindikalnim radničkim organizacijama, u kojima je dugo vremena bio sindikalni funkcioner.

Godine 1929. je zbog komunističko-revolucionarne delatnosti od Suda za zaštitu države osuđen na osam godina zatvora. Pošto je na robiji nastavio s partijskim radom među osuđenicima, osuđen je na još dve godine zatvora. Tako da je u zatvorima u Lepoglavi i Sremskoj Mitrovici proveo ukupno deset godina.

Posle izlaska iz zatvora, 1939. godine, Đuro je, po nalogu Partije, ilegalno živeo u Sarajevu i radio u Pokrajinskom komitetu KPJ za Bosnu i Hercegovinu. Policija ga je ubrzo uhapsila i proterala u rodno mesto. Ali, Đuro se ponovo vratio u Sarajevo i nastavio da živi ilegalno.

Kao delegat partijske organizacije Bosne i Hercegovine, učestvovao je na Petoj zemaljskoj konferenciji KPJ u Zagrebu, oktobra 1940. godine. Tada je izabran za člana Centralnog komiteta Komunističke partije Jugoslavije.

Vrativši se sa partijske konferencije u Sarajevu, Đuro je sve do početka rata radio na omasovljenju i jačanju partijskih organizacija, kao i na sprovođenju nove politike unutar KPJ.

Narodnooslobodilačka borba

uredi

Jedan je od glavnih organizatora narodnog ustanka u Bosni i Hercegovini. Kada je, 4. jula 1941. godine, CK KPJ, doneo odluku o podizanju ustanka, Đuro je, po nalogu PK KPJ za BiH, otišao u Banja Luku. Tamo je, najpre u Oblasnom komitetu KPJ, izvršio pripreme za ustanak u Bosanskoj krajini, a odmah zatim, kada su počele prve organizovane akcije na terenu, otišao iz Banja Luke u partizane, gde je ostao do kraja rata, rukovodeći oružanom borbom naroda Bosanske krajine.

Kao sekretar Oblasnog komiteta KPJ za Bosansku krajinu, neprestano je obilazio partijske organizacije i okupljao narod za borbu. Učestvovao je na partijskim savetovanjima na Šehitlucima, kod Banja Luke i na Orlovicama, kod Prijedora.

Tokom čitavog rata, Đuro Pucar je bio jedna od najistaknutijih ličnosti u Bosanskoj krajini. Organizovao je veliki broj političkih i vojnih savetovanja, stvarao organe narodnooslobodilačke vlasti i učestvovao u mnogim borbama s neprijateljem, tokom ofanzive na Kozaru i na Grmeču.

Bio je član Glavnog štaba NOP odreda Bosne i Hercegovine, potpredsednik ZAVNOBiH-a i član Predsedništva AVNOJ-a.

Posleratni period

uredi

Posle oslobođenja Jugoslavije, Đuro je obavljao visoke državne i partijske funkcije u Bosni i Hercegovini:

Za člana Centralnog komiteta Saveza komunista Jugoslavije biran je od Petog do Osmog kongresa SKJ. Bio je član Izvršnog komiteta Centralnog komiteta Saveza komunista Jugoslavije i sekretar Izvršnog komiteta Centralnog komiteta Saveza komunista BiH, član Predsedništva Saveznog odbora SSRN Jugoslavije i predsednik Glavnog odbora SSRN BiH, a takođe je bio član Saveta federacije i Saveta narodne odbrane. Od 1966. do 1969. godine obavljao je i dužnost predsednika SUBNOR-a Jugoslavije. Imao je čin rezervnog general-potpukovnika Jugoslovenske narodne armije (JNA).

Umro je 12. aprila 1979. u Beogradu, a sahranjen je na sarajevskom Novom groblju.

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i mnogih drugih inostranih i jugoslovenskih odlikovanja. Odlikovan je — Ordenom jugoslovenske velike zvezde, dva puta Ordenom junaka socijalističkog rada, Ordenom narodnog oslobođenja, Ordenom jugoslovenske zastave sa lentom, Ordenom partizanske zvezde sa zlatnim vencem, Ordenom zasluga za narod sa zlatnom zvezdom i Ordenom za hrabrost. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 11. marta 1951. godine.[1]

Galerija

uredi

Reference

uredi
  1. ^ „Službeni vesnik Prezidijuma Narodne skupštine FNRJ 5/II” (PDF). www.sistory.si. 1. 3. 1951. 

Literatura

uredi
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ђуро_Пуцар_Стари&oldid=28843596”